Λουκρητία Βοργία 1480 – 1519

αλιεύει και σχολιάζει η Βέρα Σιατερλή

Άλλη μία ατίθαση γυναίκα, πασίγνωστη για την ομορφιά της, που έμεινε στην ιστορία παρεξηγημένη για «τους σκανδαλώδεις» έρωτές της πληρώνοντας «αμαρτίες γονέων, επειδή κατηγορήθηκε για εγκλήματα στα οποία φέρεται να είχε αναμειχθεί» Διέθετε εξαιρετική ομορφιά και πολλές χάρες, ενώ ο ήπιος χαρακτήρας και η ιδιαίτερη ευφυΐα της τη βοήθησαν στο ρόλο τον οποίο ίσως ασυναίσθητα να διαδραμάτισε. Οι αλλεπάλληλοι γάμοι της μάλλον υπήρξαν σκόπιμοι προκειμένου να ικανοποιήσουν τη φιλοδοξία του πατέρα της και την αύξηση της δύναμης του αδελφού της. Μέχρι σήμερα έχει τον «τίτλο» της «φαρμακομούνας» επειδή πέθαιναν οι σύζυγοί της. Στις δημώδεις ελληνικές εκφράσεις με το πλήρες όνομα Λουκρητία Βοργία αποδίδεται συνηθέστερα ως χαρακτηρισμός ατόμου ραδιούργου, γυναίκα ή άνδρα. Κατά μία κρίση η Λουκρητία δεν ήταν τύπος ανήθικης αλλά μάλλον της αήθους γυναίκας, που όμως μπορούσε να διακρίνει τα όρια μεταξύ της ηθικής και της ανηθικότητας Ο Γκέμπχαρτ (Gebhart) της αποδίδει «Όλα της ήταν φευγαλέα, ακαθόριστα, αμφίρροπα, άτολμα, τόσο στο πνεύμα όσο και στην έκφρασή της και προπάντων ο χαρακτήρας της. Κατέστη κοντά στον πατέρα της και τους φιλόδοξους αδελφούς της “ευμάλακτος κηρός”, “χαρίεσσα σκλάβα”, που όμως η εκπαίδευσή της δεν μόρφωσε την αιδώ, ούτε τον λεπτοφυή γυναικείο αυτοσεβασμό.

Έτσι ως γλυκύτατη γυνή προετοιμάστηκε να δεχτεί χωρίς αντιστάσεις τις σκανδαλωδέστερες περιπέτειες του Οίκου των Βοργίων τις οποίες κάποια ψυχική αναισθησία τις καθιστούσε λιγότερο οδυνηρές για την ίδια. Συνήθισε στο πόνο, όπως συνήθισε τα παράξενα θεάματα της παπικής αυλής».

y d

“Πορτραίτο μιας γυναίκας” του Μπαρτολομέο Βενέτο. Παραδοσιακά θεωρείται ότι είναι της Λουκρητίας Βοργία

Πατρόνα της Αναγέννησης, προστάτιδα των τεχνών και μία από τις πιο αινιγματικές γυναίκες όλων των εποχών. Καρπός μιας σκανδαλώδους σχέσης, η Λουκρητία Βοργία (Lucrezia Borgia) γεννήθηκε στις 18 Απριλίου του 1480 στο Σουμπιάκο της Ρώμης. Ήταν νόθα κόρη του πάπα Αλέξανδρου ΣΤ’, κατά κόσμον Ροντρίγκο Βοργία, και της Βανότσα Κατανέι  και αδελφή του Καίσαρα Βοργία , Ιωάννη Βοργία και Γοδεφρείδου Βοργία– μια οικογένεια από τις πιο λαμπρές, αλλά και αδίστακτες της εποχής.

Στο χορό εξουσίας και αίματος που έκανε διαβόητους τους Βοργίες, η Λουκρητία κατηγορήθηκε ότι συνωμότησε στην εξόντωση των συζύγων της, ότι δηλητηρίασε τους αντιπάλους του πατέρα της κι ότι διατηρούσε αιμομικτικές σχέσεις με τον αδερφό της.

Σε πολύ νεαρή ηλικία αρραβωνιάστηκε διαδοχικά δύο Ισπανούς ευγενείς, τον Δον Χερουβίν ντε Σεντέλλος και τον Γασπάρντο ντε Προσίντα. Όταν όμως ο πατέρας εξελέγη Πάπας προκειμένου να εξυπηρετήσει τις πολιτικές του βλέψεις, διέλυσε τους αρραβώνες της Λουκρητίας και την πάντρεψε σε ηλικία 13 ετών, με τον Τζιοβάνι Σφόρτσα Πεζάρο, νόθο γιο του Αλέξανδρου Σφόρτσα, κόμη του Μιλάνου.

