Γράφει η Ιφιγένεια Κοντού
Δεύτερο, από σειρά τριών άρθρων για τα δικαιώματα των γυναικών στη Σ. Αραβία
Ανοιχτή πρόκληση στις γυναίκες της Σαουδικής Αραβίας έκανε το site των “The New York Times” πριν από δύο μήνες, με αφορμή την προβολή του ντοκυμαντέρ “Ladies First,” της Mona El-Naggar που περιγράφει τη ζωή των γυναικών στη Σαουδική Αραβία. Τους έδωσε το e-mail saudiwomen@nytimes.com και τους ζήτησε να γράψουν ακόμη και ανώνυμα πώς νιώθουν σχετικά με το καθεστώς ανδρικής κηδεμονίας –συνοδείας στο οποίο πρέπει να υποτάσσονται υποχρεωτικά όλες οι γυναίκες της χώρας ανεξαρτήτως ηλικίας ή οικογενειακής κατάστασης.
Η ανταπόκριση ήταν μεγαλύτερη από την αναμενόμενη! 6.000 γυναίκες από τη Σαουδική Αραβία έγραψαν στους “The New York Times”. Οι μαρτυρίες τους προκαλούν έντονα συναισθήματα, μερικές φορές και απορία ή έκπληξη!
Στη φυλακή του κηδεμόνα –συνοδού τους…
Όταν μιλούν για το πόσο λαχταρούν ή στερούνται μικρά, καθημερινά πράγματα όπως τα ψώνια στο super market ή το βιβλιοπωλείο ή μια βόλτα με φίλες στο εμπορικό κέντρο, φωτογραφίζουν τη φυλακή τους.
“Δεν μας επιτρέπεται να πάμε ούτε ως το supermarket χωρίς την άδεια του κηδεμόνα –συνοδού μας κι αυτό είναι ένα μόνο απλό παράδειγμα από την τεράστια λίστα από κανόνες που πρέπει να ακολουθούμε” — DOTOPS, 24 ετών
“Ο κηδεμόνας –συνοδός μου, μου κάνει τη ζωή κόλαση!! Θέλουμε να βγούμε να συναντήσουμε τις φίλες μας, να πάμε μια βόλτα ή για φαγητό. Νιώθω απελπισμένη!” — JUJU19, 21 ετών
“[Ο κηδεμόνας – συνοδός μου] μου απαγορεύει τις επισκέψεις σε φίλες μου ή τις βόλτες στο mall έστω και μόνη μου. Είναι μια πλήρης και απόλυτη απομόνωση από όλες τις χαρές της ζωής.”— MALAK, 28 ετών, Abha
“Η αδερφή μου πήγε μια φορά στο βιβλιοπωλείο χωρίς να πάρει άδεια από τον σύζυγό της κι όταν επέστρεψε, την τιμώρησε χτυπώντας την αλύπητα.”— AL QAHTANIYA, 28 ετών
“Κάθε φορά που θέλω να ταξιδέψω , πρέπει να παίρνω την άδεια του έφηβου γιου μου.”— SARAH, 42 ετών, γιατρός στο Riyadh
Η ζωή τους στα χέρια του κηδεμόνα-συνοδού τους…
Πρόκειται για ομηρία μέσα στην ίδια την οικογένεια. Η ζωή της γυναίκας ανήκει στον κηδεμόνα της. Απλώς την κάνει ό,τι θέλει. Εκείνος αποφασίζει για όλα. Για το παρόν και το μέλλον της.
