Ομιλία του Μωβ στην ακρόαση φορέων στη Βουλή, 13-3-2018
Χθες πολλές γυναικείες οργανώσεις κληθήκαμε στη Βουλή για ακρόαση, για να καταθέσουμε τις γνώμες και τις προτάσεις μας στο σγκεκριμένο νόμο ο οποίος τροποποιεί υπάρχοντες νόμους, για να προσαρμοσθεί το ελληικό δίκαιο με τις επιταγές της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης. Ο χρόνος ομιλίας ήταν μόνο 3 λεπτά, οπότε από πλευράς Μωβ κάναμε μια αρχική τοποθέτηση και στη συνέχεια αναφερθήκαμε επιγραμματικά σε κάποια σημεία των προτάσεών μας. Επιδώσαμε υπόμνημα, όπως μας είχε ζητηθεί, το οποίο ακολουθεί εδώ.
Το Δ.Σ. του Μωβ
Ήδη 28 χώρες έχουν κυρώσει τη Σύμβαση της Κωνσταντνούπολης για τη βία κατά των Γυναικών και την Εδοοικογενειακή βία, η οποία άνοιξε για υπογραφή το 2011, οπότε και την υπέγραψε η Ελλάδα. Δεν βιάζονται οι ελληνικές κυβερνήσεις και, δυστυχώς, τα θέματα των γυναικείων δικαιωμάτων κάθε μορφής μπορούν να περιμένουν, για το κάποτε. Και δεν ξεχνάμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ως όλον ήδη προσχώρησε στη Σύμβαση, τον Απρίλιο του 2017, οπότε τα κράτη υποχρεούνται επίσης να την κυρώσουν.
Και απορίας άξιον είναι πώς χρειάστηκαν δύο ολόκληρα χρόνια από τότε που 30 βουλεύτριες και βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος έκαναν ερώτηση στη βουλή για την κύρωση της σύμβασης, για να υποβληθεί προς ψήφιση στη Βουλή.
Πολλές γυναικείες οργανώσεις θέταμε επιτακτικά το θέμα της κύρωσης και της συνοδευτικής ή προηγούμενης αλλαγής της νομοθεσίας, από το 2012, όπως το Ελληνικό Λόμπι Γυναικών Ευρώπης και άλλες. Πρόσφατα, 13 γυναικείες οργανώσεις επισκεφθήκαμε το υπουργείο Δικαιοσύνης (γ.γ. κ. Γιαννακάκη) και όλα τα πολιτικά κόμματα τον Απρίλιο και Μάιο του 2017, για να πιέσουμε για την κύρωση της Σύμβασης. Αναφερόμασταν πάντα στα υψηλά ποσοστά αυτής της βίας (δυστυχώς όχι μόνο στην Ελλάδα). Τόσο το υπουργείο όσο και τα κόμματα συμφώνησαν για την αναγκαιότητα. Οι ρυθμοί ανταπόκρισης, όπως δείχνουν και οι ημερομηνίες, χελώνας.
Ακόμα, να πούμε ότι η ηλεκτρονική διαβούλευση άνοιξε μόνο για 15 ημέρες, το Νοέμβριο του 2017.
Σ’ αυτό το σημείο να μην ξεχνάμε ότι στη σημερινή περίοδο του νεοφιλελευθερισμού, της αναδιανομής του πλούτου υπέρ των πλουσίων, της αύξησης της φτωχοποίησης γενικότερα και για τις γυναίκες ειδικότερα αλλά και της γενικότερης αύξησης της βίας μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, το κλίμα για την καταπολέμηση ή την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών δεν είναι θετικό.
