Ο σεξισμός τροχοπέδη στην επιστήμη: Εξι λαμπρά γυναικεία μυαλά που «έθαψε» η φαλλοκρατία

Όταν οι προκαταλήψεις στέκονται εμπόδιο στην εξέλιξη

Αλιεύει η Ιρέν Κόντου

Οι θετικές επιστήμες ήταν ανέκαθεν ένας τομέας δύσκολος για το γυναικείο φύλο και όχι γιατί αμφισβητείται η οξυδέρκεια τους,αλλά γιατί η φαλλοκρατία της εποχής τους φρόντισε να καταπνίξει με πρωτοφανή σεξισμό τις όποιες σπίθες καινοτομίας.

Ετσι αρκετά μεγάλα επιτεύγματα τα οποία έχουν αποδοθεί σε άνδρες επιστήμονες, κρύβουν πίσω τους αφανείς ήρωες γένους θηλυκού, οι οποίοι είχαν την ατυχία να αναπτύξουν τη θεωρία τους σε ένα αυστηρά πατριαρχικό καθεστώς.

Το Nationa Geographic σε σχετικό του άρθρο παρουσίασε τις έξι πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις αδικημένων γυναικών επιστημόνων, των οποίων τα ονόματα «θάφτηκαν» στα βάθη της επιστημονικής ιστορίας επειδή απλώς ήταν γυναίκες.

Τζοσελιν Μπελ Μπέρνελ
Γεννήθηκε στη Βόρεια Ιρλανδία το 1943 και μόλις το 1967 ανακάλυψε τα πάλσαρ (τα απομεινάρια των μεγάλων άστρων που έσκασαν ως σουπερνόβα) ενώ ήταν ακόμα μεταπτυχιακή φοιτήτρια ραδιοαστρονομίας στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ στην Αγγλία.

Η ανακάλυψη αυτή άξιζε Νόμπελ, ωστόσο το βραβείο Φυσικής του 1974 απέσπασαν ο Αντονι Χιουις (ο επόπτης της Μπερνελ) και ο Μαρτιν Ραιλ,συμφοιτητής της Μπέρνελ.

Ωστόσο, Η Τζόσελιν Μπελ Μπέρνελ κέρδισε το φετινό διεθνές Βραβείο Φυσικής Breakthrough (2018). Διαβάστε περισσότερα εδώ

Εσθερ Λεντεμπεργκ
Γεννήθηκε το 1922 στο Μπρονξ και ήταν εκείνη που έθεσε τις βάσεις για τις μελλοντικές ανακαλύψεις σχετικά με τη γενετική κληρονομιά στα βακτήρια, στη ρύθμιση των γονιδίων, και του γενετικού ανασυνδυασμού.

Η Λεντεμπεργκ, μαζί με το πρώτο σύζυγό της Τζοσουα ανέπτυξε έναν τρόπο για να μεταφέρει εύκολα βακτηριακές αποικίες από ένα τρυβλίο Petri σε άλλο, γεγονός που συνέβαλε στη μελέτη της ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά και η μέθοδος της αυτή χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα.

Ωστόσο το Νομπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής του 1958 αποδόθηκε στον σύζυγό της Τζόσουα Λεντερμπεργκ το οποίο μοιράστηκε με τον Τζορτζ Μπιντλ και Εντουαρντ Τάτουμ, ενώ η Εσθερ Λεντεμπεργκ αγωνιζόταν επι ματαίω να διεκδικήσει μία θέση λέκτορα στο Σταντφορντ

Τσιενγκ Σιουνγκ Γου
Γεννήθηκε στο Λιου Χο της Κίνας το 1912 και ανέτρεψε ένα νόμο της φυσικής, ενώ συμμετείχε και στην ανάπτυξη της ατομικής βόμβας.

Η Γου είχε προσληφθεί στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια στη δεκαετία του 1940 ως μέρος του Σχεδίου Μανχάταν και διεξήγαγε έρευνα σχετικά με την ανίχνευση ακτινοβολίας και τον εμπλουτισμό ουρανίου. Έμεινε στις Ηνωμένες Πολιτείες μετά τον πόλεμο και έγινε γνωστή ως ένας από τους καλύτερους πειραματικούς φυσικούς της εποχής της, ενώ στα μέσα της δεκαετίας του ’50 σχεδόν κατέρριψε το νόμο της ισοτιμίας. (Ο νόμος θεωρεί ότι στην κβαντομηχανική, δύο φυσικά συστήματα-όπως τα άτομα- συμπεριφέρονται κατά τον ίδιο τρόπο.)

