Σκοταδισμός στις τηλεκάρτες



 – Το “αγέννητο παιδί” 20 χρόνια πριν

Αλιεύει και παρουσιάζει η Σίσσυ Βωβού

Πριν είκοσι χρόνια δεν υπήρχε μετρό για να βάλουν τις σκοταδιστικές αφίσες τους οι πολέμιοι της αυτοδιάθεσης του γυναικείου σώματος που είχε κατακτηθεί, έστω και εν μέρει, με την ψήφιση του νόμου του 1986 για τη νομιμοποίηση της έκτρωσης. Δεν υπήρχε ούτε καν κινητό τηλέφωνο, αλλά μόνον τα σταθερά και οι τηλεκάρτες για τους τηλεφωνικούς θαλάμους. Οπότε, οι σκοταδιστές βρήκαν τον τρόπο να περάσουν το αντιδραστικό μήνυμά τους με εικόνες στις τηλεκάρτες του ΟΤΕ, που τότε ήταν μια κρατική εταιρία, και με το σύνθημα “Πόσο κοστίζει μια έκτρωση; Μια ανθρώπινη ζωή!”
. Μετά από μεγάλο ξεσηκωμό του φεμινιστικού κινήματος αναγκάσαμε τότε τον ΟΤΕ να αποσύρει τις τηλεκάρτες, που είχαν βγει σε εκατομμύρια.

Ψάχνοντας για αρθρογραφία της εποχής, με την ευκαιρία της χθεσινής αντιδραστικής απόφασης της εταιρείας ΣΤΑΣΥ, εντοπίσαμε ένα δημοσίευμα της Ελευθεροτυπίας, του 2000, από το ένθετο iospress. Ιδού:

Η σκοταδιστική αφίσα που αναρτήθηκε χθες 13 Ιανουαρίου, σε δεκάδες διαφημιστικούς χώρους του Μετρό. Ο ξεσηκωμός ανάγκασε την ίδια μέρα την κυβέρνηση να διατάξει την κρατική επιχείρηση ΣΤΑΣΥ την αφαίρεσή της. Δυστυχώς εικόνα της τηλεκάρτας που αναφέρεται στο τότε δημοσίευμα, δεν την έχουμε.

Σκοταδισμός στις τηλεκάρτες



    

Η υπόθεση έγινε γνωστή προ ημερών χάρη στη διαμαρτυρία ορισμένων φεμινιστικών ομάδων: ο ΟΤΕ συμμετέχει δραστήρια στον αγώνα κατά των εκτρώσεων, διαφημίζοντας δωρεάν με τις τηλεκάρτες του τις θέσεις του Συλλόγου Προστασίας Αγέννητου Παιδιού, ενώ η OTENET προσφέρει -επίσης αφιλοκερδώς- τη φιλοξενία της στην ιστοσελίδα του ίδιου συλλόγου.

Σύμφωνα με τη φεμινιστική καταγγελία, ο ΟΤΕ ενισχύει με αυτές τις πρωτοβουλίες του κινήσεις που αντιμάχονται τη νομοθεσία που αποποινικοποιεί τις εκτρώσεις, “αρνούνται το αυτονόητο δικαίωμα των γυναικών στην αυτοδιάθεση, καλλιεργούν ένα κλίμα ενοχοποίησης και κατατρομοκράτησής τους και δεν θεωρούν δεδομένες τις κατακτήσεις τους”. Ο Σύλλογος Προστασίας Αγέννητου Παιδιού πέρασε αμέσως στην αντεπίθεση, ισχυριζόμενος -διά στόματος Μαρίας Δημητριάδη- ότι “δεν αποτελεί ελληνική εκδοχή κίνησης ή ιδεολογίας του εξωτερικού, όπως ο φεμινισμός”, αλλά ότι “αντανακλά την ελληνική αγάπη για τον άνθρωπο, όπως εκφράζεται στον όρκο του Ιπποκράτη, την πλούσια χριστιανική παράδοση και το σεβασμό της επιστήμης, που διατείνεται ότι η ζωή αρχίζει με τη σύλληψη” (“Ε” 19/2).

