Οι Ταλιμπάν και οι «μάγισσες»

(Αξιοποίηση της έφυλης καταπίεσης για γεωπολιτικά συμφέροντα)
Η αντίθεσή μας για το ταλιμπανικό μισογυνισμό πρέπει να δομηθεί πολύ προσεκτικά χωρίς να πριμοδοτεί τους όποιους εισβολείς της χώρας που χρησιμοποιούν τα βάσανα των γυναικών για βιτρίνα έχοντας εντελώς άλλες βλέψεις και συμφέροντα.

Γράφει η Βέρα Σιατερλή

Προφανώς είμαστε εναντίον των στρατιωτικών επεμβάσεων και κατοχής τόσο κατά της σοβιετικής εισβολής το 1980 όσο και της εισβολής του ΝΑΤΟ. Η ΝΑΤΟϊκή εισβολή στο Αφγανιστάν, καμία σχέση με την υπεράσπιση των δημοκρατικών δικαιωμάτων δεν είχε. Αντίθετα. Αλλά όπως και πριν 20 χρόνια η τωρινή αποχώρηση στοχεύει στην αποσταθεροποίηση στα νότια της Ρωσίας των κρατών Τατζικιστάν,

Τουρκμενιστάν και Ουζμπεκιστάν τα οποία διαθέτουν πλουσιότατα κοιτάσματα: Τατζικιστάν (αλουμινίου), το Τουρκμενιστάν (έχει τα τέταρτα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στον κόσμο) και το Ουζμπεκιστάν (χρυσού, ουρανίου, καλίου και φυσικού αερίου). Επίσης το Αφγανιστάν είναι ένα κράτος πλούσιο σε ανεκμετάλλευτα κοιτάσματα ορυκτών πρώτων υλών. Ειδικότερα διαθέτει τεράστια αποθέματα μεταλλευμάτων, κυρίως χαλκού, σιδήρου, μολύβδου και λιθίου, όπως και κοιτάσματα γαιανθράκων και πετρελαίου, πολύτιμων και ημιπολύτιμων λίθων καθώς και μαρμάρου. Πρόκειται για γεωπολιτικά συμφέροντα ανατροπής των σημερινών συνθηκών και πολιτικών επιρροών. Πέρα από τη δυνατότητα πιθανών οικονομικών βλέψεων Ρωσία και Αμερική εποφθαλμιούν τον έλεγχο στην σκακιέρα των επιρροών χρησιμοποιώντας τη χώρα για την επίτευξη γεωστρατηγικών στόχων σε συνάφεια με την Κίνα εξ Ανατολών και το Ιράν εκ Δυσμών.

Εν τω μεταξύ οι Ταλιμπάν κατά τα 20 χρόνια ΝΑΤΟϊκής κατοχής οργανώθηκαν και πλήθυναν τις τάξεις τους ισχυροποιώντας την δύναμή τους. «Τις πταίει;» Οι Ταλιμπάν; Νομίζω είναι ο «τελευταίος τροχός της αμάξης». Η εύκολη προέλασή τους σε μια αναιμική χώρα, την οποία ο διεφθαρμένος πρόεδρός της εγκατέλειψε με ελικόπτερο, κατά την προέλαση των Ταλιμπάν, έχοντας υπεξαιρέσει ποσό της τάξης των 169 εκατ. δολαρίων από το δημόσιο ταμείο είναι η απάντηση.

Ας μην ξεχνάμε ότι το Αφγανιστάν σήμερα είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας οπίου παγκοσμίως ενώ τα κέρδη που αποφέρει εκτιμάται πως αντιστοιχούν στο 11% την οικονομίας της χώρας. Το γεγονός αυτό έχει σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις, αφού η χώρα έχει μεγάλο αριθμό εξαρτημένων στα οπιοειδή όπως την ηρωίνη. Ο ρόλος των εισβολέων στην απονεύρωση της χώρας και τη δημιουργία μιας ανεξέλεγκτης και διεφθαρμένης κυρίαρχης πολιτικής τάξης, υπήρξε καταστροφική, ώστε κανένας πολίτης ή στρατιώτης δεν βρέθηκε να αντιδράσει απέναντι στην ταλιμπανική επέλαση. Πού ήσαν τώρα οι Μουτζαχεντίν;

