«Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα» – Σεξιστικές διαφημίσεις που άφησαν εποχή

της Κατερίνας Λυμπεροπούλου
πηγή: thetoc

Ηταν μια διαφήμιση για το Protein World, το διαιτητικό συμπλήρωμα που ξεσήκωσε έναν απίστευτο σάλο στη Μεγάλη Βρετανία. «Παίζοντας» με τις λέξεις beach (παραλία)  και bitch (σκύλα), το σύνθημα της διαφήμισης «Are you beach body ready?» και παρουσιάζοντας ένα σχεδόν εξωπραγματικά τέλειο γυναικείο σώμα, η διαφήμιση θεωρήθηκε ότι, μεταξύ άλλων, υιοθετούσε ένα πρότυπο ομορφιάς που, ούτε λίγο ούτε πολύ, …πρόσβαλλε μια γυναίκα σε φυσιολογικές αναλογίες.

(Σημείωση του Μωβ: Εδώ η αρθρογράφος πέφτει λίγο έξω και υποτιμά τη σημασία αυτής της διαφήμισης. Μπορείτε να διαβάσετε τη δική μας άποψη εδώ)

 

Οι πραγματικά προσβλητικές διαφημίσεις

Τι θα έλεγαν όσοι διαμαρτυρήθηκαν, όμως, αν έπεφταν πάνω σε μερικές πραγματικά προσβλητικές διαφημίσεις για το γυναικείο φύλο; Δεν είναι τυχαίο ότι δημιουργήθηκαν τις δεκαετίες του ’50, του ’60 και του ’70 όπου η θέση της γυναίκας ήταν σαφώς μειονεκτικότερη απ’ ότι σήμερα. Χωρίς αμφιβολία, ωστόσο, εκείνοι που τις δημιούργησαν θα ήθελαν να μην τις ξαναδούν ποτέ; Πάρτε μια ιδέα:

 

Σούπες, γραβάτες, κονσέρβες και … το ξύλο βγήκε από τον Παράδεισο

(Αριστερά) διαφήμιση σούπας της Heinz του 1950 που ξεκινούσε ως εξής: «Οι περισσότεροι σύζυγοι, σήμερα, έχουν σταματήσει να δέρνουν τις γυναίκες τους». Η ρεκλάμα στη συνέχεια απεικονίζει έναν κύριο να χασμουριέται μπροστά στην ξαφνιασμένη σύζυγό του και διατυπώνει την εξής ερώτηση: «Ο σύζυγός σας χασμουριέται στο τραπέζι;»

(Κέντρο) διαφήμιση γραβάτας με την υπογραφή Van Heusen (1951)  «Δείξ’ της ότι αυτός είναι ένας κόσμος για τους άντρες» αναφέρει εικονίζοντας έναν άντρα αναπαυτικά ξαπλωμένο και μια γυναίκα να τον σερβίρει έχοντας υποκλιθεί κάτω από το κρεβάτι.

(Δεξιά) η διαφήμιση με την υπογραφή Chase and Sanborn (1952) απεικονίζει έναν άντρα να «τις βρέχει» στον πισινό της κυρίας του.«Αν ο σύζυγός σας μάθει ποτέ ότι δεν κάνεις την κατάλληλη έρευνα για φρέσκο καφέ (να τι θα πάθεις)», γράφει.

 

Διαφήμιση με την υπογραφή Pitney-Bowes: «Εξακολουθεί να είναι παράνομο να σκοτώνεις γυναίκες;»

(Επάνω αριστερά) διαφήμιση της μπύρας Schlirtz (1952) με την νοικοκυρά να βάζει τα κλάματα που έκαψε το φαγητό και το σύζυγό της να την παρηγορεί με τα εξής λόγοα: «Μην ανησυχείς γλυκιά μου, (τουλάχιστον) δεν έκαψες τη μπύρα». (Κάτω αριστερά) διαφήμιση του μπουκαλιού Alcoa Aluminum (1953) που αναρωτιέται: «Εννοείτε ότι μια γυναίκα μπορεί να το ανοίξει;» (Δεξιά) Διαφήμιση με την υπογραφή Pitney-Bowes(1953) το οποίο ακόμα και μια γυναίκα χωρίς την παραμικρή ικανότητα σε μηχανικά ζητήματα μπορεί να το ανοίξει. Στη συνοδευτική φωτογραφία ένας άντρας απηυδισμένος προσπαθεί να εξηγήσει σε μια γυναίκα πως λειτουργεί η συγκεκριμένη μηχανή κι εκείνη δείχνει να μην θέλει να καταλάβει. «Εξακολουθεί να είναι παράνομο να σκοτώνεις γυναίκες;», είναι η απίστευτη λεζάντα της φωτιγραφίας.

