Ανακοίνωση του Μωβ
Επείγουσα συνάντηση με αντικείμενο συζήτησης την άρνηση ορισμένων ιατρών να προβαίνουν σε διακοπή κύησης, επικαλούμενοι λόγους συνείδησης, ζήτησε το Μωβ με την ΓΓΙΦ κ. Κούβελα και με τον υπουργό Υγείας κ. Ξανθό, με επιστολή του προς τους δύο φορείς στις 28-1-19, και κοινοποίησή της προς τον Εθνικό Εισηγητή για το τράφικινγκ, κ. Μοσκώφ. Η κ. Κούβελα ανταποκρίθηκε και η συνάντηση έγινε στις 6-2.
Την ενημερώσαμε ότι υπέπεσε στην αντίληψή μας πως σε ορισμένα νησιά του Αιγαίου με προσφυγικό πληθυσμό, υπάρχει άρνηση από γιατρούς για πραγματοποίηση έκτρωσης, ακόμα και σε περίπτωση που η κύηση ήταν αποτέλεσμα βιασμού, κατά δήλωση της παθούσας, όπως ενημερωθήκαμε από φεμινίστριες που γνώριζαν την υπόθεση.
Στο μεταξύ και μετά από επαφή με γιατρούς που έχουν ευρύτερη ενημέρωση επί του ζητήματος, αντιλαμβανόμαστε ότι περιστατικά σεξουαλικής βίας είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα είτε με θύματα γυναίκες, είτε άνδρες.
Συγκεκριμένα, η κ. Χρύσα Μπότση, γιατρός, με την οποία έχουμε συνεργαστεί σε πολλές περιπτώσεις, μας ενημέρωσε ότι στα νησιά δηλώνονται θύματα σεξουαλικής κακοποίησης, μεταξύ του προσφυγικού πληθυσμού, άνδρες και γυναίκες, αρκετά συχνά. Τα αναφερόμενα περιστατικά έμφυλης βιας ξεπερνούν το 35%.
Περιπτώσεις άρνησης διακοπής κύησης από ιατρούς του ΕΣΥ έχει διαπιστωθεί ότι λαμβάνουν χώρα τόσο στην ηπειρωτική Ελλάδα, όσο και στα νησιά, σε περιπτώσεις που μια γυναίκα επιθυμεί να διακόψει την κύησή της, ακόμα και αν αυτή ήταν αποτέλεσμα βιασμού.
Ακόμη υπάρχει σαφές θέμα διαχείρισης και των προσφύγων εγκύων γυναικών,
που κάποιοι γυναικολόγοι δεν τις βλέπουν ακόμη και σε τακτικά ραντεβού, λόγω
συνήθως έλλειψης διαμεσολάβησης, αν και συνήθως η μαία αποστέλλει
ιστορικό και περιγράφει το αίτημα.
Επίσης, υπήρξε περιστατικό αναφερόμενου βιασμού σε άλλη χώρα, που προσέγγισε νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης όπου ο γιατρός αρνήθηκε την παροχή εκτίμησης και υπηρεσιών αν η ίδια η γυναίκα δεν κατάγγελνε το βιασμό της στις αρχές. Για το τελευταίο έχει ζητηθεί ΕΔΕ από το Υπουργείο Υγείας.
Η κ. Κούβελα ανέφερε στη συζήτηση ότι δεν γνωρίζει την έκταση του φαινομένου, και θα φροντίσει να την μάθει.
Στη συνέχεια την ενημερώσαμε ότι στη συνάντηση που θα γίνει με το υπουργείο Υγείας, εάν και όταν βεβαίως μας δεχθεί, θα ζητήσουμε συγκεκριμένες ενέργειες εκ μέρους του υπουργείου, που είναι βεβαίως το αρμόδιο, για να γίνει γνωστή η έκταση του φαινομένου της άρνησης ή παρεμπόδισης της έκτρωσης τόσο στα νησιά όσο και στην ηπειρωτική χώρα, που αφορά τόσο γυναίκες πρόσφυγες όσο και γηγενείς και να ληφθούν μέτρα ώστε να διεξάγονται οι εκτρώσεις απρόσκοπτα, σύμφωνα με το νόμο. Θα ζητήσουμε από το υπουργείο Υγείας να ενημερωθεί από όλα τα νοσοκομεία της χώρας για σχετικά προβλήματα, εάν υπάρχουν, και να φροντίσει ώστε να διορθωθούν, ιδίως στις περιπτώσεις “αντίρρησης συνείδησης” ιατρών ή αναισθησιολόγων, όπως είχε γίνει στο τέλος του 2017 στο νοσοκομείο της Σάμου.