“Έμπλεξα σε ένα τροχαίο ατύχημα κάποια στιγμή ενώ ήμουν μέσα σε ένα ταξί και οι τραυματιοφορείς από το ασθενοφόρο αρνούνταν να με παραλάβουν μέχρι να έρθει ο κηδεμόνας – συνοδός μου! Έχασα τόσο αίμα …Αν δεν ερχόταν σε ένα λεπτό , τώρα θα ήμουν σίγουρα νεκρή.” — RULAA, 19 ετών ,Riyadh
“Το θέμα αυτό της κηδεμονίας δεν έχει επηρεάσει σημαντικά τη ζωή μου μια και δεν αντιμετωπίζω πρόβλημα με αυτό χάρη στον πατέρα μου που είναι πολύ συνεργάσιμος και πολύ ανοιχτόμυαλος άνθρωπος” – Latifah , 22 ετών , Riyadh
“Έίμαι υπεύθυνη για τις ζωές τόσων ανθρώπων κάθε μέρα αλλά δεν μπορώ να είμαι υπεύθυνη για τη ζωή μου” –AM , 30 ετών, γιατρός στη Jidda
“Προσπαθώ να πείσω τον πατέρα μου να μου επιτρέψει να πάω στην Ιατρική. Είναι η τελευταία μου χρονιά στο λύκειο και δεν έχω ιδέα αν θα το εγκρίνει ή όχι. Το μέλλον μου βρίσκεται στα χέρια αυτού του αμόρφωτου σεξιστή και δεν μπορώ να κάνω τίποτα γι αυτό.” –Ανώνυμη, 18 ετών, Al-Qassim
Μερικές δεν βλέπουν τι κακό έχει η κηδεμονία…
Δηλώσεις σαν αυτές που ακολουθούν μπορεί να προκαλούν έκπληξη αλλά υπάρχει λογική εξήγηση… Πρόκειται προφανώς για «το σύνδρομο της Στοκχόλμης», αυτή τη διαταραχή κατά την οποία το θύμα αναπτύσσει θετικά αισθήματα για τον θύτη του: συμπάθεια και κατανόηση, μερικές φορές και μια σχέση άρρωστης εξάρτησης.
“ Έχω ζήσει για ένα μικρό διάστημα στη Δύση και είδα ότι η ζωή μιας γυναίκας είναι πολύ δύσκολη, έχει να φέρει σε πέρας πολύ βαριές ευθύνες που μόνο ένας άνδρας μπορεί να αναλάβει. Ενώ στη δική μας χώρα, ο άνδρας μας παρέχει όλες τις ανέσεις που χρειάζεται μια γυναίκα .” — AFNAN, 30 ετών, Riyadh
“Μου αρέσει που έχω έναν κηδεμόνα –συνοδό που με προσέχει και φροντίζει να είμαι καλά και με υπερασπίζεται και αναλαμβάνει όσα δεν μπορώ να χειριστώ και αν κάνω και κάποιο λάθος, θα είναι υπεύθυνος να με τιμωρήσει .”— OUM ABDULRAHMAN, 36 ετών, Riyadh
“Πότε επιτέλους θα πάψουν τα διεθνή ΜΜΕ να ανακατεύονται με τις υποθέσεις του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας με τις γυναίκες του και τους άντρες του και τα παιδιά του;”— MIMI, 29 ετών, Jidda
Καλή ερώτηση Mimi. Όταν οι γυναίκες του αποκτήσουν τα στοιχειώδη τουλάχιστον δικαιώματα κι οι Νόμοι της χώρας αρχίσουν να τις υπολογίζουν για ισότιμους πολίτες… Όταν οι άνδρες μάθουν να σέβονται τις συζύγους, τις κόρες και τις μανάδες τους και να βλέπουν σε αυτές έναν άλλον ισότιμο άνθρωπο…Όταν τα παιδιά μεγαλώνουν με τα ίδια δικαιώματα ανεξαρτήτως φύλου και μπορούν να ονειρεύονται ελεύθερα είτε είναι αγόρια είτε κορίτσια , να μιλούν, να επικοινωνούν και να ερωτεύονται σαν ισότιμα άτομα.
Όταν δεν θα θυμάται πια κανείς τι σήμαινε κάποτε κηδεμόνας –συνοδός.
“Τα πράγματα αλλάζουν. Οι αλλαγές είναι λεπτές αλλά είναι πραγματικές, χειροπιαστές.”— REEM SERAJ, 42 ετών από το Riyadh.
Την Πέμπτη, το τρίτο άρθρο της σειράς: Ποιος θα κρατήσει το τιμόνι στη Σαουδική Αραβία;