Πιστόριους: Η «κατανόηση» για μια εμβληματική συζυγοκτονία

Εξ αμελείας ο φόνος της 27χρονης Ρίβα Στέενκαμπ από τον σύντροφό της Όσκαρ Πιστόριους, είχε αποφανθεί το δικαστήριο της Πρετόρια εδώ και λίγον καιρό. Με βάση αυτή την ετυμηγοαία και η καταδίκη του Πιστόριους σε πενταετή φυλάκιση, μετά από μια πολύκροτη και διεθνούς ενδιαφέροντος δίκη, η οποία έχει να κάνει από τη μια με το μεγάλο όνομα του παραολυμπιονίκη, ενώ από την άλλη αντιμετωπίζει το συχνότατο φαινόμενο της συζυγοκτονίας που καταδικάζεται γενικά από όλους τους διεθνείς οργανισμούς. Όταν όμως έρθουμε στην πράξη, τα πράγματα αλλάζουν.

«Πιστεύω ότι μια ποινή χωρίς φυλάκιση θα έστελνε λάθος μήνυμα στην κοινότητα. Από την άλλη μεριά, ούτε μια μακρόχρονη ποινή θα ήταν κατάλληλη, γιατί θα στερείτο από το στοιχείο της ευσπλαχνίας» είπε η πρόεδρος του δικαστηρίου Τοκοζίλε Μα, αλλά, γνωρίζοντας ότι θα είναι πολλοί και πολλές που διαφωνούν με την ποινή αυτή, πρόσθεσε ότι «Η κοινωνία δεν μπορεί να έχει πάντα αυτό που θέλει. Τα δικαστήρια δεν υπάρχουν για να διαγωνίζονται σε φιλολαϊκότητα, αλλά για να απονέμουν δικαιοσύνη… Το κοινό μπορεί ίσως να μην γνωρίζει την διαφορά μεταξύ της τιμωρίας και της εκδίκησης».

Ο Πιστόριους καταδικάστηκε επίσης σε τρία χρόνια φυλάκιση με αναστολή για παράνομη οπλοχρησία, όταν είχε πυροβολήσει κάτω από το τραπέζι σε ένα εστιατόριο.

Η πρόταση του εισαγγελία Τζέρι Νελ ήταν η καταδίκη σε 10 έτη φυλάκιση, υποστηρίζοντας ότι αυτή θα ήταν «η ελάχιστη ποινή που θα ικανοποιούσε την κοινωνία». Υποστήριξε ότι «Είναι σοβαρή υπόθεση, η αμέλεια πλησιάζει οριακά την πρόθεση, δέκα χρόνια είναι το ελάχιστο». Η οικογένεια του αθλητή φαίνεται μάλλον πανευτυχής, και γράφεται στα διεθνή μέσα ότι δεν έχει πρόθεση να κάνει έφεση.

Ο παραολυμπιονίκης βέβαια εμπνέει πολύν κόσμο με την προσπάθεια και τα κατορθώματά του στον αθλητισμό, αυτό όμως δεν μπορεί να επισύρει τόσο μικρή ποινή για μια συζυγοκτονία, η οποία τραβήχτηκε από τα μαλλιά για να ονομαστεί «εξ αμελείας», αφού η κοπέλα ήταν κλεισμένη στο μπάνιο και ο Πιστόριους πυροβόλησε τέσσερεις φορές, «νομίζοντας ότι είναι διαρρήκτης» (Και ο διαρρήκτης είναι άνθρωπος, όπως αναφέρουν πιο κάτω οι αλληλέγγυες φεμινίστριες).

Το γιατί μια γυναίκα κλείνεται στο μπάνιο το γνωρίζουμε από άπειρες περιπτώσεις βίας ή απειλής βίας από τον σύζυγο ή τον «σύντροφο» μέσα στο σπίτι. Κλείνεται για να γλυτώσει, μήπως γλυτώσει, αλλά εκείνη δεν γλίτωσε. Ακόμα και η πρόεδρος, δήλωσε ότι ο κατηγορούμενος «γνώριζε πως η τουαλέτα ήταν ένας περιορισμένος χώρος και πως δεν υπήρχε κανένας τρόπος διαφυγής για το πρόσωπο που βρισκόταν πίσω από την πόρτα».