 

Προϊόν «προκαλεί» νοικοκυρά: Ξεκπουμπίσου από την κουζίνα!

(Αριστερά) διαφήμιση της Unilever και του υγρού για πιάτα Lux (1955) μια μια νοικοκυρά να καμαρώνει δίπλα σε αμέτρητες στοίβες πιάτα που έχει πλύνει, ενώ το νέο προϊόν την προκαλεί όχι και με τον πλέον ευγενικό τρόπο: «Ξεκουμπίσου από την κουζίνα σύντομα!» (Δεξιά) διαφήμιση της Budweiser (1956).με το σχόλιο: «Είναι η μπύρα που ικανοποίησε περισσότερους συζύγους απ’ όσες κανένας άλλος δεν μπόρεσε». Και απεικονίζει μια νύφη με την εξής λεζάντα: «Παντρεύτηκε δυο άντρες».

 

Πουλόβερ και πολυμίξερ με γυναίκες που «τυλίγουν»

(Αριστερά) διαφήμιση των πουλόβερ Drummond (1959) που δείχνει δυο άντρες ορειβάτες και κάτω από το βράχο που στέκονται μια γυναίκα να προσπαθεί να τραβήξει τον έναν με ένα σκοινί. «Οι γυναίκες ελκύουν (Women are o drag)» αναφέρει η λεζάντα, όμως, ο συνειρμός με το drug (ναρκωτικό) είναι κάτι παραπάνω από εμφανής. ((Δεξιά) διαφήμιση του πολυμίξερ της kenwood (1961) με τη λεζάντα: «Γι’ αυτό είναι οι γυναίκες» και το συμπληρωματικό σχόλιο: «Ο Σεφ (δηλαδή ο σύζυγος ή το …. πολυμίξερ) κάνει τα πάντα εκτός από μαγείρεμα. Γιαυτό είναι οι γυναίκες»…

 

«Είστε αρκετά … γυναίκα για να αγοράσετε τη μουστάρδα του άντρα σας;»

(Αριστερά) διαφήμιση της Volkswagen (1964): «Οι γυναίκες είναι ευγενικές και ήπιες αλλά χτυπούν πράγματα… Μπορεί να τρυπήσει την κουκούλα. Να κάνει αμυχές στην πόρτα». Η διαφήμιση εικονίζει ένα χτυπημένο αυτοκίνητο. Και εντός του κειμένου γράφει: «Αργά ή γρήγορα η γυναίκα σου θα επιστρέψει σπίτι… Ενας από τους καλύτερους λόγους να έχει κανείς Volkswagen» (Δεξιά) διαφήμιση μουστάρδας της Nesbit (1964) αναρωτιέται: «Είστε αρκετά … γυναίκα για να αγοράσετε τη μουστάρδα του άντρα σας;»

 

«Τα τσιγάρα είναι σαν τις γυναίκες. Τα καλύτερα είναι λεπτά και πλούσια»

(Αριστερά) διαφήμιση της Dormeyer (1966): ΟΙ γυναίκες είναι απεγνωσμένες για οικιασκές συσκευές και θα έκλαιγαν για να τις αποκτήσουν. (Δεξιά) διαφήμιση των τσιγάρων Brown& Williamson (1967): «Τα καλύτερα είναι λεπτά και πλούσια». Και παραπάτων: «Τα τσιγάρα είναι σαν τις γυναίκες. Τα καλύτερα είναι λεπτά και πλούσια».

