Παρουσιάζει η Σίσσυ Βωβού
Εξαιρετική νομική ανάλυση της δικηγόρου Ιωάννας Στεντούμη, η οποία εκπροσώπησε επτά θύματα της δίκης για τα οποία το αδίκημα ήταν προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας. Προηγούενο σχετικό δημοσίευμα του Μωβ εδώ
Η δικηγόρος είναι αισιόδοξη, παρά τις τρομακτικές παραλείψεις και νομικά λάθη σε όλη τη διάρκεια της υπόθεσης, τις οποίες αναφέρει, αρχίζοντας από την αστυνομία. Η αφήγησή της:
“Συνολικά στο δικαστήριο εμφανίστηκαν εννιά για το ίδιο αδίκημα και μία ακόμα περίπτωση που εισήχθη ως απόπειρα βιασμού. Πολλές κοπέλες ήρθαν από αρκετά μακριά, καθώς ο δράστης εστίαζε σε φοιτήτριες. Με βάση τη δικογραφία, τα θύματα για τις προσβολές της γενετήσιας αξιοπρέπειας, ήταν 17 ΣΥΝ 1 της αποπειρας βιασμού, σύνολο 18.
Η πρώτη νίκη που καταφέραμε, ήταν να παραμείνουν τα θύματα στη διαδικασία καθώς υπήρχε ένσταση ήδη από την προηγούμενη φορά που επαναλήφθηκε, ότι η πολιτική αγωγή δηλώθηκε σε στάδιο ανεπίτρεπτο κατά την ποινική δικονομία. Αυτό φυσικά δεν ισχύει, ωστόσο χρειάστηκε να αναπτύξουμε μία σειρά ισχυρισμών μεταξύ των οποίων και η παραβίαση του νόμου 4478/17 για την ενσωμάτωση της οδηγίας για τα θύματα – βάσει της οποίας όφειλαν να έχουν ενημερωθεί για όλα τους τα δικαιώματα, και για τον τρόπο άσκησης πολιτικής αγωγής – και η νομολογία του ευρωπαϊκού δικαστηρίου, όπως και το μέγεθος της προσβολής για τα θύματα και άρα το δυσβάσταχτο που θα συνιστούσε για αυτά να αποβληθούν.
Στη διαδικασία μπόρεσαν να καταθέσουν όλες οι παρούσες μάρτυρες, πολύ συγκροτημένα. Ειδικότερα η κοπέλα που στην πραγματικότητα ήταν θύμα απόπειρας βιασμού αν και το αδίκημα εξαρχής – και κακώς – θεωρήθηκε προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας, ήταν πραγματικά εξαιρετική και κατέθεσε όλην την προβληματική προδικασία και την τραυματική στάση των αστυνομικών οργάνων.
Ο κατηγορούμενος καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια για την απόπειρα βιασμού και 1 έτος για τις υπόλοιπες πράξεις. Απορρίφθηκαν επίσης οι ισχυρισμοί του ότι ήταν κι αυτή μια προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας και όχι απόπειρα βιασμού. Στην απόφαση αυτή περί διατήρησης της κατηγορίας της απόπειρας βιασμού και στην καταδίκη του για αυτήν αλλά και στην ποινή, καθοριστικό ήταν ότι συμμετείχαν στη διαδικασία όλες οι κοπέλες, αναλύθηκε ο τρόπος δράσης του και το προφίλ του ίδιου αλλά και των θυμάτων εντός των οποίων μία ανήλικη, και κυρίως ότι σε όλες τις περιπτώσεις είχε ξεφύγει από τα όρια μιας απλής θωπείας και είχε πιο παραβιαστική συμπεριφορά, το οποίο το κατέθεσαν όλες οι μάρτυρες.
Για την ποινή μόνο ενός έτους για τις υπόλοιπες 17 πράξεις που ήταν οι προσβολές της γενετήσιας αξιοπρέπειας, αυτή βασίστηκε σε έναν λάθος νομικό χαρακτηρισμό των πράξεων, καθώς θεωρήθηκαν εγκλήματα κατ’ εξακολούθηση και όχι κατά συρροή. Επομένως επιβλήθηκε το μέγιστο της προβλεπόμενης ποινής για το συγκεκριμένο αδίκημα, ένα έτος, χωρίς να εκτιμηθεί δηλαδή η συρροή των περισσότερων διαφορετικών θυμάτων – είναι σα να τελέστηκε ένα αδίκημα. Αυτό συνιστά τεράστιο νομικό σφάλμα για το οποίο ήδη έχει γίνει αίτηση στον εισαγγελέα εφετών Ιωαννίνων ώστε να ασκηθεί έφεση. Είναι πολύ σημαντικό αν γίνει δεκτό, γιατί αυτό επηρεάζει και τα όρια ποινής.
