Η σφαγή του Λάντλοου

Προλογίζει η Βέρα Σιατερλή

Το ιστορικό αυτό γεγονός που αφορά τη μετωπική σύγκρουση μεταξύ του Ρόκφελερ και του συνδικάτου των ανθρακωρύχων, που είχε για πολλά χρόνια ξεχαστεί επανέφερε στο προσκήνιο ο ελληνοαμερικανός συγγραφέας Ζήσης Παπανικόλας το 1991 γράφοντας τη βιογραφία του. Σ΄αυτή τη σύγκρουση, σημαντικό ρόλο έπαιξαν 500 Έλληνες που αποτέλεσαν τη ραχοκοκαλιά του αντάρτικου στρατού που έφτιαξε το συνδικάτο και το οποίο στόχευε να εκδικηθεί «The Ludlow Massacre» και τις δολοφονίες 20 γυναικών και παιδιών (που για μια ακόμη φορά στην ιστορία είναι ανώνυμες και χωρίς πρόσωπο) και του ηγέτη των Ελλήνων Λούι Τίκα στις 20 Απριλίου του 1914 για την οποία κανείς ποτέ δεν τιμωρήθηκε. Το 2014 προβλήθηκε στο 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, ντοκιμαντέρ με αυτό το θέμα και τον τίτλο «Λάντλοου: Οι Έλληνες στους πολέμους του Άνθρακα», όπου τιμήθηκε με το Βραβείο της Βουλής των Ελλήνων. Όπως γράφει η παραγωγός του ντοκιμαντέρ Φρόσω Τσούκα: «Η ταινία πάει πέρα από τη σφαγή του Λάντλοου. Για διάφορους λόγους έχει αποκρυφτεί η συνέχεια που είναι ο Πόλεμος των Δέκα Ημερών. Όταν μιλάνε για το Λάντλοου συνήθως σταματάνε στη σφαγή για να δείξουν τους απεργούς ως θύματα. Εμείς θέλαμε να δείξουμε ότι ήταν αγωνιστές που ανταποκρίθηκαν με επιτυχία στη βία των απεργιών. Με το καθεστώς της επί συμβάσει δουλείας μεταφέρθηκαν οι φτωχοί της Ευρώπης στην Αμερική. Τους πλήρωναν τα εισιτήρια και μεταφέρονταν στην Αμερική για να ξεπληρώσουν το χρέος, πράγμα που δεν κατάφερναν ποτέ και έμεναν σκλάβοι για πάντα.» Β.Σ

Κολοράντο, 27 Απριλίου 1914. Χιλιάδες άνθρωποι ακολουθούν τη νεκρική πομπή με το σκήνωμα ενός 24χρονου. Τον έλεγαν Λούη Τίκα.

Την εποχή που ο Τίκας έφτασε στο Ντένβερ, στα ορυχεία υπήρχαν συνθήκες δουλείας. Το μεγάλο αφεντικό και εταιρικός μεσάζων ήταν ο Σκλήρης. Οι «Ελληνες του Σκλήρη» εργάζονταν για 1,75 δολάριο την ημέρα ενώ οι υπόλοιπες εθνότητες έπαιρναν 2,50 δολάρια. Τα ημερομίσθια όλων βέβαια ήταν τόσο χαμηλά ώστε πολλές οικογένειες ικανοποιούνταν με τις «αποζημιώσεις θανάτου» στα πάμπολλα εργατικά ατυχήματα. Σπίτια και καταστήματα ανήκαν στην εταιρεία των ορυχείων, η οποία κοστολογούσε τη χρήση και τα ψώνια 25% ακριβότερα από την «ελεύθερη αγορά». Οι εργάτες «έπρεπε» να κατοικούν και να ψωνίζουν από την εταιρεία, η οποία τους πλήρωνε σε κουπόνια ανταλλάξιμα μόνο στα ταμεία των δικών της καταστημάτων.

Ο Τίκας εγκατέλειψε το καφενείο και σε επαφή με την Ενωση Ανθρακωρύχων Αμερικής άρχισε να οργανώνει τους εργάτες εν μέσω απίστευτων εκφοβισμών. Ο «Λούης ο Ελληνας» ή ο «Λίο ο Κρητικός», όπως τον αποκαλούσαν, γίνεται θρύλος της «άλλης» (κρυφής και κυνηγημένης) Αμερικής.

Η εταιρεία, για να καταπνίξει την απεργία, προέβη σε όποια τρομοκρατία μπορεί να φανταστεί κανείς αλλά οι απεργοί δεν πτοήθηκαν. Ο καταυλισμός αυτών των «αμόρφωτων κι ανίκανων να λειτουργήσουν άνευ μαστιγίου» λειτουργούσε σαν μια ειρηνική και πρώτη φορά απελεύθερη από το «γραβατωμένο» έγκλημα πόλη: πεντακόσιοι άνδρες, τριακόσιες πενήντα γυναίκες, τετρακόσια πενήντα παιδιά, φούρνος κι ελληνικό καφενείο, «ψωμί» για τα παιδιά και τους μεγάλους δίχως τις τερατώδεις υπερτιμολογήσεις.

Οταν ο Ροκφέλερ έστειλε με στολές της Εθνοφρουράς «δικούς της μισθοφόρους» κι ένα θωρακισμένο αυτοκίνητο με πολυβόλο Death Special, ακολούθησε αυτό που ο Zinn αποκάλεσε τη χειρότερη σφαγή της εργοδοσίας στην ιστορία της Αμερικής. Σύμφωνα με τη μαρτυρία της θρυλικής Mother Jones, «πάνω από σαράντα άτομα σκοτώθηκαν από σφαίρες και από ασφυξία, ενώ ένα αγοράκι δέχτηκε μια σφαίρα στο κεφάλι καθώς προσπαθούσε να σώσει το γατάκι του».

Ο Τίκας θέλησε να παρέμβει και ζήτησε να δει τον επικεφαλής της Εθνοφρουράς, λοχαγό Karl Linderfeld, κρατώντας λευκή σημαία: οι αυτόπτες μάρτυρες είπαν ότι ο αξιωματούχος έσπασε με την καραμπίνα το κρανίο του Τίκα. Οι εθνοφρουροί βάλθηκαν να πυροβολούν το άψυχο σώμα. Επειτα εισέβαλαν στον καταυλισμό, ρίχνοντας αδιακρίτως… Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν παιδιά από τριών μηνών ώς 11 ετών. Η μνήμη του κρατήθηκε ζωντανή με αγώνες και τραγούδια που θυμίζουν μία από τις πιο μαύρες σελίδες στην αποσιωπημένη ιστορία της Αμερικής και του κόσμου. «Χρειάζονται περισσότερα από σφαίρες για να σκοτώσεις έναν άνθρωπο».

Πηγή: https://www.efsyn.gr/stiles/apopseis/292888_i-sfagi-toy-lantlooy