Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ Τυνησία: Τα καλά νέα από την Τύνιδα

της Σίσσυς Βωβού

Μαζικότατη συμμετοχή, από 135 χώρες και 5000 οργανώσεις,  με πολλές χιλιάδες ξένους και ξένες, και με μαζική συμμετοχή από Τυνησία.

Ξεκίνησε στις 26 Μαρτίου με τη συνέλευση των γυναικών το πρωί και μια ατέλειωτη και πολύχρωμη διαδήλωση πολλών δεκάδων χιλιάδων, από την κεντρική λεωφόρο Μπουργκίμπα μέχρι το Αθλητικό στάδιο d’El Menzah, όπου και έγινε η συγκινητική και φαντασμαγορική τελετή έναρξης ακολουθούμενη από συναυλία.

Μέχρι τις 31 Μαρτίου, που ήταν η τελευταία ημέρα, είχαν γίνει περίπου 800 σεμινάρια και εκδηλώσεις παντός είδους ενώ η διεθνής συνάντηση έκλεισε με μια μαζική διαδήλωση υποστήριξης του λαού της Παλαιστίνης.

Η πολιτική της ισότητας των δύο φύλων και των γυναικείων διεκδικήσεων γενικότερα είχε σημαντική παρουσία στο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ της Τυνησίας. Η συμμετοχή των γυναικών ήταν περίπου στο μισό του συνόλου, ενώ η ορατότητά τους ήταν παντού μεγάλη. Πολλά ήταν τα σεμινάρια με γυναικεία θέματα, (ίσως το ένα έκτο του συνόλου, που ήταν πάνω από 700) αλλά και σε πολλά σεμινάρια και εκδηλώσεις υπήρξε η διάσταση του φύλου και σίγουρα γυναίκες ομιλήτριες. Η συνέλευση των γυναικών της πρώτης ημέρας ήταν από τις μαζικότερες από όλες τις συνεδρίες του Φόρουμ.

Περπατώντας στους δρόμους, έβλεπες αρκετές μαντιλοφορούσες, περίπου 40-50%, ενώ στο χώρο του φόρουμ ήταν πραγματικά λίγες. Σημειωτέον ότι η Τυνησία είναι μια κοσμική χώρα, κάτι που φαίνεται από τη γενικότερη ατμόσφαιρα αλλά και από την τηλεόραση και τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζουν και παρουσιάζονται οι γυναίκες.

Περισσότερα άρθρα για το σύνολο του Φόρουμ, εδώ και εδώ και στην ραδιοφωνική μου συνέντευξη στο Radio Bubble εδώ

Ακολουθούν τρεις ενότητες:

  • Μικρή σύνοψη από τη συνέλευση των γυναικών (στην οποία δυστυχώς δεν είχαμε φθάσει για να συμμετέχουμε, αλλά πήραμε τις πληροφορίες και είδαμε τα βίντεο).
  • Συνέντευξη της Jemui Faouzua
  • Σύντομη ανταπόκριση από σεμινάριο για την έκτρωση και τη βία κατά των γυναικών

Η Συνέλευση των Γυναικών, 26-Μαρτίου-2013

Για να αποτίσει φόρο τιμής στις επαναστάτριες του αραβικού κόσμου, το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ άνοιξε στις 26 Μαρτίου με τη Συνέλευση των γυναικών. Το αμφιθέατρο κατάμεστο, περισσότερες από 1500 γυναίκες, και ήταν από τις μαζικότερες συνεδρίες του Φόρουμ. Με ενθουσιασμό, σημαίες, σύμβολα, μπαλόνια, ενδυμασίες απ’ όλες τις χώρες του κόσμου, γυναίκες όλων των φυλών. Η συνέλευση ήταν μια γιορτή. Απ’ όλες τις ομιλίες έβγαινε η κραυγή, ότι η ισότητα είναι μια αρχή που δεν τίθεται υπό διαπραγμάτευση.

