Φεμινισμός σήμερα

Γράφει η Μαρία Αρβανίτη-Σωτηροπούλου*

Πάνω που όλοι έκαναν μνημόσυνο στα φεμινιστικά ιδεώδη. Πάνω που οι δυτικές κοινωνίες έλεγαν ότι το πρόβλημα έχει λυθεί, ιδού ξανά η επανάληψη της Ιστορίας. Και όχι μόνο στις χώρες του σκληρού Ισλάμ ή για τις γυναίκες που βιώνουν την φρίκη του πολέμου και της προσφυγιάς, τα θύματα του τράφικιν, ή τα παιδιά νύφες. Και στο δυτικό κόσμο σήμερα ξανά σπρώχνουν τις γυναίκες να επιστρέψουν στο σπίτι, ξανά οι γυναίκες σηκώνουν το βάρος των παιδιών, των εγγονιών και των γερόντων, ξανά οι γυναίκες αμείβονται λιγότερο, απολύονται πρώτες ή δεν προσλαμβάνονται καθόλου.

Όχι, δεν τέλειωσε η ιστορία του φεμινισμού τώρα, που οι κόρες μας βαδίζουν πια τις λεωφόρους της ισότητας που χάραξαν οι αγώνες των μανάδων μας. Γιατί φεμινισμός είναι η επανάσταση των ονείρων του θηλυκού ανθρώπου και τα όνειρα εξατομικεύονται. Το πείραμα δεν τέλειωσε. Ήταν τόσο σύντομη αυτή η πορεία προς το φως. Μόλις λίγες γενιές, μόνο στις δυτικές κοινωνίες, μια χούφτα γυναίκες έγειραν τη ζυγαριά προς το δίκιο που θεωρούσε τόσους αιώνες φυσικό νόμο την ανδρική παντοκρατορία.

Όμως φεμινισμός είναι το δικαίωμα στη διαφορά και σεβασμός στην ιδιαιτερότητα του άλλου και τώρα μπορούμε επιτέλους ν’ αφουγκραστούμε τις αληθινές μας ανάγκες σε μια κοινωνία που μεταβάλλεται πρωτεϊκά. Δεν είναι φεμινισμός ο ευνουχισμός κι η στείρα άρνηση, μήτε ο ακρωτηριασμός της ομορφιάς και ο αποκεφαλισμός του παραμυθιού. Φεμινισμός είναι αντίθετα το τραγούδι της αλληλεγγύης, το μοιρολόι για την ορφάνια, η ποίηση της καθημερινότητας, η συμπόρευση του πάθους, ο έρωτας της ζωής, το νανούρισμα στους καημούς, η συστράτευση στην παγκόσμια αδελφοσύνη, η αντίσταση στην όποια υπεροχή, ιδίως όταν κατασκευάζεται με όπλα και χρήμα. Φεμινισμός είναι η αφορμή να ξαναζυγίσουμε τις σχέσεις των φύλων και όχι μόνο την οικονομική μας αυτάρκεια.

Ψηλαφούμε το πρόσωπό μας στον καθρέφτη, συγκρίνουμε με τις παλιές φωτογραφίες των γυναικών με το χαμηλωμένο βλέμμα, με το χαμόγελο της εγκαρτέρησης, με το μέτωπο της ανεξαρτησίας, με τα χέρια σκληρά απ’ το όργωμα, με το κορμί εξαντλημένο από την τόση γονιμότητα, με την στάχτη της υποταγής να καλύπτει τη σπίθα της εξέγερσης που σιγοκαίει στην εστία, των γυναικών που πρωταγωνιστούν την κάθε ιστορική αυγή για να προδοθούν το ίδιο μεσημέρι, των γυναικών που προδίδουν μόλις γευτούν τους καρπούς της χειραφέτησης, των γυναικών που οι ίδιες πρέπει τώρα ν’ αναζητήσουν το πρόσωπό τους.

Ποιος βιάστηκε να ρίξει ταφόπλακα στην ελπίδα; Ποιος μίλησε για μεταφεμινισμό, τη στιγμή που η πλειοψηφία των γυναικών του κόσμου εξακολουθεί να καταπιέζεται; Μη σας ξεγελά η φαινομενική γαλήνη. Μέσα στο κουκούλι υφαίνουμε το μετάξι που θα τυλίξει τη γη με κορδέλες ειρήνης. Η ψυχή μας τότε μόνο θα λευτερωθεί, όταν κι ο τελευταίος άνθρωπος πάψει να καταπιέζεται. Γιατί, από τη στιγμή που η επιστήμη χώρισε τον έρωτα απ’ την αναπαραγωγή κι η αλλαγή φύλου έγινε ρουτίνα, ο φεμινισμός δεν είναι πια αμιγώς γυναικεία υπόθεση. Ο άνδρας που δε μας σφιχτοδένει με οικονομική υποτέλεια μπορεί να γίνει συνοδοιπόρος. Άλλωστε τη δημοκρατία πάντα όλοι την ονειρευόμαστε γένους θηλυκού.

* Η Μ.Α-Σ έχει πλούσια κοινωνική δράση. Μεταξύ πολλών άλλων: από το 1992 μέχρι σήμερα είναι πρόεδρος της “Πανελλήνιας Ιατρικής Εταιρείας Προστασίας Περιβάλλοντος και κατά της Πυρηνικής και Βιοχημικής Απειλής” που αποτελεί τον Ελληνικό κλάδο της βραβευμένης με Νόμπελ Ειρήνης (1985) “International Physicians for the Prevention of Nuclear War” (ΙPPNW). Διετέλεσε μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου της ΙPPNW και μέλος του Ευρωπαϊκού κλάδου. Έχει γράψει πολλά βιβλία.