Μια εξαιρετική δράση,γεμάτη δημιουργικότητα και ελπιδα,λαμπάδες ιδιαίτερες,πανέμορφες και με ιστορια!Αξιζει όλοι και όλες μας να στηρίξουμε την πρωτοβουλία αυτη.Ακομα και τωρα,τελευταια στιγμή,ας σταθούμε δίπλα στις γυναίκες αυτες που μεσα απο τις δημιουργίες τους μας αποκαλύπτουν το παρελθόν τους και τα όνειρα για το μέλλον τους. Ι.Κ.
Η δράση των έγκλειστων γυναικών συνδυάζεται δημιουργικά με αυτή της δομής φιλοξενίας οικογενειών προσφύγων.
«Η Ε. είναι 38 ετών. Βρίσκεται στη Φυλακή Γυναικών Θήβας από το 2013 και συμμετέχει στο εργαστήρι Επισκεπτήριο-Λόγος και Ύφασμα από το 2014. Έχει δύο παιδιά εκτός φυλακής, στην επαρχία.
Όταν φτιάχνει κούκλες, φτιάχνει μέσα στο μυαλό της και εικόνες. Παιδιά με κούκλες. Η ανάγκη των παιδιών να κρατούν αγκαλιά κάτι ζεστό, να φτιάχνουν την ασφάλεια της συντροφιάς, να φέρνουν κοντά τους αυτό που τους λείπει. Και η ανάγκη της Ε. να φτιάχνει μέσα στη φυλακή κούκλες και εικόνες, για τους ίδιους λόγους.
Μιλήσαμε τις προάλλες και μου είπε πόσο της λείπει η οικογένεια της. Αποφυλακίζεται σύντομα και ανυπομονεί, όσο και τρομάζει, να πλησιάσει ξανά τη ζωή της, να κάνει η ίδια το ταξίδι που τόσα χρόνια κάνουν για αυτήν οι κούκλες της» μου λέει ο Αντώνης Αντωνίου συντονιστής του εργαστηρίου χειροτεχνίας που λειτουργεί στο Κατάστημα Κράτησης Γυναικών Ελαιώνα Θηβών, αναφερόμενος σε μια από τις έγκλειστες γυναίκες που απασχολούνται δημιουργικά στο εν λόγω εργαστήριο.
Φαντάζομαι τις κρατούμενες να κόβουν τα υφάσματα, να ράβουν και να κεντούν με χρωματιστές κλωστές μάτια, βλεφαρίδες, χείλη, φορέματα και κόμες. Κάθε κούκλα έχει την προσωπική ταυτότητα της κάθε κρατούμενης.
Πολλές φτιάχνουν κούκλες οι οποίες με κάποιο τρόπο τούς μοιάζουν, μοιάζουν με ανθρώπους από το οικογενειακό τους περιβάλλον ή έχουν κάποια σχέση από τις αναφορές που έχουν στη ζωή τους.
Κι αν το σκεφτεί κανείς η κούκλα, επειδή είναι ανθρωπόμορφη, είναι κάτι το φοβερό σαν δημιουργία. «Να σημειωθεί πως σπάνια φτιάχνουν άνδρες» μου λέει ο κ. Αντωνίου «αν και τους λείπει η ανδρική επαφή».
Ίσως δημιουργώντας αυτές τις κούκλες ξεφεύγει λίγο το μυαλό τους. Σκεφτόμουν ότι με αυτή την κίνηση κάπως βοηθάμε η μία την άλλη. Εκείνες μέσα από τη φυλακή κι εμείς εδώ, έχοντας καταφέρει να ξεφύγουμε από τη δική μας “φυλακή”.
«Μέσα στα δεκαέξι χρόνια λειτουργίας του εργαστηρίου έχουν περάσει πάνω από χίλιες κρατούμενες» μου εξηγεί ο ίδιος και συνεχίζει: «για δύο ώρες (αυτή είναι η διάρκεια του εβδομαδιαίου εργαστηρίου) οι γυναίκες έρχονται σε επαφή με τον έξω κόσμο. Είναι μια απασχόληση για αυτές και πέρα από την δημιουργία των χειροτεχνιών συζητούν και μοιράζονται μαζί μας τις σκέψεις και τους προβληματισμούς τους».
Στο εργαστήριο συμμετέχουν γυναίκες όλων των ηλικιών. Άλλες είναι έγκλειστες για οικονομικά αδικήματα και άλλες είναι βαρυποινίτισσες που έχουν καταδικαστεί για σοβαρά αδικήματα, όπως ανθρωποκτονία ή εμπόριο ναρκωτικών.
Όμως είναι όλες ευπρόσδεκτες να φτιάξουν κούκλες και άλλες δημιουργίες όπως κεντητές μαξιλαροθήκες, θήκες για καπνό, patchwork για το τοίχο ακόμα και μπομπονιέρες για βαφτίσια.
