Πώς είδαμε την πορεία του Μωβ τον περασμένο ένα χρόνο

Βέρα Σιατερλή
Σίσσυ Βωβού

Μεγάλη υπερηφάνεια νιώθουμε για όλα αυτά που έγιναν τον χρόνο που πέρασε και που έκανε η φεμινιστική μας οργάνωση πέρυσι, και τα φέραμε στο μυαλό σαν απολογισμό.

Οι συνθήκες της πανδημίας καθήλωσαν τις κοινωνίες σε όλο τον κόσμο, και επέδρασαν αποφασιστικά και στις δράσεις και στις παραλείψεις του Μωβ. Το λιγότερο που έχει κάνει αυτό το χρόνο η μικρή μας συλλογικότητα είναι ότι ανέδειξε και συμμετείχε στους αγώνες για την ενίσχυση του δημόσιου συστήματος υγείας και την αλληλεγγύη στις γυναίκες που είναι θύματα ως συνέπεια, ενός άλλου είδους πανδημίας, όπως ονομάστηκε η βία κατά των γυναικών.

Στις 23 του Οκτώβρη βρεθήκαμε στον ωραίο χώρο της Πλατείας Πρωτομαγιάς, στη γενική μας συνέλευση και είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε το παρελθόν και τα σχέδια για το μέλλον.

Ήταν πολύ δυνατός ο αγώνας για την αποτροπή της ψήφισης του νομοσχεδίου Τσιάρα. Το ΜΩΒ κινήθηκε ενωτικά, με απεύθυνση στους θεσμούς και στην κοινωνία, διέδωσε και την ιδέα της συναινετικής δημοκρατικής συνεπιμέλειας ενάντια στην παραπληροφόρηση που είχε σημαντικά επηρεάσει άλλους πολιτικούς χώρους και συλλογικότητες συνένωσε μεγάλα τμήματα του γυναικείου φεμινιστικού κινήματος και ευρύτερων προοδευτικών δυνάμεων στην κοινωνία και ένα μεγάλο μέρος του νομικού κόσμου. Δεν πετύχαμε να εισακουστεί το αίτημά μας και να αποσυρθεί το νομοσχέδιο, όπως δικαίως ζητούσαμε στο πλαίσιο της «Επιτροπής για το οικογενειακό δίκαιο και τη συναινετική συνεπιμέλεια», γιατί οι αντίπαλη άποψη διέθετε περισσή εξουσία και χρήμα. Πετύχαμε όμως κάποιο περιορισμό των στόχων της κυβέρνησης για την υποχρεωτική συνεπιμέλεια καθώς και ενισχύσαμε τους αγωνιστικούς δεσμούς και συνεργασίες, κάτι που αποτελεί καλή παρακαταθήκη για το μέλλον. Έτσι βρεθήκαμε με νέα στρώματα γυναικών που για πρώτη φορά μπήκαν σε κοινωνικούς αγώνες, με τις γυναίκες που είναι οι πληττόμενες μανάδες, μια από τις οποίες ήταν υποψήφια στο ψηφοδέλτιο, για τις εκλογές που έγιναν.

Τονίσαμε τη διεθνή διάσταση της επίθεσης στις γυναικείες κατακτήσεις, και ισχυροποιήσαμε κάποιους δεσμούς με κινήματα, αλλά και δημιουργήσαμε ένα θετικό κλίμα σε κάποιους θεσμούς, με πιο πρόσφατο αποτέλεσμα την ψήφιση της έκθεσης στο ευρωκοινοβούλιο, η οποία προβλέπει το ασυμβίβαστο της βίας κατά των γυναικών με τα δικαιώματα των βίαιων πατεράδων και τις επιπτώσεις στο δικαίωμα επικοινωνίας με τα παιδιά που τόσο βασανίζουν. Απονομιμοποιήσαμε την άποψη που ανερυθρίαστα εξέφρασε μέσα στη βουλή ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Γιάννης Λοβέρδος, ότι ένας βίαιος σύζυγος μπορεί να είναι καλός πατέρας.

Ο αγώνας αυτός εμφανίστηκε δημόσια στις 17 Νοεμβρίου 2020, με το σχετικό υπόμνημα 23 γυναικείων οργανώσεων, και έληξε τυπικά με την ψήφιση του ν.σ. στις 20 Μαΐου 2021, δηλαδή μετά από έξι μήνες, ενώ συνεχίζεται στα δικαστήρια και στα αυτόφωρα όπου οδηγούνται μέλη μας γιατί υποστηρίζουμε τις μητέρες που δεν μπορούν να εφαρμόσουν στα παιδιά τους τις άδικες δικαστικές αποφάσεις.

