Κασμίρ: Φετφάς για λιθοβολισμό μέχρι θανάτου εναντίον ακτιβιστή για τα γυναικεία δικαιώματα

Συνέντευξη με τον ακτιβιστή για τα γυναικεία δικαιώματα Imran Azaad 

Το να συναντάει κανείς στην Ελλάδα έναν άντρα που είναι μέλος μιας γυναικείας οργάνωσης στο Κασμίρ και ο οποίος στοχοποιήθηκε από εξτρεμιστικές δυνάμεις στη χώρα του, δεν είναι κάτι συνηθισμένο. Ο Imran Azaad είναι μέλος της “Kashmir Women’s Rights and Development Organisation”, από την περιοχή Poonch, Rawalakot AJK του κατειλημμένου από το Πακιστάν Κασμίρ. Υπέστη διώξεις ένα χρόνο πριν στην πατρίδα του και κατέφυγε στην Ευρώπη αναζητώντας άσυλο, εξαιτίας των αγώνων του για τα δικαιώματα των γυναικών. Εναντίον του εκδόθηκε φετφάς από θρησκευτικό δικαστήριο, για το λιθοβολισμό του μέχρι θανάτου (βλ. στο τέλος).

Σύντομες γενικές πληροφορίες

Η διαμάχη μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν για την περιοχή του Κασμίρ άρχισε το 1947, μετά την αποχώρηση ή εκδίωξη της Βρετανίας από την Ινδία. Από τότε έχουν γίνει στρατιωτικές συγκρούσεις, πόλεμοι και εξεγέρσεις των κατοίκων που επιθυμούν την ανεξαρτησία του Κασμίρ.

Ο πληθυσμός του κατειλημμένου από το Πακιστάν Κασμίρ υπολογίζεται στα 5 εκατομμύρια περίπου, ενώ στο κατειλημμένο από την Ινδία Κασμίρ σε περισσότερα από 12 εκατομμύρια.

Διαδήλωση στην Αθήνα, τον Αύγουστο του 2018

Μόνον κατά τα τελευταία 27 χρόνια, περισσότεροι από 70.000 κάτοικοι του Κασμίρ έχουν σκοτωθεί και πολύ περισσότεροι τραυματισθεί και φυλακιστεί, στις στρατιωτικές συγκρούσεις μεταξύ του Πακιστανικού και Ινδικού στρατού.
Φυσικά έχουν γίνει χιλιάδες φυλακίσεις από τις ινδικές και πακιστανικές δυνάμεις που υπολογίζονται μεταξύ των 8.000-20.000 από τις οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο λαός του Κασμίρ, ή ένα μεγάλο μέρος του, αγωνίζεται για αυτονομία και ανεξαρτησία, αλλά δεν υπάρχει καμία πρόοδος.

Η ίδια διαδήλωση στην Αθήνα. Ο κ. Azaad είναι αυτός που κρατά το μικρόφωνο.

Το Κασμίρ είναι η πιο στρατιωτικοποιημένη ζώνη στον κόσμο. Περισσότερες από 700.000 στρατού της Ινδίας δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Επίσης περίπου 200.000 άντρες του πακιστανικού στρατού. Υπάρχει η μεγαλύτερη αναλογία στρατιωτικών έναντι πολιτών στον κόσμο. Ο Τύπος επίσης είναι φιμωμένος. Για παράδειγμα, μια εφημερίδα που έγραψε, τον περασμένο χρόνο, ότι το 70% των ανθρώπων στο Κασμίρ θέλει ανεξαρτησία, απαγορεύτηκε.

Πολλές διαδηλώσεις έχουν γίνει κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών, για βιασμούς στις εμπόλεμες ζώνες και συγκρούσεις και γενικά για κάθε είδους βία κατά των γυναικών. Πολλές φορές οι γυναίκες έχουν ξεσηκωθεί κατά της βίας, παρά τη σκληρή ζωή που είναι υποχρεωμένες να ζουν.