 

«Σκέφου (την αεροπορική εταιρεία) σαν τη μητέρα σου»…

(Αριστερά) διαφήμιση των καθαριστικών Pocter&Gamble (1968). Το φεγγάρι δεν πρόκειται να καθαρίσει μόνο του. «Οι γυναίκες του μέλλοντος θα κάνουν το φεγγάρι ένα πιο καθαρό μέρος να μένει κανείς», είναι η λεζάντα της φωτογραφίας που δείχνει μια γυναίκα με κράνος αστροναύτη και κρατά στα χέρια της το καθαριστικό. (Δεξιά) διαφήμιση των American Airlines (1968). Παρομοιάζουν τις υπηρεσίες του αμερικανικού αερομεταφορέα μ’ αυτές της … μητέρας. «Σκέφου τις σαν τη μητέρα σου», είναι η σχετική λεζάντα που συνοδεύει τη φωτογραφία μιας  τρυφερής και σοφιστικέ αεροσυνοδού.,

 

«Ρίξτο στη μούρη της και θα σε ακολουθήσει παντού…»

(Αριστερά) διαφήμιση των παυσίπονων Whitehall Labs (1969). Οπως αναγράφεται, προσφέρονται για να γλυπτώσουν τις κυρίες από τους …πονοκεφάλους του νοικοκυριού καθώς εικονίζεται μια γυναίκα που το κεφάλι της «οργώνουν» σκοτούρες όπως το σιδέρωμα, το πλύσιμο των πιάτων, το σούπερ μάρκετ και οι δραστηριότητες του παιδιού της. (Κέντρο) διαφήμοση των τσιγάρων Tipalet από τη Muriel. Θέλει να μας πείσει ότι το τσιγάρο έχει φτιαχτεί για τον άντρα αλλά μπορεί και να σαγηνεύσει τη γυναίκα. Εικονίζει έναν άντρα να φυσά στο πρόσωπο μιας γυναίκας τον καπνό του τσιγάρου του με τη λεζάντα: «Ρίξτο στη μούρη της και θα σε ακολουθήσει παντού…» (Δεξιά) διαφήμιση τωνξ ταρτών πουτίγκας Jell O (1969 – 1970) σύμφωνα με την οποία μια γυναίκα δεν μπορεί να καταλάβει τις ιεραρχίες στον επαγγελματικό χώρο. Εικονίζει μια γυναίκα να έχει δημιουργήσει τάρτες με τη συνοδευτική λεζάντα: «Συγχαρητήρια αγάπη μου, αλλάτι ακριβώς κάνει μια βοηθός ενός αντιπροέδρου»; «Πουτίγκα», είναι η απάντηση.

 

«Αυτό είναι ένα κομπιούτερ;…» ρωτά μια ξανθιά

(Αριστερά) διαφήμιση της Datacomp (1970) που δείχνει ότι υπάρχει ένας υπολογιστής τον οποίο μπορούν να χρησιμοποιήσουν όλοι…Ακόμα και γυναίκες. Εικονίζει μια δεσποινίδα να κάθεται έχοντας «εκθέσει» τα ωραία της τα πόδια με τη συνοδευτική ερώτηση: «Αυτό είναι ένα κομπιούτερ;…» (Δεξιά) διαφήμιση προϊόντος της General Mills γιατη διατήρηση του βάρους που δείχνει μια νοικοκυρά εν δράση. «Συνέχισε με τις δουλειές του σπιτιού», γράφει η λεζάντα. «Κι εμείς συνεχίζουμε να διατηρούμε χαμηλά το βάρος σου».

 

Και ο άντρας να … πατά το κεφάλι της γυναίκας (στην κυριολεξία)

)Αριστερά) διαφήμιση της Dacron (1970): «Είναι ωραίο να έχεις ένα κορίτσι γύρω στο σπίτι». Εικονίζει ένα χαλί – δέρμα που αντί για κεφάλι τίγρης έχει κεφάλι γυναίκας που το πατάει με το παπούτσι του ένας καλοντυμένος άντρας και με την παραπάνω λεζάντα. (Δεξιά) διαφήμιση του Mini (1971) που εικονίζει μια κλασσικά χαζοχαρούμενη  γυναίκα με ύφος αποσβολωμένο στο τιμόνι και με συνοδευτική λεζάντα: «Το αυτόματο Mini για απλούστατη οδήγηση…»

 

Καφές που ικανοποιεί το σύζυγο

Διαφήμιση της Acme (1963) που εικονίζει μια γυναίκα να χαμογελά σε μια μοσχομυριστή κούπα καφέ. Και η λεζάντα: Το σημαντικότερο πλεονέκτημα του καφέ είναι …πόσο πολύ θα ικανοποιήσει τον άντρα σου.