«Ο εγκλεισμός είναι κάτι πολύ βαρύ και παρά το γεγονός ότι οι φυλακές του Ελαιώνα είναι ένα καλό δείγμα κράτησης, μια και είναι ανοικτή σε δημιουργικές δραστηριότητες, η φυλακή δεν παύει να είναι φυλακή» τονίζει ο κ. Αντωνίου ο οποίος εκτός από συντονιστής της δράσης είναι και ψυχολόγος.
Φέτος, η ΜΚΟ Άρσις, η οργάνωση που τρέχει από το 2002 αυτή τη δράση σε χώρους εγκλεισμού, είχε την ιδέα να συνδυάσει και μια άλλη της δράση, αυτή της δομής φιλοξενίας οικογενειών προσφύγων, σε ένα κτίριο της οδού Συγγρού, όπου παρέχεται δωρεάν προσωρινή φιλοξενία σε πρόσφυγες, δίνοντας προτεραιότητα σε μονογονεϊκές οικογένειες γυναικών σε κατάσταση υψηλής ευαλωτότητας.
Εκεί, στην Εστία Προσφύγων, συνάντησα την Βιάν μια πρόσφυγα από το Ιράκ η οποία μαζί με άλλες γυναίκες πρόσφυγες ανέλαβαν, την προηγούμενη μέρα, να συναρμολογήσουν τις κούκλες των φυλακισμένων γυναικών σε Πασχαλινές λαμπάδες.
Εμείς, τις αντικρίζουμε έτοιμες, με τις ωραίες τους κορδέλες να συγκρατούν τις κούκλες και τα λούτρινα ζωάκια.
Με το που βγαίνουν από τις κούτες για να τις φωτογραφίσουμε μαζεύονται γύρω μας και ένα σωρό πιτσιρίκια, παιδιά που βρίσκονται εκεί μαζί με τις μητέρες τους και που ακολούθησαν την ίδια επικίνδυνη πορεία που ακολουθούν σχεδόν όλοι οι πρόσφυγες προσπαθώντας να φύγουν από την χώρα τους για να γλυτώσουν από κάποιο πόλεμο. Όμως μετά τα αφιλόξενα hot spot τα διαμερίσματα της Εστίας Προσφύγων μοιάζουν ιδανικά.
Η Βιάν μου διηγείται την ιστορία της. «Επτά φορές προσπαθήσαμε να μπούμε στην Ελλάδα. Κάποιες φορές δια θαλάσσης, που κοντέψαμε να πνιγούμε, και άλλες με τα πόδια.
Στη Βουλγαρία μας επιτέθηκε ο στρατός και μας χτύπησε. Ήταν πολύ δύσκολα και μεγάλη ταλαιπωρία. Ανεβοκατεβήκαμε βουνά, διασχίσαμε χιλιόμετρα μέσα στα δάση.
Εδώ που φιλοξενούμαστε με την οικογένειά μου, βρήκαμε την ελευθερία, την ανεξαρτησία και την ειρήνη. Έχω μαζί μου τα δυο μου κορίτσια, η μεγάλη είναι 17 χρονών και η μικρή 11.
Στο Ιράκ η μεγάλη μου κόρη δεν μπορούσε να κυκλοφορεί έξω μόνη της όμως εδώ στην Αθήνα έχει την ελευθερία να το κάνει. Υπάρχουν πολλές απαγορεύσεις και περιορισμοί στην χώρα μου και γι’ αυτό χαιρόμαστε πολύ που βρισκόμαστε στην Αθήνα. Νιώθουμε ελεύθερες εδώ».
Λίγο αργότερα η Βιάν μου εξηγεί πώς αισθανόταν καθώς συναρμολογούσε τις λαμπάδες. «Περιεργαζόμουν τις κούκλες και σκεφτόμουν πώς κατάφεραν να τις φτιάξουν οι κρατούμενες με όλη αυτή την πίεση που πρέπει να αισθάνονται λόγω του ότι είναι φυλακισμένες.
Σε τι ψυχολογική κατάσταση να βρίσκονταν άραγε! Ίσως δημιουργώντας αυτές τις κούκλες ξεφεύγει λίγο το μυαλό τους. Σκεφτόμουν ότι με αυτή την κίνηση κάπως βοηθάμε η μία την άλλη. Εκείνες μέσα από τη φυλακή κι εμείς εδώ, έχοντας καταφέρει να ξεφύγουμε από τη δική μας “φυλακή”»
Πού θα τις βρω;
Οι λαμπάδες θα εκτίθενται στο κοινό στα κεντρικά γραφεία της ΑΡΣΙΣ – Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων Μαυρομματαίων 43, Αθήνα, 1ος όροφος 210 8825987, Κοδριγκτόνος 8, 1ος όροφος, 210 8825987 και στο Κέντρο Υποστήριξης Νέων, Τενέδου 21Β, Πλατεία Αμερικής, 2108611132, 2108611134. Τυχόν έσοδα από δωρεές που θα προκύψουν θα διατεθούν εξ’ ολοκλήρου στις κρατούμενες και τις φιλοξενούμενες της Εστίας Προσφύγων.