«Ο,τι μπορώ επιτέλους να σας πω», βιβλίο της Σεγκολέν Ρουαγιάλ

H Σεγκολέν Ρουαγιάλ μεταξύ οικολογίας και φεμινισμού

Αλιεύει και συντάσσει η Βέρα Σιατερλή

Με αφομή την παγκόσμια κινητοποίηση για το κλίμα που διαρκεί από 20 έως 27 Σεπτεμβρίου του 2019, αλλά και την γενέθλια ημέρα της Σεγκολέν Ρουαγιάλ, παρουσιάζουμε σήμερα το βιβλίο που αναφέρουμε στον τίτλο (εκδόθηκε το 2018), που ασχολείται ιδιαίτερα με το θέμα φεμινισμού και περιβάλλοντος, αλλά ταυτόχρονα παρουσιάζουμε πολλά στοιχεία από τη ζωή και τους αγώνες της συγγραφέως. Β.Σ.

Η Σεγκολέν Ρουαγιάλ (Marie Ségolène Royal, 22 Σεπτεμβρίου 1953) είναι Γαλλίδα πολιτικός, υποψήφια του γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος για τις προεδρικές εκλογές του 2007.

Βιογραφία

Η Σεγκολέν Ρουαγιάλ γεννήθηκε στη Σενεγάλη στις 22 Σεπτεμβρίου 1953. Ο πατέρας της, Ζακ Ρουαγιάλ, ήταν ένας αυταρχικός στρατιωτικός. Οι γονείς της απέκτησαν οκτώ παιδιά μέσα σε εννέα χρόνια. Δεν έχει υπάρξει παντρεμένη.

Αφού σπούδασε Οικονομικά σε ένα τοπικό πανεπιστήμιο της περιοχής Deux-Sèvres αποφάσισε έπειτα από προτροπή της μεγαλύτερης αδελφής της να δώσει τις κατατακτήριες εξετάσεις για το φημισμένο Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών του Παρισιού, γνωστό αλλιώς και ως Sciences Po, σχολή-φετίχ για τους γόνους της γαλλικής ελίτ, στο οποίο φοίτησε τελικά με υποτροφία. Εκεί ήρθε σε επαφή με τον φεμινισμό και τα ταξικά ζητήματα. Το 1972, σε ηλικία 19 ετών, η Ρουαγιάλ έκανε μήνυση στον πατέρα της όταν εκείνος αρνήθηκε να δώσει διαζύγιο στη μητέρα της και να πληρώσει διατροφή για εκείνη και τα αδέλφια της. Κέρδισε την υπόθεση έπειτα από πολυετή δικαστική μάχη, η οποία έληξε λίγο προτού ο Ζακ Ρουαγιάλ πεθάνει από καρκίνο του πνεύμονα το 1981.

Όπως οι περισσότεροι πολιτικοί της Γαλλίας, πέρασε στη συνέχεια από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης. Στο ίδιο έτος βρισκόταν ο μετέπειτα σύντροφός της Φρανσουά Ολάντ, αλλά και ο Ντομινίκ ντε Βιλπέν (πρωθυπουργός του Ζακ Σιράκ).

Από τα τέλη της δεκαετίας ’70 μέχρι το 2007 συζούσε με τον μετέπειτα νικητή των προεδρικών εκλογών της Γαλλίας του 2012, Φρανσουά Ολάντ (François Hollande, επίσης διατελέσαντα πρόεδρο του Σοσιαλιστικού Κόμματος της Γαλλίας από το 1997 έως το 2008), με τον οποίο απέκτησε εκτός γάμου ή συμφώνου “πολιτικής ένωσης” (που επίσημα αναγνωρίζει τη συμβίωση δύο ατόμων ανεξαρτήτως φύλου), τέσσερα παιδιά τους, Τομά, Κλεμάνς, Ζυλιά και Φλορά Ολάντ.