Αυτόκλητοι προστάτες



Διαφωτιστική υπήρξε σε ραδιοφωνική της παρέμβαση και η πρόεδρος του συλλόγου Βαρβάρα Μεταλληνού (“Alpha News” 19/2): το έμβρυο δεν ανήκει στο σώμα της γυναίκας ώστε να το κάνει ό,τι θέλει και τα μέλη του συλλόγου ασκούν τον εκ του νόμου προβλεπόμενο ρόλο του “εμβρυωρού”, του προστάτη δηλαδή του εμβρύου. Ας μη μείνουμε στο ούτως ή άλλως ανυπόστατο νομικό επιχείρημα. Ουδεμία η σχέση του αρχαϊκού -και καταργημένου από καιρό- θεσμού του εμβρυωρού με τις δραστηριότητες του συλλόγου.

Εκείνο που ενδιαφέρει περισσότερο είναι να δούμε τους τρόπους με τους οποίους οργανώνουν τη δράση τους οι αυτόκλητοι “προστάτες του εμβρύου”, καταφεύγοντας στην αδιάψευστη μαρτυρία της πλούσιας ιστοσελίδας τους, ευγενικής, όπως είδαμε, προσφοράς της ΟΤΕΝΕΤ. “Ένα πλήρες σύνολο δωρεάν υπηρεσιών για τη γυναίκα, έγγαμη ή άγαμη, που βρίσκεται σε δυσκολία εξαιτίας της εγκυμοσύνης της” προαναγγέλλεται στο ξεκίνημα της σελίδας, η συνέχεια, ωστόσο, αποδεικνύεται μάλλον τρομοκρατική για μια γυναίκα που αντιμετωπίζει προβλήματα λόγω της εγκυμοσύνης της: Το έμβρυο εμφανίζεται να μιλά σε πρώτο πρόσωπο (“Γεια σας! Είμαι ένα παιδάκι στο ξεκίνημα της ζωής μου” κ.ο.κ.) και να αναρωτιέται τι θα του συμβεί, αν η μητέρα του αποφασίσει να διακόψει την κύησή της: “Μήπως θα με απορροφήσουν με σωλήνα, όπως η ηλεκτρική σκούπα τα σκουπίδια; […] Μήπως θα με κομματιάσουν ζωντανό, μέσα στην κοιλιά της μητέρας μου, μ’ ένα τροχισμένο γυριστό μαχαίρι; […] Μήπως ο γιατρός, με μια σύριγγα, αναρροφήσει λίγο αμνιακό υγρό για να εκχύσει αλάτι που θα με κάψει ζωντανό; Τότε θα πονάω φρικτά, ώρες και ώρες, ώσπου να ξεψυχήσω!”

Αλλά δεν τελειώνει εδώ ο μονόλογος του εμβρύου: “Αυτό που οι γιατροί λένε ‘διακοπή της κυήσεως’ είναι η δολοφονία μου! Ο θάνατός μου είναι μαρτυρικός: Αγωνίζομαι για δύο-τρεις ώρες να κρατηθώ στη ζωή, η καρδιά μου πάλλεται με πείσμα! Η μητέρα μου κινδυνεύει, όπως και τα επόμενα αδέλφια μου, από τον άδικο θάνατό μου!”. Και οι “υπηρεσίες προς την έγκυο” συμπληρώνονται με την αναφορά στους κινδύνους που διατρέχουν όσες γυναίκες επιλέγουν να διακόψουν μια ανεπιθύμητη κύηση. “Περισσότερες από τα 3/4 των μητέρων που έχουν κάνει έκτρωση παρουσιάζουν αργότερα σοβαρά ψυχολογικά και άλλα προβλήματα”, αναφέρεται χαρακτηριστικά. “Μελαγχολία, κατάθλιψη, τύψεις, αγωνίες, εφιαλτικά όνειρα, επιθετικές τάσεις κ.λπ., που φθάνουν μέχρι τη διάλυση της συζυγικής ενότητας, το διαζύγιο, και επηρεάζουν, όπως είναι φυσικό, και τα άλλα παιδιά τους.”