Παρ’όλη τη δύσκολη και εκρηκτική κατάσταση, πολλές γυναικείες οργανώσεις έχουν δημιουργηθεί, παίρνοντας το παράδειγμα από την Ινδία και το Πακιστάν αλλά επίσης από τη Δύση, καθώς και από διεθνείς οργανώσεις που αγωνίζονται για τα γυναικεία δικαιώματα και την ισότητα των φύλων. Δεν υπάρχει συστηματική συνεργασία με γυναικείες οργανώσεις από άλλες χώρες αλλά ανεπίσημα υπάρχει συνεργασία, όπως πληροφορούμαστε.

Ένα παράδειγμα συνεργασίας είναι η Naila Khanin, περίπου 60 χρόνων, που εργαζόταν για τα δικαιώματα των γυναικών στο Azad Kashmir. Ήταν αντιπρόεδρος του UKPNP(σοσιαλιστικό δημοκρατικό κόμμα) και συνεργαζόταν με την Kashmir Women’s Rights and Development Organisation. Πέθανε τον Σεπτέμβριο του 2017.

Το σύμβολο της οργάνωσης

Θέσαμε ερωτήσεις στον κ. Azaad σχετικά με την καθημερινή ζωή των κοριτσιών και γυναικών, καθώς και για την οργάνωση της οποίας είναι μέλος.

— Είναι πολύ ενδιαφέρον να μαθαίνουμε ότι, σε μια χώρα που είναι τόσο μακριά από μας και τις εμπειρίες μας, υπάρχει ένα κίνημα για την ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των γυναικών. Φυσικά γνωρίζουμε για τέτοιου είδους κινήματα στην γύρω περιοχή, όχι μόνον στην Ινδία και το Πακιστάν αλλά και στο Αφγανιστάν επίσης, όπου έχουμε συναντήσει εξαιρετικές αγωνίστριες για τα δικαιώματα των γυναικών, όπως από την “Revolutionary Afghanistan Women’s Organisation”.  Μπορείς να μας πεις ποια είναι η θέση της γυναίκας στην οικογένεια εκεί και ποια είναι γενικά η νοοτροπία σχετικά με τις γυναίκες;

♦ Στις βόρειες περιοχές, στα σύνορα με το Αφγανιστάν, οι γυναίκες παραμένουν στο σπίτι αλλά δουλεύουν με τη γη και τα ζώα μεταφέροντας νερό, ξύλα και τροφή για τα ζώα. Οι αξίες σ’ αυτές τις περιοχές ρυθμίζονται από τον πακιστανικό στρατό και τις ιδέες των εξτρεμιστών της θρησκείας.

Στα γραφεία της οργάνωσης

— Πώς είναι η κατάσταση των γυναικών στις πόλεις;

♦ Στις πόλεις υπάρχουν κάπως καλύτερες συνθήκες. Πηγαίνουν στο σχολείο αλλά πληρώνουν ιδιωτικά και μερικοί γονείς δέχονται να πληρώνουν για κορίτσια. Περίπου το 90% της εκπαίδευσης όλων των επιπέδων είναι ιδιωτική για τα παιδιά που πηγαίνουν σχολείο.

Στη δημόσια εκπαίδευση υπάρχουν λίγα παιδιά και πολλοί δάσκαλοι που δεν είναι μορφωμένοι καλά, χρησιμοποιούν στη διδασκαλία το παλιό εκπαιδευτικό πρόγραμμα, το οποίο είναι αναχρονιστικό αλλά παίρνουν “καλούς” μισθούς, αντιθέτως με τα ιδιωτικά σχολεία που έχουν πολλά παιδιά αλλά λίγους δασκάλους, οι οποίοι χρησιμοποιούν το σύγχρονο εκπαιδευτικό πρόγραμμα αλλά παίρνουν μικρούς μισθούς. Οι δάσκαλοι των δημόσιων σχολείων διορίζονται από τους δήμους και το κράτος, στο πλαίσιο της ευνοιοκρατίας.

