Nτοκιμαντέρ για την έμμηνο ρύση βραβεύεται με Όσκαρ!

Παρουσιάζει η Δώρα Στυλιανίδου

“Δεν μπορώ να πιστέψω ότι ένα ντοκιμαντέρ για την περίοδο μόλις κέρδισε το Όσκαρ!” αναφώνησε κλαίγοντας από χαρά, βαθιά συγκινημένη, η Rayka Zehtabchi, όταν παρέλαβε το αγαλματίδιο μέσα στα ενθουσιώδη χειροκροτήματα της κατάμεστης αίθουσας, και συνέχισε λέγοντας ότι η ταινία της έχει απώτερο σκοπό να βοηθήσει ώστε να γίνει η έμμηνος ρύση αποδεκτή από την κοινωνία, δίχως προκαταλήψεις και ρατσισμό απέναντι στις γυναίκες.

Πρόκειται για την μικρού μήκους ταινία “Περίοδος. Το Τέλος μιάς Καταδίκης”, που πραγματεύεται το πώς μια ομάδα από χωριάτισσες στην βόρεια Ινδία, στο Χαρπούρ, ξεκινούν την επιχείρηση σερβιέτα στην προσπάθειά τους να βελτιώσουν τη γυναικεία υγιεινή και να αφαιρέσουν το στίγμα από την έμμηνο ρύση που την καταδιώκει από πάντα. Κατορθώνουν να φέρουν στο χωριό ένα μηχάνημα παροχής σερβιετών ανακουφίζοντας έτσι τις στερημένες γυναίκες από αυτή την τρομερή ταλαιπωρία.

Η Zehtabchi είναι Αμερικανίδα Ιρανικής καταγωγής που ζει και δραστηριοποιείται στο Λος Άντζελες και ονειρεύεται να κάνει ιρανικές ταινίες, όπως λέει η ίδια. Είναι η πρώτη Ιρανή που τιμήθηκε με Όσκαρ.
Ταυτόχρονα με την έναρξη προβολής της ταινίας της Zehtabchi, η ομάδα της ταινίας ίδρυσε συνεργατικά την μη κερδοσκοπική οργάνωση “Σχέδιο Σερβιέτα” για να καταπολεμήσει το φοβερό στίγμα γύρω από τη γυναικεία περίοδο.

Η ταινία προτάθηκε δυό φορές απο την Ακαδημία των βραβείων το 2018, κέρδισε το βραβείο του Κοινού στο φεστιβάλ του Michael Moore (γνωστού αμερικανού ακτιβιστή και κινηματογραφιστή ενάντια στις μεγάλες πολυεθνικές) Traverse City Film Festival (Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Διασχίζοντας την Πόλη), και το Διεθνές Φεστιβάλ του Κλήβελαντ.

Η σκηνοθέτις είναι ταγμένη στην αφήγηση ανθρώπινων ιστοριών που εγκαινιάζουν δράσεις σε πρότερα άγνωστους κοινωνικούς αγώνες. Τα ντοκιμαντέρ της είναι ρεαλιστικά, με απώτερο σκοπό την κοινωνική αλλαγή. Είχε κάνει το ντεμπούτο της ως σκηνοθέτις με την ταινία μικρού μήκους Madaran στην ιρανική γλώσσα, που παίχθηκε σε πολλά διεθνή φεστιβάλ κινηματογράφου κερδίζοντας το βραβείο του Hollyshorts (μικρού μήκους ταινίες του Χόλλυγουντ), στο Urban World (Αστικό Κόσμο) και στο Διεθνές Φεστιβάλ του Κλήβελαντ.Το Madaran προτάθηκε για
βραβείο το 2016.

Η σκηνοθέτις επανήλθε στο προσκήνιο με τη μαχητική ταινία της Περίοδος.Το Τέλος μιάς Καταδίκης και ο τίτλος είναι κυριολεκτικός δεδομένης της αβάσταχτης ταλαιπωρίας των γυναικών που στην Ινδία τις έκλειναν σε ένα δωμάτιο, μακριά από όλους και όλες, όταν είχαν περίοδο, απομονώντάς τες από τους πάντες.

Η σαθρή εικόνα της βρόμικης μολυσματικής γυναίκας κατά τη διάρκεια της περιόδου της, έχει τις ρίζες της σε ένα φεουδαρχικό παρελθόν όπου υφίσταται το κοινωνικό αποκλεισμό, το στίγμα και την απομόνωση αλλά και σοβαρότερες ακόμα τιμωρίες, με την “ευλογία” πάντα του κλήρου(παπάδων, ραβίνων, μουλάδων και άλλων) από τα ιερά βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης και της Καινής Διαθήκης, το Κοράνι τα ιερά βιβλία των Ινδουιστών και όλων των άλλων θρησκειών.

Στις Δυτικές κοινωνίες και στις προηγμένες ασιατικές χώρες η γυναίκα μπορεί να κυκλοφορεί ελεύθερα όταν έχει έμμηνο ρύση όχι μόνο εξαιτίας των γυναικείων κοινωνικών αγώνων και την χειραφέτηση της κοινωνίας αλλά κυρίως λόγω του καπιταλισμού. Οι μεγάλες εταιρείες που κατασκευάζουν σερβιέτες εισπράττουν τεράστια κέρδη από την πώλησή τους, αυξάνοντας συνέχεια τα κέρδη τους, βγάζοντας ακατάπαυστα στην αγορά το νέο “ανανεωμένο” προϊόν που στοχεύει στο ευρύ γυναικείο καταναλωτικό κοινό και είναι προσβάσιμο σε όλες τις γυναίκες.

Ωστόσο, ακόμα και στις προηγμένες χώρες η γλώσσα μπορεί να είναι μισογυνιστική και ρατσιστική απέναντι στις γυναίκες που έχουν περίοδο, χρησιμοποιώντας προσβλητικές βρισιές που πολλές φορές μειώνουν και υποβιβάζουν την γυναίκα, ταυτίζοντας την με την σερβιέτα (πχ.μουνόπανο) και άλλα τέτοια.

Εμείς χαιρετίζουμε το έργο της Rayka Zehtabchi και τον ακτιβισμό της, γιατί τόλμησε να φέρει στη δημοσιότητα ένα γυναικείο ζήτημα που παραμένει ακόμα ταμπού σε χώρες της Ανατολής και της Ασίας και συνεχίζει να πλήττει βασικά γυναικεία δικαιώματα. Πιστεύουμε ότι με συνεχή προσπάθεια και επιμονή των ακτιβιστριών μπορεί να αποδαιμονοποιηθεί και να αποκατασταθεί η έμμηνος ρύση ελευθερώνοντας εκατομμύρια γυναίκες από τον μισογυνισμό και τον κοινωνικό αποκλεισμό που βιώνουν κατά την διάρκειά της.

Πηγές: διαδίκτυο στα ελληνικά και αγγλικά