Αναδημοσιεύουμε στο Μωβ, ένα χρόνο αργότερα, το παρόν κείμενο λόγω της ημέρας, για όσες τυχόν δεν το είχαν διαβάσει. Έχει διαχρονική αξία, όπως και η επέτειος από την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Ακόμα, έχουμε σύνδεσμο στο τέλος το ντοκιμαντέρ της Αλίντας Δημητρίου, “Τα κορίτσια της Βροχής”. Καλή ανάγνωση και θέαση. Σ.Β.
Γράφει η Μικέλα Χαρτουλάρη
Αργά το απόγευμα της 16ης Νοεμβρίου 1973, η Μαίρη, μια κοντοκουρεμένη τελειόφοιτη της Αρχιτεκτονικής που κουτσαίνει ελαφρά από μια παλιά πολιομυελίτιδα, κατευθύνεται προς τη Σχολή της. Θέλει να βρει τον Δήμο, το αγόρι της, που έχει πρωτοστατήσει στην κατασκευή του πομπού των «ελεύθερων φοιτητών», να του πει πως μόλις έμαθε ότι είναι έγκυος και να καθίσει μαζί του φωνάζοντας συνθήματα. Για να φτάσει νωρίτερα και επειδή η ατμόσφαιρα γίνεται εκρηκτική, χώνεται δίπλα σε ένα άλλο κορίτσι σε ένα ταξί που την πλευρίζει. Ομως το ταξί είναι ψευτοταξί και η Μαίρη καταλήγει στην Ασφάλεια για να δώσει «ονόματα».
Οι γονείς της είναι δεξιοί με πρόσβαση σε μυστικά αρχεία, αλλά έχει κόψει μαζί τους και αρνείται να πει ακόμα και το όνομά της, οπότε, έναν μήνα αργότερα, μαζί με άλλες πέντε άγνωστές της γυναίκες και ένα πεντάχρονο αγόρι, μεταφέρονται σε ένα νησί, γνωστό άλλοτε ως «κολαστήριο»…
Οι βασανιστές της δεν το κατάλαβαν, αν όμως η στρατιωτική διοίκηση στο νησί καταλάβει πως περιμένει παιδί, θα την εκβιάσουν να μιλήσει απειλώντας την ότι μόλις γεννήσει θα το δώσουν για υιοθεσία, όπως έγινε σε πολλά δικτατορικά καθεστώτα, στην Αργεντινή, στην Ισπανία, στην Πορτογαλία… Η Μαίρη γραπώνεται από τον «ήλιο» που κουβαλάει μέσα της, αλλά τα περιθώρια στη ζωή της στενεύουν ασφυκτικά.
Η ιστορία της Μαίρης, της κάθε «Μαίρης» και των γυναικών που αγωνίστηκαν στο Πολυτεχνείο χωρίς ποτέ να μάθουμε τα ονόματά τους, έγινε το 2015 σουηδικό μυθιστόρημα από τον Αρη Φιορέτο, μεταφράστηκε και κέρδισε θερμότατες κριτικές το 2016 στη Γερμανία, και μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά (εκδ. Πατάκης, μτφρ. Κώστας Κοσμάς).
Πεζογράφος, μεταφραστής και πανεπιστημιακός που διδάσκει Αισθητική στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, ο Φιορέτος γεννήθηκε το 1960 στο Γκέτεμποργκ από πατέρα αυτοεξόριστο Ελληνα και μητέρα Αυστριακή και σπούδασε στη Σουηδία, στις ΗΠΑ και στη Γαλλία (με τον Ζακ Ντεριντά). Σήμερα ζει μεταξύ Στοκχόλμης και Βερολίνου και με το καινούργιο του βιβλίο ανανεώνει το ενδιαφέρον για το Πολυτεχνείο, εντάσσοντάς το συμβολικά στην ευρύτερη ευρωπαϊκή επικαιρότητα.
Η «Μαίρη» είναι μια δικαίωση των γυναικών που συμμετέχουν στις εξεγέρσεις του καιρού μας. Σημαίνει τη νίκη απέναντι στις δυνάμεις της καταστολής που θέλουν να υπαγορεύσουν συμπεριφορές. Αναδεικνύει τον θρίαμβο των ηθικών επιλογών και της αγάπης σε ταραγμένους καιρούς.
Είναι η ιστορία ενός συλλογικού αγώνα και μιας συλλογικής συνείδησης η οποία απαντά στον άκρατο ατομικισμό που καλλιεργείται με το νεοφιλελεύθερο πνεύμα του 21ου αιώνα. Είναι μια ιστορία επιβίωσης και συμβίωσης που διαβάζεται και ως αλληγορία για την κρίση και για την έννοια της ελευθερίας στην Ευρώπη.
Παρακολουθεί μια σύγκρουση διαφορετικών αξιακών συστημάτων όπως αυτή που αναπτύσσεται διεθνώς σήμερα και επανενεργοποιεί έναν αναστοχασμό για τις αξίες στις σύγχρονες κοινωνίες. Υπενθυμίζει στο διεθνές κοινό τους αγώνες του κόσμου της ελληνικής Αριστεράς ενάντια στον σκοταδισμό, και τις διώξεις που υπέφερε στο όνομα της δημοκρατίας. Σε μια δεύτερη ανάγνωση, ίσως και να παρέχει μια εξήγηση στη διεθνή κοινή γνώμη για την καταγωγή αυτού του ρεύματος που το 2015 οδήγησε την πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας στην εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ.
ΠΗΓΗ: Εφημερίδα των Συντακτών – 11-11-17