Βιβλιοπαρουσίαση: Ο ΧΟΡΟΣ ΤΟΥ ΙΣΗΜΕΡΙΝΟΥ
Της Μαρίας Παπαδημητρίου
Εκδόσεις «Μελάνι»
Η Μάρω Κώνστα, μας έστειλε όλα τα στοιχεία για το βιβλίο και την παρουσίασή του, καθώς και την δική της ομιλία. Την ευχαριστούμε.
Το Μωβ
Η Μαρία Παπαδημητρίου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε θέατρο στο Institute d’ Etudes Theatrales της Σορβόννης. Ταξίδεψε πολύ. Έζησε εκτός Ελλάδος, τέσσερα χρόνια στη Βραζιλία και τέσσερα στη Γαλλία. Πήρε ενεργό μέρος στο αυτόνομο γυναικείο κίνημα. Έγραψε τα βιβλία: Λαβύρινθος, μυθιστόρημα 1966, β’ έκδοση Καστανιώτης 1988 (Γαλλική μετάφραση Les grilles, Julliard 1969), Το μαχαίρι, νουβέλα, Κέδρος 1978, Η σπηλιά, μυθιστόρημα, Κέδρος 1983, Ειρήνη, μυθιστόρημα Κέδρος 1986, β’ έκδοση Αγρα 1998, Αψινθος ο πικρός, μυθιστόρημα ‘Αγρα 1996, Ένας ήσυχος φόνος, νουβέλα, Αλεξάνδρεια 2004.
Η παρουσίαση του τελευταίου της μυθιστορήματος «Ο χορός του Ισημερινού» έγινε στις 13-10-2014 στο βιβλιοπωλείο Πλειάδες στο Παγκράτι (Σπύρου Μερκούρη 62).
Για το βιβλίο μίλησαν οι:
Κώστας Γ. Παπαγεωργίου, συγγραφέας
Μάρω Κώνστα, εκπαιδευτικός
Θάνος Φωσκαρίνης, ποιητής-θεατρολόγος
Αποσπάσματα από το βιβλίο διάβασε ο ηθοποιός Θοδωρής Σκούρτας.
Η ομιλία της Μάρως Κώνστα:
Είναι δύσκολο να χωρέσουν σε λίγες γραμμές όλα όσα ανακινήθηκαν μέσα μου διαβάζοντας ένα βιβλίο που σε ταξιδεύει, άλλοτε σε μια καραβέλα κι άλλοτε σ ένα κρουαζιερόπλοιο…
Ο Χρόνος, ο Έρωτας κι η Άννα ταξιδεύουν στη θάλασσα και μαζί τους οι μνήμες κι οι αναγνώστες…
Η θάλασσα, με τα πολλά και διαφορετικά χρώματα, είναι το ταξίδι.
Άλλοτε σε λικνίζει και άλλοτε σε απειλεί.
Είναι τα ρεύματα των συναισθημάτων, που διαδέχονται το ένα το άλλο, τα κύματα που σηκώνονται βίαια , και μαζί ο ήρεμος γυαλιστερός καθρέφτης.
Είναι τα πλάσματά της που κάποτε αναδύονται…
Είναι ο βυθός της που σε προσκαλεί να τον εξερευνήσεις και σ’ αποπλανεί.
Είναι η μέθη του βυθού….
Και όπως ισχύει στα μαθηματικά ( εξ’ άλλου η Άννα και η συγγραφέας είναι αριθμολάγνες) , ανάμεσα σε δύο οριακά σημεία υπάρχουν άπειρα σημεία…
Στην αρχή και στο τέλος ενός ταξιδιού, ανάμεσα στις δύο οριακές στιγμές της ύπαρξης μας , τη γέννηση και τον θάνατο, ανεξάρτητα από το πόσο απέχουν μεταξύ τους , υπάρχουν άπειρες στιγμές που όσο κι αν τις θεωρούμε ασήμαντες, εκείνες , διεκδικούν τη θέση τους σ’ αυτό που είμαστε.
Το βιβλίο ξεκινάει αντίστροφα με το θάνατο της Άννας και καλεί επιτακτικά τον αναγνώστη να βυθιστεί μέσα της και να την εξερευνήσει.
Προχωρώντας στην ανάγνωση κι ενώ ταξιδεύεις γλυκά κι ανυποψίαστα εισβάλει με πολύ φυσικό και μεστό τρόπο η αλήθεια της ηρωίδας που δεν σου είναι καθόλου ξένη…
Η Άννα γεννήθηκε στις 11-11-1111 …
Τα παιδικά της χρόνια τα έζησε ανάμεσα σε μια καραβέλα μαζί με σκοτεινούς και ριψοκίνδυνους ναυτικούς, και στη Μάλτα των Ιπποτών, πάντα ,προστατευμένη από την στρουμπουλή θεία της με τη βαθιά και συγκρατημένη τρυφερότητα.
Την εφηβεία της στην γλυκιά και φωτεινή Αττική, και την ενηλικίωση της στο σήμερα, με συνεχείς εναλλαγές προσωπικών περιπλανήσεων σ’ όλες τις θάλασσες και θαλπωρής στις στεριές.