Παρουσίαση εικόνας για άτομα με οπτική αναπηρία: γυναίκες με πανό μπροστά στη Βουλή σε διαμαρτυρία για το νομοσχέδιο Τσιάρα. Το πανό λέει Οχι στο ν.σ. υποχρεωτικής συνεπιμέλειας. Αυξάνει την ενδοοικογενειακή βία. TOMOV.GR

Δυο φορές η κυβέρνηση εξάντλησε τον εκφοβιστικό αυταρχισμό της απέναντι στις γυναικείες και φεμινιστικές οργανώσεις: την πρώτη φορά με τις 14 προσαγωγές και πρόστιμα στις 25 Νοέμβρη 2020, την ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, από τις οποίες οι 11 μετατράπηκαν σε συλλήψεις και αναμένουμε τη συνέχεια στα δικαστήρια, αφού λίγες μέρες αργότερα, τα πρόστιμα ακυρώθηκαν, μετά από μεγάλο αγώνα με τη συμπαράσταση της κοινωνίας και των εκλεκτών συμπαραστατριών μας νομικών. Τη δεύτερη φορά, στις 26 Μαρτίου, όταν επτά γυναίκες σηκώσαμε ένα πανό για υπεράσπιση των γυναικείων δικαιωμάτων στην Τουρκία, και αφού μας απομάκρυναν από την πρεσβεία, μας προσήγαγαν όλες. Εκεί δεν ακολούθησαν συλλήψεις, αλλά κράτησαν τα στοιχεία μας για να τα έχουν στο μέλλον. Βέβαια ο αυταρχισμός έχει διαρκώς πολλά επεισόδια, όπως είδαμε σε πολλές περιπτώσεις, και όπως βλέπουμε και τις τελευταίες μέρες με το φόνο του νεαρού ορμά.

Παρουσίαση εικόνας για άτομα με οπτική αναπηρία: Επτά γυναίκες με ένα πανό κοντά στην τουρκική πρεσβεία, για αλληλεγγύη στις γυναίκες της Τουρκίας. Το πανό λέει ΟΧΙ στη βία κατά των γυναικών στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα.

Ο αγώνας για την αντίσταση στην πατριαρχία και όσους και όσες την στηρίζουν (γιατί υπάρχουν δυστυχώς και γυναίκες) έχει πλέον πάρει σημαντικές διαστάσεις, με διάφορες μικρές, μεσαίες και μεγάλες εκδηλώσεις αλληλεγγύης προς τα θύματα βιασμών και φόνων και με την καταγγελία κάθε κουκουλώματος, σε βαθμό που η αστυνομία που μέχρι πρότινος κώφευε σε εκκλήσεις για προστασία γυναικών-θυμάτων έμφυλης βίας, να έχει κάπως κινητοποιηθεί για να αποσείσει την κοινωνική κατακραυγή. Η κυβέρνηση όμως, χαιρετάει από όλο και πιο μακριά την ισότητα, αφού μετονομάζει και ξαναμετονομάζει την μακαρίτισσα Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων. Το ίδιο συμβαίνει και με το σχέδιο νόμου για την Ισότητα, για το οποίο έχουμε έντονα, συλλογικά και τεκμηριωμένα διαμαρτυρηθεί. Κι φυσικά δεν ενισχύει τις δομές στήριξης όπως απαιτεί όλο το γυναικείο κίνημα.

Βέβαια, μετά τις συγκλονιστικές καταγγελίες της Σοφίας Μπεκατώρου και τη χιονοστιβάδα που ακολούθησε και ακόμα ακολουθεί, τίποτα δεν είναι ίδιο για το φεμινιστικό κίνημα στην Ελλάδα, που ακολούθησε την εξέγερση των γυναικών σε Αμερική, Ευρώπη και αλλού. Ζήσαμε για να δούμε αυτή τη μεγάλη στιγμή της αποκάλυψης της βίας κατά των γυναικών σε όλους τους χώρους, της άσκησης εξουσίας και της κατάχρησης έως βιασμό πολλών γυναικών που μίλησαν, και πολλών που σκέφτονται. Η ντροπή έχει αλλάξει πλευρά. Η ενδυνάμωση των γυναικών είναι συγκλονιστική, και δεν είναι τυχαίο ότι θέματα γυναικείων δικαιωμάτων είναι πλέον συνηθισμένα σε κάθε μέσο μαζικής ενημέρωσης.

