της Έμμυ Καρίμαλη
Εχθές έγινε ένα ιστορικό βήμα για την Τουρκία και τους λαούς της. Ένα βήμα ανάλογο με εκείνο του κινήματος του ’70, με εκείνο του Γκεζί. Μετά από τόση καταστολή και επιθέσεις, τόσους αγωνιστές να δίνουν το αίμα τους, όσοι ζήσαμε τον τρόμο στους δρόμους, νιώθουμε οτι μπορούμε να ελπίζουμε και πάλι σε μέρες που θα είμαστε ελεύθεροι. Ελεύθεροι και ίσοι σε μια χώρα που τους αγώνες για δημοκρατία δεν σταμάτησε να τους δίνει ποτέ. Γιατί στην Τουρκία το να κουβαλάς την ταμπέλα του αριστερού, του μειονοτικού, του ομοφυλόφιλου, του αλλόθρησκου, του διαφορετικού ήταν κάτι τόσο δύσκολο που πολλές φορές το πλήρωνες με τη ζωή σου. Χθες νικήσαμε! Νικήσαμε τον τρόμο, τον θάνατο, την καταπίεση, τον πόλεμο και αρχίσαμε όλοι να σκεφτόμαστε πως θα ζούμε τη ζωή μας σε μια χώρα που η φωνή μας θα ακούγεται όπως αυτή του Ντεμιρτάς χθες το βράδυ: «Αυτή είναι μια κοινή νίκη με τους εργάτες, τους άνεργους, τους αγρότες, τους καταπιεσμένους, μία νίκη της αριστεράς. Κυρίως όμως, αυτή είναι μία νίκη που μοιραζόμαστε με τις γυναίκες αυτής της χώρας».
Δεύτερη φορά αριστερά, λοιπόν, μέσα στην τουρκική Εθνοσυνέλευση μετά από 33 χρόνια, όταν το Εργατικό Κόμμα (TİP) με ποσοστό 3% είχε την στήριξη αριστερών οργανώσεων και του κουρδικού κινήματος. Ήταν το πρώτο κόμμα που έθεσε το κουρδικό ζήτημα και αυτός είναι ένας από τους λόγους που απομακρύνθηκε με το πραξικόπημα του ’71.
Η είσοδος του HDP (Δημοκρατικό κόμμα των λαών) στην Εθνοσυνέλευση είναι συγκινητική, μετά από δεκατρία χρόνια σταδιακής δημοκρατικής εκτροπής κάτω από την κυβέρνηση του ανθρώπου που προσπαθεί με κάθε τρόπο να γίνει ο σουλτάνος, του Ταγίπ Ερντογάν.
Το κόμμα που προέκυψε από το Συνέδριο Δημοκρατίας των Λαών και είχε εξαρχής σκοπό να είναι ένα κόμμα όχι αμιγώς κουρδικό, όπως κουρδικά κόμματα που είχαν δημιουργηθεί τα προηγούμενα χρόνια, αλλά ένα κόμμα που θα «καλύπτει ολόκληρη την Τουρκία». Ιδρύθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2012.
Οι 17 συνιστώσες του είναι μικρές και μεγαλύτερες κουρδικές, τουρκικές αριστερές και LGBT οργανώσεις.
Το προεδρεύουν ο Σελαχατίν Ντεμίρτας και η Φιγκέν Γιουκσέκνταγ, δύο νέοι χαρισματικοί πολιτικοί που αναδείχθηκαν μέσα απο κοινωνικούς αγώνες και κατάφεραν να εμπνεύσουν ακόμα και κομμάτια της κοινωνίας που δεν θα στήριζαν ποτέ το κουρδικό κίνημα. Η συμπροεδρία αποτελεί πλέον μια παράδοση αυτού του χώρου. Σε όλους τους δήμους που έχουν, αλλά και σε κάθε βαθμίδα στο κόμμα, υπάρχουν συμπρόεδροι και των δύο φύλων.