Προσφορά βιβλίων για τα παιδιά από την οργάνωση

— Τι ποσοστό του εισοδήματος των γονιών δαπανάται για τα ιδιωτικά σχολεία;

♦ Περίπου το 10%. Υπήρξαν μερικές θετικές αλλαγές μετά το μεγάλο σεισμό του 2005 (με περισσότερους από 120.000 νεκρούς ενώ δύο πόλεις καταστράφηκαν ολοσχερώς). Ήρθαν άνθρωποι από την διεθνή κοινότητα και έδωσαν συμβουλές για το πώς να οργανώσουμε την κοινωνία.

— Ποιο είναι το ποσοστό των κοριτσιών που πηγαίνουν στο σχολείο;

♦ 10% των κοριτσιών πηγαίνουν στο σχολείο, 90% δεν πηγαίνουν. 40% των αγοριών πηγαίνουν στο σχολείο. Σε ολόκληρη τη χώρα το ποσοστό των κοριτσιών που πηγαίνουν στο σχολείο είναι περίπου 14%. Πριν 30 χρόνια τα κορίτσια δεν πήγαιναν καθόλου στο σχολείο.

— Ποια είναι η ηλικία γάμου και και ποιες οι συνθήκες σχετικά με τα διαζύγια;

♦ Ο γάμος συνηθίζεται μετά τα 15 χρόνια. Οι περισσότεροι παντρεμένοι άντρες έχουν μία σύζυγο. Μόνο το 5% έχει δύο συζύγους. Όσον αφορά το διαζύγιο, ένας άντρας μπορεί να ζητήσει διαζύγιο αλλά για μια γυναίκα είναι πολύ δύσκολο. Μπορεί να ζητήσει διαζύγιο αλλά μπορεί να πάρει πολλά χρόνια, 8 ή 10, για να εκδοθεί. Στις περισσότερες περιπτώσεις διαζυγίων τα παιδιά δίνονται στον πατέρα. Επίσης στις περισσότερες περιοχές η Jirga (το συμβούλιο των πρεσβύτερων σε κάθε περιοχή) μπορεί να αποφασίζει να δίνει τα κορίτσια για γάμο ως αποζημίωση σε οικογένειες οι οποίες έχουν υποστεί βλάβη από άλλες οικογένειες.

— Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των οικογενειών που στέλνουν τα κορίτσια στο σχολείο;

♦ Περισσότερο από το 80% των ανθρώπων στέλνουν τα αγόρια στο εξωτερικό (για δουλειά). Έτσι, πρέπει να έχουν κάποια εκπαίδευση. Μετά το 2015 παρακινήθηκαν από τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και από ξένους ανθρώπους να στείλουν τα κορίτσια στο σχολείο.

— Τα πολιτικά κόμματα υποστηρίζουν την εκπαίδευση των κοριτσιών;

♦ Μερικά πολιτικά κόμματα είναι υπέρ της εκπαίδευσης των κοριτσιών αλλά δεν είναι στο κοινοβούλιο και δεν επιτρέπεται η δημόσια λειτουργία τους. Τα ονόματά τους: National Awami Part, United Kashmiri National People’s Party, Jamu Kashmir National People’s Party, United Kashmir, Jamu Kashmir Liberation Front. Αυτά τα κόμματα δεν επιτρέπεται να παίρνουν μέρος στις εκλογές, ωστόσο είναι σε λειτουργία.

— Οι γυναίκες είναι υποχρεωμένες να καλύπτουν το κεφάλι τους με την hijab;

♦ Ναι, πρέπει να καλύπτουν το κεφάλι τους, είναι υποχρεωτικό. Σε μερικές απομακρυσμένες περιοχές πρέπει επίσης να καλύπτουν όλο τους το πρόσωπο.