Ο πρώτος γάμος της, με τον Σφόρτσα ακυρώθηκε από τον πατέρα της πέντε χρόνια αργότερα και τότε η Λουκρητία αναγκάστηκε να παντρευτεί πάλι για πολιτικούς σκοπούς, τον Αλφόνσο ντι Μπιντέλια, νόθο γιο του βασιλιά της Νάπολης Αλφόνσου Β΄ της Αραγωνίας. Όταν όμως οι Βοργίες συμμάχησαν με τον Βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκο ΙΒ΄για να καθυποτάξουν το Βασίλειο της Νάπολης, ο δεύτερος σύζυγός της Λουκρητίας στραγγαλίστηκε. Ο Καίσαρας μπήκε στη κρεβατοκάμαρα γαμπρού του απομάκρυνε την αδελφή του και με τη βοήθεια του σωματοφύλακά του, Μικελόττο, τον δολοφόνησε το 1500 .

Μεταξύ των δύο γάμων, η Λουκρητία είχε συνάψει σχέση με έναν νεαρό παπικό ακόλουθο, τον Πέντρο Καλντερόν. Στη σχέση αυτή δόθηκε δραματικό τέλος από τους Βοργίες. Ο Πέντρο μαχαιρώθηκε και αργότερα βρέθηκε στον Τίβερη, με τα χέρια και τα πόδια του δεμένα. Μετά τον θάνατο του δεύτερου συζύγου της η Λουκρητία κατέφυγε στο πύργο του Νέππι. Τότε ξέσπασε το σκάνδαλο για αιμομικτικές σχέσεις που μπορεί να είχε με τον πατέρα της και τον αδελφό της. Αφορμή αυτού ήταν το γεγονός ότι το 1498 η Λουκρητία είχε γεννήσει κατά τον 2ο γάμο ένα βρέφος άρρεν. Το 1501 φέρεται και με δεύτερο βρέφος με το όνομα Τζοβάνι (Ιωάννη) το οποίο και ανέτρεφε και για το οποίο ο Πάπας εξέδωσε δύο αναγνωριστικές βούλες που φυλάσσονταν στα αρχεία της Μόντενα. Στη μεν μία εξ αυτών ο Πάπας αναγνώριζε το βρέφος ως τέκνο του Καίσαρα Βοργία, στη δε άλλη ως τέκνο δικό του. Η διπλή αυτή αναγνώριση της πατρότητας του παιδιού ενισχύει παρά συσκοτίζει ακόμη περισσότερο τις κατηγορίες των χρονικογράφων της εποχής για τις πιθανές αισχρές και οργιώδεις σχέσεις πατέρα, αδελφού και κόρης. Βέβαια σ΄ αυτό το σημείο έδωσε λαβή να υποστηρίζεται και η ενεργή συμμετοχή της Λουκρητίας σε όλες τις οργιώδεις εορτές που συνήθιζε ο Πάπας στα ποντιφικά ανάκτορα.

Σύμφωνα με τα νέα σχέδια της οικογένειάς της, το 1501 η Λουκρητία παντρεύτηκε τον Αλφόνσο του Εστ, κατόπιν σκληρών διαπραγματεύσεων για την προίκα της. Μετά το θάνατο του πατέρα του, το 1505, ο Αλφόνσο έγινε Δούκας της Φεράρα και η Λουκρητία, Δούκισσα.

Στη Φεράρα, η Λουκρητία κατάφερε επιτέλους να «δραπετεύσει» από το διεφθαρμένο οικογενειακό της περιβάλλον. Δημιούργησε μία λαμπρή αυλή, που προσέλκυσε τους επιφανέστερους καλλιτέχνες, συγγραφείς και λόγιους της εποχής εκείνης, κερδίζοντας την εκτίμησή τους με την ομορφιά και την ευγένειά της. Υπήρξε αφοσιωμένη σύζυγος και απέκτησε επτά παιδιά… Η τελευταία γέννα, όμως, ήταν μοιραία. Πέθανε, κατά τη διάρκεια του τοκετού, στις 24 Ιουνίου του 1519.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, δεν υπάρχει καμία ιστορική απόδειξη που να επιβεβαιώνει τα όσα της καταμαρτυρούν. Εντούτοις, το όνομά της έμεινε στην ιστορία ως συνώνυμο της ακολασίας και της ίντριγκας. Έτσι απεικονίζεται, τόσο στο δράμα του Βίκτορος Ουγκώ, όσο και στην όπερα του Ντονιτσέτι, δύο μεγάλα έργα που βασίζονται σ’ αυτούς τους μύθους.

Σε κάποια δε επιστολή της, λίγο πριν πεθάνει, προς τον Πάπα Λέοντα Ι΄ διαφαίνεται το παράπονο μιας πικραμένης ύπαρξης στην οποία το παρελθόν, της είχε αφήσει μάλλον μελαγχολικές παρά φρικιαστικές αναμνήσεις.
ΠΗΓΗ: http://www.sansimera.gr/biographies/114#ixzz3XdYCkNWl

http://el.wikipedia.org