Ανακοινώθηκαν πριν λίγες ημέρες στοιχεία για την κατάσταση των γυναικών παγκοσμίως, από την Παγκόσμια Τράπεζα, που δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι αποτελεί έναν από τους δύο μεγάλους πυλώνες της εγκαθίδρυσης και εμβάθυνσης του νεοφιλελευθερισμού στον πλανήτη, δίπλα στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Όπως ήδη γνωρίζουμε και από την επώδυνη εμπειρία της Ελλάδας με το δανεισμό και τα μνημόνια, η απομάκρυνση της άσκησης πολιτικής από τα εθνικά κράτη προς υπερεθνικούς και πολύ περισσότερο παγκόσμιους οργανισμούς με τους σημερινούς όρους, απομακρύνει τους πολίτες από την άσκηση εξουσίας ή τον έλεγχό της.
Δυστυχώς, στο Δελτίο Τύπου της Γραμματείας Ισότητας, στο οποίο αναφέρονται τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Παγκόσμια Τράπεζα, δεν παραλείπεται ο εξωραϊσμός της, αφού αναφέρεται ότι “H Παγκόσμια Τράπεζα, διεθνές χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που παρέχει οικονομική και τεχνική βοήθεια σε αναπτυσσόμενες χώρες, με έδρα την Ουάσιγκτον και δεδηλωμένο στόχο τη μείωση της φτώχειας…” ενώ στην πραγματικότητα κάθε οικονομική και τεχνική βοήθεια η οποία προσφέρεται συνοδεύεται από σκληρούς όρους, οι οποίοι βυθίζουν τις χώρες αυτές στο χρέος και την εξάρτηση, και συνεπώς κάθε άλλο παρά οδηγούν στη μείωση της φτώχειας, όπως υπερηφανεύεται η Παγκόσμια Τράπεζα και όπως επαναλαμβάνει άκριτα το αναφερόμενο δελτίο. Αποτελεί έναν τοκογλυφικό οργανισμό, για τη μεταφορά πλούτου από τις φτωχές στις πλούσιες χώρες.
Είναι πλέον πολύ γνωστό ότι τις τελευταίες δεκαετίες, με την αύξηση του πλούτου παγκοσμίως, ανοίγει η ψαλίδα μεταξύ πλουσίων και φτωχών, με αποτέλεσμα ο πλούτος να συγκεντρώνεται σε όλο και λιγότερα χέρια, επιχειρήσεις και χώρες. Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα από άρθρο του Νόαμ Τσόμσκι, του 2000, όπου αναφέρει “Η Παγκόσμια Τράπεζα και άλλοι, υποκινούν τον δανεισμό από τους πλούσιους και ισχυρούς προς τις φτωχές χώρες, με τα επικίνδυνα δάνεια που αποφέρουν υψηλές αποδόσεις, και όταν το σύστημα συντρίβεται, τότε έρχονται τα προγράμματα διαρθρωτικών προσαρμογών που μεταφέρουν τα κόστη στους φτωχούς, που ποτέ δεν δανείστηκαν τα χρήματα και που κέρδισαν λίγο από αυτά…”.
Ας πούμε και πιο συγκεκριμένα, ότι ένας από τους άξονες της στρατηγικής της Παγκόσμιας Τράπεζας είναι “η εξάλειψη των περιορισμών για περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας και αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στο εργατικό δυναμικό”. Άραγε η εξάλειψη των περιορισμών σημαίνει άρση των εμποδίων για τις γυναίκες σε πολλά επαγγέλματα, ή μήπως επισφαλείς θέσεις εργασίας με λιγότερα δικαιώματα, όπως είναι η αντίληψη τόσο του ΔΝΤ όσο και της Παγκόσμιας Τράπεζας;
Να μην παραλείψουμε όμως, ότι συζητήσεις γίνονται και για την είσοδο της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ελλάδα, με τη συμμετοχή της σε μεγάλα έργα, όπως αναφέρεται σε δημοσιεύματα του Οκτωβρίου 2015. Ο ιστότοπος NEWSBOMB δημοσιεύει “Αποκάλυψη”, όπως τη λέει, όπου αναφέρεται, μεταξύ άλλων: “Στελέχη της Παγκόσμιας Τράπεζας έχουν ήδη επαφές με τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, αλλά και με άλλες επιχειρήσεις στην Ελλάδα. To IFC σκοπεύει να συμμετάσχει, επίσης, σε έργα υποδομών και μεγάλα projects. Σύμφωνα με τον κ. Τσιτσιράγκο, «η ελληνική κυβέρνηση είχε ζητήσει την επαναδραστηριοποίηση του IFC στην Ελλάδα, κάτι που αποφάσισε το διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου”.