Και όμως, και σήμερα ακόμα, οι σκουπιδοεκποπές καλά κρατούν, ο δε εξευτελισμός των γυναικών ακόμα καλύτερα, και ήδη το Μωβ έκανε δύο παρεμβάσεις στο ΕΣΡ για συγκεκριμένα θέματα. Οι αντιφάσεις στην κοινωνία που ζούμε έχουν ενταθεί, αλλά και οι συγκρούσεις εντάθηκαν και αγκάλιασαν πολύ περισσότερες γυναίκες για το διάστημα που αναστοχαζόμαστε.

Στον αγώνα για τα δικαιώματα των μεταναστριών προχωρήσαμε στη στήριξη αρκετών κρατουμένων (ή όχι) θυμάτων έμφυλης ή ενδοοικογενειακής βίας, και βοηθήσαμε με τις εκκλήσεις μέσα από τη δυναμική ιστοσελίδα μας, στην οποία είμαστε τα δύο από τα πέντε μέλη της συντακτικής επιτροπής με καθημερινή ενασχόληση, να στηρίξουμε κάποιες γυναίκες πολιτικά, νομικά και υλικά για να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους. Δυστυχώς οι επισκέψεις μας αυτό το διάστημα σε κέντρα κράτησης και φυλακές ήταν λιγότερες, λόγω των περιορισμών που επιβάλλονται από την πανδημία.

Και με δύο μικρού μήκους ντοκιμαντέρ, που σκηνοθέτησε και διεύθυνε η Αλεξία Τσούνη, το Coronaviolence και Back to Life-Πίσω στη ζωή, καταφέραμε να αναδείξουμε το θέμα σε ευρύτερα ακροατήρια, ενώ εντάχθηκαν στα προγράμματα αρκετών φεστιβάλ.

Και φυσικά είμαστε σε συνεργασία με το αντιρατσιστικό κίνημα σε κάθε εκδήλωση καταγγελίας παράνομων επαναπροωθήσεων και διεκδίκησης ασύλου για τις αιτούσες και αιτούντες, αυτό το χρόνο όπως και κάθε προηγούμενο.

Ο αγώνας μας για τις φυλακισμένες συνεχίζεται με αλληλεγγύη, είτε με φιλοξενία αποφυλακισμένων γυναικών, είτε με τη φροντίδα για αποφυλάκιση γυναικών που έχουν σκοτώσει σε συνθήκες αυτοάμυνας λόγω έμφυλης βίας. Δυστυχώς, ενώ κάποιοι Πατέληδες και Φθουριώτηδες βλέπουν να ανοίγει η πόρτα της φυλακής παρά τις κακουργηματικές τους πράξεις, για τις γυναίκες που θα έπρεπε να είναι έξω, είναι ακόμα κλειστή η πόρτα, αφού τα δικαστικά συμβούλια εξαντλούν εκεί την αυστηρότητά τους. Και η αλληλεγγύη των φίλων του Μωβ είναι διαρκής όποτε κάνουμε εκκλήσεις.

Φυσικά το Μωβ συμμετείχε τη χρονιά που πέρασε σε εκδηλώσεις υπέρ του περιβάλλοντος και σε καταγγελία της κλιματικής κρίσης ως προϊόντος του τρόπου παραγωγής, του κυρίαρχου συστήματος του κέρδους αλλά και των αξιών που διοχετεύονται από όλους τους πόρους της κοινωνίας για την αύξηση της ατομικής κατανάλωσης. Γιατί ο άνθρωπος αξίζει, όπως μαθαίνουμε καθημερινά, όσο καταναλώνει. Όσο περισσότερο καταναλώνει τόσο περισσότερο αξίζει. Δυστυχώς, το κίνημα για τη σωτηρία του περιβάλλοντος δεν έχει μαζικότητα ακόμα στη χώρα μας, ενώ υπάρχουν εκατοντάδες πρωτοβουλίες σε όλη τη χώρα για τοπικές διεκδικήσεις.

