Μόνο γυναίκες θα είναι υποψήφιες του Κομμουνιστικού Κόμματος Τουρκίας για τις εκλογές του Ιουνίου. Το κόμμα έχει μικρή κοινοβουλευτική δύναμη, αφού στις δημοτικές εκλογές του 2014 έλαβε μόνο 19.245 ψήφους, ή το 0.04%. Στο σημερινό κοινοβούλιο δεν έχει καμία έδρα, αλλά έτσι κι αλλιώς το εκλογικό σύστημα της Τουρκίας είναι εξόχως αντιδημοκρατικό, αφού για να μπει ένα κόμμα στην κατανομή εδρών πρέπει να κερδίσει το 13% των ψήφων συνολικά. Υπάρχει μόνο δυνατότητα να κερδηθούν εκτός του 13% κάποιες μεμονωμένες έδρες.
Επίσης, είναι σχετικά καινούριο, της δεκαετίας του 2000, όταν το προηγούμενο ΚΚ μπήκε στο Κόμμα Ελευθερίας και Αλληλεγγύης και κάποιοι θέλησαν να δημιουργήσουν ένα νέο φιλοσοβιετικό ΚΚ, με τη βοήθεια και του ΚΚΕ. Φυσικά, δεν συμμετείχε ούτε στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ της Ιστανμπούλ, το 2010.
Η χειρονομία του κόμματος, όμως, έχει τη δική της σημασία, αφού δήλωσε ότι η τοποθέτηση μόνο γυναικών για τις υποψηφιότητες συμβολίζει την πίστη του για την πολιτική δέσμευση των γυναικών, αλλά επίσης ότι μόνο οι γυναίκες μπορούν να οδηγήσουν τον αγώνα ενάντια στο κατεστημένο της Τουρκίας, που διαρκώς εξευτελίζει και σκοτώνει τις γυναίκες κάθε μέρα. Μόνο 78 από τις 550 έδρες του τουρκικού κοινοβουλίου καταλαμβάνονται από γυναίκες σήμερα, δηλαδή ποσοστό 14,5%. Τα τέσσερα μεγάλα κοινοβουλευτικά κόμματα μαζί, έχουν 23% γυναίκες υποψήφιες για τις επερχόμενες εκλογές.
Η ανακοίνωση του κόμματος επισημαίνει ακόμη ότι οι γυναίκες υποψήφιες του ΚΚ αποτελούν την αυθεντική προσωποποίηση της εναντίωσης στο αντιδραστικό καθεστώς του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ). Επίσης, το κόμμα θέλει να δηλώσει σε ολόκληρη την κοινωνία της Τουρκίας ότι η απελευθέρωση των γυναικών της εργατικής τάξης μπορεί να επέλθει μόνο μέσα από την ηγετική θέση των γυναικών στην πάλη ενάντια όχι μόνο στη γυναικεία καταπίεση αλλά και στο ίδιο το εκμεταλλευτικό σύστημα στο σύνολό του.
Στην Τουρκία, εκτός από τις επιθέσεις στα αναπαραγωγικά δικαιώματα, τα κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα των γυναικών γενικά δέχονται επίθεση μέσα από αντιδραστικές νομοθετικές αλλαγές στο Σύνταγμα και τη δικαιοσύνη, καθώς και μέσα από την καταστροφή του κοσμικού χαρακτήρα της Τουρκικής Δημοκρατίας που τουλάχιστον στα χαρτιά είχε εγγυηθεί ισότητα για τις γυναίκες.
Παραθέτουμε ενδεικτικά μερικές δηλώσεις από αξιωματούχους του AKP που απεικονίζουν την ένταση και τη φύση της καταπίεσης των γυναικών κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης από το κόμμα αυτό: Ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Tayyip Erdogan, έφτασε σε νέα επίπεδα τη μισαλλοδοξία και τον σεξισμό επεξηγώντας γιατί δεν πιστεύει ότι άνδρες και γυναίκες είναι ίσοι. Σε ομιλία του σε ένα συνέδριο για τις γυναίκες και τη δικαιοσύνη στην Ιστανμπούλ, το Νοέμβριο του 2014, είπε: «Η θρησκεία μας [Ισλάμ] καθόρισε μια θέση για τις γυναίκες: μητρότητα… Κάποιοι το κατανοούν αυτό, ενώ άλλοι δεν μπορούν. Δεν μπορείς να το εξηγήσεις αυτό στις φεμινίστριες γιατί δεν αποδέχονται την έννοια της μητρότητας.» Συνέχισε: «Δεν μπορούν οι γυναίκες να ασκούν τα ίδια επαγγέλματα με τους άντρες, όπως στα κομμουνιστικά καθεστώτα. Δεν μπορείτε να τους δώσετε ένα φτυάρι και να τους πείτε να κάνουν τη δουλειά τους. Αυτό είναι αντίθετο με την εκλεπτυσμένη τους φύση.» Ο αντιπρόεδρους του ΑΚΡ, Ayhan Sefer Üstün, ο οποίος είναι και ο επικεφαλής της επιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Κοινοβουλίου της Τουρκίας, δήλωσε: «Η άμβλωση αποτελεί έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και οι γιατροί που πραγματοποιούν αμβλώσεις είναι χειρότεροι από τους βιαστές.» Μια άλλη εξωφρενική δήλωση έγινε από ένα συγγραφέα σε φιλοκυβερνητική εφημερίδα, όταν σχολίαζε τις μαζικές διαδηλώσεις που ξέσπασαν μετά το βιασμό και τη δολοφονία μιας νεαρή κοπέλας και φοιτήτριας, της Özgecan Aslan, το
Φεβρουάριο του 2015: «Αν, μέρα και νύχτα, κραυγάζετε για σεξουαλική ελευθερία, ατομικισμό, επαγγελματικές φιλοδοξίες και εγωισμό, αυτό είναι το τελικό αποτέλεσμα.»