Από διεθνή ημέρα υπέρ του δικαιώματος στην έκτρωση, το 2017.

Η εξόφθαλμη συγγένεια



Όλα αυτά συνιστούν άμεση μεταφορά στα καθ’ ημάς των απόψεων -αλλά και των τεχνικών προπαγάνδισής τους- που εδώ και χρόνια διαδίδονται στις ΗΠΑ από τις ποικιλώνυμες ομάδες “υπεράσπισης της ζωής”, προσφέροντας και το ιδεολογικό/θεωρητικό άλλοθι για τις δολοφονικές επιθέσεις εξτρεμιστών με θύματα γιατρούς και γυναίκες. Διόλου συμπτωματικά, η βασική ομόλογη αμερικανική ιστοσελίδα, στην οποία παραπέμπει τους επισκέπτες του ο Σύλλογος Προστασίας Αγέννητου Παιδιού, αναλώνεται κατά κύριο λόγο στην προσπάθεια να αποσυνδεθεί από τις τρομοκρατικές αυτές επιθέσεις, υποστηρίζοντας ότι οι ειρηνικές μέθοδοι “είναι πολύ περισσότερο αποτελεσματικές στην προώθηση του δικαιώματος στη ζωή”.

Δεν βλέπουμε, επομένως, τους λόγους για τους οποίους διαμαρτύρονται οι εκπρόσωποι του συλλόγου για την αυτονόητη συσχέτισή τους με τις αντίστοιχες αμερικανικές κινήσεις: η θεματολογία, οι μέθοδοι και οι βιβλιογραφικές αναφορές τους είναι σχεδόν ταυτόσημες. Κοινός στόχος η ενοχοποίηση και τρομοκράτηση των εγκύων, ο βομβαρδισμός τους με πληροφορίες που εμφανίζονται ως αναμφισβήτητες “επιστημονικές αλήθειες” και η συστηματική απόκρυψη κάθε αντίθετης ιατρικής άποψης.

Ενδεικτική είναι και η χρήση από τον ελληνικό σύλλογο της ταινίας του αμερικανού γυναικολόγου B. Nathanson “Σιωπηλή Κραυγή” που από τη δεκαετία του ’80 μέχρι σήμερα αποτελεί το “βαρύ πυροβολικό” της διεθνούς εκστρατείας κατά των εκτρώσεων. Είναι προφανές ότι η αντίκρουση του περιεχομένου της ταινίας, η αποκάλυψη δηλαδή των αναληθειών που αποδεδειγμένα περιέχει, δεν απασχολεί τους υπεύθυνους του συλλόγου. Η ταινία χρησιμοποιείται και από αυτούς ως μέσο συναισθηματικού εκβιασμού των εγκύων που, βλέποντάς την, βρίσκονται αυτομάτως στη θέση ενός στυγερού δολοφόνου.

Για να μη τους αδικήσουμε, όμως, οφείλουμε να σημειώσουμε ότι υπάρχουν και κάποιες εγχώριες πινελιές στην ιστοσελίδα του συλλόγου. Ένα από τα “ελληνικού ενδιαφέροντος” αυτά κείμενα καταφέρεται κατά του προγεννητικού ελέγχου και καταγγέλλει τους υπουργούς Υγείας, οι οποίοι, επιτρέποντας τον προγεννητικό έλεγχο σε όλες τις εγκύους, οδηγούν στο θάνατο “χιλιάδες αγέννητα παιδιά”. Ιδού η συνέχεια: “Φυσικά λέμε ‘εύγε’ σ’ αυτόν τον υπουργό”, γιατί μας παρουσιάζει τον προγεννητικό έλεγχο σαν κοινωνική προσφορά! Μάλιστα, ο κάθε υπουργός Υγείας έχει και την ψευδαίσθηση πως δεν είναι ο υπεύθυνος αυτών των χιλιάδων εκτελέσεων αθώων εμβρύων. […] Αλήθεια, ποιοι υπέφεραν περισσότερο, αυτοί που εξολόθρευε ο Χίτλερ στους θαλάμους αερίων ή τα αγέννητα παιδιά που εξολοθρεύονται με τη χορήγηση δηλητηριώδους άλατος; Η σημερινή Ιατρική απαντά πως περισσότερο υποφέρουν τα αγέννητα παιδιά!”.