Η δημόσια ανακοίνωση τερματισμού της σχέσης τους το βράδυ του 2ου γύρου των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου του 2007, ήρθε ως είδηση μέσω πρακτορείου ειδήσεων. Σύμφωνα με κατοπινά δημοσιεύματα του Guardian, η Ρουαγιάλ είχε ζητήσει από τον επί 30ετίας σύντροφό της να “εγκαταλείψει τον κοινό χώρο διαβίωσής τους και να αφοσιωθεί στο νέο του ερωτικό εδιαφέρον, το οποίο λεπτομερώς αναφέρεται στον Τύπο” της εποχής (εννοώντας την ήδη επί ενός έτους κρυφή σχέση του με την δημοσιογράφο Valérie Trierweiler).

Αρχικά εργάστηκε ως δικαστής διοικητικών δικαστηρίων και το 1982 προσελήφθη στο επιτελείο του Φρανσουά Μιτεράν.

Στην πολιτική της καριέρα διετέλεσε πολλές φορές βουλεύτρια. Ήταν Υπουργός Περιβάλλοντος στην Κυβέρνηση του Πιέρ Μπερεγκοβουά μεταξύ των ετών 1992 και 1993, υποψήφια Πρόεδρος του Γαλλικού Κοινοβουλίου, Υφυπουργός Παιδείας και Υφυπουργός Οικογένειας στην Κυβέρνηση του Λιονέλ Ζοσπέν μεταξύ των ετών 2000 και 2002. Στις περιφερειακές εκλογές εξελέγη πρόεδρος περιφέρειας (αντίστοιχο του νομάρχη) με ποσοστό 55%.

Στις 16 Νοεμβρίου 2006 εξελέγη από τα μέλη του Σοσιαλιστικού Κόμματος υποψήφια του κόμματος αυτού για τις Προεδρικές Εκλογές του 2007.
Προκειμένου να εμπλακούν οι πολίτες στις πολιτικές διαδικασίες, πρότεινε την αξιολόγηση των πεπραγμένων των εκλεγμένων πολιτικών από επιτροπές πολιτών, που θα αναδεικνύονται μέσω κλήρωσης. Η πρόταση αυτή προκάλεσε αμέσως ζωηρές αντιδράσεις πολιτικών και αρθρογράφων τόσο της δεξιάς όσο και της αριστεράς, που την παρομοίασαν με το Μάο, τους αβράκωτους του 1793, τον Πεταίν, τον Πολ Ποτ, τους σοβιετικούς, επειδή κατά τη γνώμη τους “‘πρόκειται για ένα μέτρο που γειτνιάζει με την ηλιθιότητα”, που “ενστερνίζεται το λαϊκισμό, που θα κάνει χαρούμενη την ακροδεξιά”, και αντίδραση του συλλόγου δημάρχων της Γαλλίας.

Σε επίσκεψή της στην Κίνα, στις 9 Ιανουαρίου 2007, έκανε αναφορά στην έλλειψη προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Αναφορικά με τις εκλογές του στις 22 Απριλίου 2007 στον πρώτο γύρο, η Ρουαγιάλ ήρθε δεύτερη , με γύρω στο 26% των ψήφων, έναντι 31% για το Νικολά Σαρκοζύ, ο οποίος την κέρδισε τελικά στο δεύτερο γύρο, στις 6 Μαΐου 2007, με 53% των ψήφων έναντι 46% για εκείνη.

Μετά την οδυνηρή ήττα από την Μαρτίν Ομπρί στις εκλογές για την ηγεσία του κατακερματισμένου Σοσιαλιστικού Κόμματος, η Σεγκολέν Ρουαγιάλ ορίζει ως στόχο της το 2012, το έτος κατά το οποίο θα διεξαχθούν οι επόμενες προεδρικές εκλογές στη Γαλλία, χωρίς ωστόσο να ανακοινώσει επισήμως ότι θα κατέλθει ως υποψήφια.

Σεγκολέν Ρουαγιάλ

Απορρίπτω το σύστημα αρσενικής εξουσίας

Η 67χρονη σήμερα Σεγκολέν ανέφερε πως ήταν οι αντιδράσεις στα σκάνδαλα σεξουαλικής κακοποίησης του Χόλιγουντ και το κίνημα #ΜeToo αλλά και οι επίμονες παρακλήσεις γυναικών και ανδρών που της ζητούσαν να ρίξει φως στο παρασκήνιο όσων έχει ζήσει που τη βοήθησαν να βρει το κουράγιο να αφηγηθεί την ιστορία της.