Δεν είναι τυχαίο ότι η βία κατά των γυναικών έχει φτάσει στα ύψη κατά την περίοδο της διακυβέρνησης της χώρας από το ΑΚΡ, με 350% αύξηση του αριθμού των γυναικών που δολοφονήθηκαν μόνο μεταξύ των ετών 2003 και 2010. Ενώ ο αριθμός των γυναικών που δολοφονήθηκαν το 2002 ήταν 66, έφτασε τις 300 το 2014, με την πλειοψηφία τους να έχουν δολοφονηθεί από τους συζύγους τους. Η επίθεση κατά των δικαιωμάτων των γυναικών συνδέεται φυσικά και με την οικονομία. Σε μια πρόσφατη μελέτη της Özlem İlyas Tolunay, ανάμεσα σε όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ (του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης), η Τουρκία διατηρεί το χαμηλότερο ποσοστό πληρωμένης απασχόλησης των γυναικών με 28,7%. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, περίπου 11,9 εκατομμύρια γυναίκες στην Τουρκία από ένα σύνολο 27 εκατομμυρίων γυναικών ηλικίας άνω των 15 ετών ορίζονται ως “νοικοκυρές”. Τρία εκατομμύρια εργαζομένων γυναικών απασχολούνται στον γεωργικό τομέα, με γυναίκες και στις δύο κατηγορίες να δουλεύουν ουσιαστικά ως “άμισθες εργαζόμενες στην οικογένεια”. Ως εκπρόσωπος της αντιδραστικής ιδεολογίας του ΑΚΡ, που δεν βλέπει τις γυναίκες παρά μόνο ως τεκνοποιητικές μηχανές που είτε είναι περιορισμένες στο σπίτι υπό την επίβλεψη των αντρών τους είτε αποκλείονται από την τριτοβάθμια εκπαίδευση για να απασχοληθούν σε θέσεις εργασίας ως φθηνό εργατικό δυναμικό στην καλύτερη περίπτωση, ο Erdogan επανειλημμένα έχει κάνει δημόσιες δηλώσεις απαιτώντας οι γυναίκες της Τουρκίας να αποκτούν τουλάχιστον τρία παιδιά. Οι απόψεις του σχετικά με την άμβλωση; «Είναι καθήκον όλων μας να καταπολεμήσουμε τις αμβλώσεις αφού αποτελούν την εφαρμογή ενός ύπουλου σχεδίου για την εξαφάνιση του τουρκικού έθνους από τον κόσμο.» Στον νεοφιλελεύθερο καπιταλιστικό παράδεισο της Τουρκίας του AKP, το κύριο καθήκον των γυναικών είναι να γεννούν φθηνό αρσενικό εργατικό δυναμικό που θα εκμεταλλεύεται η αγορά εργασίας.
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει μαζικές διαμαρτυρίες σε όλη την Τουρκία όπου συμμετείχαν χιλιάδες γυναίκες και άνδρες, καταγγέλλοντας τις αντιδραστικές πολιτικές του AKP κατά των γυναικών και την επακόλουθη αύξηση της βίας εναντίον τους. “Η άμβλωση είναι η δική μου απόφαση, η δολοφονία είναι η δική σας μέθοδος” και “ΑΚΡ, μακριά τα χέρια σου και την αστυνομία από το σώμα μου” ήταν δύο δημοφιλή συνθήματα που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια αυτών των διαμαρτυριών, αποδεικνύοντας τη φύση της αντίστασης των γυναικών. Στη συνέχεια, κατά την μαζική εξέγερση του Gezi το 2013, που κλόνισε όχι μόνο την κυβέρνηση του ΑΚΡ αλλά και ολόκληρο το σύστημα στην καρδιά του, οι γυναίκες έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο. Ήταν στην πρώτη γραμμή της αντίστασης, ήταν στα οδοφράγματα, αντιμετώπισαν σθεναρά τα δακρυγόνα της αστυνομίας, τα κανόνια νερού και τα σπρέι πιπεριού και αντεπιτέθηκαν. Δεν υποτάχθηκαν στην αστυνομική τρομοκρατία του ΑΚΡ. Γι “ αυτό και η κυβέρνηση του ΑΚΡ φοβάται πολύ τις γυναίκες, με συνέπεια να επιτίθεται συστηματικά στα δικαιώματά τους τα τελευταία χρόνια.
Τέλος να πούμε ότι μάλλον το ΚΚ Τουρκίας προχώρησε σ’ αυτή την κίνηση αντιγράφοντας άλλα κουρδικά κόμματα που έχουν θέσει ως προτεραιότητά τους την ισόρροπη συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική, κάτι που ήδη έχουμε παρουσιάσει πολλές φορές στο Μωβ. Καλοδεχούμενη αντιγραφή, θα λέγαμε, έτσι κι αλλιώς τα δικαιώματα των γυναικών είναι επίδικο σε πολλές συνθήκες και χώρες σήμερα.
Σίσσυ Βωβού
Με πληροφορίες, μεταξύ άλλων από http://www.liberationnews.org
και την μετάφραση της Νικολέττας Κίτσου