Για την ιστορία, στον τρίτο αγγλο-αφγανικό πόλεμο του 1919 οι Αφγανοί κατάφεραν τελικά να νικήσουν τους Άγγλους και να τους υποχρεώσουν να αναγνωρίσουν την ανεξαρτησία τους. Στην περίοδο του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου το Αφγανιστάν τήρησε απόλυτη ουδετερότητα απέναντι και στα δύο στρατόπεδα. Το 1978 έγινε στρατιωτικό πραξικόπημα, το οποίο τήρησε φιλοσοβιετική στάση. Το 1980 ανατράπηκε και αυτό. Ακολούθησε η εγκατάσταση νέου φιλοσοβιετικού καθεστώτος και η κατάληψη της χώρας από στρατεύματα της ΕΣΣΔ. Οι σοβιετικές δυνάμεις συνάντησαν σθεναρή αντίσταση από ένοπλες ομάδες ανταρτών Μουτζαχεντίν. Στα πλαίσια της στρατηγικής του Ψυχρού Πολέμου οι Μουτζαχεντίν υποστηρίχθηκαν από τις ΗΠΑ, το Πακιστάν, την Κίνα, το Ιράν και τη Σαουδική Αραβία.

Οι πολεμικές συρράξεις αναγκάζουν χιλιάδες ανθρώπους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Οι σοβιετικοί αποχωρούν το 1989 και ακολουθεί μια ακόμα περίοδος αστάθειας κατά την οποία αναδεικνύεται το ισλαμικό φονταμενταλιστικό κίνημα των Ταλιμπάν. Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης επιτάχυνε την ανάδυση των ισλαμιστών φονταμενταλιστών, καθώς η χρήσιμη οικονομική βοήθεια της Σοβιετικής Ένωσης προς το Αφγανιστάν διεκόπη. Οι Ταλιμπάν καταλαμβάνουν την Καμπούλ το 1996 και επιβάλουν ένα αυστηρό ισλαμικό καθεστώς βασισμένο στην Σαρία, απαγορεύοντας την μουσική, την τηλεόραση και καταπιέζοντας τις γυναίκες. Η φιλοδυτική Βόρεια Συμμαχία διατήρησε υπό τον έλεγχο της ορισμένες περιοχές στο βορρά, εκπέμποντας ένα τηλεοπτικό σταθμό στις περιοχές αυτές. Τον θύλακα της φιλοδυτικής Βόρειας Συμμαχίας διοικούσαν διάφοροι στρατηγοί και είχε στήριξη από την Δύση.

Πριν από το 1973, το Αφγανιστάν ήταν μια μοναρχία. Μεταξύ του 1992 και του 2001, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, η χώρα αναγνωρίστηκε ως ισλαμικό κράτος του Αφγανιστάν, και αργότερα ως Ισλαμικό Εμιράτο του Αφγανιστάν. Μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 οι ΗΠΑ, η Βρετανία και συμμαχικές δυνάμεις αναλαμβάνουν στρατιωτική δράση και ανατρέπουν το καθεστώς των Ταλιμπάν. Με απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ στη χώρα εγκαθίσταται διεθνής στρατιωτική δύναμη, τη διοίκηση της οποίας ανέλαβε το 2003 το NATO.

Το 2004 διενεργούνται εκλογές και πρόεδρος εκλέγεται ο Χαμίντ Καρζάι. Έκτοτε το κίνημα των Ταλιμπάν έχει ανασυγκροτηθεί και επιτίθεται στις ξένες στρατιωτικές δυνάμεις αλλά και στην κυβέρνηση της χώρας. Μετά από δεκαετίες πολιτικής αστάθειας και πολεμικών επιχειρήσεων η ανθρωπιστική κρίση έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Εκατομμύρια Αφγανοί προσφυγές έχουν εγκαταλείψει τη χώρα και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες έχει συστήσει ειδική επιχείρηση για να διαχειριστεί την κρίση.

Το 2014 αναλαμβάνει Πρόεδρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Αφγανιστάν κατά το σύνταγμα της χώρας ο Ασράφ Γκανί που τελούσε χρέη αρχηγού κράτους και αρχηγού της κυβέρνησης, με ευρείες εξουσίες για τις στρατιωτικές και νομοθετικές υποθέσεις.

