H Jenny Holzer και η πολιτικοποιημένη της μεταμοντέρνα τέχνη

Για περισσότερα από 30 χρόνια η Jenny Holzer παρουσιάζει τις ιδέες της και τα επιχειρήματά της μέσω του έργου της, δρώντας κυρίως στα τέλη του ’70 και την δεκαετία του ’80 στην Νέα Υόρκη, συνεχίζοντας και μέχρι σήμερα ακόμη. Το έργο της Jenny Holzer εντάσσεται στην εννοιολογική τέχνη και είναι κατά κόρον βασισμένο στις λέξεις και τη δυναμική τους. Βασική της επιδίωξη ήταν η δημιουργία ενός αφηγηματικού μέρους πάνω σε οπτικά αντικείμενα.

Σαν καλλιτέχνης δρόμου δημιούργησε πάρα πολλές oπτικές αναπαραγωγές σε δημόσιους χώρους των οποίων δέκτες ήταν χιλιάδες άνθρωποι καθώς επέλεγε πολύ κεντρικά σημεία για να προβάλλει το έργο της. Το έργο της είναι εγγενώς πολιτικό και ήταν ιδιαίτερα κοντά στο φεμινιστικό κίνημα της δεκαετίας του ’80. Η ίδια ήταν επίσης μέλος του φεμινιστικού κινήματος εκείνης της δεκαετίας. Ακόμα, παρά το έντονο πολιτικό μήνυμα της τέχνης της, η Jenny Holzer δεν απέκλεισε την προβολή των έργων της σε χώρους και διεθνείς εκθέσεις στενά συνδεδεμένες με την αντίληψη της τέχνης ως εμπορικό προϊόν και ως θέαμα, όπως η Μπιενάλε της Βενετίας, το μουσείο Guggenheim στην Νέα Υόρκη και το Μπιλμπάο, το Μουσείο Αμερικανικής τέχνης και άλλα.

“Η κατάχρηση της εξουσίας δεν αποτελεί έκπληξη”

 

Τα έργα της περιέχουν ιδιαίτερα έντονα μηνύματα, τα οποία προκαλούν τον περαστικό να σταματήσει για να τα επεξεργαστεί. Το έργο της Holzer έχαιρε τόσης απήχησης καθώς η ίδια χρησιμοποιούσε τις περισσότερες φορές προσιτά μέσα όπως πινακίδες και υπερμεγέθη προβολικά πάνω σε προσόψεις κυβερνητικών, επιχειρηματικών και άλλων κτιρίων, έτσι ώστε να κάνει και τον πλέον αδιάφορο να γίνει θεατής τον έργων της και να τα προσδιορίσει ανάλογα. 

Παρουσιάζοντας ένα σύνολο φράσεων, με τρόπο που μιμούταν τα διαφημιστικά σλόγκαν, με μέσα, δηλαδή, που είναι συνηθισμένα στη διαφήμιση όπως η τηλεόραση, οι ηλεκτρονικές πινακίδες, τα φλυτζάνια του καφέ κτλ, η Holzer εγείρει πολλά ερωτήματα όπως το τι μπορούν να δουν τα μάτια μας και τι δεν μπορούμε να δούμε εμείς στα media. Ή αν οι πολίτες σήμερα έχουν κάποιο ουσιαστικό έλεγχο πάνω στην πληροφορία που τους παρέχεται από τα μέσα. 

Αν και η Holzer βασίστηκε εκτενώς στην ποίηση και σε μηνύματα άλλων, χρησιμοποιώντας υποστηρικτικό υλικό από αυτούς και ισχυρή πολιτική ορολογία όταν αναφερόταν στον πόλεμο και τους πρόσφυγες, κάποια από τα πλέον αφοριστικά της μηνύματα είναι όντως δικά της. Το 1977 ξεκίνησε μια σειρά μηνυμάτων που είναι γνωστά ως Φανερές Αλήθειες (Τruisms).

“Οι άντρες δε σε προστατεύουν πια”

Τα πιο χαρακτηριστικά από αυτά είναι: «Οι αποκλίνοντες θυσιάζονται για την αύξηση της ομαδικής αλληλεγγύης (Deviants are sacrificed to increase group solidarity) », «Το χρήμα δημιουργεί το γούστο  (Money creates taste)» , «Η ρομαντική αγάπη εφευρέθηκε για να χειραγωγεί τις γυναίκες (Romantic love was invented to manipulate women) », «Η ιδιωτική περιουσία δημιούργησε το έγκλημα (Private property created crime) », «Η κατάχρηση της εξουσίας δεν αποτελεί καμία έκπληξη (Abuse of power comes as no surprise) ».

Τα Truisms άρχισαν να εμφανίζονται μόλις 3 χρόνια μετά την απομάκρυνση των στρατευμάτων των Ηνωμένων Πολιτειών από το Βιετνάμ. Ειδικά το τελευταίο (Abuse of power comes as no surprise) φαίνεται να ταιριάζει πολύ σε ό,τι συνέβη υπό την διοίκηση του Νίξον, κατά την διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ και του σκανδάλου Watergate.

Value Valuer

πηγή: Άπατρις