ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ή ΙΣΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ?

Γράφει η Μαρία Στρατηγάκη

Εννέα πρώην Γενικές Γραμματείς ισότητας των φύλων (όλων των κυβερνήσεων από το 1981) υπογράψαμε κείμενο με το οποίο ζητάμε το αυτονόητο, την  αποκατάσταση της Γενικής Γραμματείας Ισότητας ως θεσμού αφιερωμένου αποκλειστικά στην ισότητα των φύλων με την αφαίρεση της προσθήκης της «οικογενειακής πολιτικής» που έκανε η σημερινή κυβέρνηση.

Είναι πρόκληση για την ισότητα των φύλων, για το γυναικείο και φεμινιστικό κίνημα της μεταπολίτευσης, αλλά και για τις αρχές του ΟΗΕ και της ΕΕ να συνυπάρχει στον ίδιο θεσμικό φορέα, η προστασία της οικογένειας και η ισότητα των φύλων.

Η πρώτη αποτελεί προνοιακή πολιτική που υποστηρίζει τις ευάλωτες οικογένειες να «επιβιώσουν» στους δύσκολους καιρούς, να αποκτήσουν περισσότερα παιδιά και, φυσικά να λειτουργούν ως ο βασικός θεσμός κοινωνικής συνοχής στον οποίον το κράτος εναπόθεσε το μεγαλύτερο βάρος της φροντίδας των παιδιών, των ηλικιωμένων και των αρρώστων. Παράλληλα, η (ελληνική) οικογένεια επενδύεται με τον συμβολισμό της ενίσχυσης του έθνους αυξάνοντας την γεννητικότητα.

Η δεύτερη, η ισότητα των φύλων, αποτελεί εκσυγχρονιστικό και μεταρρυθμιστικό στόχο απευθυνόμενο στο σύνολο του πληθυσμού και στο σύνολο των δημοσίων πολιτικών. Αμφισβητεί την άνιση κατανομή του πλούτου, της εξουσίας, του χρόνου, της εργασίας κλπ ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες παρεμβαίνοντας διορθωτικά ή προληπτικά στην συσσώρευση των ανισοτήτων. Η ισότητα των φύλων αποτελεί αυτόνομο στόχο του ΟΗΕ, της ΕΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης από την δεκαετία του 1970, ως ανταπόκριση στο δεύτερο κύμα του φεμινιστικού κινήματος.
Η συγχώνευση των δύο πολιτικών σε μια Γραμματεία δίνει ένα πολύ επικίνδυνο μήνυμα αφού αντιμάχεται στην πράξη την φιλοσοφία της ισότητας των φύλων.

Για την οικογενειακή πολιτική οι σύζυγοι νοούνται ως ενιαία μονάδα χωρίς εντάσεις αδιαφορώντας για τις ανισότητες ανάμεσά τους. Ο άνδρας και η γυναίκα νοούνται με συμπληρωματικούς ρόλους στη λειτουργία της παραδοσιακής οικογένειας.
Για την ισότητα των φύλων οι άνδρες και οι γυναίκες νοούνται ως διακριτές και αυτόνομες προσωπικότητες με ίσες ευκαιρίες συμμετοχής στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική ζωή. Η συνύπαρξη στην ίδια οικογένεια προϋποθέτει ισότιμη σχέση με ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις. Η μέχρι σήμερα υπαγωγή της Γραμματείας Ισότητας στο (οριζόντιο) Υπουργείο Εσωτερικών σηματοδοτούσε το μεγάλο εύρος των πεδίων δράσης της ισότητας, μεταξύ άλλων, τις ποσοστώσεις στις εκλογές, τον ρόλο των ΟΤΑ ή την ένταξη σε όλες τις δημόσιες πολιτικές (gender mainstreaming).

Οι δύο αυτές εντελώς διαφορετικές προσεγγίσεις των ανδρών και των γυναικών, αν τεθούν κάτω από το ίδιο κέντρο δημοσίων παρεμβάσεων δημιουργούν σύγχυση και αλληλοεξουδετερώνουν τις επιδιώξεις. Ο υποτιθέμενος κοινός στόχος, «η συμφιλίωση οικογένειας και εργασίας» που χρησιμοποιήθηκε ως άλλοθι, αναπτύχθηκε στην ΕΕ με αποκλειστικό στόχο να αυξήσει την πρόσβαση των γυναικών στην αγορά εργασίας, και όχι την αύξηση της γεννητικότητας.

Με δύο λόγια: Ναι στην προστασία των ευάλωτων οικογενειών. Ναι στην ισότητα των φύλων. Ναι σε πολλές άλλες δημόσιες πολιτικές όπως η προστασία του περιβάλλοντος. Η κυβέρνηση επέλεξε να συγχωνεύσει την ισότητα με την οικογένεια και όχι με κάποια άλλη πολιτική. Τι άλλο απηχεί αυτό από μια βαθιά συντηρητική αντίληψη ότι οι γυναίκες συνδέονται πρωταρχικά με την οικογένεια, ακόμα και αν διατηρείται και ολίγη ισότητα για τα μάτια του (σύγχρονου) κόσμου?

ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ 6-11-19

Η συγγραφέας είναι μια από τις γενικές γραμματείς ισότητας των φύλων που υπέγραψε το γνωστό κείμενο διαμαρτυρίας, το οποίο έχουμε δημοσιεύσει και στο Μωβ.