Το πρόγραμμα του κόμματος είναι ένα αριστερό πρόγραμμα που δίνει ιδιαίτερο βάρος στην ισότητα, τα δικαιώματα, την εργατική νομοθεσία την αύξηση του κατώτατου μισθού (απο 949 σε 1.800 λίρες) και την προστασία του περιβάλλοντος. Πρώτη φορά στα δεδομένα της χώρας ένα κόμμα μίλησε ανοιχτά για ζητήματα που κανείς άλλος δεν είχε το θάρρος να θέσει σε δημόσιο διάλογο όπως η γενοκτονία των Αρμενίων και το LGBT, χρησιμοποιώντας μια αριστερή ρητορική (με πολύ χιούμορ και μαχητικότητα) που για τα δεδομένα της Τουρκίας ήταν πρωτόγνωρη.
Το HDP, μετά τη συμμετοχή του στις δημοτικές εκλογές του ’14, κατάφερε να γίνει πολλά παραπάνω απο ένα εθνικό-κουρδικό κόμμα. Στήριξε ενεργά όλα τα κινήματα και τους κοινωνικούς αγώνες που έπνιξαν στο αίμα όλους όσοι αντιστάθηκαν και μπορούμε πλέον με σιγουριά να πούμε πως το HDP είναι ο μόνος εκφραστής των απο κάτω. Πλέον δεν είναι μόνο η «συνέχεια» του PKK, παλεύει σε όλη την Τουρκία για ισότητα, ελευθερία, δικαιοσύνη.
Η σχέση του HDP με τον ΣΥΡΙΖΑ ήρθε μέσα απο μεγάλη προσπάθεια κάποιων ανθρώπων, τον τελευταίο χρόνο. Και τώρα, όσοι φαινόμασταν τρελοί που προσπαθούσαμε να την χτίσουμε, την βλέπουμε να δυναμώνει.
Είναι επίσης μεγάλη χαρά, μετά απο την κοπιαστική προεκλογική δουλειά που κάναμε στην Ελλάδα, το HDP να βγαίνει πρώτο σε ψήφους έχοντας, όπως φαίνεται, την στήριξη τόσο των Τουρκικής καταγωγής μεταναστών και πολιτικών προσφύγων όσο και των Ρωμαίικων κοινοτήτων.
Συνολικά κατάφερε να εκλέξει 80 βουλευτές απο τους οποίους το οι 31 είναι γυναίκες. Εξέλεξε τον Αρμένιο Garo Paylan (Ισταμπούλ), τον Ασύριο Erol Dora (Μάρντιν), τον Saruhan Oluç (Αντάλεια) απο το κόμμα των πρασίνων, τον Turgut Öker (Ισταμπούλ) εκπρόσωπο της ευρωπαικής κοινότητας των Αλεβί, την Beyza Üstün (Ισταμπούλ) ακαδημαικό και ακτιβίστρια για το περιβάλλον, την Filiz Kerestecioğlu (Ισταμπούλ) δικηγόρο-ακτιβίστρια για ζητήματα φύλου, την Feleknas Uca (Ντιάρμπακιρ) πρώην μέλος του ευρωκοινοβουλίου με το Die Linke. Εξέλεξε επίσης την ανηψιά του Abdullah Öcalan, Dilek Öcalan (Ούρφα).
Ο Serife Erbay (Εσκίσεχιρ) υποψήφιος απο την LGBT κοινότητα, δεν κατάφερε να περάσει στο κοινοβούλιο αλλά η υποψηφιότητα του δημιούργησε πάρα πολλές αντιδράσεις απο τα δεξιά κόμματα, στην προσπάθεια τους να αποτρέψουν το συντηρητικό κομμάτι των Κούρδων ώστε να μην στηρίξει το HDP.
Συνολικά η Εθνοσυνέλευση έχει 550 βουλευτές απο τους οποίους οι 96 είναι γυναίκες, σημαντική αύξηση καθώς στην προηγούμενη συμμετείχαν 79. Το AKP εξέλεξε 41 γυναίκες, το CHP 25, το MHP 4 και το HDP 31.
