Λιζ Τρας: η τρίτη κατά σειράν γυναίκα πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας

Συντάσσει η Βέρα Σιατερλή

Μετά την Μάργκαρετ Θάτσερ και την Τερέζα Μέι τρίτη κατά σειράν γυναίκα πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας  ορκίστηκε ως Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, στις 6 Σεπτεμβρίου 2022, ενωπίον της Βασίλισσας Ελισάβετ Β΄ στο Κάστρο Μπαλμόραλ στη Σκωτία, διαδεχόμενη τον πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον. Αφού την προηγουμένη (5 Σεπτεμβρίου 2022) ανέλαβε καθήκοντα ως εν ενεργεία Ηγέτιδα του Συντηρητικού Κόμματος.

Είναι αξιοσημείωτο ότι στον πρωθυπουργικό θώκο αναρριχώνται μέχρι στιγμής βρετανίδες μόνο από τον συντηρητικό χώρο!  Η Ελίζαμπεθ Μαίρη Τρας (αγγλικά: Elizabeth Mary “Liz” Truss, 26 Ιουλίου 1975), υπήρξε βουλεύτρια του Συντηρητικού Κόμματος από τον Μάιο του 2010, για την εκλογική περιφέρεια του Νοτιοδυτικού Νόρφολκ στην ανατολική Αγγλία.

Υπό την Κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον υπηρέτησε ως Υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου από τον Σεπτέμβριο του 2021 έως τον Σεπτέμβριο του 2022, καθώς και ως Υπουργός Γυναικών και Ισότητας του Ηνωμένου Βασιλείου από τον Σεπτέμβριο του 2019 έως τον Σεπτέμβριο του 2022. Έχει επίσης, υπηρετήσει ως Υπουργός Εμπορίου του Ηνωμένου Βασιλείου από τον Ιούλιο του 2019 έως τον Σεπτέμβριο του 2021, ως Αρχιγραμματέας του Θησαυροφυλακίου του Ηνωμένου Βασιλείου από το 2017 έως το 2019 και ως Υπουργός Δικαιοσύνης του Ηνωμένου Βασιλείου από το 2016 έως το 2017, στην Κυβέρνηση Τερέζας Μέι. Τέλος, υπηρέτησε ως Υπουργός Περιβάλλοντος του Ηνωμένου Βασιλείου από το 2014 έως το 2016, στην Κυβέρνηση του Ντέιβιντ Κάμερον.

Ιδεολογικά θεωρείται πως βρίσκεται στο φάσμα του φιλελεύθερου συντηρητισμού. Είναι υπέρμαχος των ιδιωτικοποιήσεων και της ανάπτυξης της ελεύθερης αγοράς. Ανήκει στην Ελευθεριακή πτέρυγα του Συντηρητικού Κόμματος. Πολλά ΜΜΕ την έχουν παρομοιάσει με την «Μάργκαρετ Θάτσερ του 21ου αιώνα». Αρχικά ήταν υπέρ της παραμονής της Βρετανίας στην ΕΕ, μετά όμως άλλαξε γνώμη.

Είναι η τελευταία πρωθυπουργός που ορκίστηκε υπό την βασιλεία της Ελισάβετ Β΄ ύστερα από τον θάνατο της δεύτερης.

Η Λιζ Τρας γεννήθηκε τον Ιούλιο του 1975 στην Οξφόρδη της Αγγλίας, όπου παρέμεινε έως την ηλικία των τεσσάρων ετών. Είναι κόρη του Καθηγητή μαθηματικών Τζον Κέννεθ Τρας και της νοσηλεύτριας Πρισίλα Μαίρη Γκράσμπι. Μεγάλωσε στο Ρένφριουσαϊρ της Σκωτίας, σε μία οικογένεια σοσιαλιστικών πεποιθήσεων. Επίσης, έζησε για έναν χρόνο στον Καναδά.

Στη συνέχεια, φοίτησε στο Λύκειο «Σχολή Ράουντχεϊ» στο Ληντς της Αγγλίας, από όπου αποφοίτησε το 1993]. Σπούδασε Φιλοσοφία, Πολιτικές Επιστήμες και Οικονομικά (PPE) στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, και έλαβε πτυχίο (BA) το 1996. Επίσης, είναι διπλωματούχος Διοικητικής Λογιστικής. Μετά από την αποφοίτησή της από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, εργάστηκε ως εμπορική διευθύντρια στη Shell Oil και στη συνέχεια, εργάστηκε ως οικονομική διευθύντρια στη Βρετανική εταιρεία τηλεπικοινωνιών Cable & Wireless Worldwide. Έχει συγγράψει δύο βιβλία.

Κατά τα φοιτητικά της χρόνια, ήταν ενεργό μέλος του κόμματος των Φιλελεύθερων Δημοκρατών (Lib Dems). Μάλιστα διατέλεσε πρόεδρος της φοιτητικής παράταξης των Φιλελεύθερων Δημοκρατών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, καθώς και μέλος της εκτελεστικής επιτροπής της Νεολαίας του κόμματος. Το 1996 εντάχθηκε στο Συντηρητικό Κόμμα.

Η Τρας είχε διεκδικήσει μια έδρα στο Δημοτικό Συμβούλιο του Διαμερίσματος του Γκρίνουιτς στο Λονδίνο, το 1998 και το 2002 χωρίς επιτυχία. Το 2006 κατάφερε να εκλεγεί Δημοτική Σύμβουλος για το Νότιο Έλθαμ του Λονδίνου, παραμένοντας στην έδρα αυτή έως το 2010.

