της Βέρας Σιατερλή
Βρήκα επιτέλους το χρόνο να συγκεντρωθώ και να μετρήσω τι ακούμπησε στη μνήμη τα συναισθήματα και την ψυχή μου το Σάββατο 30/8 απόγευμα στην Ελευσίνα. Στο πλαίσιο των Αισχυλείων 2014, στο πολιτιστικό κέντρο Δήμου Ελευσίνας “Λεωνίδας Κανελλόπουλος” σε επιμέλεια της Manuela Gandini παρουσιάζεται η ατομική έκθεση της Μαίρης Ζυγούρη με τίτλο «Η Αφροδίτη των κουρελιών σε μετάβαση (2014)» Κατά τις 6.45μμ φτάσαμε στον εκθεσιακό χώρο -τον σύγχρονο ναό- όπου σαν εισαγωγή στη μύηση παρακολουθήσαμε μια σειρά video-performances, που προβάλλουν, μια ιδιότυπη, τελετουργική διαδρομή, σε επεισόδια. Τα video καταγράφουν το μύθο μέσα στο σύγχρονο βιομηχανικό τοπίο, την Ιερά Οδό προς την θάλασσα, από τον Σκαραμαγκά ως την πόλη της Ελευσίνας. Είναι η ημέρα των εγκαινίων, και η καλλιτέχνης θα επιτελέσει μια συλλογική-συμμετοχική δράση, εμπνευσμένη από την τελετουργική διάσταση των Ελευσίνιων Μυστηρίων. Ανασυνθέτει θραύσματα του μύθου και σε συνεργασία με τον Michelangelo Pistoletto, επαναδιαπραγματεύεται το εμβληματικό έργο του “La Venere degli stracci” (1967) ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα της Arte Povera.
Η «Αφροδίτη των κουρελιών (1967)» πρωταγωνιστεί στα προβαλλόμενα video πάνω σε συρόμενο όχημα. Η μοναχική πορεία της «Αφροδίτης των κουρελιών σε μετάβαση (2014)» και της καλλιτέχνιδας, καταγράφεται μέσα σε εγκαταλειμμένα δημόσια έργα της Ιεράς Οδού, σε λόφους ξεχασμένων βιομηχανικών υπολειμμάτων, σε μονάδες ανακύκλωσης και καθαρισμού βιομηχανικών υδάτων. Ο φακός ακολουθεί τις γυναικείες φιγούρες του μύθου που ξανασυναντιούνται μέσα στα ερειπωμένα κατάλοιπα- κουρέλια, του σήμερα.
Το όχημα αυτό τραβά η καλλιτέχνης και στην ζωντανή δράση των εγκαινίων. Στη δεύτερη αυτή φάση επιχειρεί την εμπλοκή και την πορεία των κάτοικων της Ελευσίνας και του κοινού του Φεστιβάλ, σε ένα είδος σύγχρονου συλλογικού τελετουργικού. Στόχος είναι σταδιακά να συμμετάσχουν στην πορεία μέσα στην πόλη της Ελευσίνας αυτή το φορά ως ενεργοί συντελεστές του έργου. Ακούγονται ιεροί ψίθυροι, «ΣΙΓΑΤΕ-ΣΙΩΠΑΤΕ» ανασύρονται μνήμες από την αρχαιότητα «ΑΚΟΛΟΥΘΙ» την εποχή της προσφυγιάς «ΑΚΟΛΟΥΘΙ» ιχνηλάτηση του σήμερα και του χθες, ανάμεσα στην πραγματικότητα, την Τέχνη και τον Μύθο. «ΑΚΟΛΟΥΘΙ»! Ακολουθήσαμε μια διαδρομή μέσα από ένα βεβηλωμένο παρόν, που επιχειρεί να συγκρατήσει το κοινό δυναμικό συναίσθημα. Η τελευταία καταληκτική αυτή δράση είναι δημόσια και ολοκληρώνεται δίνοντας την αίσθηση μιας συμβολικής άφιξης στον ερειπιώνα του Παλαιού Ελαιουργείου. Εδώ «η Αφροδίτη των κουρελιών» συναντά τον δημιουργό-πατέρα Μικελάντζελο Πιστολέτο.