Γυναίκες από τυνησιακές οργανώσεις καλωσόρισαν τις παριστάμενες για την αλληλεγγύη τους, και δήλωσαν ότι τις δυναμώνει. Μπροστά στην σύνθετη κατάσταση για τις γυναίκες αυτών των χωρών, δήλωσαν ότι οι Τυνήσιες είναι πάντα στον αγώνα, και είναι οι πρώτες στον αγώνα εναντίον των απειλών της αντεπανάστασης. Το γυναικείο κίνημα στην Τυνησία συγκροτείται σήμερα γύρω από την θηλυκοποίηση της φτώχιας, ενάντια στις αναδιαρθρώσεις που επιβάλλουν η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τη βία κατά των γυναικών που είναι ένα αληθινό όπλο με σκοπό να τις αναγκάσει να εγκαταλείψουν το δημόσιο χώρο και την πολιτική. Απορρίπτουν τα καινούρια συντάγματα που δεν παίρνουν υπόψη τις διεκδικήσεις τους, τις πραγματικότητες της ζωής και ακόμα λιγότερο τα δικαιώματά τους. Ως απάντηση στην παγκοσμιοποίηση των επιθέσεων, καλούν τις γυναίκες να ενισχύσουν το διεθνισμό της αλληλεγγύης.

Ενώ στην Παλαιστίνη οι γυναίκες συνθλίβονται από την διπλή καταπίεση του Ισραήλ και του ισλαμισμού, που συνοδεύεται από πολυποίκιλες μορφές καθημερινής βίας, και την υποχρέωση να φορούν τη μαντίλα, στην Αίγυπτο οι γυναίκες δέχονται επιθέσεις στην πλατεία Ταχρίρ, και μάλιστα συχνά τους κόβουν τα μαλλιά για να τις προσβάλουν, ενώ αποτέλεσαν την καρδιά της επανάστασης. (Όπως έχουμε γράψει πρόσφατα στο ΦΣ, οι γυναίκες στην Αίγυπτο υφίστανται πολύ χειρότερες μορφές εξευτελισμού και βίας, βλ. εδώ)

Από την Τυνησία ως την Παλαιστίνη, τη Λιβύη ως τη Συρία, οι γυναίκες του αραβικού κόσμου είναι ενωμένες ζητώντας την ισότητα, τη δημοκρατία και την αυτονομία. Αγωνίζονται για έναν άλλο κόσμο, στον οποίο όμως θα έχουν επιτέλους τη θέση που τους αξίζει. Από διαφορετικά μέρη του κόσμου, όπως τη Σενεγάλη που οι γυναίκες αγωνίζονται για την οικονομική τους αυτονομία ως την Πολωνία που καταγγέλλουν το ΔΝΤ, οι γυναίκες ζητούν την πρόσβαση στα κοινά αγαθά.

Στη Βραζιλία, οι αγρότισσες αγωνίζονται για να κατέχουν γη και για τη διατροφική επάρκεια που κάθε μέρα απειλούνται περισσότερο από τις μεγάλες αγροτικές-επιχειρήσεις είπε μια αγωνίστρια από τη Via Campessina (τεράστιο αγροτικό συνδικάτο, βλ. εδώ).

Μια οργισμένη νεαρή Ισπανίδα φεμινίστρια, είπε: «Παντού στον κόσμο, η πραγματικότητα των γυναικών είναι η πατριαρχία! Η λιτότητα, που ακολουθείται στο όνομα της κρίσης και του χρέους, πλήττει και απειλεί κατά προτεραιότητα τις κοινωνικές κατακτήσεις των γυναικών, την οικονομική τους αυτονομία και τον έλεγχο του ίδιου του σώματος. Γι’ αυτό, οι γυναίκες κινητοποιούνται παντού, δεν κάθονται με τα χέρια σταυρωμένα. Αναπτύσσουν σε πολλές περιοχές πειράματα και δίκτυα κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας».

Τι ωραιότερο συμπέρασμα μπορούσε να βγει από αυτή τη Συνέλευση των Γυναικών, από το ότι «Η επανάσταση θα είναι φεμινιστική ή δεν θα υπάρξει!».

Σύντομη συνέντευξη από μια αριστερή γυναίκα, αφοσιωμένη στον αγώνα για τα γυναικεία δικαιώματα και μέλος του Λαϊκού Μετώπου της Αριστεράς Jemui Faouzua

IMG_3721Οι γυναίκες της Τυνησίας αγωνιζόμαστε για την διατήρηση και την επέκταση των δικαιωμάτων και τη συνταγματική κατοχύρωση της ισότητας των δύο φύλων. Υπάρχει στην Τυνησία, από την εποχή του Μπουργκίμπα, τη δεκαετία του 1960, το οικογενειακό δίκαιο το οποίο ήταν πρωτοπόρο για την εποχή του. Τώρα ζητάμε την αναπροσαρμογή του με βάση τις νέες συνθήκες, ενώ ζητάμε πάνω απ’ όλα την κατοχύρωση της ισότητας των δύο φύλων στο νέο Σύνταγμα της χώρας το οποίο βρίσκεται σε διαβούλευση και προετοιμάζεται.