Το αποτέλεσμα αυτής της επιρροής ήταν το βιβλίο της Γαλλίδας πολιτικού, με τίτλο «Ce que je peux enfin vous dire» («Ο,τι μπορώ επιτέλους να σας πω») που κυκλοφόρησε το 2018 από τις εκδόσεις Fayard, προκαλώντας αίσθηση με τις αποκαλύψεις που περιέχει για τον σεξισμό στην κεντρική πολιτική σκηνή της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας αλλά και με τις εκμυστηρεύσεις της Ρουαγιάλ σχετικά με την προσωπική ζωή της και τις απόψεις της για το «φαινόμενο» Μακρόν. Στο πόνημά της συγκρίνει μάλιστα την κακοποίηση που υφίσταται η φύση από τον άνθρωπο με την καταπίεση και τη βία – λεκτική, ψυχολογική και σωματική – που ασκείται στις γυναίκες εδώ και αιώνες, συνδέοντας τον αγώνα για ισότητα των φύλων με το κίνημα υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος καθιστώντας το βιβλίο πολύ επίκαιρο.

Η τωρινή πρέσβειρα της Γαλλίας στις διεθνείς διαπραγματεύσεις για τον Βόρειο και τον Νότιο Πόλο πιάνει το νήμα από τις μάχες που έχει η ίδια δώσει ως υπουργός Οικολογίας, Αειφόρου Ανάπτυξης και Ενέργειας για την απαγόρευση καρκινογόνων φυτοφαρμάκων ενάντια στα επιχειρηματικά λόμπι και στις παλινωδίες του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Στη συνέχεια αναφέρεται στις μισογυνικές παρατηρήσεις που έχει ακούσει σε όλη τη διάρκεια της πολιτικής καριέρας της, και γνωρίζει για τι μιλάει αφού εξελέγη πολλές φορές βουλευτής, έχει διατελέσει υπουργός Περιβάλλοντος, υφυπουργός Παιδείας και υφυπουργός Οικογένειας, ενώ στις περιφερειακές εκλογές του 2004 είχε εκλεγεί επικεφαλής του περιφερειακού συμβουλίου της Poitou-Charentes με ποσοστό 55%.

«Ο σεξισμός είναι μια μορφή ρατσισμού, τρέφεται από την ίδια σκοταδιστική θεωρία: διαφορετικός άρα υποδεέστερος» γράφει και εξηγεί ότι οι γυναίκες στη γαλλική πολιτική αντιμετωπίζονταν ανέκαθεν ως παρείσακτες, ως εισβολείς σε έναν χώρο που ανήκει δικαιωματικά στον ανδρικό πληθυσμό. Οι μειωτικές απορίες του τύπου «Ποιου κυρίου είστε βοηθός;» έδιναν και έπαιρναν. Το 1998, όταν ανέβηκε για πρώτη φορά στο βήμα της Βουλής, ως νέα βουλευτής, άκουσε έναν συνάδελφό της να της φωνάζει «À poil!» που σημαίνει κάτι σαν «Γδύσου!», με διάφορους γύρω του να τον επευφημούν και να γελούν μαζί της. Το 2000, όταν την όρισαν μέλος σε επιτροπή της Βουλής για τις ζωοτροφές, ο πρόεδρος της επιτροπής την αποκάλεσε στην πρώτη συνεδρίαση «τρελή αγελάδα», ενώ για τις συμβούλους της επιφύλασσαν τον χαρακτηρισμό «μήτρες με πόδια».