Όμως προχωρούμε, και σήμερα έχουμε την πικρή χαρά να είμαστε στην τελική ευθεία για την κύρωση της Σύμβασης και την τροποποίηση κάποιων νόμων, οπότε υποβάλουμε τις συγκεκριμένες προτάσεις:
Η φωτό είναι από την κινητοποίηση γυναικών στην Κωνσταντινούπολη, στις 8 Μάρτη του 2009
ΥΠΟΜΝΗΜΑ
Κατ’ αρχήν, είναι μια ακόμα (συνηθισμένη) έκπληξη, ότι όλα τα κείμενα που δημοσιεύθηκαν από το υπουργείο Δικαιοσύνης, είναι συνταγμένα στο αρσενικό γένος της ελληνικής γλώσσας. Σε μια σύμβαση που αφορά καθαρά τα δικαιώματα των γυναικών απέναντι στην έμφυλη βία πολλών μορφών, δεν βρέθηκε ένας άνθρωπος να ξέρει ότι η ελληνική γραμματική χρησιμοποιεί το θηλυκό γένος για να περιγράψει θέματα που αφορούν τις γυναίκες. Μάλλον ντρέπονται οι συγγραφείς των εκατοντάδων σελίδων να χρησιμοποιήσουν το θηλυκό γένος. Ένα εισαγωγικό βήμα στην “ευαισθησία του φύλου” ως προς την εφαρμογή της Σύμβασης. Παρά το γεγονός ότι έχει διακηρυχθεί από διάφορους κυβερνητικούς παράγοντες η αναγκαιότητα ισότιμης χρήσης του θηλυκού γένους, αλλά ακόμα ότι εδώ δεν θα έπρεπε να είναι ισότιμη, αλλά μοναδική.
Να αρχίσουμε με μια κάπως θεωρητική παρατήρηση: διαβάζουμε μεταξύ άλλων, ότι η κύρωση της σύμβασης “…μπορεί να συμβάλει στη χειραφέτηση των κοινωνικών υποκειμένων ανεξαρτήτως φύλου”. Πού είναι εδώ τα δικαιώματα των γυναικών να ζουν χωρίς έμφυλη βία ή φόβο και απειλή έμφυλης βίας; Μήπως με τέτοιες διατυπώσεις υποκρύπτουμε την συνήθη παλιά “καλή” ρήση ότι δεν υπάρχουν άντρες και γυναίκες, υπάρχουν άνθρωποι και δεν μπορούμε να κάνουμε τέτοιου είδους διακρίσεις; Και συνεπώς την παλιά “καλή” άρνηση για την αναγκαιότητα του γυναικείου και φεμινιστικού κινήματος;
Πάντως, όλες οι πρόνοιες της Σύμβασης είναι, σύμφωνα και με τον τίτλο, για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών. Βεβαίως, όταν αναφερόμαστε σε ενδοοικογενειακή βία, ασφαλώς συμπεριλαμβάνονται τα παιδιά, ανήλικα και έφηβα αγόρια και κορίτσια, αν και τα κορίτσια πάντα έχουν την “προτεραιότητα” των διακρίσεων και κατά περίπτωση της άσκησης βίας από τον πατέρα. Ενίοτε και η μητέρα ασκεί ακραίες μορφές βίας, αλλά αυτό είναι αρκετά μειοψηφικό και πάντως απαράδεκτο.
▶ Σημαντική πρόνοια το θέμα της αντιμετώπισης του εξαναγκασμού σε σύναψη γάμου, που αφορά κυρίως τις αλλοδαπές γυναίκες και συνδέεται πολύ με το τράφικινγκ. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις όμως, οι γυναίκες δεν μπορούν να απελαύνονται μέχρι να αποφασίσει η Δικαιοσύνη. Όταν πρόκειται βέβαια για ανήλικες (στοιχεία ακολουθούν), ο εξαναγκασμός ενυπάρχει λόγω ανηλικότητας.
▶ Επίσης σημαντική πρόνοια ο ορισμός της συστηματικής και επίμονης παρενόχλησης, του stalking όπως αναφέρεται, αν και η δικαστική δίωξη τέτοιων συμπεριφορών είναι αρκετά δύσκολο να αποδειχθεί και ακόμα περισσότερο να τιμωρηθεί, οπότε πρέπει να υπάρξει σχετική πρόνοια του νόμου, αλλιώς θα είναι απλώς συμβολικό. Για να μην θυμίσουμε, και εδώ, τους ρυθμούς της ελληνικής Δικαιοσύνης.
▶ Η επιτροπή Grevio αποτελείται όπως βλέπουμε, από τεχνοκράτες και δεν προβλέπεται η παρακολούθησή της από γυναικείες οργανώσεις. Απαιτείται παρατηρητήριο έμφυλης βίας όλων των μορφών και γυναικοκτονίας, κάτι που ήδη υπάρχει σε αρκετές χώρες της Ευρώπης. Όχι μόνο για την Grevio αλλά και για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού στην Ελλάδα.