Ο ίδιος γυναικολόγος υπογραμμίζει παρακάτω ότι τα “παιδιά με μογγολοειδή ιδιωτεία είναι σχεδόν αυτοσυντήρητα. Εφ’ όσον τους παρέχεται ένα κομμάτι ψωμί, νιώθουν ευτυχισμένα και κανέναν δεν ενοχλούν (sic). […] Εφαρμόζοντας τις εκτρώσεις στα άρρωστα έμβρυα επανερχόμαστε στην εποχή της αρχαίας Σπάρτης και του Χίτλερ. […] Τα ‘μογγολικά’ παιδιά είναι υπάρξεις ευτυχισμένες. Χαμογελούν, είναι εύθυμα, ευγενικά με όλον τον κόσμο”. Να δούμε και το συμπέρασμα: “Γυναίκες που γέννησαν παιδιά μετά από προγεννητικό έλεγχο και τα παιδιά τους έχουν προβλήματα ή ψυχικές ασθένειες, ας μην ψάχνουν αλλού την αιτία. Ο κύριος ένοχος στο προκείμενο είναι ο προγεννητικός έλεγχος, δηλαδή η μάνα.”



Τρομοκρατώντας τις γυναίκες

Κατόπιν αυτών είναι μάλλον περιττό να αναρωτηθούμε για τη στάση του Συλλόγου Προστασίας Αγέννητου Παιδιού απέναντι στις νέες αναπαραγωγικές τεχνολογίες ή τις προγαμιαίες σχέσεις. Να σταθούμε, ωστόσο, λίγο στις απόψεις του συλλόγου για το δημογραφικό, όπως διατυπώνονται σε κείμενο του καρδιολόγου Χ. Μαστρογιάννη με τίτλο “Σβήνει σιγά-σιγά η ελληνική φυλή”: η νομιμοποίηση των εκτρώσεων, η αποποινικοποίηση της μοιχείας, η γυναικεία εργασία, η αντισύλληψη κ.ο.κ. θεωρούνται βασικές αιτίες της δημογραφικής κρίσης και του γεγονότος ότι “η ελληνική φυλή σβήνει σιγά-σιγά και σε δύο-τρεις γενιές δεν θα υπάρχουν πια Έλληνες στη Βαλκανική”. “Τραγική γενοκτονία” και “αυτοκτονία της φυλής μας” χαρακτηρίζει τις εκτρώσεις ο συγγραφέας και σημειώνει με συντριβή: “Άλλοτε κλαίγαμε για τα παιδιά μας που άρπαζαν οι Τούρκοι για να τα κάνουν γενίτσαρους ή να τα κλείσουν στα χαρέμια τους. Σήμερα τα σκοτώνουμε μόνοι μας και τα πετάμε στο σκουπιδοτενεκέ του κάθε ασυνείδητου γυναικολόγου”.

Αυτό είναι εν συντομία το ευρύτερο ιδεολογικό πλαίσιο στο οποίο βασίζει ο Σύλλογος Προστασίας Αγέννητου Παιδιού την απόφασή του να προσφέρει “δωρεάν τις υπηρεσίες του στη γυναίκα που βρίσκεται σε δυσκολία εξ αιτίας της εγκυμοσύνης της”. Όπως, όμως, προκύπτει από την ίδια του την ιστοσελίδα, ο σύλλογος δίνει μεγαλύτερο βάρος στην προπαγάνδιση των απόψεών του μέσα από ένα “πρόγραμμα επικοινωνίας και διαφήμισης”: προβολή διαφημιστικών μηνυμάτων από όλα τα κανάλια χάρη στην έγκριση του ΕΣΡ, εκτύπωση και διανομή άνω των 200.000 διαφημιστικών βιβλιαρίων με τίτλο “Εγώ, το Αγέννητο Παιδί”, ίδρυση εκδοτικού οίκου (“Εγρήγορση”) για την έκδοση σχετικών βιβλίων θρησκευτικού περιεχομένου, ανάρτηση αφισών σε δημόσιες υπηρεσίες, ραδιοφωνική εκπομπή στο σταθμό της Εκκλησίας της Ελλάδος, τηλεκάρτες κ.ο.κ.

