Στη λαμπερή ιστορία του Στηβ Τζομς, του ιδρυτή της Apple, που μόνο ο πρόωρος θάνατός του σκιάζει, υπάρχει ένα μυστικό καλά κρυμμένο.
Επιμέλεια: Ιρέν Κόντου
Από την αμφισβήτηση για το αν ήταν πράγματι παιδί του, μέχρι τη δήλωση ότι δεν θα πάρει τίποτα από εκείνον, η σχέση του Στιβ Τζομπς με την κόρη του ήταν το λιγότερο προβληματική.
Η Λίσα Μπρέναν-Τζομπς γράφει τη σχέση της με τον ιδρυτή της Apple στο βιβλίο της «Small Fry», αποσπάσματα του οποίου δημοσίευσε το Vanity Fair.
Αυτές και άλλες πολλές πληροφορίες για την προσωπική της ζωή όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα, επτά χρόνια μετά τον θάνατο του πατέρα της, περιλαμβάνονται στο εξαιρετικό πορτρέτο που η δημοσιογράφος Νέλι Μπόουλς έκανε για τους New York Times (ΝΥΤ), με αφορμή την επικείμενη έκδοση του βιβλίου. Μέχρι τώρα η Λίζα Μπρέναν-Τζομπς είχε συνειδητά αποφύγει τη δημοσιότητα και είχε καταφέρει να «ξεφύγει» από τους βιογράφους του πατέρα της. Δεν συμφωνούσε με τον τρόπο που η ιδιόρρυθμη, ενίοτε εξοργιστική και τον περισσότερο καιρό δύσκολη, προσωπικότητά του είχε αποδοθεί. Επιπλέον, όπως είπε η ίδια στην Μπόουλς, «δεν ήθελε να είναι το σκοτεινό σημείο μιας καταπληκτικής ιστορίας».
Η δημοσιογράφος τη συνάντησε πολλές φορές, μίλησε με τη μητέρα της και τον σύζυγό της, την επισκέφθηκε στο σπίτι της και την άκουσε να εξομολογείται τις σκέψεις και τους φόβους της απέναντι στα γραπτά της, που ήδη έχουν δημιουργήσει συζήτηση: «Πρόθεσή της», γράφει η Νέλι Μπόουλς, «είναι οι αναγνώστες να μάθουν ότι ο Στιβ Τζομπς απέρριπτε επί χρόνια την κόρη του, αλλά ότι εκείνη τον συγχώρησε. Τον αγαπά, και επιθυμεί η σκηνή του βιβλίου στην οποία οι δυο τους κάνουν πατίνια και γελούν να γίνει εξίσου γνωστή με εκείνη στην οποία αυτός της δηλώνει ότι δεν πρόκειται να κληρονομήσει τίποτε». Προφανώς η μεγάλη της ανησυχία είναι μήπως οι αναγνώστες της εστιάσουν αποκλειστικά στις στιγμές που ο κυκλοθυμικός Τζομπς συμπεριφερόταν απέναντί της προσβλητικά και τυραννικά. Γι’ αυτόν τον λόγο κάθε δυσάρεστη ανάμνηση από εκείνον –και είναι πολλές– μοιάζει την ίδια στιγμή να «ανασκευάζεται» στη μνήμη της και να δικαιολογείται. Ετσι, όταν της δήλωσε ότι το Apple κομπιούτερ «Lisa» δεν ονομάστηκε προς τιμήν της, δεν ήθελε να πει ένα σκληρό ψέμα σε ένα μικρό παιδί, αλλά να του διδάξει πώς να μη «βολεύεται στη δική του επιτυχία». Οταν αρνήθηκε να εγκαταστήσει κεντρική θέρμανση στο υπνοδωμάτιό της, ήταν για να της ενσταλάξει το δικό του «σύστημα αξιών». Οταν, ετοιμοθάνατος πλέον στο νοσοκομείο, της είπε ότι «μυρίζει σαν τουαλέτα», αυτό δεν ήταν ένα άθλιο σχόλιο αλλά η απλή απόδειξη της «ειλικρίνειάς» του.
Η Λίζα Μπρέναν-Τζομπς αποκαλύπτοντας την παιδική της ηλικία, μας δίνει πληροφορίες που σοκάρουν, ενώ την ίδια στιγμή αναρωτιέται «μήπως έχει αποτύχει να εκφράσει τη γλυκύτητα του πατέρα της και την καταπληκτική ευχαρίστηση που ένιωθε όταν βρισκόταν μαζί του – κι εκείνος ήταν στις καλές του», όπως είπε σε μια συνέντευξή της στους ΝΥΤ. Στα γραφόμενα και στις δηλώσεις της είναι προφανής η αμφιθυμία προς την αλλοπρόσαλλη πατρική φιγούρα. «Τον φοβόμουν», εξομολογείται στο βιβλίο, «και την ίδια στιγμή αισθανόμουν μια συγκλονιστική, ηλεκτρισμένη αγάπη». Εκείνο που μας κάνει να αναρωτιόμαστε είναι πώς είναι δυνατόν να φαντάζεται ότι παρά τα όσα περιγράφει, είναι δυνατόν να σκεφτούμε θετικά για εκείνον.
Η αλήθεια είναι ότι δεν περιμέναμε το «Small Fry» για να μάθουμε τον βίο και την πολιτεία του ανθρώπου που η επιχειρηματικότητα και η διάνοιά του χαρακτήρισαν το τέλος του 20ού αιώνα. Χάρη σε καμιά δεκαριά βιογραφίες και ταινίες ξέρουμε ότι ο Στιβ Τζομπς έγινε πατέρας της στα 23 του χρόνια, αλλά αρνήθηκε να την αναγνωρίσει ακόμη κι όταν αποδείχθηκε η πατρότητα από τον έλεγχο του DNA. Επίσης, γνωρίζουμε ότι έδωσε ελάχιστη συναισθηματική και οικονομική υποστήριξη στην πρωτότοκη κόρη του, μολονότι ήταν πάμπλουτος. Ομως η προσωπική του ζωή δεν υπήρξε εξίσου επιτυχημένη με την επαγγελματική.