Άρθρο 2
▶ Τα έθιμα και οι παραδόσεις καθώς και η θρησκεία δεν δικαιολογούν για τη μείωση της ποινής (αναφέρεται σε εγκλήματα τιμής). Αυτό αποτελεί σημαντική πρόνοια, ενσωματώνεται στο νόμο, και ισχύει περισσότερο για κάποιες κοινότητες στην Ελλάδα, αλλά και για συνήθειες που έρχονται από άλλες χώρες. Στις 21 Δεκεμβρίου 2017, στη Σμίνθη της Ξάνθης, ένας πατέρας σκότωσε τη 18χρονη κόρη του για λόγους τιμής (και μετά αυτοκτόνησε).
▶ Η κατάργηση του άρθρου της παρ. 3 του άρθρου 339 του Ποινικού Κώδικα για την ασέλγεια εναντίον ανήλικης αποτελεί καθαρά νίκη του γυναικείου κινήματος, αφού, απ’ ότι είχαμε την ευκαιρία να ενημερωθούμε σε πρόσφατες ακροάσεις γυναικείων οργανώσεων, υπήρχε αντίδραση κάποιων εισαγγελέων οι οποίοι/οποίες ανησυχούσαν τι θα γίνονται οι ανήλικες κοπέλες κάτω των 15 ή 14, που κλέβονται, και πώς θα αντιμετωπισθεί αυτό το κοινωνικό πρόβλημα. Ναι, με την κατάργηση αυτής της πρόνοιας ο νόμος δεν κάνει πλάτες πλέον σε σοβαρή παραβίαση δικαιωμάτων των ανηλίκων κοριτσιών, οπότε σίγουρα θα βοηθήσει στη μείωση αυτών των γάμων, προοπτικά ευελπιστούμε και στην εξαφάνισή τους. Να αναφέρουμε ότι μεταξύ 2000 και 2016 είχαμε επίσημη παντρειά 9407 ανήλικων στην Ελλάδα. Το 86% ήταν κορίτσια, και παρότι η μέση ηλικία ήταν περίπου τα 16 χρόνια, είχαμε παντρειά 811 παιδιών μεταξύ 12 και 14 ετών. Αυτό εννοούσε ο πρωθυπουργός όταν έλεγε πρόσφατα στη Βουλή ότι “με βάση το δίκαιό μας, καλό ή κακό, δίνουμε τη δυνατότητα σε σύναψη γάμου στα 10χρονα, με δικαστική απόφαση”. Και επειδή οι γυναικείες οργανώσεις το θεωρούσαμε και κακό και εξοργιστικό, απαιτήσαμε και πετύχαμε την κατάργηση αυτής της νομικής πρόνοιας.
Άρθρο 3
Τροποποιήσεις
▶ Να προστεθεί στον όρο ενδοοικογενειακή βία, ο όρος βία λόγω ερωτικών σχέσεων, μακρόχρονων ή στιγμιαίων, ώστε να ποινικοποιούνται και αυτές στο πλαίσιο της προστασίας των γυναικών από την ανδρική βία λόγω ερωτικών σχέσεων, που δεν περιορίζεται στην νυν ή πρώην οικογένεια.
Τροποποίηση του 3500/2006 για ενδοοικογενειακή βία
▶ Το επίδικο είναι η δικαστική διαμεσολάβηση. Πρέπει να αποφασίζεται μόνον εφόσον το επιθυμεί η γυναίκα, γιατί σήμερα η άρνησή της από τη γυναίκα είναι εις βάρος της στην ενδεχόμενη δικαστική εξέλιξη της υπόθεσης. Επισημαίνουμε την έντονη αντίρρηση των γυναικείων οργανώσεων πριν από την ψήφιση του νόμου του 2006 για το θέμα αυτό, ενώ έχουμε πλέον την αρνητική εμπειρία από την λειτουργία του για πάνω από 10 χρόνια. Στις περιπτώσεις απομάκρυνσης του συζύγου από το σπίτι, αυτός συχνότατα παραβιάζει τους όρους και ασκεί ακόμα μεγαλύτερη κακοποίηση, όπως αναφέρεται σε συγκεκριμένα στοιχεία που έχουμε. Η δικαστική διαμεσολάβηση πρέπει να ανασταλεί έως ότου φτιαχτούν οι απαραίτητες δομές για την κατάλληλη λειτουργία της. Δεν πρέπει να έχει ως κίνητρο την διατήρηση ενός γάμου, προφανώς κακοποιητικού, όπως γίνεται σήμερα, αλλά την προστασία της γυναίκας από την κακοποίηση.