Μια διαφημιστική υπερδραστηριότητα αυτού του τύπου είναι λογικό να αφήνει σε δεύτερο πλάνο τη βοήθεια των ίδιων των εγκύων. Τα νούμερα που δίνει ο ίδιος ο σύλλογος είναι μάλλον μικρά σε σχέση με τα μεγέθη που προηγήθηκαν: 300 μητέρες εξυπηρετήθηκαν από το τηλεφωνικό κέντρο του Συλλόγου, 85 ήρθαν σε επαφή με την κοινωνική λειτουργό, 60 υποστηρίχθηκαν νομικά, 40 άπορες είχαν δωρεάν ιατρική παρακολούθηση, 6 φιλοξενήθηκαν σε ξενώνες κ.ο.κ. Ο σύλλογος έχει ακόμη πραγματοποιήσει 3 γάμους, 6 βαπτίσεις και 4 μετακομίσεις, ενώ στο μέλλον σχεδιάζει τη δημιουργία ξενώνων σε συνεργασία με τις κατά τόπους μητροπόλεις.

Οι πεποιθήσεις των υπευθύνων του Συλλόγου Προστασίας Αγέννητου Παιδιού είναι ασφαλώς αδιαμφισβήτητο δικαίωμά τους. Εκείνο, ωστόσο, που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί θεμιτό είναι ότι προσπαθούν να τις “εφαρμόσουν” σε άλλες γυναίκες, και μάλιστα σε γυναίκες που βρίσκονται σε μια δύσκολη στιγμή, χρησιμοποιώντας κατά κύριο λόγο ένα υλικό που έχει καταγγελθεί διεθνώς ως ακραία μισογυνικό, υποκριτικά φιλάνθρωπο και επιστημονικά ανυπόστατο. Πρόκειται, όπως είδαμε, για ένα υλικό κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της αμερικανικής εκστρατείας κατά των αμβλώσεων, ειδικά μελετημένο ώστε να εκβιάζει συναισθηματικά τις γυναίκες και να τις γεμίζει ενοχές στην περίπτωση που τολμήσουν να διανοηθούν ότι το σώμα τους είναι μια ιστορία που αφορά αποκλειστικά τις ίδιες.

Ανεπίτρεπτος είναι ακόμη ο συστηματικός υποβιβασμός των γυναικών σε αντικείμενο, άψυχο και άφωνο δοχείο υποδοχής του εμβρύου, το οποίο στα κείμενα του είδους αυτού μετατρέπεται μονίμως σε υποκείμενο και μιλάει σε πρώτο πρόσωπο, υποκαθιστώντας ή/και εγκαλώντας τη μητέρα του.

Εξίσου προβληματική είναι και η προσφυγή σε τερατώδεις ανακρίβειες, όπως για παράδειγμα ότι “οι εκτρώσεις στην Ελλάδα στέλνουν κάθε χρόνο έως 600.000 παιδιά στα σκουπίδια”. Για όλους αυτούς τους λόγους μας προκαλεί εντύπωση η προθυμία του ΟΤΕ να τυπώσει ένα εκατομμύριο (!) τηλεκάρτες για να διαφημίσει το σύλλογο, καθώς και η γενναιοδωρία της ΟΤΕΝΕΤ να φιλοξενήσει δωρεάν την -τρομοκρατική- ιστοσελίδα του.

(Ελευθεροτυπία, 26/2/2000)
www.iospress.gr

Η αρχική φωτογραφία είναι από τον αγώνα των φεμινιστικών συλλογικοτήτων υπέρ της έκτρωσης, που κατέληξε στην ψήφιση του νόμου το 1986, τον οποίο κάποιοι και κάποιες ακόμα αμφισβητούν, 34 χρόνια μετά.