Ωστόσο το 1957 το βραβείο Νόμπελ απέσπασαν οι δύο άντρες βοηθοί της Γιανγκ και όχι η ίδια, η οποία πέθανε ξεχασμένη στη Νέα Υόρκη μερικές δεκαετίες αργότερα.

Λιζ Μειτνερ
Γεννήθηκε στη Βιέννη, στην Αυστρία, το 1878, και το έργο της στην πυρηνική φυσική οδήγησε στην ανακάλυψη της πυρηνικής σχάσης-το γεγονός ότι οι ατομικοί πυρήνες μπορούν να χωριστούν στα δύο- διαπίστωση η οποία έθεσε τα θεμέλια για την ατομική βόμβα.

Η ιστορία της ωστόσο είναι ένα περίπλοκο κουβάρι σεξισμού, πολιτικής, και εθνικότητας.

Μετά την ολοκλήρωση του διδακτορικού της στη Φυσική στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, η Μειτνερ μετακόμισε στο Βερολίνο το 1907 και άρχισε να συνεργάζεται με τον χημικό Οτο Χαν την οποία συνεργασία διατήρησαν για περισσότερο από 30 χρόνια.

Μετά την επικράτηση των Ναζί στην Αυστρία τον Μάρτιο του 1938, ο Μέιτνερ, ο οποίος ήταν Εβραίος,έφυγε στη Στοκχόλμη της Σουηδίας ωστόσο συνέχισαν τη συνεργασία τους και συναντιούνταν μυστικά στην Κοπεγχάγη.

Παρόλο που ο Χαν εκτελούσε τα πειράματα που παρήγαγε το αποδεικτικά στοιχεία που υποστηρίζουν την ιδέα της πυρηνικής σχάσης, δεν ήταν σε θέση να καταλήξει σε μια εξήγηση. Η Μέιτνερ και ο ανιψιός της Οτο Φρις δημιούργησαν τη θεωρία που εξηγούσε το φαινόμενο.

Ο Χαν όμως τελικά δημοσίευσε τα ευρήματά τους, χωρίς να συμπεριλαμβάνει τη Μέιτνερ στην εργασία και διεκδίκησε μόνος του το Νόμπελ.

Ρόζαλιν Φράνκλιν
Γεννήθηκε το 1920 στο Λονδίνο, και χρησιμοποίησε ακτίνες Χ για να τραβήξει μια φωτογραφία του DNA που θα άλλαζε τη βιολογία.

Η Φράνκλιν αποφοίτησε με διδακτορικό στη φυσική και τη χημεία από το Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ το 1945 και στη συνέχεια πέρασε τρία χρόνια σε ένα ίδρυμα στο Παρίσι, όπου έμαθε τεχνικές ακτίνων-Χ και τη δυνατότητα να καθορίζει τις μοριακές δομές των κρυστάλλων.

Επέστρεψε στην Αγγλία το 1951 ως επιστημονικός συνεργάτης στο εργαστήριο του Τζον Ράνταλ στο Κινγκ Κολετζ στο Λονδίνο και σύντομα συνεργάστηκε με τον Μόρις Γουίλκινς, ο οποίος είχε τη δική του ερευνητική ομάδα για τη μελέτη της δομής του DNA.

Η εικόνα που έβγαλε η Φράνκλιν για το DNA ήταν το κλειδί για την αποκρυπτογράφηση της δομής του, αλλά μόνο ο Γουίλκινς με δύο βοηθούς της Φράνκλιν πήραν το 1962 το βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής για την δική της εργασία, 4 χρόνια μετά το θάνατο της (η Φράνκλιν πέθανε το 1958 με καρκίνο των ωοθηκών)

Νετι Στίβενς
Γεννήθηκε το 1861 στο Βερμόντ και πραγματοποίησε μελέτες ζωτικής σημασίας για τον καθορισμό ότι το φύλο ενός οργανισμού υπαγορεύεται από τα χρωμοσώματα του και όχι περιβαλλοντικούς ή άλλους παράγοντες.

Η Στίβενς ωστόσο, έπεσε θύμα ενός φαινομένου γνωστού ως Matilda Effect που προσδιορίζει την καταστολή ή άρνηση των συνεισφορών των γυναικών ερευνητών στην επιστήμη.

Αφού ο Τομας Χαντ Μοργκαν έχει μείνει στην ιστορία ως ο άνθρωπος που ανακάλυψε τη γενετική βάση για τον προσδιορισμό του φύλου

 

Πηγή: National Geographic