Ανήλικα θύματα ενδοοικογενειακής βίας, επεκτείνεται το όριο ευθύνης και ποινικής δίωξης. Υπάρχει ασάφεια που πρέπει να διαλευκανθεί.
Αρθρο 4
Για αποζημίωση του θύματος αναφέρουμε παρακάτω.
▶ Η αποζημίωση από τον δράστη, ακόμα και όταν είναι εφικτή οικονομικά, παίρνει μεγάλο χρόνο για να δοθεί. Πώς μπορεί η πολιτεία να θεσμοθετήσει ταχείες διαδικασίες;
▶ Αναστέλλεται η άδεια για πυροβόλα όπλα. Αυτό είναι θετικό, αλλά υπάρχουν και τα όπλα των αστυνομικών εν ενεργεία.
Να θυμίσουμε ότι πολλές είναι οι περιπτώσεις που αστυνομικοί έχουν χρησιμοποιήσει το υπηρεσιακό τους όπλο για να σκοτώσουν τις γυναίκες τους, τραγικότερη όλων η τριπλή γυναικοκτονία στους Αγίους Αναργύρους στο τέλος του 2017, από τον αστυνομικό φρουρό του κ. Σημίτη. Επίσης με τα όπλα των αστυνομικών έχουν σκοτωθεί παιδιά στο σπίτι τους, που τα παίζουν. Το φεμινιστικό κίνημα έχει ζητήσει εδώ και χρόνια οι αστυνομικοί να μην φέρουν το όπλο τους εκτός υπηρεσίας.
▶ Ο άδειες διαμονής σε αλλοδαπές θύματα τράφικινγκ πρέπει να δίνονται χωρίς εξαιρέσεις και χωρίς απελάσεις. Επίσης, όπως έχουμε επισημάνει πολλές φεμινιστικές οργανώσεις κατά την προηγούμενη δεκαετία, όταν φτιάχτηκαν οι σχετικοί νόμοι, συχνά η γυναίκα που είναι θύμα τράφικινγκ, είτε καταγγέλλει στην αστυνομία είτε συλλαμβάνεται σε επιχειρήσεις, δεν αντέχει να προχωρήσει στα δικαστήρια, γιατί φοβάται ή γιατί είναι ψυχικά τραυματισμένη. Η άδεια διαμονής και η εξαίρεση από απέλαση να δίνεται κανονικά και σε αυτές τις γυναίκες.
▶ Για αναγκαστικούς γάμους που τελέστηκαν στο εξωτερικό το θύμα δεν χάνει τη δυνατότητα διαμονής, αν την έχει, όταν επιστρέψει. Χρειάζεται ενημέρωση γι’ αυτό, γιατί στα κρατητήρια αλλοδαπών γυναικών που συχνά επισκεπτόμαστε, βρίσκουμε και τέτοιες περιπτώσεις. Το να χρειάζεται να κάνει ολόκληρη δίκη για να διασφαλίσει το δικαίωμά της μια γυναίκα, είναι δύσκολο και τιμωρητικό.
▶ Σωστή πρόνοια να είναι συντονιστικός φορέας η ΓΓΙΦ, η οποία όμως πρέπει να αναβαθμιστεί σε υπουργείο ισότητας των φύλων, όπως γίνεται σε πολλές χώρες όπου οι κυβερνήσεις θέλουν να αναβαθμίσουν το θέμα αυτό ή έστω να υποκριθούν κάτι τέτοιο.
Πίνακας τροποποιούμενων-καταργούμενων διατάξεων
Άρθρο 323Α
Εμπορία ανθρώπων
▶ Στη σχετική φράση για την εμπορία, απουσιάζει η εκπόρνευση και ζητούμε να προστεθεί: “για να εκμεταλλευθεί ο ίδιος ή άλλος την εργασία ή την επαιτεία του” να προστεθεί ή την εκπόρνευσή του/της
▶ Για την αρχή αποζημίωσης ορίζεται χρόνος 3 μηνών για απαίτηση και άλλων 3 μηνών για απόφαση, κάτι που πρέπει όμως να τηρηθεί, γιατί γνωρίζουμε τους ρυθμούς της ελληνικής Δικαιοσύνης. Να διασφαλιστεί ο οριζόμενος χρόνος.
