To Νόμπελ Λογοτεχνίας μπορεί να μην απονεμηθεί φέτος λόγω σεξουαλικού σκανδάλου

Επιμέλεια: Ιρέν Κόντου

Από τα 18 μέλη της Σουηδικής Ακαδημίας έχουν μείνει μόνο τα 10, μετά τις καταγγελίες για σεξουαλικές παρενοχλήσεις στους κύκλους της 

Είναι εντυπωσιακό πού μπορεί να φτάσει το κίνημα “Me too”, και πόσο μπορεί να ταράξει ακόμα και τα ήρεμα νερά της Βασιλικής Ακαδημίας της Σουηδίας. Μιας αμαρτωλής Ακαδημίας, που, αν αναφερθούμε ειδικά στα βραβεία Νόμπελ Ειρήνης, θα δούμε πόσες φορές δόθηκαν σε πολεμοκάπηλους που μετονομάστηκαν σε ειρηνιστές. Κάποιοι από αυτούς είναι οι πρόεδροι των ΗΠΑ Τζίμι Κάρτερ και Μπαράκ Ομπάμα, η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Χένρι Κίσιντζερ και άλλοι. Δεν ξεχνούμε βέβαια ότι πολλές φορές δόθηκαν σε προσωπικότητες που πράγματι ανέδειξαν την ειρήνη.
Τώρα ελπίζουμε κι εκεί να αποδοθεί δικαιοσύνη για τις γυναίκες θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης, και να τιμωρηθούν αυτοί που καταγγέλλονται. Σ.Β.

Ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο να αναβληθούν τα φετινά βραβεία Νόμπελ Λογοτεχνίας, λόγω της κρίσης που έχει ξεσπάσει στη Σουηδική Ακαδημία μετά την αποκάλυψη σεξουαλικού σκανδάλου, το οποίο έως τώρα μοιάζει σαν μια περίπτωση Χάρβεϊ Γουάινστιν, στην οποία πλέον μετά τις εξελίξεις έχουν απομείνει μόνο 10 ενεργά μέλη από τα 18. Αύριο Παρασκευή αναμένεται να ανακοινωθεί εάν θα αναβληθεί πράγματι η απονομή, γεγονός που έχει να συμβεί από το 1943, όταν στο απόγειο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το Νόμπελ Λογοτεχνίας δεν απονεμήθηκε καν.

Όπως δήλωσε στο Reuters η αξιωματούχος της Σουηδικής Ακαδημίας Λουιζ Χέντμπεργκ:

«Θα αποφασίσουν τα μέλη που θα συνεδριάσουν σήμερα το απόγευμα. Θα λάβουμε μια απόφαση, η οποία θα δημοσιοποιηθεί με Δελτίο Τύπου αύριο περίπου στις 0900 (CET)» 

Η απονομή τoυ Νόμπελ Λογοτεχνίας γίνεται συνήθως μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου, ωστόσο η ημερομηνία της φετινής απονομής δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί. Η Σουηδική Ακαδημία είναι μια από τις Βασιλικές Ακαδημίες της Σουηδίας και βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα από το Νομέμβρη του 2017, όταν στον αναβρασμό του κινήματος «Me Too», ήρθαν στην επιφάνεια μαρτυρίες 18 γυναικών, σύμφωνα με τις οποίες είχαν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση ή βίαιες επιθέσεις από τον φωτογράφο Ζαν-Κλοντ Αρνό.