Αισθητά πιο πολυπολιτισμική καθώς πλέον συμμετέχουν τρεις Αρμένιοι, δύο Εζιντί, ένας Ασσύριος και ένας Ρομά.
Ένα μεγάλο ζήτημα που συζητιέται τους τελευταίους μήνες έιναι αυτό της νοθείας. Σύμφωνα με σχετική έρευνα της εταιρίας Metropoll το 44,2% των Τούρκων πίστευε ότι στις εκλογές της 7ης Ιουνίου θα γίνει νοθεία. Μπορεί το HDP να κατάφερε να περάσει το όριο του 10% και να μπει στη Βουλή με 13,1% όμως υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να έχει πάρει ακόμα μεγαλύτερο ποσοστό. Στις δύο προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις αλλά και στην χθεσινή υπήρξαν πολλές ενστάσεις και περιστατικά που ακόμα εξετάζονται στα δικαστήρια. Τα περισσότερα έγιναν σε απομακρυσμένες περιοχές όπου το AKP είχε μεγάλη δύναμη. Είναι πάντως η πρώτη φορά, σύμφωνα με τα μέλη του HDP που υπήρχε τόσο καλή οργάνωση μεταξύ τους.
Είναι σημαντική η άνοδος του εθνικιστικού MHP το οποίο προσπάθησε να πάρει πίσω από το AKP τις ψήφους των απογοητευμένων εθνικιστών λόγω της προσπάθειας του δεύτερου να λύσει (έστω και ψηφοθηρικά) το κουρδικό ζήτημα. Τόσα χρόνια που το AKP καλλιεργούσε τον εθνικισμό στην κοινωνία, έχασε ένα κομμάτι ψηφοφόρων που μετακινήθηκε προς το πραγματικό εθνικιστικό κόμμα.
Η πτώση, ωστόσο, του CHP οφείλεται στο οτι πολλοί κεμαλιστές το προηγούμενο διάστημα αρθρογραφούσαν υπέρ του HDP και το παρουσίαζαν ως στρατηγική επιλογή, προκειμένουν να «κόψουν» την αυτοδυναμία του Ερντογάν.
Το AKP, μετά απο μια αμυντική καμπάνια που δεν είχε πλέον να υπερηφανεύεται για μεγάλα επιτεύγματα, δεν είναι αυτοδύναμο! Αυτή τη στιγμή όλες οι συζητήσεις έχουν να κάνουν με τις δυνατότητες σχηματισμού κυβέρνησης. Τα άλλα δύο κόμματα της βουλής, CHP και MHP μέχρι στιγμής δηλώνουν πως δεν σκοπεύουν να συνεργαστούν με το AKP, αλλά και το ίδιο δεν φαίνεται να επιθυμεί κάτι τέτοιο, καθώς ξέρει οτι χωρίς να είναι μόνοι στην κυβέρνηση, τα εγκλήματά τους θα τιμωρηθούν. Στις δηλώσεις τους κάνουν λόγο για επαναληπτικές εκλογές με σκοπό να προσπαθήσουν να κάνουν ακόμα μεγαλύτερη νοθεία. Υπάρχουν και άλλα σενάρια, με διάφορες πιθανές συνταγματικές εκτροπές που μπορεί να προσπαθήσεινα κάνει ο Ερντογάν, χωρίς να είναι η πρώτα φορά που θα συμβεί κάτι τέτοιο.
Οι άνθρωποι που αγωνίστηκαν με το Δημοκρατικό κόμμα των λαών, είναι αυτοί που θα συνεχίσουν να αγωνίζονται απέναντι σε κάθε προσπάθεια του Ερντογάν να πλήξει και πάλι την δημοκρατία, αυτοί που δεν σταμάτησαν ποτέ να αγωνίζονται δεκάδες χρόνια τώρα.
Όπως λέει λοιπόν και το σημαντικότερο σύνθημα του Γκεζί
Αυτό ήταν μόνο αρχή, η αντίσταση συνεχίζεται!