Δεν τους άφησε να τη σωπάσουν

της Χριστίνας Πάντζου

Οταν η Αυστραλή Σαρλότ Κάμπελ Στέφεν κατήγγειλε πως βιάστηκε ομαδικά από πέντε άντρες που διέρρηξαν το σπίτι της και την κράτησαν όμηρο επί οκτώ ώρες, η αστυνομία της Κένυας της είπε να το ξεχάσει γιατί «καμιά υπόθεση βιασμού δεν έχει κερδηθεί εδώ». Η αυστραλιανή πρεσβεία τη συμβούλευσε να επιστρέψει στην πατρίδα της.

Εκείνη, αντίθετα, αποφάσισε να καθίσει τους βιαστές της στο εδώλιο του κατηγορουμένου.

Ακολούθησαν επτάμισι χρόνια δικαστικών αγώνων και κοινωνικών μαχών που άλλαξαν ένα σύστημα φτιαγμένο να αγνοεί την έμφυλη βία και να αποτρέπει τις σχετικές καταγγελίες, ενώ οι μετρημένες καταδίκες βιαστών κυμαίνονταν από ελάχιστη παραμονή στη φυλακή έως και… κούρεμα γκαζόν προς «γνώσιν και συμμόρφωσιν»!

Ολα αυτά σε μια χώρα όπου μία γυναίκα βιάζεται κάθε 30 λεπτά και το 25% των κοριτσιών έχουν ως πρώτη σεξουαλική εμπειρία έναν βιασμό.

Νομικές τρικλοποδιές

Από το ντοκιμαντέρ της Σαρλότ Κάμπελ Στέφεν «Δεν θα με σωπάσουν»Από το ντοκιμαντέρ της Σαρλότ Κάμπελ Στέφεν «Δεν θα με σωπάσουν» |

Ηταν επτάμισι χρόνια απίστευτων προσκομμάτων, όπως περιγράφει στην Guardian: «Δεν είχα νομική συνδρομή γιατί τα θύματα βιασμού στην Κένυα δεν δικαιούνται παρά μόνο εισαγγελέα. Μου άλλαξαν 18 εισαγγελείς. Η υπόθεση εγκαταλείφθηκε και ξεκίνησε από την αρχή οκτώ φορές με οκτώ διαφορετικούς δικαστές. Ο φάκελός μου “χάθηκε” αρκετές φορές. Κι όλα έπρεπε να ξεκινήσουν και πάλι από την αρχή και εγώ να καταθέτω ξανά επί ώρες τις ίδιες οδυνηρές εμπειρίες».

Τα τρία πρώτα χρόνια, καθώς οι κατηγορούμενοι δεν είχαν χρήματα για δικηγόρο, έκαναν οι ίδιοι στο θύμα τους προκλητικές και χυδαίες ερωτήσεις: «Οι πέντε δράστες με ρωτούσαν επί όση ώρα ήθελαν οτιδήποτε τους ερχόταν στον νου: “πώς είναι το πέος μου; πόσο μεγάλο είναι; πώς ξέρεις ότι αυτό το τραύμα ήταν από το δικό μου;” κι άλλα εξευτελιστικά και επώδυνα».

Δεν το έβαλε κάτω

Από το ντοκιμαντέρ της Σαρλότ Κάμπελ Στέφεν «Δεν θα με σωπάσουν»Από το ντοκιμαντέρ της Σαρλότ Κάμπελ Στέφεν «Δεν θα με σωπάσουν» |

Αντί να πτοηθεί, η Σαρλότ πέτυχε -για πρώτη φορά σε δίκη για βιασμό- η εκδίκαση να είναι ανοιχτή στο κοινό ώστε να δει ο κόσμος πώς αντιμετωπίζονται τα θύματα βιασμού.

Οπως πέτυχε, οι βιαστές της να καταδικαστούν σε θάνατο, ποινή που πλέον δεν εκτελείται στη χώρα και μετατρέπεται σε ισόβια κάθειρξη.

Μπορεί η καταδίκη να μην ήταν για τον βιασμό αλλά για την ένοπλη ληστεία, έγκλημα που στη χώρα θεωρείται βαρύτερο από τον βιασμό, αλλά η Σαρλότ κατάφερε να αλλάξει ολόκληρο το σύστημα δικαιοσύνης.

Από το ντοκιμαντέρ της Σαρλότ Κάμπελ Στέφεν «Δεν θα με σωπάσουν»Από το ντοκιμαντέρ της Σαρλότ Κάμπελ Στέφεν «Δεν θα με σωπάσουν» |

Η υπόθεσή της έγινε διάσημη, ξεσήκωσε την κατακραυγή και έκανε τον επικεφαλής της κενυατικής Δικαιοσύνης, Γουίλι Μουτούνγκα, να επιτρέψει τηςΠΡΟΣΒΑΣΗ της σκηνοθέτριας Τζούντι Ράιμερ σε όλες τις δικαστικές αίθουσες της χώρας, για να καταγράψει τη μάχη της Σαρλότ αλλά και άλλων γυναικών που εμπνευσμένες από το παράδειγμά της άρχισαν να διώκουν δικαστικά τους βιαστές τους.

Το ντοκιμαντέρ της «Δεν θα με σωπάσουν» εγκαινίασε προ ημερών το Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Μελβούρνης και ο Μουτούνγκα το πρόβαλε σε νομικό σεμινάριο στο Ναϊρόμπι ενώπιον 400 δικαστικών λειτουργών δηλώνοντας: «Αυτό είναι ό,τι χρειάζομαι για να αλλάξω το σύστημα».

Ηταν αυτή, μια λευκή, με σύμμαχό της τον μαύρο επιθεωρητή Τζεφ Κινούγια, τον άνθρωπο στον οποίο κατήγγειλε τον βιασμό της και έκτοτε στάθηκε πάντα πλάι της, που έμαθε την αστυνομία πώς να καταγράφει τις καταθέσεις των θυμάτων και να διαφυλάσσει τα αποδεικτικά στοιχεία, στήνοντας «γραφεία έμφυλης βίας» στα κεντρικά αστυνομικά τμήματα της χώρας.

Σήμερα δουλεύει με την Polycom, μια οργάνωση ενδυνάμωσης γυναικών στις παραγκουπόλεις της Κιμπέρα, ενημερώνοντάς τες πώς να αντιμετωπίζουν την κακοποίηση, να προσεγγίζουν τη Δικαιοσύνη και να καταφεύγουν στις κοινωνικές υπηρεσίες σε περίπτωση σεξουαλικής βίας.

Πρόσφατα, λέει στη βρετανική εφημερίδα, ένας αστυνομικός της έδειξε το νέο πολύτιμο απόκτημα των δικαστηρίων: ένα γυάλινο κουβούκλιο απ’ όπου γυναίκες και παιδιά μπορούν να καταθέτουν χωρίς να χρειάζεται να βλέπουν τους δράστες. «Το πιο σημαντικό είναι ότι ο σπόρος έχει ανθίσει. Χρειάστηκαν επτάμισι χρόνια, αλλά λόγω των αλλαγών που έχουν συντελεστεί και συνεχίζουν, καμιά άλλη γυναίκα δεν θα περάσει ό,τι εγώ. ΚιΑΝ περάσει, θα υπάρξει δημόσια κατακραυγή».

Εφημερίδα των Συντακτών