Επίσης, αντίθετα με ότι έχει γραφτεί, απορρίφθηκαν όλα τα ελαφρυντικά, και αυτό της μετεφηβικής ηλικίας.
Εν κατακλείδει, αυτό που πρέπει να αναδείξουμε, είναι η σημασία που είχε και έχει για τα δικαιώματα των θυμάτων να παραμείνουν στη διαδικασία, και η ποινική αξιολόγηση της απόπειρας βιασμού με μία ποινή πέντε χρόνων, αντίστοιχη δηλαδή της σοβαρότητας της επίθεσης.
Το άλλο που πρέπει να αναδειχθεί σοβαρά, έχει να κάνει με τα σοβαρότατα προβλήματα που έγιναν στην προδικασία και τα οποία καθόρισαν και την εξέλιξη της δίκης. Είναι ενδεικτικό ότι ο εισαγγελέας στην πρόταση που έκανε για το παραπεμπτικό βούλευμα του κατηγορουμένου, είχε προτείνει να αποβληθούν τα θύματα της προσβολής γενετήσιας αξιοπρέπειας από την διαδικασία και να απορριφθεί η έγκλησή τους, γιατί δεν είχαν καταθέσει το αντίστοιχο παράβολο, από το οποίο όμως ρητά εξαιρούνται τα θύματα σεξουαλικής βίας. Στη συνέχεια έχουμε μία τελείως πρόχειρη διαδικασία όσον αφορά όλες τις κοπέλες, ιδίως όμως τη μάρτυρα που αναφέρω πιο πάνω για την οποία ήταν ξεκάθαρη απόπειρα βιασμού, η οποία όμως από την αστυνομία χαρακτηρίστηκε ως προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας, καθώς η κατάθεση της κράτησε μόνο 10 λεπτά παρουσία 10 ανδρών της αστυνομίας και του αδερφού της και ενώ μάλιστα ήταν με σκισμένα ρούχα και δεν ερωτήθηκε τίποτα περαιτέρω, δεν της παρασχέθηκε καμιά βοήθεια, δεν ενημερώθηκε για τα δικαιώματα της και δεν κλήθηκε ποτέ να καταθέσει στην ανάκριση, όπως δεν κλήθηκε και καμιά από τις υπόλοιπες κοπέλες, παρόλο που αυτός είχε ήδη μία απόπειρα βιασμού στην δικογραφία υπό αντίστοιχες συνθήκες. Πρόκειται για ‘βιβλιογραφικό’ παράδειγμα προχειρότητας και αδιαφορίας στην αστυνομική έρευνα.
Τέλος έγινε αυτό το ακραίο νομικό σφάλμα όπου ένα έγκλημα κατά συρροή, θεωρήθηκε κατ’ εξακολούθηση. Ολα αυτά, επειδή δεν υπάρχει ούτε εκπαίδευση, αλλά ούτε και ενδιαφέρον για αυτά τα αδικήματα, ή για τα θύματα αυτών και τα δικαιώματά τους.
Έγινε τεράστια προσπάθεια και τεράστια μάχη να εμφανιστούν αυτά τα άτομα και να καταθέσουν, και παρότι έχουμε μια διαλυμένη δικογραφία, η απόφαση ήταν 5 χρόνια κάθειρξη για απόπειρα βιασμού και 6 χρόνια συνολικά για κάτι που ο ίδιος θεωρούσε περίπατο.
Έχουμε μια νίκη, και πρέπει να βασιστούμε σε αυτήν ώστε να ενθαρρυνθούν και οι επιζήσασες, και κάθε γυναίκα που βιώνει τέτοιου είδους βία.”
Το Μωβ θα συνεχίσει δημοσιεύματα για την δίκη αυτή, αλλά και θα προωθήσει την παρούσα ανάλυση της δικηγόρου στο τμήμα Αντιμετώπισης της Βίας της Ελληνικής Αστυνομίας, με το αίτημα να μην επαναληφθεί συμπεριφορά αστυνομικών όπως η εδώ αναφερόμενη, και το κείμενο αυτό να αποτελέσει στοιχείο της εκπαίδευσης των αστυνομικών για να κάνουν σωστά τη δουλειά τους.