Παγιδευμένη

Σχολιάζει η Βέρα Σιατερλή

Ανάμεσα σε όλες τις συμμετοχές των καλλιτεχνών και καλλιτέχνιδων στο project “Ξούθου η σιωπή της πολής” ένα από τα έργα που επέλεξα, είναι της Άντας Πετρανάκη που αποπνέει έντονα μιά  φεμινιστική γραφή.

Περιγραφή του έργου: Διαστάσεις μεταβλητές [ενδεικτικά  3Χ5μ.]

Εγκατάσταση: Κρεβάτι, μαύρα στρωσίδια, μικρές και μεγάλες ξύλινες ποντικοπαγίδες, τραπέζι, λευκό τραπεζομάντιλο, άρωμα και αρχεία αναφοράς σε σκάνδαλο του 2012 (όταν για ψηφοθηρικούς λόγους, οι τότε υπουργοί υγείας και δημοσίας τάξεως για να «καθαρίσουν» από τα κοινωνικά «παράσιτα» τα στενά πίσω από την Ομόνοια, συνέλαβαν αρκετές ναρκομανείς γυναίκες, ξεχωρίζοντας ανάμεσά τους 32 φορείς του AIDS τις οποίες προφυλάκισαν με τη κατηγορία ότι ήταν ιερόδουλες και διέπραξαν το κακούργημα της βαριάς σκοπούμενης σωματικής βλάβης. Τις διαπόμπευσαν δε, δημοσιοποιώντας τις φωτογραφίες τους και τα στοιχεία τους στην τηλεόραση).

Kείμενο της Άντας Πετρανάκη

Το στενό της Ξούθου…..
Η κλεισούρα του δωματίου….
Πώς μπορεί ένα κρεβάτι να μετατραπεί σε παγίδα;
H προδοσία, η αδικία, η κοινωνική ευθύνη, η ανάγκη, η διαπόμπευση, το ψέμα, ο θάνατος…. μερικές από τις εκδοχές…

Πέρα όμως απ’ όλα αυτά, ο καθένας μας μπορεί να νιώθει παγιδευμένος στο κρεβάτι του για τους δικούς του λόγους…..

Γιατί και εγώ στην Ξούθου?
“Ίσως δεν υπάρχει θάνατος όπως τον γνωρίζουμε. Απλά τεκμήρια που αλλάζουν χέρια”. Don Dellilo, white noise.

Τεκμήρια που ανιχνεύεις στην απανταχού διασπορά τους…
Αναζητάς το πού… Τοπού…. Τόποι, αυτό είναι το ετυμολογικό «βάρος» των τόπων.
Πόσο φορτισμένο μπορεί να είναι ένα δρομάκι 2 τετραγώνων; Πόσο φορτισμένη μπορεί να είναι η οδός Ξούθου μέσα στα δυο της οικοδομικά τετράγωνα ώστε να καθίσταται τόπος;
Η έννοια του τόπου συνδέεται με βιώματα και εμπειρίες, συνδέεται με όλα τα στερεωτικά της ανθρωπινότητας: υποκειμενικότητα, σωματικότητα, αλήθεια και ψέμα, εμφάνιση και συνάντηση με τον άλλον…

Ψάχνοντας την ιστορία της Ξούθου, θα συμφωνήσουμε ότι απετέλεσε για τουλάχιστον 60 χρόνια τόπο, σημείο αναφοράς, μέσα στον ευρύτερο χώρο του Αθηναϊκού κέντρου. Τόπο, σημείο υλικής καταγραφής, γι’ αυτούς που δεν χώραγαν στο Αθηναϊκό στερεότυπο και αναζήτησαν μια γη, έστω δυο τετραγώνων, να την αναγάγουν σε σημείο διαφυγής τους από την κανονικότητα.

Η πυκνότητα του ίχνους από το πέρασμα μιας τέτοιας μικρής αλλά έντονης κοινότητας, αποτελεί την πρόκληση μιας διαφεύγουσας αλήθειας.
Μια πρόκληση που η καλλιτεχνική φύση αποζητά.

Γι’ αυτό και ’γω στην Ξούθου.
Για να ανασύρω από τα ξεχασμένα τεκμήρια τα χαρακτηριστικά του τόπου και του μετά-τόπου της Ξούθου και μέσα από την εικαστική διάθλαση να επισημάνω το «εκτός» μιας κεντρικής αστικής αφήγησης.

Σεπτέμβριος 2017 – Άντα Πετρανάκη