Ο πρωτοπόρος της arte povera θα καταθέσει μια νέα εκδοχή του «Τρίτου Παράδεισου» επανασχεδιάζοντας το μαθηματικό σχήμα του απείρου σκαλίζοντας το τσιμέντο στον αύλιο χώρο του Ελαιουργείου. Ο κύκλος τον οποίο προσθέτει στη μέση της φόρμας επιδιώκει να λειτουργήσει συμβολικά ως αρμονική σύνθεση των δύο εξελικτικών φάσεων του ανθρώπου που βρίσκονται σε σύγκρουση, του φυσικού παραδείσου και του τεχνητού (δηλαδή της τέχνης και της τεχνολογίας ) Ο Τρίτος Παράδεισος παραπέμπει στην ισορροπία με το τέλος της εισβολής στη φύση από την πλευρά της τεχνητής προόδου – αιτία της παρακμής στον πλανήτη.
Ακόμη στην έκθεση βλέπουμε δύο έργα-λαβυρίνθους, στο κέντρο του ενός θα ανακαλύψουμε με καθρέφτες της δεκαετίας του ’60, ένα τραπέζι αντικατοπτρισμού στο σχήμα της Μεσογείου περικυκλωμένο από 21 διαφορετικές καρέκλες –όσες και οι χώρες που την περιβάλλουν– και στον άλλο ένα δεσπόζοντα νεκρό κορμό ελιάς από τον οποίο βλασταίνει ένα νέο κλωνάρι. Ο καθρέφτης μας θέτει ενώπιον του εαυτού μας και του κόσμου. Οι χώρες είναι το αποτέλεσμα της ανθρώπινης, ατομικής και συλλογικής θέλησης. Αυτή η θέληση πρέπει να ανανεωθεί. Ο κόσμος μπορεί να αλλάξει ακόμη και ξεκινώντας από τις εμπειρίες.
Στα έργα του Πιστολέτο και της Ζυγούρη προτείνεται η επιθυμία μιας συμβολικής μεταμόρφωσης των πραγμάτων με την ενσωμάτωση του δίπολου της καταστροφής και της δημιουργίας.
Η επιμελήτρια των δύο εκθέσεων Μανουέλα Καντίνι από την πλευρά της σημείωσε: «Τούτες τις μέρες στην εποχή μας βιώνουμε καθημερινά εικόνες βίας, σύγκρουσης, επιθετικότητας και πραγματικά, αλλά και στα τηλεοπτικά δελτία και στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Γινόμαστε μάρτυρες βίαιων σκηνών και γεγονότων, που κάποια μυαλά, φαινομενικά φυσιολογικών ανθρώπων, συνέλαβαν. Μόνο μέσα από την τέχνη μπορούμε να κάνουμε την υπέρβαση. Χάρις σε τέτοιου είδους φεστιβάλ και τέτοιου είδους εκθέσεις, όπως αυτή του Μικελάντζελο Πιστολέτο και της Μαίρης Ζυγούρη στο πλαίσιο των Αισχυλείων 2014, μπορούμε να ξαναδώσουμε την ελπίδα».
ΜΑΙΡΗ ΖΥΓΟΥΡΗ
«Η Αφροδίτη των κουρελιών σε μετάβαση (2014)»
Διάρκεια έκθεσης: 30/08 – 05/10 – 2014
Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Ελευσίνας “Λεωνίδας Κανελλόπουλος”
Δραγούμη 37, Παραλία Ελευσίνας
Επιμέλεια: Manuela Gandini
τηλ: 210 5565613
Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά 10.00 – 14.00 και 18.00 – 22.00 εκτός Δευτέρας
Είσοδος ελεύθερη