Για τον προϋπολογισμό
Στο κείμενο
Ι. Επί του κρατικού προϋπολογισμού
3. β.
▶ Όλες οι διατάξεις αφορούν την μετακίνηση υπαλλήλων στο εξωτερικό και τα έξοδά τους, την εκπαίδευση υπαλλήλων και άλλα σχετικά, και μόνο μια αναφέρεται στην αρωγή στις γυναίκες.
Σε ψυχολογική υποστήριξη – έξοδα μετεγκατάστασης των θυμάτων έμφυλης βίας που καλύπτονται στην προβλεπόμενη από το νόμο 3811/2009 που καταβάλλεται από την αρμόδια αρχή αποζημίωσης
Και στην ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Άρθρο 75 παρ. 3 του Συντάγματος
▶ Για ψυχολογική υποστήριξη ως αναφέρεται παραπάνω και έξοδα μετεγκατάστασης, δεν αναφέρεται ποσόν, αλλά ότι θα εξαρτάται από τα πραγματικά περιστατικά. Αναρωτιόμαστε ποιο θα είναι αυτό το ποσόν. * Σημείωση στο τέλος.
Αντίθετα, κατά τα υπόλοιπα αναφέρεται κόστος σπουδών και εκπαίδευσης υπαλλήλων και σωφρονιστικών υπαλλήλων καθώς και μετάβασης υπαλλήλων στο εξωτερικό.
Άρθρο 5
▶ Με το 5ο άρθρο η ελληνική πολιτεία επιφυλάσσεται σύμφωνα με το άρθρο 78 παρ. 2 της Σύμβασης να μην εφαρμόσει το εδ. Ε’ της παρ. 1 και τις παραγράφους 3 και 4 του άρθρου 44 της Σύμβασης. ΖΗΤΟΥΜΕ ΝΑ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΤΕΙ ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΥΤΟ
ΠΡΟΣΘΗΚΕΣ
▶ Για το βιασμό
Συμφωνούμε ότι ο ορισμός του βιασμού πρέπει να αλλάξει, όπως τεκμηριωμένα έχει ζητήσει και η Διεθνής Αμνηστία, οπότε ο ορισμός του βιασμού να βασίζεται στην ύπαρξη «σαφούς και εθελούσιας συμφωνίας» και να απαιτείται απόδειξη από τον κατηγορούμενο για τα βήματα που ακολουθήθηκαν για τη συναίνεση. Ήταν τραγική η περίπτωση αθώωσης κατηγορουμέων για ομαδικό βιασμό στην Ξάνθη, από δικαστήριο της Καβάλας, τον Απρίλιο 2017, όταν η κοπέλα βρισκόταν σε κατάσταση πλήρους μέθης και επομένως δεν ήταν σε θέση να συναινέσει σε κανενός είδους σεξουαλική δραστηριότητα. Επίσης, χρειάζεται ειδική ρύθμιση η καταγγέλλουσα να μπορεί να καταθέτει με ηλεκτρονικά μέσα, αν δεν μπορεί να υποστεί τη βάσανο του ακροατηρίου. Το ακροατήριο σε περιπτώσεις βιασμού είναι πολύ τραυματική εμπειρία για τα θύματα.