Για την οργάνωση γυναικείων δικαιωμάτων RAWA

Το 1977 ιδρύθηκε στο Αφγανιστάν η RAWA, ανεξάρτητη πολιτική/κοινωνική οργάνωση γυναικών που αγωνιζόταν για τα γυναικεία δικαιώματα και την κοινωνική δικαιοσύνη στο Αφγανιστάν τόσο κατά της σοβιετικής εισβολής όσο και κατά των φονταμενταλιστών Ταλιμπάν αλλά και Μουτζαχεντίν.

Παραθέτω εδώ ένα απόσπασμα από το 12σέλιδο ενημερωτικό φυλλάδιο για τις γυναίκες του Αφγανιστάν που είχε συντάξει το Φεμινιστικό Κέντρο Αθήνας το 2002. Το κείμενο ταιριάζει κουτί στις σημερινές τακτικές αν κανείς αφαιρέσει τις αναφορές στην τότε ΕΣΣΔ και τις αντικαταστήσει με τις ΗΠΑ!

«Χρόνια τώρα, τα δυτικά μέσα ενημέρωσης αρνούνταν να ασχοληθούν σοβαρά με το πρόβλημα, των γυναικείων δικαιωμάτων καλύπτοντας τις κυβερνήσεις των χωρών τους, αλλά και τους διεθνείς οργανισμούς και τα Ηνωμένα Έθνη που θυσίασαν επανειλημμένα τις γυναίκες του Αφγανιστάν στο βωμό των πολιτικών τους ιεραρχήσεων. Χρειάστηκε να προηγηθεί η αναθεώρηση της στάσης των Ηνωμένων Πολιτειών προς το καθεστώς των Ταλιμπάν (καλοκαίρι του ’98), η ανακήρυξη του Οσάμα Μπιν Λάντεν σε υπ’ αριθμόν ένα εχθρό του δυτικού κόσμου και, κυρίως, το χτύπημα στους δίδυμους πύργους για να ανασυρθούν από τα δημοσιογραφικά συρτάρια οι καταχωνιασμένες καμπάνιες των φεμινιστικών και ανθρωπιστικών οργανώσεων για τα δικαιώματα των γυναικών του Αφγανιστάν που ίσαμε τότε παρέμεναν στα αζήτητα.

Άπειρα ιστορικά παραδείγματα μαρτυρούν ότι οι γυναίκες και οι τύχες τους χρησιμεύουν συχνά ως βασικό επιχείρημα της εκστρατείας δυσφήμησης του «βάρβαρου» αντιπάλου― η φιλογυνική αυτή ρητορεία διαρκεί όσο κρατά ο αναβρασμός και ξεχνιέται την επομένη της αποκατάστασης των διακρατικών σχέσεων.
Αλλά στην περίπτωση των γυναικών του Αφγανιστάν το κακό παράγινε― μέσα σε δύο δεκαετίες, οι Αφγανές έχουν μετατραπεί σε αντικείμενο των πιο διαφορετικών προπαγανδιστικών τακτικών: τότε που οι Σοβιετικοί θεωρούσαν την άνωθεν «χειραφετημένη» Αφγανή εμβληματική μορφή του καθεστώτος που επέβαλαν στη χώρα, στο πρόσωπο της ίδιας γυναίκας οι Δυτικοί θρηνούσαν την καταπάτηση των παραδόσεων ενός ολόκληρου λαού και νοσταλγούσαν την επιστροφή της ισλαμικής μπούρκας».

Πολύ ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης η αφύπνιση της κοιμωμένης Μαρίας Συρεγγέλα η οποία αποφάσισε αιφνιδίως να αρθρώσει φεμινιστικό λόγο, για το εξωτικό κι απόμακρο Αφγανιστάν ενώ για τα μύρια όσα φεμινιστικού ενδιαφέροντος ταλανίζουν τον γυναικείο πληθυσμό της πατρίδας μας τηρεί «σιγή ιχθύος» όλο το χρονικό διάστημα που βρίσκεται σε διάφορες σχετικές θέσεις εξουσίας. Τοόντι εκτός από τις πολύ πρόσφατες δηλώσεις μετά την έκρηξη των γυναικοκτονιών υπέρ του «σημαντικού έργου» του Υπουργείου ΠΡΟ ΠΟ, μπας και σώσει κάτι για την απαξίωση που είχε δείξει μέχρι στιγμής, κόπτεται για τα δικαιώματα των γυναικών στο Αφγανιστάν και «ανακαλύπτει» ότι «δεν πρέπει να μείνουμε αμέτοχοι»!