Παραθέτουμε εδώ τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν στο Δελτίο της ΓΓΙΦ, όπου αναπαράγονται στην πρώτη παράγραφο οι ωραιοποιήσεις.
Πρόκειται για ένα κείμενο εργασίας που αφορά τις προτεραιότητες και το πλαίσιο δράσης του εν λόγω Οργανισμού, με σκοπό Κράτη και φορείς να υιοθετήσουν την ισότητα των φύλων ως μονόδρομο για την ουσιαστική μείωση της φτώχειας, την εδραίωση της ασφάλειας και της ευημερίας για ολόκληρο τον πληθυσμό του πλανήτη, χωρίς ίχνος διάκρισης λόγω φύλου.
Η νέα στρατηγική προέκυψε, μεταξύ άλλων, έπειτα από μία ευρεία δημόσια διαβούλευση το τρίμηνο Μαΐου-Ιουλίου 2015, ενώ η δημοσιοποίησή της συμπίπτει χρονικά με το έτος ορόσημο για τα θέματα ισότητας των φύλων (2015: η εικοστή επέτειος της Διακήρυξης και του Προγράμματος Δράσης της 4ης Παγκόσμιας Διάσκεψης για τις Γυναίκες – Πεκίνο+20, καθώς και η υιοθέτηση από τη Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε. των Στόχων για την Αειφόρο Ανάπτυξη μέχρι το 2030).
Η στρατηγική της Παγκόσμιας Τράπεζας:
– Βελτίωση των υποδομών στους ευαίσθητους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης και της κοινωνικής προστασίας
– Εξάλειψη των περιορισμών για περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας και αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στο εργατικό δυναμικό
– Άρση των εμποδίων σχετικά με την πρόσβαση των γυναικών στην ιδιοκτησία και τον έλεγχο της ακίνητης περιουσίας από τις ίδιες τις γυναίκες
– Αναβάθμιση της θέσης των γυναικών στη δημόσια ζωή, προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους και ενεργή συμμετοχή των ανδρών και των αγοριών στον αγώνα για την επίτευξη της ουσιαστικής ισότητας των φύλων.
Και εδώ, ενδιαφέροντα και χρήσιμα στατιστικά στοιχεία, αν και έχουμε επιφυλάξεις για τον τρόπο συλλογής τους, αφού η Παγκόσμια Τράπεζα είναι πρωταθλήτρια στη “μείωση της φτώχιας στον κόσμο”, μειώνοντας συχνά τα στοιχεία για τη φτώχια:
– Στην περιοχή της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής καταγράφηκε αύξηση επτά ποσοστιαίων μονάδων σχετικά με τη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας την περίοδο 2000-2012, με αποτέλεσμα η φτώχεια να μειωθεί αισθητά κατά 30%
– Ο μέσος όρος ζωής για τις γυναίκες παγκοσμίως είναι πλέον τα 73 έτη, έναντι των 70 ετών το 2000, ενώ για τους άνδρες ο μέσος όρος υπολογίζεται στα 69 έτη, με έτος αναφοράς το 2013 σε σχέση με τα 66 έτη ζωής το 2000
– Ο αριθμός θανάτων των νεογνών παρουσιάζει αισθητή μείωση της τάξης του 45% σε σχέση με το 1990. Το 2013 υπολογίστηκε ότι 289.000 μητρικοί θάνατοι έλαβαν χώρα στα αναπτυσσόμενα κράτη. Ωστόσο, η αναλογία τέτοιων θανάτων στις αναπτυσσόμενες χώρες είναι 14 φορές υψηλότερη σε σχέση με τις αναπτυγμένες χώρες
– Το 2014, σύμφωνα με υπολογισμούς, 225 εκατομμύρια γυναίκες, οι οποίες δεν επιθυμούν την εγκυμοσύνη, δεν χρησιμοποιούν αποτελεσματική αντισυλληπτική μέθοδο και οι νεαρές γυναίκες ηλικίας 15 έως 24 ετών αποτελούν το 22% των νέων κρουσμάτων HIV.