Η ψυχολόγος Λορ Χάρτσενμπεργκ, δήλωσε κατά την ακροαματική διαδικασία, πως «έχουμε μπροστά μας έναν τσακισμένο άνθρωπο, που έχει χάσει τα πάντα». … «Έχει χάσει την ηθική και επαγγελματική του υπόληψη, έχει χάσει τους φίλους του, έχει χάσει την καριέρα του και κατά συνέπεια τη δυνατότητα να κερδίσει τα προς το ζην και την οικονομική του ανεξαρτησία». Στις δηλώσεις της ψυχολόγου, ο εισαγγελέας Τζέρι Νελ ανταπάντησε: «Εδώ έχουμε έναν τσακισμένο άνθρωπο, αλλά είναι εν ζωή». Επιπλέον, ανέφερε, «Μας κάνει εντύπωση που η ψυχολόγος δεν ανέφερε το παραμικρό για τη νέα σχέση που διατηρεί ο Πιστόριους».

Ο Πιστόριους θα εκτίσει το πολύ 20 μήνες στη φυλακή, και μετά στο σπίτι κατ’ οίκον περιορισμό.

Πάντως, η Επιτροπή των Παραολυμπιακών αγώνων αποφάσισε ότι ο Πιστόριους αποκλείεται μέχρι το 2019. Τότε, βέβαια, θα είναι πολύ μεγάλος. Δεν ξέρουμε όμως αν θα τηρηθεί και αυτή η απόφαση.

«Ναι, είμαι πολύ ικανοποιημένος» δήλωσε προς τους δημοσιογράφους ο Μπάρι Στέενκαμπ, ο πατέρας του θύματος, ενώ ο συνήγορος της οικογένειας διευκρίνιζε: «Πιστεύουν πως είναι σωστή, είναι ικανοποιημένοι από την ποινή». Και όμως, οι γονείς της Ρίβα Στέενκαμπ είχαν δηλώσει απογοητευμένοι όταν, στη διάρκεια της διαδικασίας, βγήκε η απόφαση του δικαστηρίου ότι ο φόνος ήταν εξ αμελείας. Αντίθετη δήλωση έκανε η μητέρα.

Η Ένωση Γυναικών Νότιας Αφρικής (ANC WOMEN’s LEAGUE), που υποστηρίζει την μητέρα της Reeva Steenkamp σε όλη τη διάρκεια της δίκης, έγραψε στο τουίτερ διαδοχικά μετά την ποινή: «Η ένωσή μας βλέπει, μαζί με όλο το έθνος, με ανησυχία την ποινή του Όσκαρ Πιστόριους από το ανώτατο δικαστήριο»… «Είμαστε δυσαρεστημένες με τον χαρακτηρισμό του φόνου εξ αμελείας, αντί εκ προθέσεως…. Η πεποίθησή μας για το θέμα αυτό προέρχεται από το γεγονός ότι όποιος και αν ήταν αυτός που ήταν κλεισμένος στο μπάνιο, ο κ. Πιστόριους πυροβόλησε για να σκοτώσει, και συνεπώς έγινε φόνος. … Θα κάνουμε ενέργειες για έφεση, προς όφελος του δικαστικού συστήματος. … Έχουμε με συνέπεια υποστηρίξει να επιβάλλονται αυστηρές ποινές σε όλες τις περιπτώσεις βίας κατά των γυναικών και παιδιών. Ως Οργάνωση, ενδιαφερόμαστε έντονα με το υψηλό επίπεδο συζυγοκτονιών στη χώρα μας. Οι στατιστικές δείχνουν ότι μια γυναίκα δολοφονείται στη Νότιο Αφρική κάθε οκτώ ώρες».

Να συμφωνήσουμε με την οργάνωση αυτή, και να προσθέσουμε ότι ο κάθε συζυγοκτόνος που δεν είναι παραολυμπιονίκης, μπορεί να επικαλείται την «ισότητα μεταχείρισης» με βάση την ελαφριά ποινή του Πιστόριους.

Σίσσυ Βωβού