Γράφει η Μινα Καούνη
Αλιεύει η Σίσσυ Βωβού
Κι ενώ μετράμε μία ακόμη γυναικοκτονία, ακόμη υπάρχουν νομικοθετικιστές, των οποίων έχουμε βαρεθεί να ακούμε τις ψευδεπίγραφες ενστάσεις για τον όρο, μήπως και πληγεί η ουδετερότητα και η καθαρότητα του ποινικού δικαίου (εδώ γελάστε ελεύθερα). Η καλύτερη αιτιολογία τους είναι ότι ο όρος προέρχεται από την κοινωνιολογία και, για κάποιον απροσδιόριστο λόγο, πρέπει να μένουμε σε απόσταση ασφαλείας και από αυτήν και από τον όρο γυναικοκτονία.
Ναι, είναι ένας όρος προερχόμενος από την κοινωνιολογία, όπως τόσοι άλλοι όροι, που εντάχθηκαν στη νομική ορολογία όπως π.χ. η σεξουαλική παρενόχληση, το mobbing κλπ. Γιατί, λοιπόν, δεν πρέπει να εισαχθεί σε ένα μη ουδέτερο, καθόλα μεροληπτικό και ταξικό ποινικό δίκαιο, που ο βασικός του κορμός χρονολογείται από το 1950, πριν ακόμα επιτραπεί να ψηφίζουν οι γυναίκες; Πάνω σε αυτό το μετεμφυλιακό δημιούργημα του δεξιού (παρα)κράτους δεν γίνονται όλες οι τροποποιήσεις για τον «εκσυγχρονισμό» του ; Ποιον εκσυγχρονισμό του, βέβαια;
Οι τελευταίες τροποποιήσεις του ΠΚ αποτέλεσαν μία αναίσχυντη εργαλειοποίηση των συντηρητικών κοινωνικών αντανακλαστικών και μετάθεση της συζήτησης από το πραγματικό επίδικο στην άκριτη και εν πολλοίς, αναποτελεσματική αυστηροποίηση των ποινών, ώστε να μεταβολίσει πιο άνετα η κοινωνία τη άποψη, που κυριαρχεί στην πιο συντηρητική έκφανση της εφαρμοσμένης εγκληματολογίας .
Έτσι, όμως, εδραιώνεται η καταστολή σε νομοθετικά πλαίσια, χωρίς να αγγίζεται ο σκληρός πυρήνας της έμφυλης βίας, προσπαθώντας να αντιμετωπίσει την κοινωνική κατακραυγή με όρους φυλακής, που μας έρχεται από το μακρινό παρελθόν της δεκαετίας του 50 και καθιστώντας το σύστημα στην Ελλάδα εσκεμμένα ανεπαρκές και να δουλεύει κατά των θυμάτων σε κάθε τους βήμα.
Η συνάντηση των γυναικών με τον λόγο της δικαιοσύνης είναι μια τραυματική υπόθεση. Οι γυναίκες νομικοί της πράξης συνειδητοποιούμε τα πολλαπλά προσκόμματα που ανακύπτουν, όχι μόνο στο επίπεδο του κανόνα, αλλά και στο επίπεδο ερμηνείας και εφαρμογής του. Δηλαδή, σε ένα βαθύτερο του κανόνα χώρο του δικαίου, στο πεδίο εφαρμογής των νομικών εννοιών, το δεδικασμένο, τις τυπικές διαδικασίες, στον τρόπο κατάστρωσης του νομικού συλλογισμού, στη σύνθεση του δικαστικού σώματος και κυρίως στην αδυνατότητα των γυναικών να αρθρώσουν την εμπειρία τους σε νομικά σημαντικό λόγο.
Κατά τη γνώμη μου, όχι σεβασμό δεν θέλει αυτό το ποινικό δίκαιο, όχι στίλβωση με έωλες έως και μουχλιασμένες μπογιές, αλλά πλήρη αποδόμηση και reconstruction.
Μάλιστα οι ως άνω νομικοί με την ευαίσθητη, «αριστοκρατική» ακοή δυσφορούν ακόμα και στον ήχο της λεξης γυναικοκτονία , ειδικά όταν ακούγεται σε νομικά συνέδρια . Καμία απολύτως ενόχληση δεν αισθάνονται, όμως, όταν ακούγονται εισηγήσεις για την απαγόρευση των εκτρώσεων .
Υπάρχουν θέματα ταμπού, που δεν πρέπει να συζητούνται στα επιστημονικά συνέδρια κι ας υπάρξει μεγάλη διαμάχη; Αυτό δεν σημαίνει εξέλιξη στη νομική σκέψη κι επιστήμη ; Νομικοί, όμως, που έχουν κόψει τους δεσμούς τους με τη φιλοσοφία και την κοινωνιολογία ούτε την επιστήμη τους μπορούν να υπηρετήσουν ούτε την επιστημονική τους σκέψη να εξελίξουν .
Γι αυτό και χρειάζονται διεπιστημονικές νομοπαρασκευαστικές επιτροπές, που δεν θα αποτάσσονται, σαν τον …σατανά, την κοινωνιολογία , ώστε να κλείνουν τη οσμή ναφθαλίνης εντός των τειχών, με επίσης παλιοκαιρισμένες, αυτοαναφορικές και υποτακτικές καθηγητικές αυθεντίες, που θέλουν να παρατείνουν το προνομιούχο γι αυτές status quo.
Αυτός δεν πρέπει να είναι ο πρωταρχικός στόχος ενός φρέσκου κι ανήσυχου νομικού μυαλού ; Δηλ. να κατευθύνεται στην αλλαγή των καθιερωμένων διαδικασιών και της νομικής συλλογιστικής, καθώς και την ανασκευή, αμφισβήτηση, ανανέωση εννοιών (η συναίνεση, ο καταλογισμός, το ζεύγμα ίση και ειδική μεταχείριση) και αναλύσεων, με τη διεύρυνση των σημασιών, τη μετάθεση του κέντρου βάρους, όσο και με την εισαγωγή νέων νομικών εργαλείων, προκειμένου να γίνουν τα γυναικεία αιτήματα δικαιοσύνης μεταφράσιμα στο λόγο του νόμου;
Να κατατείνει στην προσπάθεια να κατασκευαστούν νέα επιχειρήματα και υπερασπιστικές στρατηγικές, να επινοηθούν νέοι ευφάνταστοι τρόποι για να φέρουν στη δημόσια-πολιτική σκηνή και στη σκηνή του δικαίου μια γυναικεία θεματική, στο πλαίσιο μιας πολιτικής της «γυναικείας αφύπνισης»: μιας στράτευσης και κινητοποίησης των ίδιων των γυναικών, προκειμένου να αποφυσικοποιηθούν κυρίαρχες ανδροκρατικές συμπεριφορές και αντιλήψεις;
Αλλιώς, ας αφήσουμε να πεθαίνουν και να βιάζονται ανενόχλητα οι γυναίκες , όσο εμείς θα ενοχλούμαστε από μία πλαστή καθαρότητα του ποινικού δικαίου, η οποία υπάρχει μόνο στο μυαλό κάποιων …
10-5-2022