– Το 79% των χωρών μεσαίου και υψηλού εισοδήματος έχει επιτύχει ισότητα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, ενώ στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση το ποσοστό μειώνεται στο 41%, σύμφωνα με στοιχεία του 2012. Αντίθετα, στις χώρες με χαμηλό κατά κεφαλή εισόδημα, τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 23% στην πρωτοβάθμια και 15% στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
– Το 2013 είχαμε 75 εκατομμύρια φοιτητές και 78 εκατομμύρια φοιτήτριες στην τριτοβάθμια εκπαίδευση παγκοσμίως, αλλά σε 41 από τις 101 αναπτυσσόμενες χώρες ο αριθμός των φοιτητριών είναι σαφώς μικρότερος σε σχέση με τους άρρενες εγγεγραμμένους φοιτητές.
– Το ποσοστό της γυναικείας απασχόλησης διεθνώς παραμένει στάσιμο με πτωτική τάση, δεδομένου ότι το 1990 οι γυναίκες αποτελούσαν το παγκόσμιο εργατικό δυναμικό σε ποσοστό 57%, ενώ το 2013 το αντίστοιχο ποσοστό μειώθηκε στο 55%.
– Οι γυναίκες εργαζόμενες λαμβάνουν οικονομικές αποδοχές περίπου 10 έως 30% λιγότερο σε σχέση με τους άνδρες εργαζόμενους, ενώ μεγάλες διαφορές παρουσιάζονται και μεταξύ των χωρών. Για παράδειγμα, το μισθολογικό χάσμα υπολογίζεται στο 20% στη Μοζαμβίκη και το Πακιστάν, ενώ εκτοξεύεται στο εξωφρενικό 80% στις χώρες Ακτή Ελεφαντοστού, Ιορδανία, Λετονία και Σλοβακία.
– Το 58% της άμισθης εργασίας σε οικογενειακές επιχειρήσεις και αγροκτήματα αντιστοιχεί στις γυναίκες, την ίδια στιγμή που το 83% των οικιακών βοηθών παγκοσμίως είναι γένους θηλυκού.
– Υπολογίζεται ότι το 30% των επιχειρήσεων διεθνώς ανήκει σε γυναίκες, αλλά μόνο το 10% των γυναικών επιχειρηματιών έχει πρόσβαση στα απαραίτητα κεφάλαια για την ανάπτυξη της επιχείρησης.
– Αναφορικά με τις νέες τεχνολογίες, οι ανισότητες μεταξύ γυναικών-ανδρών και μεταξύ διαφόρων περιοχών του πλανήτη είναι κάτι παραπάνω από οφθαλμοφανές: το 98% των κατοίκων της Ισλανδίας χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες διαδικτύου σε σχέση με το μόλις 1% των κατοίκων της Ερυθραίας και του Τιμόρ-Λέστε. Στη Σενεγάλη οι γυναίκες χρησιμοποιούν το διαδίκτυο 44% λιγότερο από τους άνδρες, ενώ η αναλογία κατόχων συσκευών κινητής τηλεφωνίας με βάση το φύλο είναι 1% στην Κίνα και 45% στο Νίγηρα, πάντα σε βάρος των γυναικών.
– Ο γάμος κοριτσιών πριν την ενηλικίωσή τους είναι διαδεδομένος στην Τυνησία και την Αλγερία σε ποσοστό 2%, ενώ στον Νίγηρα της τάξης του 76%.
– Στα τέλη του 2014 ο μέσος όρος των εκλεγμένων γυναικών στα εθνικά Κοινοβούλια ήταν μόλις 21,9% διεθνώς. (Στην Ελλάδα είναι 19,5%, δυστυχώς, κατώτερο από τον μέσο όρο Σ.Β.).
– το 2015 σε 17 κράτη του πλανήτη ο σύζυγος μπορεί νόμιμα να απαγορεύει στη σύζυγό του να εργάζεται
– Το ένα τρίτο των προσφύγων διεθνώς προέρχεται από τη Συρία, το Αφγανιστάν και τη Σομαλία με τις γυναίκες και τα κορίτσια να αντιστοιχούν στο 50% των προσφύγων το 2014, σε σχέση με το 48% το 2011.
Η αλήθεια είναι, δυστυχώς, ότι το γυναικείο κίνημα, ιδιαίτερα η Παγκόσμια Πορεία Γυναικών που έχει οργανώσεις σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, έχει μεν καταγγείλει συχνότατα τις μεθόδους του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας που εκμεταλλεύονται τις αντίστοιχες χώρες, δεν έχει όμως μπορέσει να αποτρέψει τη δράση τους, παρά το γεγονός ότι, όπως αναλύεται, οι γυναίκες πλήττονται βάναυσα με τις διαρθρωτικές προσαρμογές που ακολουθούν τους δανεισμούς.
Σίσσυ Βωβού
Ολόκληρο το δημοσίευμα του Newsbomb εδώ