Στις γενικές εκλογές του Ηνωμένου Βασιλείου τον Μάιο του 2010 εξελέγη με το Συντηρητικό Κόμμα Βουλευτής της Βουλής των Κοινοτήτων του Ηνωμένου Βασιελίου για την εκλογική περιφέρεια του Νοτιοδυτικού Νόρφολκ (περιοχή στην Ανατολική Αγγλία), με ποσοστό 48,2% έναντι 21,6% και 18,6% των ανθυποψηφίων της.

Επανεξελέγη στις εκλογές του 2015, με ποσοστό 50,9% έναντι 23,3% και 17,3% των ανθυποψηφίων της, στις εκλογές του 2017, με ποσοστό 62,8% έναντι 27,9% και 4,9%, καθώς και στις εκλογές του 2019, με ποσοστό 69,0% έναντι 18,1% και 8,1%, ενάντια στους ανθυποψηφίους της.

Από τον Νοέμβριο του 2010 έως τον Νοέμβριο του 2012, η Λιζ Τρας διετέλεσε μέλος της Ειδικής Δικαστικής Επιτροπής της Βουλής των Κοινοτήτων του Ηνωμένου Βασιλείου.

Γενικότερα, σε θέματα οικονομίας η Τρας έχει φιλελεύθερες απόψεις. Υποστηρίζει την ελάφρυνση της φορολογίας των πλουσίων, ενώ υποστηρίζει και την ελάττωση του ρόλου του κράτους.

Η Τρας έγινε υπουργός περιβάλλοντος από το 2014 έως το 2016, με την διάσωση του βρετανικού τυριού και χοιρινού να αποτελούν βασικά στοιχεία της πορείας της. Επίσης, συνέβαλε στη μείωση των δαπανών στις υπηρεσίες που ελέγχουν τα λύματα, κάτι που έχει τραβήξει την προσοχή των ελεγκτικών αρχών τελευταία, αφού τα επίπεδα μόλυνσης στις βρετανικές παραλίες έχουν φτάσει σε επίπεδα που μπορούν να θεωρηθούν επικίνδυνα.

Στο υπουργείο δικαιοσύνης έχει επικριθεί για την απροθυμία της να υπερασπιστεί την ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος. Η εφημερίδα Daily Mail, στο πρωτοσέλιδο της με τίτλο «Εχθροί του Λαού», στις 4 Νοεμβρίου 2016, αναφέρεται στους τρεις δικαστές που αποφάσισαν ότι για να αποφασίσει για την έξοδο της από την ΕΕ, η βρετανική κυβέρνηση θα χρειαστεί συναίνεση του κοινοβουλίου. Η Τρας άργησε να απαντήσει λόγω του γεγονότος ότι έκανε εκστρατεία υπέρ της εξόδου με την ΕΕ, και λόγω των αντιδράσεων, υποβιβάστηκε σε υφυπουργό.

Αργότερα διετέλεσε υπουργός διεθνούς εμπορίου, συνάπτοντας συμφωνίες με αρκετά κράτη, κυρίως επεκτάσεις υπαρχόντων συμφωνιών με την ΕΕ.

Ως υπουργός εξωτερικών έχει διακριθεί κυρίως για την επιτυχημένη απελευθέρωση της Ναζανίν Ζαγκάρι Ράντκλιφ από το Ιράν, αλλά και για την φιλοουκρανική της στάση, φτάνοντας ακόμη και στο να προτρέψει τους Βρετανούς να πολεμήσουν για την Ουκρανία και καλώντας την Ρωσία να αποσυρθεί από το Ροστόφ, που βρίσκεται στη Ρωσία. Έχει επικριθεί τέλος και για το νομοσχέδιο για την Βόρεια Ιρλανδία, μια αθέτηση των όρων της συμφωνίας με την ΕΕ για την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ. Λόγω του σχεδίου αυτού η Βρετανία έχει κοπεί από προγράμματα τις ΕΕ και οι σχέσεις έχουν επιδεινωθεί περαιτέρω λόγω και ενός εμπορικού πολέμου χαμηλής έντασης. Η Βόρεια Ιρλανδία δεν έχει σχηματίσει ακόμα κυβέρνηση, όπου συγκυβερνούν εθνικιστές καθολικοί και φιλοβρετανικοί προτεστάντες.

Ήταν υποψήφια για την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος, ύστερα από την ανακοίνωση της παραίτησης του Μπόρις Τζόνσον από την πρωθυπουργία και την ηγεσία του κόμματος, τον Ιούλιο του 2022. Στις 20 Ιουλίου 2022, κατά τον τελευταίο γύρο από τις εκλογές των βουλευτών, κατάφερε να λάβει 113 ψήφους, ερχόμενη δεύτερη μετά τον Ρίσι Σούνακ, και εκτοπίζοντας οριακά την Πένι Μόρντοντ.  Κατά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων στις 5 Σεπτεμβρίου 2022, η Λιζ Τρας αναδείχθηκε νέα Ηγέτης του Συντηρητικού Κόμματος, νικώντας τον αντίπαλό της και πρώην Υπουργό Οικονομικών Ρίσι Σούνακ, με ποσοστό 57% έναντι 43% του Σούνακ.

Η Λιζ Τρας είναι παντρεμένη από το 2000 με τον οικονομολόγο Χιου Ο’Λίρι, με τον οποίο έχουν αποκτήσει δύο κόρες. Διαμένει στο Ληντς της Αγγλίας. Έχει δηλώσει ότι είναι μέλος της Αγγλικανικής Εκκλησίας.

ΠΗΓΗ: el.wikipedia.org