Στις περιπτώσεις αναφερόμενου βιασμού, οι υγειονομικές αρχές οφείλουν να δέχονται τις αναφορές των γυναικών να παρέχουν υπηρεσίες χωρίς την απαίτηση καταγγελίας στην αστυνομία και προσφυγή στην ιατροδικαστική εκτίμηση καθώς πολλές φορές είναι ανεπιθύμητο σε μια γυναίκα που έχει υποστεί αυτή την κακοποίηση και αποτελεί έναν ακόμα βάσανο για το θύμα έμφυλης βίας.
Ιδιαίτερα στις περιπτώσεις των προσφύγων γυναικών, όταν ο βιασμός έχει λάβει χώρα κατά την διάρκεια του ταξιδιού τους από τη χώρα καταγωγής τους μέχρι την Ελλάδα, η προϋπόθεση υποβολής μιας γυναίκας σε ιατροδικαστική εξέταση ώστε να διαπιστωθεί ο βιασμός είναι εντελώς άσκοπη ως όρος διότι, λόγω του χρόνου που έχει μεσολαβήσει από την πράξη του βιασμού έως την εξέταση, δεν εξασφαλίζει επ’ ουδενί την επιστημονική εγκυρότητα του αποτελέσματος της ιατροδικαστικής εξέτασης. Θα πρέπει, επιπλέον, το κράτος να μεριμνήσει για παροχή έγκαιρης ενημέρωσης για τα ανωτέρω ζητήματα στον προσφυγικό πληθυσμό και πληροφόρησης για τα δικαιώματά τους, καθώς και για την κατάλληλη ιατρική και ψυχοκοινωνική υποστήριξή τους.
Καλούμε σε συνεργασία επί του συγκεκριμένου όλες τις οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στο πεδίο του προσφυγικού, αλλά και όλες τις γυναικείες οργανώσεις που απασχολούνται με ζητήματα έμφυλης βίας αλλά και με το θέμα της έκτρωσης, ώστε να αναδειχθεί το μέγεθος του προβλήματος και να ληφθούν εγκαίρως μέτρα που να διασφαλίζουν την σωματική και ψυχική υγεία των γυναικών και εν γένει τα δικαιώματά τους.
Αναφορικά με τις γυναίκες πρόσφυγες, αρμόδια αρχή που επίσης θα ενημερωθεί από εμάς είναι η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης.
Για την αναφερόμενη συνάντηση, η ΓΓΙΦ έβγαλε Δελτίο Τύπου, το οποίο αναδημοσιεύουμε ολόκληρο κατωτέρω.
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Συνάντηση της Γενικής Γραμματέα Ισότητας των Φύλων,
Φωτεινής Κούβελα, με την Πρόεδρο του «ΜΩΒ», Σίσσυ Βωβού
για το δικαίωμα των γυναικών στη διακοπή κύησης
Η Γενική Γραμματέας Ισότητας των Φύλων, Φωτεινή Κούβελα, πραγματοποίησε σήμερα, 6/2/2018, συνάντηση με τη Πρόεδρο του σωματείου γυναικείων δικαιωμάτων «ΤΟ ΜΩΒ», Σίσσυ Βωβού. Η συνάντηση, που έγινε στα γραφεία της ΓΓΙΦ, κατόπιν αιτήματος της Προέδρου του Σωματείου, έφερε στο προσκήνιο και ανέδειξε για άλλη μια φορά το επίμαχο ζήτημα της άρνησης κάποιων ιατρών δημόσιων νοσοκομείων νησιών του Αιγαίου και με προσφυγικούς πληθυσμούς να πραγματοποιήσουν διακοπή κύησης, ακόμη και αν αυτή συνιστά αποτέλεσμα βιασμού της γυναίκας, με επίκληση της ηθικής συνείδησης, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 31 του Νόμου 3418/2005 (Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας).