«Δεν είναι παιδί μου»
Η μητέρα της, Κρίσαν Μπρέναν, ήταν κατά διαστήματα ζευγάρι με τον Τζομπς, τη δεκαετία του ‘70. Η Λίσα Μπρέναν γεννήθηκε το 1978, όταν αμφότεροι οι γονείς της ήταν 23 ετών.
Τρεις μέρες μετά τη γέννησή της, ο Τζομπς πήγε να την δει και δήλωσε «Δεν είναι παιδί μου». Τα δύο χρόνια που ακολούθησαν, το δήλωνε και δημόσια αυτό, ισχυριζόμενος μεταξύ άλλων ότι ήταν στείρος. Ομως, έπειτα από τεστ DNA διαψεύστηκε και δικαστήριο τον υποχρέωσε να καταβάλει διατροφή ύψους 500 δολαρίων τον μήνα. Μέχρι τότε, γράφει η Μπρέναν-Τζομπς, η μητέρα της καθάριζε σπίτια και δούλευε σαν σερβιτόρα, για να συμπληρώσει τα επιδόματα που έπαιρνε για να ζήσει.
«Δεν θα πάρεις τίποτα»
Η Μπρέναν-Τζομπς περιγράφει στο βιβλίο της και τις φήμες που άκουγε ως παιδί, ότι ο πατέρας της αγόραζε μία καινούρια Porsche κάθε φορά που γρατσούνιζε το αυτοκίνητό του. Οταν τον ρώτησε αν μπορούσε να πάρει το παλιό του όχημα όταν εκείνος θα το αντικαθιστούσε, αυτός ξέσπασε εναντίον της.
«“Εννοείται όχι! Δεν θα πάρεις τίποτα. Το κατάλαβες; Τίποτα. Δεν πρόκειται να πάρεις τίποτα”. Εννοούσε το αυτοκίνητο, κάτι άλλο μεγαλύτερο; Δεν ήξερα. Η φωνή του με πονούσε βαθιά στο στήθος», γράφει η 40χρονη.
Ο υπολογιστής Lisa
Εκείνη μεγάλωσε πιστεύοντας ότι ο υπολογιστής Lisa της Apple είχε πάρει το δικό της όνομα. Ομως, όταν ρώτησε για αυτό τον πατέρα της- όταν πήγαινε στο γυμνάσιο- εκείνος της απάντησε απλά «Οχι, λυπάμαι μικρή».
Χρόνια αργότερα, όταν έλαβε μία σπάνια πρόσκληση για οικογενειακές διακοπές με τον Τζομπς, πήρε διαφορετική απάντηση. Εκείνη και ο πατέρας της έτρωγαν με τον Bono των U2 και ο τελευταίος θέλησε να μάθει αν ο Lisa είχε το όνομα της κόρης του Τζομπς.
«Ο πατέρας μου δίστασε, κοίταξε το πιάτο του για μια στιγμή και μετά απάντησε στον Bono “Ναι”. Σηκώθηκα και ευχαρίστησα τον Bono που ρώτησε και του εξήγησε: “Ηταν η πρώτη φορά που είπε ναι”».
«Μυρίζεις σαν τουαλέτα»
Τον χρόνο πριν από τον θάνατο του Τζομπς, η κόρη του γράφει ότι τον επισκεπτόταν κάθε δεύτερο μήνα. Σε μία επίσκεψη, χρησιμοποίησε κάποιες σταγόνες προσώπου που είχε ο πατέρας της στον μπάνιο, πριν τον αποχαιρετίσει.
Οταν την αγκάλιασε, εκείνος της είπε: «Μυρίζεις σαν τουαλέτα».
Αντιδράσεις
Ηδη κάποια πρώτα αντίτυπα του «Small Fry» έχουν κυκλοφορήσει μεταξύ συγγενών και φίλων. Η μητέρα της, που στο βιβλίο περιγράφεται ως ευμετάβλητη και συναισθηματικά ασταθής, είπε ότι η ανάγνωση την τάραξε, όμως το βιβλίο «ήταν σκληρό αλλά σωστό». Η θετή της οικογένεια, μέσω της αδερφής της Μόνα Σίμσον, δήλωσε στους ΝΥΤ: «Η Λίζα είναι μέλος της οικογένειάς μας, συνεπώς λυπόμαστε βλέποντας ότι υπάρχουν δραματικές διαφορές ανάμεσα σε αυτά που διαβάσαμε και στις δικές μας αναμνήσεις. Η εικόνα του Στιβ δεν είναι εκείνη του συζύγου και του πατέρα που εμείς γνωρίζουμε».
Προς το τέλος της ζωής του, ο Τζομπς τελικά ζήτησε συγγνώμη στη μεγάλη κόρη του. Της λέει ότι λυπάται επειδή δεν της αφιέρωσε περισσότερο χρόνο, επειδή την απογοήτευσε στην ενήλικη ζωή της ξεχνώντας τα γενέθλιά της και αφήνοντας αναπάντητα τα τηλεφωνήματά της.
Εκείνη τον παρηγορεί αναγνωρίζοντας πως ήταν πολύ απασχολημένος. Εκείνος κλαίει και της επαναλαμβάνει συνεχώς: «Σου χρωστώ μία». Αλλά τη φράση της μεταμέλειας δεν μπόρεσε ποτέ να την πει ολόκληρη…
Πηγή: BBC, kathimerini.gr, iefimerida.gr