Σχεδόν όλες οι γυναίκες που ασχολούνταν με τη γαλλική πολιτική έρχονταν αντιμέτωπες με αντίστοιχες συμπεριφορές. Φυσικά στον πόλεμο που είχε δεχθεί, ο οποίος έφθασε στο αποκορύφωμά του το 2007 όταν η Ρουαγιάλ έγινε η πρώτη γυναίκα στην Ιστορία που διεκδίκησε την Προεδρία της Γαλλίας, βρήκε και συμμάχους, όπως η φημισμένη σκηνοθέτρια Αριάν Μνουσκίν που είχε γράψει ένα κείμενο συμπαράστασης, το οποίο παραθέτει μάλιστα στο «Ce que je peux enfin vous dire». Η Σεγκολέν ραίνει επίσης με κολακευτικούς χαρακτηρισμούς τον φιλόσοφο Μπερνάρ-Ανρί Λεβί, ο οποίος υπήρξε άψογος στη συμπεριφορά του απέναντί της, «ένας αληθινός τζέντλεμαν».

Η Σεγκολέν Ρουαγιάλ εστιάζει στο βιβλίο της στις δικές της, επιτυχημένες ή αποτυχημένες, προσπάθειες για την προστασία του περιβάλλοντος, στον εκσυγχρονισμό του οικογενειακού δικαίου ή στον περιορισμό φαινομένων βίας και εκφοβισμού στα σχολεία. Αφιερώνει επίσης αρκετό χώρο στην προετοιμασία της Συμφωνίας των Παρισίων για το Κλίμα, για την υπογραφή της οποίας η ίδια έπαιξε ενεργό ρόλο, συνεργαζόμενη μάλιστα με τον «ασύγκριτα χαρισματικό» Μπαράκ Ομπάμα και τον γνωστό για τα οικολογικά του αισθήματα σταρ Λεονάρντο Ντι Κάπριο. Ούσα μια έξυπνη γυναίκα, γνωρίζει ωστόσο καλά πως προκειμένου να διαβαστούν όλα όσα έχει να καταθέσει για τον σεξισμό, αλλά και προκειμένου να δοθεί λίγη έστω βαρύτητα στις πολιτικές απόψεις της, στις ιδέες της περί συμμετοχικής δημοκρατίας ή στην πεποίθησή της πως οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή, τα πρώτα της θύματα αλλά και οι πιο μαχητικές οικολόγοι, θα έπρεπε να δελεάσει τους αναγνώστες υποσχόμενη λίγη πρόσβαση στις σκέψεις της για τις περιπέτειες της προσωπικής ζωής της, μιλώντας δηλαδή για τη σχέση της με τα παιδιά της, κάνοντας τον απολογισμό της σχετικά με την εκστρατεία του 2007 και, κυρίως, αναλύοντας την αντιμετώπιση που της επεφύλασσε ο μετέπειτα πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ, με τον οποίο έζησαν μαζί 29 χρόνια και απέκτησαν τέσσερα τέκνα.

Ο Ολάντ διατηρούσε ερωτικό δεσμό με τη δημοσιογράφο Βαλερί Τριερβελέρ το 2007, ενώ ζούσε ακόμη μαζί της. Στο τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου δίνει ουσιαστικά απαντήσεις στα ερωτήματα που η ίδια πιστεύει ότι όσοι διαβάζουν το βιβλίο της θα ήθελαν να της θέσουν. Εκεί ασχολείται με την ευεργετική αξία της γιόγκα και μας περιγράφει τη φιλοσοφία ζωής που τη διέπει: «Όταν μπαίνετε στον πειρασμό να νιώσετε θλίψη επειδή τα τριαντάφυλλα έχουν αγκάθια, θα ήταν προτιμότερο να σκεφθείτε ότι τα αγκάθια έχουν τριαντάφυλλα. Απλό και όμορφο δεν είναι;» λέει κάπου, ενώ εξηγεί πως έπρεπε να φθάσει στην ωριμότητα για να κατανοήσει τη σημασία του χιούμορ και του αυτοσαρκασμού: «Έχω καταλάβει πως είναι σημαντικότερο να είσαι προετοιμασμένος για τις επικρίσεις και να τρολάρεις εσύ πρώτος τον εαυτό σου παρά να περιμένεις να σε γελοιοποιήσουν οι άλλοι».