Επίσης, για το βιασμό: Ο βιασμός τουριστριών αποτελεί ακίνδυνο σπορ στην Ελλάδα. Κυρίως από Έλληνες προς αλλοδαπές, αλλά κάποιες φορές και από αλλοδαπό σε αλλοδαπές. Επίσης, η αναλγησία και αναισθησία της Ελληνικής Δικαιοσύνης στην περίπτωση του βιασμού της Σουηδής “Άννα”, έγινε θέμα στο Ευρωκοινοβούλιο. Ο βιασμός έγινε το 2008, η “Άννα” κατήγγειλε στο δικαστήριο και δεν δικαιώθηκε, στη συνέχεια κλήθηκε, το 2011, να δικαστεί στην Ελλάδα για συκοφαντική δυσφήμιση. (Διαμαρτυρία Eva-Britt Svensson, Ευωβουλεύτριας και εισηγήτριας της έκθεσης για τη βία κατά των γυναικών – Επισυνάπτεται). Στις ελάχιστες περιπτώσεις που οι αλλοδαπές καταγγέλλουν, υφίστανται τα πάνδεινα για να μπορέσουν να δικαιωθούν δικαστικά. Δύο εμβληματικές περιπτώσεις είναι του κατά συρροήν βιαστή με την τυρόπιττα, που βίασε 4 αλλοδαπές το 2005 (από Καναδά, Αυστραλία (2) και Δανία). Οι κοπέλες έρχνονταν και ξαναέρχονταν, και δινόταν η μια αναβολή μετά την άλλη με τα αιτήματα αναβολής και τα άλλα παιχνίδια της δικηγόρου του, με πραγματικό κίνδυνο να καταρρεύσει η κατηγορία. Πολύ σημαντικό το ψυχικό κόστος των βιασμένων γυναικών. Μόνο μετά από μεγάλη δημοσιότητα που έδωσαν οι φεμινιστικές οργανώσεις καταφέραμε να εκτεθούν τα τερτίπια για την αποφυγή της δίκης και να καταδικαστεί ο βιαστής και για τις 3 το 2013, ενώ για την 4η (η πρώτη που είχε διαχωριστεί και δικαστεί από το 2007) είχε ήδη καταδικαστεί και στο Εφετείο. Χρειάζεται ειδική ρύθμιση στο νόμο ώστε οι γυναίκες που έζησαν τόσο τραυματικές εμπειρίες να μην βασανίζονται με τις αναβολές, αλλά και για την έκδοση των εισιτηρίων τους από το κράτος για τη δίκη, και όχι την αποζημίωση μετά από ένα χρόνο, όπως γίνεται μέχρι σήμερα. Και σε άλλη υπόθεση κατά συρροήν βιασμού είχαμε παρόμοιες καταστάσεις. Επίσης χρειάζεται ειδική ρύθμιση ώστε να μπορούν να καταθέτουν με ηλεκτρονικά μέσα, εφόσον το επιθυμούν, είτε κατά την πρώτη δίκη είτε στο Εφετείο.
▶ Αυτοάμυνα
Σε πολλές περιπτώσεις επιθέσεων εναντίον γυναικών, αυτές οι γυναίκες αμύνονται και έχουν υπάρξει επεισόδια σοβαρού τραυματισμού ή φόνου σε κατάσταση αυτοάμυνας. Παρά το γεγονός ότι τα γεγονότα βοούν, τα δικαστήρια μόνο σε μια περίπτωση απάλλαξαν γυναίκα για το φόνο του συζύγου της, την Γιωργία Παπαδάτου, το 1989. Αντίθετα, στην Σανιέ Οσμάνογλου που σκότωσε μετά από συγκεκριμένη κακοποίηση στο πλαίσιο χρόνιας κακοποίησης τον σύζυγό της, το 2005, δεν αναγνωρίστηκε η αυτοάμυνα και καταδικάστηκε σε 12 χρόνια φυλάκιση, και σημειώνουμε εδώ ότι είχε και 8 ανήλικα, το μικρότερο της αγκαλιάς. Πολλές άλλες περιπτώσεις βρίσκονται σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή. Ο Ποινικός Κώδικας άρθρο 22 που αναφέρεται στην αυτοάμυνα, δεν αναφέρεται στις πράξεις αντίστασης των γυναικών όταν κινδυνεύει η ζωή τους, ακόμα και σε περιπτώσεις μακρόχρονης κακοποίησης. Αντίθετα, σε πολλές χώρες της Ευρώπης, έχει διευρυνθεί η έννοια της αυτοάμυνας για να περιλαμβάνει αντίδραση γυναικών στην κακοποίηση σε ακραίες επιθέσεις. Ο νόμος πρέπει να συμπληρωθεί ώστε να αναγνωρίζει την αυτοάμυνα γυναικών απέναντι στην κακοποίηση. Εις επίρρωσιν του αιτήματός μας αναφέρουμε ότι σε κάποιες υποθέσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα αναφέρεται ο όρος “cruel and degrading treatment” “βάναυση και εξευτελιστική μεταχείριση” που οδηγεί σε διάπραξη του εγκλήματος. Σε τέτοιες περιπτώσεις θα πρέπει να αναγνωρίζεται η ευαλωτότητα ως προς την επιμέτρηση της ποινής της γυναίκας ή την αθώωσή της δράστιδας.
