Ήβη Αθανασιάδου: δολοφονήθηκε την ημέρα της απελευθέρωσης της Αθήνας

Επιμελείται η Βέρα Σιατερλή

Γράφει: Δημήτρης Κακίτσης © Π.Φ.Κ. ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ Δ.Κ – Ήβη Αθανασιάδου η σύντομη ζωή της.

Η αληθινή ιστορία της σύντομης ζωής της Ήβης Αθανασιάδου. Οι ιστορικές μαρτυρίες της δολοφονίας είναι από Παλαιό -Φαληριώτες που ήταν παρόντες και ακυκλοφόρητες φωτογραφίες της.

Γεννήθηκε 1 Ιουνίου 1926 Δολοφονήθηκε 16 Οκτωβρίου 1944

Ο Θρασύβουλος και η Έλενα Αθανασιάδη το γένος Καλφόπουλου γεννηθήκαν στην Κωνσταντινούπολη από πλούσιους γονείς. Τον Σεπτέμβριο του 1922 με την μεγάλη συμφορά και την ολοκληρωτική καταστροφή ξεριζώθηκαν. Κυνηγημένοι και ταλαιπωρημένοι εγκαταστάθηκαν στο Νέο Φάληρο προσωρινά στην οικία Βαρζάκα μέχρι το 1926 που θα τελείωνε το σπίτι που έκτιζαν στην οδό Αμφιτρίτης 35 και Ευτέρπης στο Παλαιό Φάληρο. Ο Θρασύβουλος ήταν αδελφός του Παύλου Γ. Αθανασιάδη ευεργέτη του δήμου μας. Την 1η Ιουνίου του 1926 μεγάλωσε η οικογένεια γεννήθηκαν δυο πανέμορφα δίδυμα κοριτσάκια που τα ονόμασαν Ήβη και Άννα. Τα διδυμάκια μεγάλωσαν ονειρεμένα παιδικά χρόνια μέσα στην ξενοιασιά και όλες τις απαραίτητες ανέσεις που απλόχερα τους πρόσφεραν οι πλούσιοι γονείς τους. Από περιγραφή της πιο στενής τους φίλη την Κική Γαβαλά μάθαμε ότι από πολύ μικρά ήταν κοινωνικά δημιουργικά αγαπούσαν την τέχνη και τα γράμματα, όπως τα συχνά ταξίδια και τις εκδρομές που τακτικά επιχειρούσαν οι γονείς τους.

Τα πρώτα μαθητικά χρόνια ξεκίνησαν στο Δημοτικό στην σχολή Χατζηκωσταντίνου επί της οδού Τερψιχόρης, και μετά στο μοναδικό Γυμνάσιο που υπήρχε τότε στην περιοχή μας το σημερινό 1ο Γυμνάσιο Παλαιού Φαλήρου. Η Ήβη ήταν μια άριστη μαθήτρια κοινωνική, φιλική, ευγενική, καταδεκτική, χαμογελαστή και με πάντα με έναν καλό λόγο για όλους ιδίως για τις φίλες και συμμαθήτριες της.

Στα χρόνια της κατοχής οι κατεστραμμένες υποδομές και τα οδικά δίκτυα απέκλειαν την Αθήνα και τα περίχωρα της από τις παραγωγικές περιοχές της χώρας και η πείνα και η εξαθλίωση δεν άργησε να φτάσει και στην γειτονιά μας. Οι Γερμανοί αμέσως επίταξαν σχεδόν όλες τις όμορφες βίλες σπίτια και ξενοδοχεία του Παλ. Φαλήρου. Το αίμα ενός δεκαεπτάχρονου κοριτσιού της Ήβης όπως και των πιο πολλών παιδιών της ηλικίας της έβραζε και δεν μπορούσε να ανεχτεί όσα συνέβαιναν και να μένει αμέτοχη.

Η Ήβη στο σπίτι της τα παράθυρα με το Χ λόγω των βομβαρδισμών στην κατοχή το 1942

Αρχικά εντάχτηκε στον προσκοπισμό και μετά μεταπήδησε και οργανώθηκε στην Εθνική Δράση μαζί με πολλές φίλες της. Αρχηγός της τοπικής οργάνωσης ήταν ο Νώντας Λύρας σύζυγος αργότερα της καλλίτερης της φίλης Κική Γαβαλά. Τα τρόφιμα λίγα και όσα μοίραζε με το δελτίο ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός δεν έφταναν να ξεπεινάσουν τους φτωχούς. Η δράση τους με κίνδυνο την ζωή τους εκτός από τα συνθήματα ήταν να βρίσκουν τρόφιμα και ότι άλλο χρήσιμο μπορούσαν από τις αποθήκες των Γερμανών και των μαυραγοριτών που ήταν πολλοί και να τα μοιράσουν σε όσους είχαν ανάγκη στην γειτονιά μας.