Η Σεγκολέν Ρουαγιάλ αφιερώνει φυσικά πολλές σελίδες στο ενδιαφέρον, καλογραμμένο σύγγραμμά της και στον Εμανουέλ Μακρόν. Χάριν ουσίας, αλλά και χάριν επικαιρότητας: («Με ρωτούν συχνά αν γνώριζα καλά τον Εμανουέλ Μακρόν. Δεν τον γνώριζα πραγματικά. Είχαμε διασταυρωθεί σε κάποιες συσκέψεις στο Προεδρικό Μέγαρο. Συχνά υποστηρίζαμε την ίδια πολιτική γραμμή, για τα πυρηνικά ας πούμε. Ωστόσο, έβρισκα πολύ συμπαθητικό και σεβαστό το γεγονός ότι είχε τολμήσει να παντρευτεί μια γυναίκα περισσότερα από είκοσι χρόνια μεγαλύτερή του. Πίστευα ότι και οι δυο τους χρειάστηκαν πολλή επιμονή, κουράγιο και αγάπη για να αντιμετωπίζουν την κριτική, τον σαρκασμό, τη βλακεία και την κακοήθεια. Τους καταλάβαινα και τους δύο επιπλέον, γιατί, όπως όλοι γνωρίζουν σήμερα, είχα βάναυσα προδοθεί κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2007 για μια γυναίκα δέκα χρόνια νεότερή μου (σ.σ.: τη δημοσιογράφο Βαλερί Τριερβελέρ), την οποία στη συνέχεια πρόδωσαν για μια άλλη γυναίκα, επίσης δέκα χρόνια νεότερη σ.σ.: την ηθοποιό Ζιλί Γκαγέ)».

Τα συναπαντήματά της με άλλους σημαντικούς άνδρες της γαλλικής πολιτικής σκηνής τροφοδοτούν ένα μικρό κομμάτι του βιβλίου που λέγεται «Πορτρέτα». Εκεί μιλάει για τη σουρεαλιστική συνάντησή της με έναν πρόσχαρο Σαρκοζί που την κάλεσε στο Προεδρικό Μέγαρο τόσο για να δει το γραφείο που θα μπορούσε να είχε γίνει δικό της όσο και για να τη ρωτήσει αν έχει προσέξει το ακριβό ρολόι του. Από τον «εξόχως απολαυστικό» Ζακ Σιράκ διατηρεί τις πιο ευχάριστες αναμνήσεις, ενώ από την επαγγελματική συνύπαρξή της με τον Φρανσουά Μιτεράν, για τον οποίο κυκλοφορούσε εκείνη την εποχή η φήμη ότι ήταν πατέρας της, θα θυμάται για πάντα τη ρήση: «Η Δεξιά διαθέτει λίγες ιδέες πέραν αυτών που εξυπηρετούν τα συμφέροντά της. Η Αριστερά τυφλώνεται συχνά από τις βεβαιότητές της. Κατ’ ουσία, το ένα ηθικό σύστημα αντικαθίσταται από κάποιο άλλο και ο καθένας μας κάνει την επιλογή του».

Στο βιβλίο της η Σεγκολέν Ρουαγιάλ δίνει και τον δικό της ορισμό στον φεμινισμό. «Το να είσαι φεμινίστρια δεν σημαίνει να είσαι εχθρική απέναντι στους άνδρες αλλά να απορρίπτεις ένα σύστημα αρσενικής εξουσίας στο οποίο και οι ίδιοι οι άνδρες είναι αιχμάλωτοι. Η χειραφέτησή μας είναι και δική τους χειραφέτηση, όσο δύσκολο κι αν τους είναι να το παραδεχθούν». Από τους άνδρες περιμένει να δοθεί οριστικό τέλος στη φαλλοκρατία και στον σεξισμό και κάνει φινάλε στον επίλογό της με το δημοφιλές χάσταγκ #TimesUp. Πάντως ο δικός της πολιτικός χρόνος δεν έχει απαραίτητα τελειώσει.

Πηγή: el.wikipedia.org, tovima.gr (02.12.2018-Νάστος Γιώργος- BHMAgazino- Σεγκολέν Ρουαγιάλ : Απορρίπτω το σύστημα αρσενικής εξουσίας )