αλιεύει η: Βέρα Σιατερλή
γράφει η: Αφροδίτη Τζιαντζή
«Μobbing: Μορφή ψυχικής κακοποίησης στο εργασιακό περιβάλλον». Αυτός είναι ο πλέον λακωνικός ορισμός ενός φαινομένου, που παρατηρείται κυρίως στα υπαλληλικά επαγγέλματα.
Θεωρείται το «ηθικό» ισοδύναμο του bullying, και επιτυγχάνεται μέσω «της στοχοποίησης ενός εργαζόμενου από ανωτέρους/-ες του η οποία είναι πολύ πιο δύσκολο να αποδειχτεί σε σχέση με τη σωματική της εκδοχή λόγω έλλειψης “χειροπιαστών” τεκμηρίων».
Το φαινόμενο mobbing ανέλυσε διεξοδικά η εκπαιδευτικός και υποψήφια διδάκτορας Κοινωνιολογίας Σόνια Βλάχου σε άρθρο της στις «Νησίδες» (13/4), ενώ, όπως αναφέρει έρευνα του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ, ο ένας στους δέκα εργαζόμενους παραδέχεται ότι έχει βιώσει μορφές εργασιακού εκφοβισμού.
Έξι μήνες ταλαιπωρία
Πόσο απέχει όμως η θεωρία από την πράξη; Η εκπαιδευτικός Χαρά Νίκα, πρόεδρος της ΕΛΜΕ Εύβοιας, βρίσκεται εδώ και έξι μήνες σε μια γραφειοκρατική δίνη, έπειτα από καταγγελία του διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ευβοίας, Δ. Κυριτσόπουλου, για «κακόβουλη άσκηση κριτικής των πράξεων της προϊσταμένης αρχής, δημοσίως, προφορικώς και γραπτώς».
Σε απλά ελληνικά σημαίνει ότι η καθηγήτρια είχε το θράσος να διαμαρτυρηθεί στον προϊστάμενο όταν την παρεμπόδισε να ασκήσει τα καθήκοντά της – όπως δικαιούται και υποχρεώνεται από τον νόμο. Ο προϊστάμενος επίσης την κατηγορεί ότι χρησιμοποίησε «ανακριβή στοιχεία και απρεπείς εκφράσεις», της αποδίδει «αναξιοπρεπή και ανάξια υπαλλήλου συμπεριφορά εντός και εκτός υπηρεσίας», ενώ τέλος ζητά την πειθαρχική της δίωξη για «παράβαση καθήκοντος, κατά τον ποινικό κώδικα».
Αποτέλεσμα της αναφοράς είναι να διαταχθεί Ένορκη Διοικητική Εξέταση εις βάρος της καθηγήτριας, η οποία δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί και σέρνεται από αναβολή σε αναβολή με αποτέλεσμα να διαιωνίζεται μια κατάσταση εργασιακής και ηθικής ομηρίας. Για συνδικαλιστική δίωξη κάνουν λόγο οι συνάδελφοί της, με ομόφωνο ψήφισμα συμπαράστασης της ΕΛΜΕ Εύβοιας και δημόσιο κάλεσμα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα avaaz με πάνω από 500 υπογραφές.
Τι κρύβεται όμως πίσω από τη συγκεκριμένη υπόθεση, που για κάποιον μη μυημένο μοιάζει ως άλλη μία ακατανόητη ενδο-δημοσιοϋπαλληλική διένεξη; Τα γεγονότα όπως τα περιγράφει η πειθαρχικά ελεγχόμενη, καταγγελλόμενη αλλά και καταγγέλλουσα καθηγήτρια, θα μπορούσαν να περιέχονται σε εγχειρίδιο με τις πιο κίτρινες σελίδες του Δημοσίου Τομέα:
Το περιστατικό, σύμφωνα με την κ. Νίκα, συνέβη στο γραφείο του διευθυντή δευτεροβάθμιας, την 6η Νοεμβρίου 2018, όταν η ίδια πήγε για να υπογράψει και να παραλάβει αντίγραφα των επικαιροποιημένων εκλογικών καταλόγων, εν όψει των υπηρεσιακών εκλογών.
