Κωνσταντία Mαρκιέβιτς

γράφει η Βέρα Σιατερλή

Η Constance Markievicz (Λονδίνο 4 Φεβρουαρίου 1868, το γένος Gore-Booth) ήταν μια αγγλο-ιρλανδή κοντέσα, μέλος και πολιτικός του Σιν Φέιν και Fianna Fail, επαναστάτρια, σουφραζέτα και σοσιαλίστρια. Η Κωνσταντία σε νεαρή ηλικία θέλησε να γίνει καλλιτέχνης. Έτσι το 1893 πήγε στο Λονδίνο να σπουδάσει στην σχολή καλών τεχνών στο Slade School. Το 1898 συνέχισε τις σπουδές της στη σχολή Julian School στο Παρίσι όπου και συνάντησε τον Κόντε Καζιμίρ Mαρκιέβιτς. Από πλούσια Πολωνική οικογένεια ο Κόντε Καζιμίρ αφού χήρεψε παντρεύτηκε το 1901 την Κωνσταντία ή οποία έτσι απέκτησε τον τίτλο ευγενείας, κοντέσα. Το 1903 το ζευγάρι μετακόμισε στο Δουβλίνο όπου η κοντέσα έγινε γνωστή για τις τοπιογραφίες της. Το 1905 ίδρυσε και χρηματοδότησε τη Λέσχη Ενωμένων Καλλιτεχνών. Επρόκειτο για μια προσπάθεια συσπείρωσης όλων όσοι διέθεταν μια καλλιτεχνική κλίση στο Δουβλίνο. Εκείνη την εποχή δεν είχε ακόμη καμιά σχέση με την πολιτική, πόσο μάλλον μια κίνηση για την ανεξαρτησία της Ιρλανδίας από τον Βρετανικό έλεγχο. Το 1906 συνέβη κάτι που έσπρωξε την κοντέσα Mαρκιέβιτς στην Ιρλανδική πολιτική και μακριά από την τέχνη. Νοίκιασε ένα εξοχικό σπίτι στα περίχωρα του Δουβλίνου. Το σπίτι αυτό αμέσως πριν το νοίκιαζε ο Pádraic Colum, ένας ποιητής ο οποίος είχε εγκαταλείψει εκεί παλιά αντίτυπα εκδόσεων ‘The Peasant and Sinn Fein’ για την ανεξαρτησία της Ιρλανδίας από τον Βρετανικό Έλεγχο. Η κοντέσα διαβάζοντας αυτά τα έντυπα προσηλυτίστηκε στις ιδέες που προπαγάνδιζαν.

Το 1908, αναμίχθηκε ενεργά στην εθνικιστική πολιτική στην Ιρλανδία. Προσχώρησε στο Sinn Fein και το NA Inghinidhe Éireann – ένα κίνημα των γυναικών. Στο ίδιο χρόνο, η κοντέσα εκλέγεται αντιπρόσωπος στο Κοινοβούλιο. Ανταγωνίστηκε στην εκλογική περιφέρεια του Μάντσεστερ τον διάσημο αντίπαλό της Winston Churchill. Η κοντέσα έχασε την εκλογή αλλά στο διάστημα δύο ετών είχε στραφεί από μια ζωή προσανατολισμένη γύρω από την τέχνη σε μια ζωή αφιερωμένη στην ιρλανδική πολιτική και ανεξαρτησία.

Το 1909, ίδρυσε την οργάνωση Fianna Éireann που ήταν μια μορφή προσκόπων, μια εισαγωγή στην στρατιωτική εκπαίδευση, συμπεριλαμβανομένης και της χρήσης των όπλων. Ο Πάτρικ Pearse είπε ότι η δημιουργία της οργάνωσης Fianna Éireann ήταν τόσο σημαντική όσο η δημιουργία των Ιρλανδικών Εθελοντών το 1913.

Είχε συμμετάσχει σε πολλές προσπάθειες για την ιρλανδική ανεξαρτησία, συμπεριλαμβανομένου του Easter Rising το 1916, στην οποία είχε ηγετικό ρόλο. Κατά τη διάρκεια του Rising, τραυμάτισε έναν βρετανό ελεύθερο σκοπευτή, πριν αναγκαστεί να υποχωρήσει και να παραδοθεί. Μετά, ήταν η μόνη γυναίκα από τις 70 που τέθηκε σε απομόνωση στις φυλακές Kilmainham ως επικίνδυνη να ξεσηκώνει τις κρατούμενες και πηγή προβλημάτων.

Καταδικάστηκε σε θάνατο, επειδή ομολόγησε την ενοχή της λέγοντας ότι: «Έκανα αυτό που ήταν σωστό και το υπερασπίστηκα» Τελικά της δόθηκε χάρη με βάση το φύλο της επειδή ο κατήγορος και διοικητής της διαδικασίας Στρατοδικείου, αντάλλαξε την καταδίκη της σε ισόβια λέγοντας πως εκείνη ικέτευσε ότι : «Είμαι μόνο μια γυναίκα, δεν μπορείτε να εκτελέσετε μια γυναίκα», ενώ τα αρχεία του δικαστηρίου δείχνουν ότι είπε «θα ήθελα πολύ να είχατε την ευγένεια να με πυροβολήσετε». Η Κωνσταντία ήταν μία από τις πρώτες γυναίκες στον κόσμο που κατείχαν θέση στο υπουργικό συμβούλιο (Υπουργός Εργασίας της Ιρλανδικής Δημοκρατίας, 1919-1922), και ήταν επίσης η πρώτη γυναίκα που εκλέχθηκε στη βρετανική Βουλή των Κοινοτήτων (Δεκέμβριος 1918) -μία θέση την οποία απέρριψε λόγω της πολιτικής αποχής του Σιν Φέιν.

Μετά τον εμφύλιο στην Ιρλανδία έκανε περιοδεία στην Αμερική. Η κοντέσα επανεκλέχθηκε στη βρετανική Βουλή των Κοινοτήτων αλλά η αφοσίωση της στις δημοκρατικές της απόψεις την οδήγησαν πάλι στην φυλακή. Στη φυλακή η μαζί με άλλες 92 συγκρατούμενες κατέβηκαν σε απεργία πείνας και μετά από ένα μήνα απελευθερώθηκε. Οι απεργίες πείνας που πραγματοποιούσαν οι σουφραζέτες προκαλούσαν μεγάλο πονοκέφαλο στην κυβέρνηση της Βρετανίας πριν τον πόλεμο. Η πρόσφατα σχηματισμένη βρετανική Βουλή των Κοινοτήτων θα μπορούσε μόλις να αντέξει οικονομικά ένα τέτοιο σκάνδαλο. Το 1926, η κοντέσα μπήκε στο Fianna Fáil όπου ηγέτης ήταν ο Eamonn de Valera

Πέθανε στις 15 Ιουλίου 1927. Εκτιμάται ότι πάνω από 250.000 κόσμος παρακολούθησε την κηδεία της στο Δουβλίνο και ο de Valera διάβασε τον επικήδειο λόγο.

Εξίσου περήφανη και φλογερή προσωπικότητα είχε και η αδελφή της Κωνσταντίας, η ποιήτρια και παθιασμένη σουφραζέτα Εύα Gore-Booth, η οποία είχε επίσης εμπλακεί με την πολιτική στο εργατικό κίνημα της Αγγλίας .