— Σχετικά με την κοινωνική ζωή των γυναικών; Βγαίνουν έξω να διασκεδάσουν;

♦ Καμιά δεν βγαίνει έξω, δεν υπάρχει τίποτα στα χωριά, μόνον οι άντρες πηγαίνουν σε μερικές περιπτώσεις στα καφέ των ξενοδοχείων της κοντινής τους πόλης για να περάσουν την ώρα τους και να έρθουν σε επαφή με άλλους. Οι γυναίκες μένουν στο σπίτι.

— Επιτρέπεται οι γυναίκες να παίρνουν μέρος σε διαδηλώσεις χωρίς την άδεια των αντρών;

♦ Πρέπει να πάρουν άδεια ή την συγκατάθεση. Διαδηλώσεις γίνονται συνήθως για τα εθνικά ζητήματα και συχνά αντιμετωπίζονται με καταστολή.

Μπροστά στην πύλη του νοσοκομείου, διαμαρτυρία για το βιασμό

— Μπορείς να μας πεις για την οργάνωσή σας;

♦ Η οργάνωσή μας είναι η “Kashmir Women’s and Development Organisation” και λειτουργεί από το 2007 αλλά καταχωρήθηκε στις τοπικές αρχές το 2010. Περίπου 8 χρόνια πριν, κάναμε μία καμπάνια για τον οικογενειακό προγραμματισμό – πήγαμε από πόρτα σε πόρτα.  Όμως αντιμετωπίσαμε υπερβολικά μεγάλη πίεση από θρησκευτικές και άλλες ομάδες.
Τις προηγούμενες δεκαετίες οι οικογένειες είχαν 6, 8 ή 10 παιδιά. Τώρα περισσότερο από το 60% των γυναικών κάνουν 2 ή 3 παιδιά. Παρακινούμε επίσης τους άντρες για τον οικογενειακό προγραμματισμό. Τα φάρμακα τα προμηθευόμαστε από την διεθνή οργάνωση, UN Health Organisation. Η οργάνωσή μας έχει περισσότερα από 150 ενεργά μέλη γυναίκες και περίπου 100 ενεργά μέλη άντρες. Πολλά μέλη βοηθούν αλλά από μακριά, προκειμένου να αποφύγουν προβλήματα διώξεων και κατηγοριών. Όλα τα μέλη είναι εθελοντές και εθελόντριες. Έχουμε ένα κεντρικό γραφείο της οργάνωσης στην πρωτεύουσα City District Headquarters.

Στις 28 Οκτωβρίου του περασμένου έτους αρχίσαμε διαδηλώσεις. Είχαμε προγράμματα ευαισθητοποίησης κάθε μήνα, σε 3 ή 4 μέρη, σε διαφορετικές πόλεις. Έπειτα εκδόθηκε μια εντολή θρησκευτικού δικαστηρίου (fatwa) εναντίον μου, τον Νοέμβριο του 2017(φωτογραφία και πληροφορίες στο τέλος του δημοσιεύματος). Σαν απάντηση έγινε μια διαδήλωση με περισσότερους από 200 ανθρώπους, που ζητούσαν να αρθεί ο φετφάς. Οι θρησκευτικές αρχές κάλεσαν την αστυνομία. Έγιναν συλλήψεις ανδρών. Οι γυναίκες δεν μπορούσαν να συλληφθούν διότι δεν υπάρχουν γυναίκες στην αστυνομία. Μόνον τα τελευταία δυο χρόνια μερικές γυναίκες προσλήφθηκαν στην αστυνομία.