Ο φωτογράφος Ζαν-Κλώντ Αρνό και η σύζυγός του και πρώην μέλος της Σουηδικής Ακαδημίας, Καταρίνα Φρόστενσον

 

Ποιό είναι το σκάνδαλο;

Το έγγραφο της σουηδικής εφημερίδα Dagens Nyheter ανέφερε το Νοέμβριο καταγγελίες 18 γυναικών που κατηγορούσαν Αρνό για σεξουαλική επίθεση και παρενόχληση. Ο Αρνό ο οποίος είναι ο ιδρυτής του Forum, ενός δημοφιλούς πολιτιστικού χώρου στη Στοκχόλμη, ο οποίος λειτουργούσε υπό την υποστήριξη της Σουηδικής Ακαδημίας,  βρέθηκε στο κέντρο καταγγελιών για σεξουαλικές παρενοχλήσεις εναντίων γυναικών που φτάνουν μέχρι και 20 χρόνια πίσω και μάλιστα σε μέρη και ιδρύματα που ανήκουν στην Ακαδημία στο Παρίσι και στη Στοκχόλμη. Σύμφωνα με δημοσιεύματα στη Σουηδία, τα θύματα περιελάμβαναν και την πριγκίπισσα Βικτώρια της Βρετανίας, η οποία δήλωσε ότι ο Αρνό την άγγιζε με ανεπιθύμητους τρόπους σε εκδήλωση Ακαδημίας.

Η σύζυγος του Αρνό, η ακαδημαϊκή, ποιήτρια και δραματουργός Καταρίνα Φρόστενσον, η οποία ήταν ισόβιο μέλος της Σουηδικής Ακαδημίας, έκτοτε αναγκάστηκε να αποχωρήσει από την Ακαδημίαα. Επιπλέον, η κρίση αφορά και στη διαρροή των ονομάτων ορισμένων από τους νικητές ενόψει των επίσημων ανακοινώσεων. Ο Αρνό αρνείται και τις κατηγορίες περί σεξουαλικής παρενόχλησης, όσο και περί διαρροής των ονομάτων.

 

Τι συμβαίνει με τη λειτουργία της Ακαδημίας;

H Σάρα Ντάνιους που αποχώρησε από την Ακαδημία μετά το ξέσπασμα του σεξουαλικού σκανδάλου

Η Sara Danius, ακαδημαϊκός λογοτεχνίας και η πρώτη γυναίκα που ηγήθηκε της Σουηδικής Ακαδημίας, αναγκάστηκε να παραιτηθεί στα μέσα Απριλίου, αφού πρώτα διέκοψε όλες τις σχέσεις της με την Ακαδημία και τον Ζαν Κλοντ Αρνό. Προσέλαβε επίσης μια δικηγορική εταιρία νωρίτερα, προς το τέλος του περασμένου έτους, για να διερευνήσει τις σχέσεις της Ακαδημίας με τον Αρνό.

Αυτό ήρθε μια εβδομάδα αφού παραιτήθηκαν άλλα τρία μέλη της Ακαδημίας εν όψει των ισχυρισμών της σεξουαλικής επίθεσης και παρενόχλησης αλλά και των ευρημάτων της έρευνας της δικηγορικής εταιρείας, προκαλώντας μια πρωτόγνωρη κρίση για την Σουηδική Ακαδημία και για το βραβείο Νόμπελ.

Έξι από τα 18 μέλη της Ακαδημίας αποχώρησαν από τότε που ξέσπασε το σκάνδαλο, στα τέλη του περασμένου χρόνου, ενώ δύο άλλα μέλη δεν συμμετέχουν στο έργο της Ακαδημίας για άλλους λόγους. Πλέον η Σουηδική Ακαδημία έχει μόνο 10 ενεργά μέλη, αντί για 18, ενώ λόγω καταστατικού, δεν προβλέπεται η παραίτηση μελών, συνεπώς οι θέσεις όσων αποχώρησαν προβλέπεται να μείνουν κενές μέχρι τον θάνατό τους.

Αύριο θα γίνει γνωστό εάν η Ακαδημία είναι σε θέση να επιλέξει και να αναδείξει για φέτος ποιος συγγραφέας θα κερδίσει το Νόμπελ Λογοτεχνίας για το 2018.

Το δημοσίευμα ακολουθεί σύντομη ιστορία των βραβείων Νόμπελ στον ιστότοπο Σαν σήμερα.
https://www.sansimera.gr/articles/1163

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, New York Times