Έχει ήδη φτιαχτεί ένα συντονιστικό γυναικείων οργανώσεων το οποίο στις 8 Μάρτη οργάνωσε μαζική διαδήλωση στην Τύνιδα με συμμετοχή 50.000 ανθρώπων, για τη διεκδίκηση των γυναικείων δικαιωμάτων. Θέτουμε έντονα το πρόβλημα της βίας κατά των γυναικών αλλά και των εργασιακών δικαιωμάτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι γυναίκες εργάζονται σε πολλές επιχειρήσεις υπεργολαβίας, κυρίως γαλλικές, με πολύ χαμηλούς μισθούς. Ο βασικός μισθός στη χώρα είναι περίπου 160 ευρώ, ενώ ο πληθωρισμός αυξάνεται καθημερινά. Η επίσημη ανεργία είναι στο 17%, αλλά στην πραγματικότητα είναι πολύ μεγαλύτερη. Το Λαϊκό Μέτωπο που έχει δημιουργηθεί εδώ και 6 μήνες έχει ως σημαντικό πυλώνα της πολιτικής του την ισότητα των δύο φύλων, αλλά οι ανδροκρατικές δομές καλά κρατούν.

  • Χαρακτηριστικό ότι από τα 10 κόμματα που μετέχουν σ’ αυτό, το ένα μόνο έχει αρχηγό γυναίκα.
  • Ιδιαίτερη κινητοποίηση έγινε με πρωτοβουλία των γαλλικών συνδικάτων Solidaires και σε συνεργασία με τα τυνησιακά συνδικάτα,  για τις εργαζόμενες στα κέντρα ενοικιαζομένων εργαζομένων. Εκεί δουλεύουν με την απόλυτη ευελιξία και με πολύ χαμηλούς μισθούς, υπό την εκμετάλλευση των γαλλικών πολυεθνικών επιχειρήσεων, κυρίως της τηλεφωνίας, τόσο κατά την πρώτη ημέρα του Φόρουμ (26-3) όσο και μπροστά στη γαλλική πρεσβεία (το Σάββατο 31-4)

Σεμινάριο για έκτρωση και βία

ahlem

Η Ένωση “Groupe Tawhida Ben Cheikh” μαζί με την Τυνησιακή Ένωση Δημοκρατικών Γυναικών (Atfd τα αρχικά στα Γαλλικά) εγκαινίασε στο Παγκόσμιο φόρουμ μια συζήτηση για τις απειλές που εμφανίζονται στο δικαίωμα στην έκτρωση, που είναι κατοχυρωμένο στη χώρα από τη δεκαετία του 1970. Με βάση έρευνα που πραγματοποιήθηκε, δόθηκαν στοιχεία για τον αριθμό των εκτρώσεων.

«Οι δημογραφικές αλλαγές, η αύξηση του κόστους για τις εκτρώσεις και η άνοδος της θρησκευτικής συνείδησης στις γυναίκες εξηγούν την μείωση των εκτρώσεων», υπογράμμισε η πρόεδρος της Τυνησιακής Ένωσης Δημοκρατικών Γυναικών, Ahlem Belhaj.

Η συζήτηση περιστράφηκε επίσης στο θέμα της βίας κατά των γυναικών στο πλαίσιο της οικογένειας και του γάμου, και ανακοινώθηκε ότι το 3% των θανάτων γυναικών στην Τυνησία οφείλεται σε φόνο. Η Ahlem ανέφερε ότι η βία κατά των γυναικών αποτελεί υποβάθμιση των δικαιωμάτων τους και ιδιαίτερα του δικαιώματος στην υγεία, υπό την έννοια των αρνητικών επιπτώσεων στους συνολικούς σχεδιασμούς των γυναικών για τη ζωή τους. Ζήτησε τη δημιουργία κέντρων για κακοποιημένες γυναίκες και τα παιδιά τους, την κινητοποίηση των υγειονομικών αρχών για την ενίσχυση του δικαιώματος των γυναικών στην υγεία σε όλες τις περιφέρειες, την ευαισθητοποίηση των υγειονομικών υπηρεσιών πάνω στο θέμα αυτό.