Προφανώς και δεν μένουνε αμέτοχοι όταν ως κυβέρνηση στην οποία συμμετέχει κλείνονται συμφωνίες με την Τουρκία για κλειστά σύνορα και περηφανεύονται για τους φράχτες που ορθώνουν ώστε αυτές οι γυναίκες ν α μείνουν οπωσδήποτε εκεί και να υποστούν αυτά που εμείς γλυτώνουμε επειδή «είχαμε την τύχη να γεννηθούμε σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος με το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» για να χρησιμοποιήσω τα λόγια της στο ραδιόφωνο του Πρώτου Προγράμματος τις προάλλες.

Η αντίθεσή μας για το ταλιμπανικό μισογυνισμό πρέπει να δομηθεί πολύ προσεκτικά χωρίς να πριμοδοτεί τους όποιους εισβολείς της χώρας που χρησιμοποιούν τα βάσανα των γυναικών για βιτρίνα έχοντας εντελώς άλλες βλέψεις και συμφέροντα.

Πηγές: el.wikipedia.org, tomov.gr

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
Στο Αφγανιστάν σήμερα, εξαιτίας της μερικής ανακατάληψης της χώρας από τους Ταλιμπάν, την εξουσία διεκδικούν και οι δυο αντιμαχόμενες παρατάξεις: οι Ταλιμπάν που προτίθενται να σχηματίσουν κυβέρνηση κα να επαναφέρουν το παλαιότερο όνομα της χώρας, Ισλαμικό Εμιράτο του Αφγανιστάν, και η μέχρι τώρα κυβέρνηση της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Αφγανιστάν.

Το Αφγανιστάν συνορεύει βόρεια με το Τατζικιστάν, το Τουρκμενιστάν και το Ουζμπεκιστάν.

Η Δημοκρατία του Τατζικιστάν ήταν μέρος της Σοβιετικής Ένωσης από το 1917 έως το 1991. Πολίτευμα της χώρας σήμερα μετά έναν εμφύλιο από το 1992 μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, ως το1997 είναι η προεδρική δημοκρατία. Οι μάχες ξέσπασαν μεταξύ των υποστηρικτών παλιάς φρουράς της κυβέρνησης (φιλοσοβιετικοί) και μια χαλαρά οργανωμένη αντιπολίτευση αποτελούμενη από εθνικές και περιφερειακές ομάδες που στηρίχτηκε σε αντάρτες στο Αφγανιστάν για στρατιωτική βοήθεια (φιλοαμερικάνοι).

Το Ουζμπεκιστάν πριν το 1991, ήταν μέρος της Σοβιετικής Ένωσης (εδώ βρίσκεται και η γνωστή Τασκένδη). Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού του Ουζμπεκιστάν, μιλάει την Ουζμπεκική γλώσσα, μια γλώσσα από την οικογένεια των Τουρκικών γλωσσών. Οι εσωτερικές πολιτικές του Ουζμπεκιστάν στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες συχνά επικρίνονται βαρέως από κάποιους διεθνείς οργανισμούς. Το Ουζμπεκιστάν είναι προεδρική δημοκρατία. Ο Πρόεδρος είναι ταυτόχρονα αρχηγός κράτους και κυβέρνησης και διορίζει τους υπουργούς και τον πρωθυπουργό, ο οποίος συνεπικουρεί κατά την άσκηση των καθηκόντων του πρόεδρου.

Το Τουρκμενιστάν ως το 1991 αποτελούσε σοβιετική σοσιαλιστική δημοκρατία, ενώ είχε εξέχουσα θέση στο Αντι-Μπολσεβικικό κίνημα στην Κεντρική Ασία. Από το 1993, οι πολίτες έχουν ηλεκτρισμό, νερό και φυσικό αέριο χωρίς χρέωση, και παρέχονται από την κυβέρνηση. Πολίτευμα του κράτους είναι η προεδρική δημοκρατία. Το Τουρκμενιστάν έχει τα τέταρτα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου.