Αλιεύει Δήμητρα Σιαηλή
Αναδημοσιέυουμε από την σελίδα: Όχι στην υποχρεωτική συνεπιμέλεια.
Η Γενική Γραμματέας Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, μόλις πριν ένα μήνα υπέβαλε την αναφορά της στην επιτροπή παρακολούθησης της υλοποίηση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης (GREVIO).
Στην αναφορά καταβάλλεται προσπάθεια να αποκρυβεί η πραγματική κατάσταση των έμφυλων διακρίσεων στη χώρα, που βρίσκεται πλέον τελευταία στην Ευρώπη σε θέματα ισότητας.
Αποκρύβεται εξάλλου η ηχηρή απουσία και σιωπή της ΓΓ από ζητήματα κομβικά του προηγούμενου διαστήματος, όπως το Νέο Οικογενειακό Δίκαιο, όπου βουλευτής του κόμματός της δήλωσε στη Βουλή ότι ένας κακοποιητής σύζυγος μπορεί να είναι και καλός πατέρας, ενώ ο αρμόδιος Υπουργός Δικαιοσύνης απέκρυψε την επιστολή του ΟΗΕ για τη χειροτέρευση της κατάστασης των θυμάτων βίας εφόσον ψηφιζόταν μία τέτοια τροποποίηση. Όλη η δημόσια συζήτηση, εκείνη την περίοδο, στράφηκε γύρω από μία στοχοποίηση των γυναικών και έδωσε λόγο σε φωνές που ισχυρίζονται ότι ‘πληρώνουν μια ζωή για 9 μήνες ενοίκιο’.
Ταυτόχρονα η ίδια η ΓΓ, όπως και ο Υπουργός Δικαιοσύνης, δήλωσαν ότι δεν υπάρχει αναγκαιότητα για τον όρο γυναικοκτονία. Αναμενόμενα λοιπόν, η αναφορά κάνει μία προσπάθεια να ωραιοποιηθεί η τρέχουσα κατάσταση. Αρχικά αναφέρεται ότι εισήχθησαν μαθήματα στα σχολεία για την ισότητα και τα δικαιώματα, παραλείποντας ότι μόλις πριν λίγους μήνες αποκαλύφθηκε ότι είχαν εγκριθεί από το αρμόδιο συμβούλιο του Υπουργείου Παιδείας σχολικά μαθήματα με συντηρητικά, ομοφοβικά και μισογύνικα σχόλια, όπως και η Ελληνική Αγωγή του Άδωνη Γεωργιάδη. Συνεχίζει με αναφορά σε δράσεις για την αναπαραγωγική υγεία των γυναικών, αποκρύπτοντας το συνέδριο υπογονιμότητας, το οποίο τελούσε υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας και θα διεξαγόταν με τη στήριξη και συμμετοχή βουλευτών της κυβέρνησης. Το συνέδριο ματαιώθηκε εν μέσω αντιδράσεων και η ΠτΔ και τα στελέχη της κυβέρνησης απέσυραν τη στήριξη μετά την κατακραυγή.
Στη συνέχεια αναφέρει την πρόβλεψη για δωρεάν νομική συνδρομή των θυμάτων, όμως εκεί υπάρχουν περιορισμοί που την καθιστούν σχεδόν ανεφάρμοστη, καθώς είτε πρόκειται μόνο για παροχή συμβουλευτικής – τα συμβουλευτικά κέντρα δεν αναλαμβάνουν νομικές ενέργειες, γεγονός που αφήνει τα θύματα απροστάτευτα επί της ουσίας, καθώς πάλι αναζητούν υποστήριξη από δίκτυα αλληλεγγύης ή ΜΚΟ – είτε για το γενικό κατάλογο νομικής βοήθειας, με όλα τα προβλήματα που συνεπάγεται αυτό – εννοείται βέβαια ότι εξαιρούνται μετανάστριες και προσφύγισσες χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα.
Στη συνέχεια, αναφέρει ότι ‘παρουσία ψυχολόγου (!), μία ιατροδικαστική εξέταση ορίζεται σε 12 ώρες, αποκρύπτοντας έτσι τις μεγάλες καθυστερήσεις των ελαχίστων ιατροδικαστικών υπηρεσιών, που λειτουργούν ωράρια δημοσίου και είναι πανελλαδικά μετρημένες κυριολεκτικά στα δάχτυλα. Όσο για την παρουσία ψυχολόγου, αυτό δεν το έχει δει καμία και κανένα θύμα βίας.
Αντίστοιχα προσπαθεί να αποκρύψει την πραγματικότητα σε σχέση με το νέο οικογενειακό δίκαιο: πλέον και σε αντίθεση με το προηγούμενο καθεστώς, μόνο με οριστική απόφαση το θύμα έμφυλης βίας μπορεί να απομακρυνθεί από τον κακοποιητή (‘το δικαστήριο δύναται να αφαιρέσει τη γονική μέριμνα ή την επιμέλεια’), επομένως μπορεί να συνεχίσει να ασκεί από κοινού με τον κακοποιητή του την επιμέλεια του ανήλικου παιδιού του. Αν τελικά το δικαστήριο δώσει αποκλειστική επιμέλεια στην επιζώσα έμφυλης βίας, αυτό θα γίνει 2-3 χρόνια μετά την καταγγελία – όταν εκδοθεί οριστική απόφαση, ενώ ακόμα και το ίδιο το παιδί να έχει γίνει άμεσα θύμα βίας από αδίκημα τελεσμένο με δόλο, μόνο μετά από τελεσίδικη απόφαση αφαιρείται η γονική μέριμνα – επομένως μετά από 5-6 χρόνια.
Επί τα χείρω επομένως η κατάσταση των θυμάτων/επιζωσών, οι οποίες πρέπει και να πάρουν άδεια από το δικαστήριο ακόμα και για να μετακομίσουν εκτός Δήμου, εάν κριθεί ότι αυτό επηρεάζει την επικοινωνία του κακοποιητή. Μάλιστα η άσκηση ενδοοικογενειακής βίας δεν αναφέρεται καν στους εξαιρετικά σοβαρούς λόγους για τους οποίους μπορεί να περιοριστεί η επικοινωνία του κακοποιητή.
Ούτε δε, υπάρχει πρόβλεψη για τους γυναικοκτόνους με την άμεση εκ του νόμου αφαίρεση της γονικής μέριμνας από αυτούς. Η δε αναφορά σε ‘εξίσου’ άσκηση της γονικής μέριμνας, είναι ανοιχτή σε υποκειμενικές ερμηνείες για χρονική ή λειτουργική κατανομή της επιμέλειας, η οποία δε μπορεί όμως να αφορά κάθετα όλα τα παιδιά και χωρίς εξατομίκευση ακριβώς γιατί – μεταξύ άλλων – θίγει τα θύματα έμφυλης βίας.
Τα αποτελέσματα αυτών των αλλαγών φαίνονται ήδη, με εκατοντάδες γυναίκες να έχουν καταστεί μέσα σε λίγους μήνες όμηροι της βίας των συντρόφων τους, φοβούμενες να ζητήσουν διαζύγιο ενώ κάποιες από αυτές δολοφονήθηκαν, μένοντας εγκλωβισμένες σε κακοποιητικές σχέσεις.
Επιπλέον, η αναφορά αποκρύπτει ότι η σεξουαλική παρενόχληση δεν ορίζεται στον Ποινικό Κώδικα και παραπέμπει στο άρθρο για την προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας, που είναι ανεπαρκές, όπως δεν ορίζεται και η κακοποίηση μέσω εικόνας παρά τις δεκάδες περιπτώσεις που έχουν γίνει γνωστές.
Περαιτέρω αναφέρει ότι σε ένα μήνα εκδίδεται απόφαση ασφαλιστικών μέτρων και σε 1-2 μέρες προσωρινή διαταγή. Η πραγματικότητα είναι ότι λόγω της πανδημίας, οι πρόεδροι των ασφαλιστικών μέτρων επέστρεφαν τους φακέλους με τις προσωρινές διαταγές μετά από 5-7 μέρες, το οποίο έχει σε μεγάλο βαθμό παραμείνει ως πρακτική, ενώ τα ασφαλιστικά μέτρα εκδίδονται κατά μέσο όρο τουλάχιστον 3 μήνες μετά τη συζήτηση. Επιπλέον, ενώ αναφέρει ότι τα αδικήματα που προβλέπονται στη Σύμβαση διώκονται αυτεπάγγελτα, το οποίο είναι αληθές, δε γίνεται αναφορά στην πρακτική που εφαρμόζουν τα αστυνομικά τμήματα, όπου αφενός πολύ συχνά αποτρέπουν τα θύματα βίας από την υποβολή καταγγελίας και αφετέρου σπανιότατα ακολουθούν την αυτεπάγγελτη διαδικασία.
Τέλος, σε σχέση με τον ορισμό του βιασμού, αναφέρει μεν το νομικό πλαίσιο, αποκρύπτει όμως πόσο ελλιπές είναι αυτό (χωρίς έναν ορισμό στα πλαίσια που ορίζει η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης: να περιλαμβάνει ρητά κάθε ‘μη συναινετική, κολπική, πρωκτική ή στοματική διείσδυσης σεξουαλικού χαρακτήρα στο σώμα ενός άλλου ατόμου με τη χρησιμοποίηση οποιουδήποτε οργάνου του σώματος ή αντικειμένου’ και να ορίζει ότι η συναίνεση πρέπει να παρέχεται εκουσίως, ως αποτέλεσμα της ελεύθερης βούλησης του ατόμου η οποία αξιολογείται στο πλαίσιο των περιστάσεων’ και μπορεί να ανακληθεί οποιαδήποτε στιγμή), όπως και την ιεράρχηση των περιπτώσεων, καθώς αποκρύπτει το άρθρο 343 ΠΚ (κατάχρηση σε ασέλγεια), που αφαιρεί από τις διατάξεις του βιασμού τις περιπτώσεις της εργασιακής και οικονομικής εξάρτησης και τις περιπτώσεις της άσκησης ευθείας εξουσίας λόγω θέσης.
Δημιούργησε λοιπόν μια έγγραφη εικονική πραγματικότητα για να ισχυριστεί το ελληνικό κράτος ότι τηρεί τις δεσμεύσεις του, ενώ ούτε τις τηρεί ούτε και επιθυμεί να τις τηρήσει. Αυτή η ευθύνη είναι πολύ μεγαλύτερη από του κάθε κακοποιητή/βιαστή/γυναικοκτόνου. Είναι συνειδητή, ξεκάθαρη επιλογή μη υποστήριξης των θυμάτων και ατιμωρησίας των δραστών και γεννάει τα επόμενα θύματα.
Κείμενο της δικηγόρου Ιωάννας Στεντούμη (Ioanna Stentoumi)
Εδώ το κείμενο της αναφοράς, όπως υποβλήθηκε στην GREVIO
https://rm.coe.int/inf-2022-4-state-report…/1680a60a4e…
Περιγραφή εικόνας για τυφλά / εντυποανάπηρα άτομα: μπροστά στη Βουλή διακρίνονται πολλές γυναίκες με τα μάτια τους δεμένα με μαύρο μαντήλι και το δεξί χέρι υψωμένο να δείχνει μπροστά, την ώρα που τραγουδούν “ο Βιαστής είσαι εσύ” στα πλαίσια του καλέσματος της Διαθεματικής Γυναικείας Κολεκτίβας Παραστατικών Τεχνών Las Tesis.