Επίσης μπροστά στην πύλη του νοσοκομείου

Το 2016 είχαμε μια διαδήλωση έξω από ένα νοσοκομείο στην περιοχή Rawhacut, γιατί βιάστηκε μια νοσοκόμα από δυο άντρες. Απαιτήσαμε την τιμωρία των βιαστών. Για 5-6 μέρες καθίσαμε μπροστά από την κεντρική πύλη του νοσοκομείου ζητώντας την τιμωρία των ενόχων. Η νοσοκόμα ήταν μαζί μας. Δύο άντρες έκαναν τον βιασμό, ο ένας ήταν νοσοκόμος και ο άλλος της στρατιωτικής ασφάλειας. Η τοποθεσία είναι κοντά στα σύνορα και είναι μια περιοχή φυλών. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι στις πόλεις μας δεν υπάρχει λογοδοσία του στρατού και της δικαιοσύνης. Ενώ ήταν σε εξέλιξη η διαμαρτυρία μπροστά από το νοσοκομείο, εγώ και άλλοι 3 άντρες προπηλακιστήκαμε από την αστυνομία. Εγώ φυλακίστηκα για μια εβδομάδα και επίσης βασανίστηκα, με αποτέλεσμα να έχω μόνιμα προβλήματα με την υγεία μου. Σχεδίασα να διαφύγω και λίγο αργότερα να φύγω από την χώρα μου και να έρθω στην Ευρώπη. Οι άλλοι τρείς άντρες εγκατέλειψαν επίσης τη χώρα , διαφορετικά θα αντιμετώπιζαν μακρόχρονη φυλάκιση. Η οργάνωση συνεχίζει τη λειτουργία της.

Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ

Σήμερα, την 28η Οκτωβριου 2017, έλαβε χώρα στο κεντρικό τζαμί της Datoot η σύνοδος του μουσουλμανικού συμβουλίου των κληρικών. Του συμβουλίου προήδρευσε ο ιερέας Waseem ul Haqh, πρόεδρος του συμβουλίου των κληρικών της ένωσης Pachiot 8. Σ’αυτήν τη σύνοδο έλαβαν αυστηρή και σοβαρή απόφαση για τις δράσεις της οργάνωσης Women’s Rights and Development Organisation και είπαν ότι αυτή η οργάνωση διοργάνωνε αντι-ισλαμικές δράσεις που διέδιδαν τα σχέδια των ξένων. Εξέδωσαν μια απόφαση ότι ο Imran Azaad, αντιπρόεδρος της Womens Rights and Development Organisation πρέπει να σταματήσει τη δράση του σ΄ αυτήν την οργάνωση και να απέχει απ΄ αυτήν, διαφορετικά θα λιθοβοληθεί μέχρι θανάτου. Επίσης κατηγόρησαν την “W.R.D.O” ότι διαδίδει αισχρολογίες και δήλωσαν ότι δεν υπάρχει θέση για τέτοια πράγματα στο ισλάμ.

Ο ναός στον οποίο ελήφθη η απόφαση για τον φετφά

Αυτή η συνέντευξη έχει δημοσιευτεί ήδη στην ιστοσελίδα μας, στα Αγγλικά και τώρα δημοσιεύεται στα Ελληνικά. Υποσχόμαστε να επανέλθουμε σ’ αυτή τη συζήτηση, με σκοπό να κάνουμε γνωστές τις σχετικές πληροφορίες στις αναγνώστριες και αναγνώστες μας γι’ αυτό το μακρινό μέρος. Αυτό που αντιλαμβανόμαστε ωστόσο είναι ότι ο αγώνας για τα δικαιώματα των γυναικών λαβαίνει χώρα παντού.

Η ευθύνη για τα νούμερα και τα ποσοστά σε διάφορα θέματα που αναφέρονται στη συνέντευξη από τον κ. Khan ανήκει στον ίδιο. Φυσικά γνωρίζουμε ότι μίλησε σύμφωνα με όσα γνωρίζει.

Τη συνέντευξη πήραν στα αγγλικά η Σίσσυ Βωβού και η Ιωάννα Μέμου, η οποία έκανε και τη μετάφραση.