Παρουσίαση των δυο φωτογραφιών για άτομα με οπτική αναπηρία: Γυναίκες ντόπιες και προσφύγισσες από το Αφγανιστάν μαζί με τα παιδιά τους, μπροστά στη Βουλή, σε διαδήλωση της 30/9/21. Φυσικά και κάποιοι αλληλέγγυοι μετανάστες. Το πανό λέει Αφγανιστάν, ειρήνη, δημοκρατία, γυναικεία δικαιώματα, κοινωνική δικαιοσύνη, ανθρώπινα δικαιώματα.

Τέλος να αναφέρουμε τις τραγικές εξελίξεις και αδιέξοδα στο Αφγανιστάν, για το λαό του και πρωτίστως για τα γυναικεία δικαιώματα, για την αυτονομία και την εκπαίδευση των γυναικών, για τα εκατομμύρια κορίτσια που δεν θα ξαναπάνε σχολείο. Η αποχώρηση των κατοχικών δυνάμεων ήταν αίτημα και πολλών γυναικείων οργανώσεων, όπως αναδείξαμε και στην αρθρογραφία στο Μωβ, αλλά αυτή η αναχώρηση χωρίς καμία εξασφάλιση άφησε σε πλήρη ασυδοσία τον σκοταδισμό της νέας κατάστασης που δημιουργεί ασφυκτικές συνθήκες προς το παρόν, αν και πολλές γυναίκες τις ακούμε να προχωρούν τις προσπάθειές τους. Στις 30 Σεπτεμβρίου κάναμε μια μικρή διαδήλωση στην Αθήνα, όπου δυστυχώς φάνηκε ότι δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής κίνημα μαζικής αλληλεγγύης στη χώρα μας. Διεκδικούμε βοήθεια και ασφαλείς συνθήκες ασύλου για όσες το επιλέξουν, ακόμα ζητούμε στο άσυλο να προστεθεί «λόγω στέρησης εκπαίδευσης», ενώ προσπαθούμε να βρούμε όσο μπορούμε τρόπους, να βοηθάμε όσες παραμένουν στη χώρα τους.

Το Μωβ είναι από τον Απρίλιο του 2015 σωματείο γυναικείων δικαιωμάτων, όχι απλώς μια συλλογικότητα γι αυτό έχει ένα 7μελές διοικητικό συμβούλιο που παίρνει τις αποφάσεις για κάθε είδους δράσεις, λειτουργεί δημοκρατικά, με ισοτιμία ανάμεσα στα μέλη του ΔΣ καθώς και τα υπόλοιπα μέλη του Μωβ. Τα κείμενα που υπογράφονται από το σωματείο προσπαθήσαμε πάντα να είναι προϊόν διαβούλευσης. Η μορφή του σωματείου, όμως, περιλαμβάνει πολλές γραφειοκρατικές υποχρεώσεις, πικρό ποτήρι, που το πίνουμε προκειμένου να έχουμε πρόσβαση ξεκλειδώνοντας δημόσιους και κρατικούς φορείς διαφόρων ειδών. Φάνηκε από τη συνέλευση η αύξηση των εγγραφών που έγιναν μέλη του Μωβ, αλλά και των φίλων.

Η πιο σημαντική συνεισφορά μας στον αγώνα για τα γυναικεία δικαιώματα και αυτό το χρόνο, ήταν οι δημοσιεύσεις μας και η ανάδειξη των θεμάτων καθημερινά. Η δουλειά είναι πολλή, και μας ανταμείβει με την αρκετή αναγνωσιμότητα της ιστοσελίδας μας, του Facebook και Instagram.

Ένα ακόμα παράθυρο στον κόσμο αποτελεί το δημόσιο τηλέφωνο του Μωβ, στο οποίο καλούν πολλές γυναίκες κυρίως για καταγγελίες ενδοοικογενειακής βίας, αλλά και μας προσεγγίζουν φορείς για συνεργασία και μας καλούν σε εκδηλώσεις και συνέδρια. Επίσης παράθυρο είναι το δημόσιο μέιλ μας, όπου λαμβάνουμε εκκλήσεις για βοήθεια και πληροφορίες.

Προχωράμε λοιπόν, ευελπιστούμε καλύτερα, για το μέλλον.

Παρουσίαση εικόνας για άτομα με οπτική αναπηρία: Στιγμιότυπο από τη γενική μας συνέλευση, μέσα στο ωραίο καφέ της Πλατείας Πρωτομαγιάς, με πολλές γυναίκες να παρακολουθούν και πολλά φεμινιστικά πανό να στολίζουν το χώρο.