Καλή και φεμινιστική χρονιά το 2016 (Αλμανάκ)

Πέρυσι τέτοια εποχή, είχαμε συζητήσει με τον καινούριο χρόνο και καταλήξαμε να του επιδώσουμε ένα γράμμα με τα βασικότερα και άμεσα αιτήματά μας για τον χρόνο που θα ερχόταν, το 2015.

Του είχαμε πει ότι σύντομα αναμένουμε μια νέα κυβέρνηση, η οποία οφείλει να ικανοποιήσει τα αιτήματά μας, τουλάχιστον τα πιο βασικά, για να κάνουμε βήματα εμπρός, και με τη δική του βοήθεια. Αυτός όμως, αν και μας ευχήθηκε, φαίνεται ότι μυστικά μας σαμποτάρισε, αφού οι επιτυχίες που είχαμε για ολόκληρο το 2015 ήταν πολύ λίγες, υπήρξαν μάλιστα και προτάσεις για καινούρια βάρη στους ώμους των γυναικών, όπως δείχνουν οι σχεδιασμοί του υπουργού Εθνικής Άμυνας για “εθελοντική” στράτευση των γυναικών.

Για θέματα ισότητας και εργασιακά:

Του ζητήσαμε δουλειά για όλες, με πλήρη ασφάλιση και υγειονομική περίθαλψη. Δυστυχώς η ανεργία δεν μειώθηκε, οι επισφαλείς θέσεις εργασίας παραμένουν επισφαλείς και περιορισμένου χρόνου, ενώ πολλές γυναίκες που τόλμησαν να κυοφορήσουν είδαν την πόρτα της εξόδου από τη δουλειά τους.

Ζητούσαμε να μπει στον δημόσιο λόγο με διάφορους τρόπους το θέμα της αυτοδιάθεσης του γυναικείου σώματος. Καμιά τέτοια πρωτοβουλία ή πρόσκληση.

Ζητήσαμε ίσα δικαιώματα ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου, και τα θέματα αυτά να γίνουν αντικείμενο εκπαίδευσης των φορέων της πολιτείας. Καμιά εξέλιξη.

Η καθυστερημένη θεσμοθέτηση του δικαιώματος για σύμφωνο συμβίωσης ομόφυλων ζευγαριών ήταν μια λαμπρή στιγμή, αν και αμαυρώθηκε από την παράλειψη εκ μέρους της πολιτείας να εντάξει αιτήματα για τα ετερόφυλα ζευγάρια, τα οποία θέτουμε εδώ και χρόνια (επίθετο παιδιών). Για το επίθετο της γυναίκας, κρατείται το οικογενειακό ως το μόνο, σε αντίθεση με τον πολιτικό ή θρησκευτικό γάμο.

Ζητήσαμε νομιμοποίηση μεταναστών-μεταναστριών και ίσα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα καθώς και την ιθαγένεια για όλα τα παιδιά. Το θέμα της ιθαγένειας των παιδιών θεσμοθετήθηκε, περιοριστικά δυστυχώς λόγω προηγούμενων αποφάσεων δικαστηρίων, αλλά καμιά νομιμοποίηση μεταναστριών και μεταναστών δεν έγινε. Οι παράτυποι μετανάστες και μετανάστριες βγήκαν ευτυχώς από τις φυλακές, όπου κρατούνταν 4.000 ψυχές, αλλά αρκετοί και αρκετές παραμένουν μέσα μέχρι και σήμερα, ή άλλοι αφήνονται και άλλοι συλλαμβάνονται, όπως κρατούνται 29 αλλοδαπές στο κέντρο κράτησης του Ελληνικού.

Υγειονομική περίθαλψη για όλες και όλους δεν θεσμοθετήθηκε, απλώς δίνονται ακόμα υποσχέσεις έναν ολόκληρο χρόνο μετά την συγκρότηση της νέας κυβέρνησης.

Το σεξουαλικό και εργασιακό τράφικινγκ των μεταναστριών δεν καταπολεμήθηκε καθόλου, αφού οι συλλήψεις που κάνει η αστυνομία και η εξάρθρωση κυκλωμάτων βαίνει φθίνουσα. Όσο για τις ποινές στα δικαστήρια, αν και όποτε γίνουν, είναι συνήθως χαδάκια. Έχουμε μάλιστα και το απαράδεκτο παράδειγμα του Άγγελου Γιαννακόπουλου, επικεφαλής μεγάλου κυκλώματος μαστροπίας, ο οποίος έφαγε ποινή 12 χρόνια κάθειρξη, αλλά βγήκε ελεύθερος μέχρι την έφεση. Έχουμε και πολλά άλλα.

Για τη βελτίωση των συνθηκών κράτησης για τις φυλακισμένες έγιναν λίγα, και για δυνατότητα εργασίας για μείωση ποινής για τις γυναίκες, δεν έγινε τίποτα. Υπήρξε όμως σημαντική νομοθετική ρύθμιση για τις μητέρες ανηλίκων τέκνων (με προϋποθέσεις) που τώρα θα εκτίουν την ποινή στο σπίτι τους και το παιδί δεν θα μεγαλώνει πίσω από τα κάγκελα.

Για τη διακοπή κράτησης για τις γυναίκες με σοβαρές μολυσματικές ασθένειες, δεν είχαμε καμιά ρύθμιση, αντίθετα, και πολύ θετικό, είχαμε την κατάργηση της διάταξης 39Α με βάση την οποία είχαν κυνηγηθεί και φυλακιστεί οι 29 οροθετικές γυναίκες το 2012.

Για την ισόρροπη συμμετοχή και εκπροσώπηση των γυναικών σε όλους τους φορείς και τους χώρους εργασίας όσο και στα ψηφοδέλτια των εκλογικών αναμετρήσεων, είχαμε βελτίωση αλλά και μεγάλη οπισθοδρόμηση. Με τη συγκρότησή της, η κυβέρνηση δεν είχε ούτε μια γυναίκα υπουργό, αλλά είχε 15% γυναίκες αναπληρώτριες υπουργούς. Η συμμετοχή των γυναικών στο κοινοβούλιο του Ιανουαρίου ήταν συνολικά 22,5%, ενώ στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση, του Σεπτεμβρίου, που έγινε με λίστα, η συνολική εκπροσώπηση έπεσε στο 19,7%, διατηρώντας την Ελλάδα στην 71η θέση της παγκόσμιας κατάταξης. Θετική η κίνηση για εισαγωγή μη σεξιστικής γλώσσας στα δημόσια έγγραφα, που εξαγγέλθηκε, δεν ξέρουμε όμως πότε θα γίνει. Το σίγουρο είναι ότι στα ψηφοδέλτια των εκλογών αναφέρεται μόνο το όνομα του πατέρα της/του υποψηφίου, η μητέρα είναι ακόμα στην κουζίνα και μαγειρεύει.

Θεσμοθέτηση του πολιτικού γάμου και επαναφορά του οικογενειακού επιθέτου της γυναίκας ως του μόνου αναγνωριζόμενου από την πολιτεία, δεν έγινε. Ούτε κουβέντα.

Για την έμφυλη βία:

Η ενδοοικογενειακή βία και η βία λόγω φύλου ή σεξουαλικού προσανατολισμού ήρθε και πάλι στην επιφάνεια στις 25 Νοέμβρη, και του 2015, ενώ τον υπόλοιπο χρόνο η αρωγή στις γυναίκες-θύματα υπήρξε πολύ περιορισμένη. Η έλλειψη στήριξης για τις γυναίκες που καταγγέλλουν τη βία για να σταθούν στα πόδια τους παραμένει ο σημαντικότερος παράγοντας που αποθαρρύνει τις γυναίκες να καταγγείλουν.

Η νομοθεσία για το τράφικινγκ δεν αναβαθμίστηκε, όπως ζητούσαμε, και οι μαστροποί πέφτουν ακόμα στα πολύ μαλακά.

Οι δομές στήριξης έχουν εκδιπλωθεί σε όλη τη χώρα, μέσα από πρόγραμμα του ΕΣΠΑ, αλλά η πολιτεία δεν δίνει ούτε ένα ευρώ γι’ αυτές. Επίσης, δεν είχαμε καμία καινούρια δομή, ενώ οι υπάρχουσες διαρκώς απειλούνται λόγω οικονομικών ζητημάτων.

Ενιαίος νόμος για την ενδοοικογενειακή βία και βία λόγω φύλου δεν υπήρξε, ενώ αναφέρεται συχνά ότι η Ελλάδα θα κυρώσει τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, αλλά ακόμα περιμένουμε. Η απαίτηση για γρήγορη και δωρεάν εκδίκαση των σχετικών υποθέσεων καθόλου δεν ικανοποιείται, ενώ οι μαστροποί και οι υποστηρικτές τους παίρνουν τη μια αναβολή μετά την άλλη.

Θεσμικά μέτρα για την καταπολέμηση των στερεοτύπων φύλου και του σεξισμού στα ΜΜΕ δεν ελήφθησαν, ούτε καν συζήτηση γίνεται για κάτι τέτοιο.

Η αναβάθμιση της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων σε υπουργείο, όπως ζητούσαμε, ούτε που συζητείται, ενώ η σημερινή ΓΓΙΦ περιορίζεται στην καθημερινή αυτοδιαφήμισή της, αλλά δεν έχει απαιτήσει το παραμικρό από την κυβέρνηση, ούτε έχει διαμαρτυρηθεί για τις διακρίσεις που ασκεί εις βάρος των γυναικών.

Φέτος καταλήγουμε να μην στείλουμε άλλο γράμμα στον Καινούριο Χρόνο, γιατί θα μας γκαντεμιάσει πάλι. Θα προτιμήσουμε να δυναμώσουμε το φεμινιστικό κίνημα και να ενώσουμε τα χέρια μας με αυτές που αγωνίζονται, σε όλο τον κόσμο.

Η συντακτική επιτροπή του Μωβ