Έφυγε από κοντά μας η μαιευτήρας Catherine Hamlin

Αλιεύει η Αλέκα Μακρή
Πρόσφατα έφυγε από κοντά μας, η μαιευτήρας Catherine Hamlin, η οποία προσέφερε για 60 χρόνια, αφιλόκερδος τις υπηρεσίες της σε ευάλωτες και περιθωριοποιημένες γυναίκες της Αιθιοπίας. Όσοι παρακολούθησαν το έργο της, την αποχαιρέτησαν με δάκρυα στα μάτια.
Γεννήθηκε το 1924 στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας και διετέλεσε μαθήτρια της Σχολής Frensham στο Mittagong. Το 1946 αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του University of Sydney και απέκτησε την ειδικότητα της μαιευτικής, στο Crown Street Women’s Hospital. Eκεί γνωρίστηκε και παντρεύτηκε τον γυναικολόγο Reginald Hamlin, από την Νέα Ζηλανδία (1950).
Το 1958 η κυβέρνηση της Αιθιοπίας δημοσίευσε μια αγγελία στο ιατρικό περιοδικό The Lancet. Σε αυτή ζητούσε δυο γιατρούς, με τις ειδικότητες του μαιευτήρα και του γυναικολόγου, για τη δημιουργία Μαιευτικής Σχολής στο νοσοκομείο Princess Tsehay, της Αντίς Αμπέμπας. Στην αγγελία ανταποκρίθηκε το ζευγάρι Hamlin και το 1959 έφθασαν στην Αιθιοπία.
Ερχόμενοι στην Αιθιοπία, ήρθαν σε επαφή με το μαιευτικό συρίγγιο, το οποίο δεν είχαν δει ποτέ. Το γνώριζαν μόνο από την ιατρική βιβλιογραφία, η οποία ανέφερε ότι, στις Ηνωμένες Πολιτείες, το τελευταίο περιστατικό είχε εμφανισθεί το 1895, ενώ το τελευταίο νοσοκομείο στην Νέα Υόρκη, το οποίο είχε ειδικευθεί σε αυτό, σταμάτησε την λειτουργία του το 1925.
Οι γιατροί Reginald και Catherine Hamlin, μετά από τρία χρόνια επίπονων προσπαθειών, κατάφεραν να το αντιμετωπίσουν. Η πρωτοπόρος χειρουργική επέμβαση του συριγγίου και η ανάπτυξη τεχνικών και διαδικασιών, που εφάρμοσαν για τη θεραπεία του, αναγνωρίσθηκαν από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Το 1974 ιδρύσαν το νοσοκομείο Hamlin Fistula Ethiopia στην Αντίς Αμπέμπα, το οποίο είναι το πρώτο σύγχρονο νοσοκομείο συριγγίων στον κόσμο. Μετά από μερικά χρόνια, ίδρυσαν ακόμη πέντε περιφερειακά νοσοκομεία, τα οποία βρίσκονται στο Bahir Dar, Mekele, Yirgalem, Harar και Mettu. Μέχρι σήμερα έχουν θεραπευθεί, δωρεάν, περισσότερες από 60.000 γυναίκες.
Το μαιευτικό συρίγγιο εμφανίζεται όταν μια νεαρή γυναίκα, συχνά υποσιτισμένη, η οποία δεν έχει πλήρως αναπτυχθεί, προσπαθεί ανεπιτυχώς να γεννήσει. Το μωρό συνήθως πεθαίνει και η γυναίκα πρέπει να ζήσει με μια τρύπα μεταξύ του κόλπου και της ουροδόχου κύστης ή του ορθού της. Το πρόβλημα είναι ότι πρέπει να αντιμετωπίσει την ακράτεια, τη ντροπή, την κοινωνική απομόνωση και χρόνια προβλήματα υγείας.
Για την αποκατάσταση και επανένταξη των ασθενών με συρίγγιο, η Catherine Hamlin άνοιξε το κέντρο Desta Mender (2002), το οποίο απέχει 10 χιλιόμετρα από το νοσοκομείο Fistula στην Αντίς Αμπέμπα. Το κέντρο φιλοξενεί γυναίκες που πάσχουν από μακροχρόνιους τραυματισμούς και απαιτούν περαιτέρω φροντίδα. Εκεί, τους δίνεται η ευκαιρία να παρακολουθήσουν μαθήματα στοιχειώδους εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης.
Οι προσπάθειες της Catherine Hamlin να τερματίσει τη μάστιγα του συριγγίου, την οδήγησε σε ένα πρόγραμμα πρόληψης. Πίστευε ότι το κλειδί είναι η τοποθέτηση μιας καλά εκπαιδευμένης μαίας σε κάθε χωριό. Το 2007 ίδρυσε την Πανεπιστημιακού επίπεδου Σχολή Hamlin College of Midwives. Σε αυτή φοιτούν μαθήτριες από αγροτικές περιοχές, οι οποίες μετά την αποφοίτηση τους επιστρέφουν και προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε γυναίκες της περιοχής.
Για τις υπηρεσίες που προσέφερε στις αναπτυσσόμενες χώρες, η κυβέρνηση της Αυστραλίας, της απένειμε την υψηλότερη τιμητική διάκριση της χώρας, το παράσημο του Συντρόφου του Τάγματος της Αυστραλίας (1995). Η Αυστραλιανή Ναυτιλιακή εταιρία Sydney Ferries, μετά από πρόταση του κοινού, έδωσε το όνομα της, σε πλοίο της γραμμής (2016). Προτάθηκε δύο φορές για το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης και το 2009 τιμήθηκε με το Βραβείο Ορθού Τρόπου Διαβίωσης, γνωστό ως Εναλλακτικό Νομπέλ.
Την μεγαλύτερη τιμητική διάκριση την πρόσφερε η χώρα που αγάπησε τόσο πολύ. Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης των 60 ετών, από τον ερχομό της στην Αιθιοπία, ο Πρωθυπουργός Abiy Ahmed, την επισκέφτηκε στις εγκαταστάσεις της και της απένειμε το παράσημο του Έξοχου Πολίτη (Eminent Citizen). Αξίζει να αναφερθεί ότι το παραπάνω παράσημο, έχει δοθεί μόνο σε τρία άτομα μέχρι σήμερα.
Σταύρος Ε.Βινιεράτος
10/12/2022