«Ο κ. Κυριτσόπουλος, αφού άρχισε να μετέρχεται διάφορες αοριστολογίες περί του χρόνου και του τρόπου, που θα γινόταν η επίδοση των καταλόγων, στη συνέχεια μου συνέστησε να μην τα βάζω με τον Προϊστάμενο και να μην κουράζομαι άδικα. Στην απάντηση μου ότι δεν κουράζομαι και ότι μπορώ να περιμένω, μου απάντησε με την εξής χυδαία, σεξιστική και προσβλητική φράση: “Σας γράφω στα αρχίδια μου, που είναι και μεγάλα!”, επανέλαβε δε τη φράση χωρίς το δεύτερο σκέλος της, τρεις φορές. Έμεινα ενεή. Παρ’ όλο που ήμουν τρομερά σοκαρισμένη και ένιωθα κατάφωρα προσβεβλημένη, προσπάθησα να διατηρήσω την ψυχραιμία μου, γι’ αυτό και κάλεσα αμέσως τον Περιφερειακό Διευθυντή κ. Χ. Δημητρίου για να καταγγείλω το περιστατικό και να ζητήσω θεσμική προστασία»…
Σύμφωνα με την αφήγηση της κ. Νίκα, αφού ενημέρωσε τη γραμματέα του Περιφερειακού Διευθυντή, ακολούθησε δεύτερο περιστατικό, σωματικής βίας αυτή τη φορά: «Μόλις έκλεισα το τηλέφωνο ο κ. Κυριτσόπουλος σηκώθηκε από το γραφείο του και κινήθηκε απειλητικά προς το μέρος μου, φωνάζοντάς μου να περάσω έξω. Πέταξε έξω από το γραφείο του την τσάντα μου και το κινητό μου, με άρπαξε με βία από το δεξί μπράτσο και προσπαθούσε να με απωθήσει από τον χώρο του γραφείου του. Στις επαναλαμβανόμενες εκκλήσεις “Μη με αγγίζετε”, απάντησε με αυξανόμενη βία. Στο περιστατικό της βίαιης απώθησης παρευρέθη κι άλλος συνάδελφος συνεργάτης του προϊσταμένου, ο οποίος ενώ είδε και άκουσε τι συνέβη έκανε πως δεν είδε και δεν άκουσε τίποτα…».
Η ίδια κατήγγειλε αμέσως το συμβάν στη Νομική Υπηρεσία της Περιφέρειας Εκπαίδευσης, ενώ όπως μας λέει δεν είναι η πρώτη φορά που ο συγκεκριμένος προϊστάμενος προβαίνει σε ανάρμοστες ενέργειες. Πράγματι, όπως έχει καταγγελθεί από την ΕΛΜΕ Εύβοιας, αλλά και σε τοπικές εφημερίδες, ο κ. Κυριτσόπουλος είχε αντιδράσει με ακραίο τρόπο σε παλιότερη παράσταση διαμαρτυρίας καθηγητών και γονέων για τα Ειδικά Σχολεία, παρουσία των παιδιών με ειδικές ανάγκες, καλώντας την αστυνομία να συλλάβει διαμαρτυρόμενο γονέα.
Το γεγονός διασταυρώνεται με μαρτυρίες γονέων στην «Εφ.Συν.», που θεωρούν «απαράδεκτη, αλαζονική και αντιπαιδαγωγική τη συμπεριφορά του προϊστάμενου», που ειρωνευόταν και μείωνε τους καθηγητές ως «τεμπέληδες» μπροστά στα μάτια των μαθητών ΑμεΑ.
Ο προϊστάμενος
Ο προϊστάμενος σε καταγγελία του εις βάρος της καθηγήτριας εξιστορεί το περιστατικό με εντελώς αντίστροφη οπτική: «Ισχυρίζεται [ο προϊστάμενος] ότι όχι μόνο δεν μου συμπεριφέρθηκε με αυτό τον τρόπο αλλά αντιθέτως εγώ τον ακούμπησα με τα οπίσθια και τα εμπρόσθιά μου, ήτοι τον παρενόχλησα. Η καταγγελία του αυτή, που ακολούθησε τη δική μου αναφορά, ενεργοποίησε ΕΔΕ εναντίον μου, η οποία προς το παρόν έχει παγώσει ύστερα από το κύμα συμπαράστασης που αναπτύχθηκε πανελλαδικά», καταλήγει η κ. Νίκα.
Η απάντηση του κ. Κυριτσόπουλου, όπως διατυπώνεται σε δημόσια επιστολή του, είναι ότι όλα αυτά είναι «ανυπόστατα» και ότι «πρόκειται για θέμα που σκοπίμως κατασκευάστηκε από την κ. Νίκα, χρησιμοποιώντας την ιδιότητά της ως πρόεδρος της ΕΛΜΕ για προσωπικά της ζητήματα».
Για την ιστορία, για τη στοχοποίηση της καθηγήτριας κ. Νίκα -στην οποία συμπαρίστανται η ΟΛΜΕ, η ΑΔΕΔΥ, η συνδικαλιστική παράταξη ΜΕΤΑ και δεκάδες σωματεία του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, ΕΛΜΕ και σύλλογοι εκπαιδευτικών από όλη την Ελλάδα – έχουν κατατεθεί ερωτήσεις στη Βουλή από το ΚΚΕ και στο Ευρωκοινοβούλιο από τον ευρωβουλευτή της ΛΑ.Ε. Ν. Χουντή.