▶ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ-ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΗ ΑΠΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ
Μέχρι σήμερα οι γυναικείες οργανώσεις δεν δικαιούνται να αναλάβουν πολιτική αγωγή σε περιπτώσεις έμφυλης βίας, πολύ περισσότερο όταν τα θύματα απουσιάζουν (θύματα τράφικινγκ που έχουν απελαθεί ή φύγει) ή σε περιπτώσεις γυναικών που αδυνατούν για διάφορους λόγους είτε για πολιτική αγωγή είτε για υπεράσπιση αν έχουν διαπράξει φόνο σε αυτοάμυνα. Στην πραγματικότητα έχουμε αναλάβει πολιτική αγωγή ή υπεράσπιση, αλλά άτυπα. Ζητούμε να θεσμοθετηθεί για τυπική άσκηση της πολιτικής αγωγής και να εξακολουθήσει να παρέχεται δωρεάν νομική βοήθεια σε όσες περιπτώσεις η γυναίκα αδυνατεί.
▶ Έξοδα μετεγκατάστασης και αρχικής βοήθειας για γυναίκες που εγκαταλείπουν έναν κακοποιητικό γάμο.
Αναφέρουμε εδώ ενημερωτικά ότι κατά τον τελευταίο προϋπολογισμό στο Ισπανικό κράτος, προβλέφθηκαν 10 δισ. Ευρώ για τα 10 επόμενα χρόνια, για βοήθεια των γυναικών που εγκαταλείπουν έναν κακοποιητικό γάμο ώστε να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους με σπίτι, εργασία κ.λπ. Η πρόνοια αυτή θεωρήθηκε μάλιστα ανεπαρκής από τις γυναικείες οργανώσεις, που ζητούν μεγαλύτερα ποσά για να βοηθηθούν οι γυναίκες σε αντίστοιχες καταστάσεις.
Ίδρυση ειδικού ταμείου-λογαριασμού για τα κατασχεθέντα κέρδη από την εμπορία ανθρώπων
▶ Προτείνουμε την ίδρυση ειδικού ταμείου του κράτους ή ειδικού λογαριασμού όπου θα κατατίθενται τα κατασχεθέντα κέρδη από την εμπορία ανθρώπων και θα χρησιμοποιείται για την αποζημίωση των θυμάτων, πέραν της αποζημίωσης που ορίζεται από την επιτροπή αποζημιώσεων. Τέτοιο ταμείο γνωρίζουμε ότι υπάρχει στη Γερμανία εδώ και δεκαετίες.
ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΔΙΑΖΥΓΙΟ – ΜΟΝΟΓΟΝΕΙΣ
▶ Κατά τη διαδικασία ή τον πρώτο καιρό μετά το χωρισμό-διαζύγιο, παρατηρείται αυξημένη βία και συζυγοκτονίες. Ιδιαίτερα οι τρομακτικές καθυστερήσεις των δικαστικών αποφάσεων για διατροφή και επιμέλεια των παιδιών εμπλέκουν τις γυναίκες-μονογονείς σε καθημερινές αντιπαραθέσεις με τους πρώην συζύγους-πατέρες και σε κύκλους βίας. Να θεσμοθετηθεί στον υπάρχοντα νόμο όπου είναι δυνατόν, η γρήγορη έκδοση των σχετικών δικαστικών αποφάσεων.
Τέλος:
Έχοντας ενημερωθεί για τις προτάσεις της ΧΕΝ σημειώνουμε:
Συμφωνούμε στην υποχρέωση της πολιτείας να ενισχύει τις γυναικείες-φεμινιστικές οργανώσεις για την ανάληψη προγραμμάτων-δράσεων ευαισθητοποίησης του κοινού στο θέμα της βίας κατά των γυναικών.
Συμφωνούμε, όπως φαίνεται και παραπάνω, στην αλλαγή του ορισμού του βιασμού, ο οποίος πρέπει να ορίζεται ως τέτοιος όταν απουσιάζει η συναίνεση και όχι μόνον όταν εκφράζεται άρνηση. Σε πολλές περιπτώσεις οι γυναίκες αδυνατούν για διάφορους λόγους να αντιδράσουν, αυτό δεν σημαίνει ότι συναινούν.
Συμφωνούμε στην ανάγκη προγραμμάτων ενημέρωσης σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης καθώς και σε χώρους άτυπης εκπαίδευσης ή αθλητικούς χώρους διαφόρων μορφών.
Συμφωνούμε να ενημερώνονται οι γυναικείες-φεμινιστικές οργανώσεις για τις εργασίες και τα στοιχεία της GREVIO.