Στη συνάντηση τονίστηκε ότι η διάταξη του άρθ. 5§1 του Συντάγματος, η οποία προστατεύει την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας του ατόμου καθολικά, προστατεύει παράλληλα και όλα τα επί μέρους δικαιώματα που απορρέουν από αυτήν, όπως της σωματικής ελευθερίας, της τιμής, της υγείας, αλλά και ορισμένες προεκτάσεις τους. Τέτοιου είδους προέκταση είναι και η επιλογή ή μη της μητρότητας, στις περιπτώσεις που ο νόμος επιτρέπει μία τέτοια, υπό προϋποθέσεις, επιλογή.
Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 304 παρ. 4 Π.Κ. : Δεν είναι άδικη πράξη η Τεχνητή διακοπή της εγκυμοσύνης που ενεργείται με τη συναίνεση της εγκύου από γιατρό μαιευτήρα – γυναικολόγο με τη συμμετοχή αναισθησιολόγου σε οργανωμένη νοσηλευτική μονάδα αν συντρέχει μια από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
Α. Δεν έχουν συμπληρωθεί δώδεκα εβδομάδες εγκυμοσύνης.
Β. Έχουν διαπιστωθεί, με τα σύγχρονα μέσα προγεννητικής διάγνωσης, ενδείξεις σοβαρής ανωμαλίας του εμβρύου που επάγονται τη γέννηση παθολογικού νεογνού και η εγκυμοσύνη δεν έχει διάρκεια περισσότερο από είκοσι τέσσερις εβδομάδες.
Γ. Υπάρχει αναπότρεπτος κίνδυνος για τη ζωή της εγκύου ή κίνδυνος σοβαρής και διαρκούς βλάβης της σωματικής ή ψυχικής υγείας της. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται σχετική βεβαίωση και του κατά περίπτωση αρμόδιου γιατρού.
Δ. Η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμού, αποπλάνησης ανήλικης, Αιμομιξίας ή κατάχρησης γυναίκας ανίκανης να αντισταθεί και εφόσον δεν έχουν συμπληρωθεί δεκαεννέα εβδομάδες εγκυμοσύνης.
Περαιτέρω, στη συνάντηση επισημάνθηκε από αμφότερα τα μέρη ότι η τεχνητή διακοπή κύησης εμπίπτει στην υπερνομοθετική και συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας (Α 5 παρ. 1 του Συντάγματος), όταν αυτή γίνεται στο πλαίσιο που ορίζει ο Νόμος.
Τέλος, επειδή με τέτοιες πρακτικές θίγεται στην πράξη το δικαίωμα της εγκύου για ελεύθερη επιλογή της συνέχισης ή μη της κυήσεώς της και λαμβάνοντας υπόψη τις εγγενείς αδυναμίες προσφυγικών πληθυσμών να καταγγείλουν το βιασμό ή να εξεταστούν άμεσα από ιατροδικαστή, όπως και ότι συνήθως το Νοσοκομείο της παραμεθόριας νησιωτικής περιοχής, ως μοναδικό δημόσιο νοσηλευτικό ίδρυμα, είναι και το μόνο της περιοχής που μπορεί να προβεί σε νόμιμη τεχνητή διακοπή κύησης, κρίθηκε επιτακτικό να ερευνηθεί το ζήτημα και με τη συνδρομή του αρμόδιου Υπουργού Υγείας και να αναλυθούν τα πραγματικά και νομικά δεδομένα που ανακύπτουν.
Πληροφορίες: http://www.isotita.gr/ Το Γραφείο Τύπου, 6/2/2018
Τηλ 2131511102-103
Ε-mail: gramggif@isotita.gr
Η πρώτη φωτογραφία είναι από το κέντρο διαμονής προσφύγων στη Μόρια της Λέσβου, ή το κολαστήριο της Μόριας, από το άλμπουμ αποκλειστικών φωτογραφιών κατά την επίσκεψη μελών του Μωβ εκεί πριν δύο μήνες.