Και φτάνουμε στις 12 Οκτωβρίου του 1944 ημέρα Πέμπτη.

Ημέρα της Απελευθέρωσης, στην μάντρα της οικίας του πρώτου δήμαρχου του Παλαιού Φαλήρου του Κ. Τουφεξή διακρίνεται το σύνθημα: «ΗΡΘΑΝ ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ, Ε Δ». Ένα από τα συνθήματα που έγραφε μια ομάδα παιδιών της Εθνικής Δράσης. Λίγο πιο κάτω στην γωνία με την Ποσειδώνος έξω από το Ζαχαροπλαστείο του Παχού και του εστιατορίου REX των αδελφών Βαγγέλη & Παναγιώτη Μουρίκη.

Ήταν το σημείο γύρω στις 11 με 11,30 που η ομάδα έγραψε το σύνθημα «WELLCOME OUR ALLIES» σύνθημα που δεν άρεσε στον Αυστριακό αξιωματικό γιατρό Gohfried Keller που ερχόταν στο περίπτερο για τσιγάρα από το επιταγμένο σπίτι του Κατωπόδη Αγίου Αλέξανδρου και Τρίτωνος όπου έμενε. Στην διαδρομή έκανε σκόνη μια Αγγλική σημαία που είδε στην οδό Αλκυόνης αλλά μόλις έφτασε και είδε το σύνθημα «WELLCOME OUR ALLIES» άρχισε να πυροβολεί με τις λίγες σφαίρες που του είχαν μείνει, την ομάδα των παιδιών που ορισμένα από αυτά ήταν η Κική Γαβαλά, η Ήβη Αθανασιάδου, η Έλλη Εγγονοπούλου, η Φωτεινή Παπούλια, η Βούλα Παναγιωτοπούλου, η Κική Αντωνέα, η Βέρα Ζαβιτσιάνου, η Αθηνά Φεσοπούλου Παπαγιάννη, η Δρακοπούλου και δυο κοπέλες από την Αρμενία.

Μια σφαίρα βρήκε στην κοιλία την Ήβη Αθανασιάδου που έπεσε κάτω, αμέσως έτρεξε ένας σερβιτόρος από του Παχού ο Βαγγέλης Γκίνης παρών και μάρτυρας σε ότι διαδραματίστηκε. Την πήρε αγκαλιά και μαζί με άλλους περαστικούς την πήγαν στο γειτονικό φαρμακείο για να της δώσουν κάποια πρώτη βοήθεια αλλά δεν υπήρχε ίχνος από φάρμακα αμέσως την πήγαν στο ποιο κοντινό σπίτι του Παπούλια και κανόνισαν να την πάνε στον Ευαγγελισμό. Μετά από εγχείρηση η κατάσταση της χειρότερε άντεξε τέσσερις ημέρες και στις 16 Οκτωβρίου άφησε την τελευταία της πνοή στα χέρια συγγενών και φίλων.

Ο δε δολοφόνος έφυγε ανενόχλητος.

Η οδός Ευτέρπης σε λίγα χρόνια μετά θα μετονομαστεί και θα πάρει το όνομα της «οδός Ήβης Αθανασιάδου».

16 Οκτωβρίου 1944 από την κηδεία της Ήβης το φέρετρο μεταφέρεται σκεπασμένο με την Ελληνική σημαία

Και 1ο Γυμνάσιο Παλαιού Φαλήρου που η ιστορία του ξεκίνα μαζί με την γέννηση της Ήβης την ίδια χρόνια το 1926 τιμητικά θα πάρει το όνομα της «1ο Γυμνάσιο Παλαιού Φαλήρου Ήβης Αθανασιάδου ».

Στο Γυμνάσιο Παλαιού Φαλήρου δεύτερη κάτω δεξιά 1942-1943

16 Οκτωβρίου 1944 φίλες και συμμαθήτριες μεταφέρουν τα λουλούδινα στεφάνια στην κηδεία της Ήβης

Η αρχική εικόνα είναι από το Γυμνάσιο Παλαιού Φαλήρου, η Ήβη δεύτερη κάτω δεξιά 1942-1943