Ο ακαθόριστος χρόνος, ιστορικός και προσωπικός διατρέχει το βιβλίο και την ηρωίδα που ζει ανάμεσα στο παρελθόν, το παρόν και το δυνητικό μέλλον…
Το παρελθόν είναι αυτό που καθορίζει το μέλλον και αναβιώνει αισθαντικά στη μνήμη…
Τα γεγονότα και κυρίως το νόημα τους και η ερμηνεία τους αλλάζουν διαρκώς στην πορεία του χρόνου.
Ο απόμακρος κι ερωτικός πατέρας με τις μεγάλες απουσίες, κυρίαρχος στην αισθαντική αναζήτηση της Άννας. Η απουσία, εξ’ άλλου είναι που προκαλεί μυθοπλασία και δυναμώνει την επιθυμία…
Ο τρομακτικός καπετάνιος των παιδικών της χρόνων άγριος σαν το φόβο, και απαλός σαν ένα στιγμιαίο χάδι…
Η παρουσία της μητέρας μέσα από το πορτραίτο της, προμήνυμα της δικής της εμπειρίας…
Και οι λοιποί συγγενείς . .. που δεν είναι καθόλου ασήμαντοι. Τα αδέλφια, οι θείοι, και κυρίως οι θείες, λιγότερο ή περισσότερο, ζεστές, χαριτωμένες, η κάθε μια με τη δική της προσωπικότητα παρούσες στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον .
Όλοι οι χαρακτήρες φτιαγμένοι με αγάπη, ενίοτε με τρυφερή ειρωνεία, όπως η θεία Δέσποινα, το υποχόνδριο, ή ο θείος Αριστοτέλης, καλός, ίσως και λίγο συμπαθητικά βλάκας, με μια κάποια επιτυχία στις γυναίκες…
Όλοι όσοι, αγάπησε ή και μίσησε η ηρωίδα, όπως και η κάθε μία, ο καθένας από μας, που μας συνοδεύουν κάποτε στη ζωή με σάρκα και οστά, και που κάποια στιγμή γίνονται φαντάσματα, αγαπημένα φαντάσματα που μας συντροφεύουν στο μοναχικό ταξίδι .
Όλοι οι άνθρωποι που η ηρωίδα επιθύμησε ή μοιράστηκε κάτι μαζί τους, μ’ ότι είχε να της δώσει ο καθένας κι ότι μπόρεσε να πάρει.
Όλα όσα της προσφέρθηκαν και όλα όσα της στερήθηκαν , ότι έλειψε και ότι περίσσεψε είναι η ίδια η ζωή όλων μας…
Στη ζωή της Άννας έζησαν πολλές γυναίκες μαζί. Χώρεσαν τόσο διαφορετικές στιγμές, τόσα διαφορετικά συναισθήματα. Έτσι δεν συμβαίνει σε κάθε ζωής; Να παίζουμε εναλλάξ τόσο αντίθετους ρόλους; Να ενοποιούνται τόσες αντιφάσεις; Να υπάρχει ταυτόχρονα τόση ομορφιά και τόση ασχήμια στο ίδιο πρόσωπο; Όπως στο πρόσωπο της Δανάης….
Στη νεότητα το μέλλον διαρκεί πολύ.
Ταξιδεύουμε μονίμως ανάμεσα σε δύο αντίθετους πόλους που ο καθένας μας μαγνητίζει και μας έλκει προς το μέρος του.
Πλησιάζοντας τον “Ισημερινό” οι απουσίες πληθαίνουν, η δράση παραχωρεί τη θέση της στη νοσταλγία και η μοναξιά γίνεται συνειδητή επιλογή για την Άννα. Αναγνωρίζει την φυσική φθορά που οδηγεί αναπόφευκτα στο κενό, αλλά κυρίως έχει τη δυνατότητα ή ίσως και την πολυτέλεια που δεν είναι δεδομένη σ’ όλους, ν’ αναστοχαστεί…
Ο πρώτος εραστής, ο μελαμψός άντρας στο Πορτ Σάιντ, η επιθυμία και ο κίνδυνος, ο έρωτας κι ο αποχωρισμός, η ηδονή κι ο θάνατος δεμένα μεταξύ τους , άλλοτε συνυπάρχουν αρμονικά κι άλλοτε ανταγωνίζονται ποιος θα υπερισχύσει …
Κάθε άγγιγμα, κάθε μυρωδιά, κάθε εικόνα αναδύονται από τα βάθη….
Η στιγμή, με τη δύναμη της αναβιώνει μ’ όλες τις αισθήσεις.
Είναι η κατάδυση που σ’ οδηγεί στην κατανόηση της ζωής σου, στη συμφιλίωση ίσως μ’ αυτήν;
Δεν είμαι απόλυτα σίγουρη.
Πάντως η συγγραφέας αμφισβητεί την ηρωίδα της, παίζει λίγο μαζί της και τ’ αφήνει όλα ανοιχτά….
Όμως η κάθε αναγνώστρια και ο κάθε αναγνώστης έχει την ελευθερία να δώσει το δικό του νόημα στους συμβολισμούς και να κρατήσει αυτό που τον αφορά και είναι η προσωπική του αλήθεια….
Σε μένα, αυτό συνέβη.