Πέθανε η συγγραφέας Τόνι Μόρισον

Αλιεύει η Στέλλα Σάμου

Πέθανε σε ηλικία 88 ετών η συγγραφέας Τόνι Μόρισον, η πρώτη Αφροαμερικανή που κέρδισε το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας και γνωστή μεταξύ άλλων για το μυθιστόρημα «Αγαπημένη» (Beloved) που το 1988 τής χάρισε το Βραβείο Πούλιτζερ.

Η διάσημη και πολυδιαβασμένη Αμερικανή συγγραφέας άφησε την τελευταία της πνοή στο Ιατρικό Κέντρο Μοντεφιόρε της Νέας Υόρκης. Τον θάνατό της έκανε γνωστό η οικογένειά της, χωρίς ωστόσο να έχουν διευκρινιστεί τα αίτια. Την θλιβερή είδηση ανακοίνωσε και ο εκδότης της Alfred A. Knopf μέσω ανάρτησης στα social media.

Η Τόνι Μόρισον είχε κερδίσει το βραβείο Πούλιτζερ το 1988 για το αριστούργημά της «Αγαπημένη» (Beloved) ενώ το 1993 έγινε η πρώτη Αφροαμερικανή συγγραφέας που κέρδισε το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου της. Η Chloe Anthony Wofford, όπως ήταν το αληθινό της όνομα, γεννήθηκε στο Λορέιν του Οχάιο το 1931 και υπήρξε το δεύτερο από τα τέσσερα παιδιά μιας οικογένειας μαύρων της εργατικής τάξης. Από νωρίς είχε δείξει μεγάλο ενδιαφέρον για την λογοτεχνία και σπούδασε αγγλική φιλολογία στα Πανεπιστήμια Cornell και Howard, ενώ εργάστηκε επίσης ως ερευνήτρια στα Howard και το Yale.

Σε νεαρή ηλικία, με τα δύο μικρά παιδιά της σε φωτογραφία

Το 1988 η Τόνι Μόρισον είχε κερδίσει το βραβείο Πούλιτζερ για το αριστούργημά της «Αγαπημένη» (Beloved). Η Τόνι Μόρισον έχει γράψει πολλά μυθιστορήματα, ανάμεσά τους τα «The Bluest Eye» (Γαλάζια Μάτια, 1970), «Sula» (Σούλα, 1973), «Song of Solomon» (Το τραγούδι του Σόλομον, 1978, τιμημένο την ίδια χρονιά με το Εθνικό Βραβείο Κριτικών), «Tar Baby» (Παιδί από κάρβουνο, 1981), «Beloved» (Αγαπημένη, 1988, Βραβείο Πούλιτζερ του 1988), «Jazz» (Τζαζ, 1992), ενώ ασχολήθηκε επίσης με το δοκίμιο. Τα έργα της «Παίζοντας στο σκοτάδι: Το λευκό χρώμα και η λογοτεχνική φαντασία» και «Φυλετική δικαιοσύνη: Η δύναμη της ράτσας» είναι συλλογές δοκιμίων, στα οποία εξετάζονται θέματα φυλετικής συνείδησης και λογοτεχνικής έκφρασης.

Η Τόνι Μόρισον ήταν περισσότερο διάσημη για το μυθιστόρημά της «Αγαπημένη», ενώ άλλα εξίσου γνωστά έργα της ήταν τα «Jazz» (1992) και «Paradise» (1997). Πολλοί μάλιστα θεωρούν πως τα συγκεκριμένα μυθιστορήματα συνιστούν κάτι σαν «άτυπη τριλογία». Αμέσως μετά την έκδοσή τους, η ίδια βραβεύτηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας, και έγινε η πρώτη μαύρη γυναίκα οποιασδήποτε εθνικότητας που καταφέρνει κάτι τέτοιο. Ως τότε είχε ήδη γράψει άλλα έξι μυθιστορήματα και θα συνέχιζε γράφοντας πέντε ακόμη. Το τελευταίο της μυθιστόρημα με τίτλο «God Help the Child» εκδόθηκε το 2015.

Φωτο με 75 διαφορετικά εξώφυλλα του βιβλίου Αγαπημένη, σε διάφορες γλώσσες

Δεν σταμάτησε το γράψιμο ούτε στις δυσκολότερες περιόδους της ζωής της, όπως ο θάνατος του γιου της το 2010. «Σταμάτησα να γράφω μέχρι που άρχισα να σκέφτομαι, πως θα απογοητευόταν πάρα πολύ αν σκεφτόταν πως μου προκάλεσε το να σταματήσω να γράφω», είχε πει το 2012 σε συνέντευξή της στο περιοδικό Interview, κοντά στην κυκλοφορία του ένατου βιβλίου της, «Home». Πριν γίνει μια παγκοσμίως καταξιωμένη συγγραφέας, η Τόνι Μόρισον είχε γράψει ιστορία καταρρίπτοντας τα στερεότυπα ως συντάκτρια του Random House, όπου εργάστηκε για 19 χρόνια, αφήνοντας έπειτα χώρο για μια νέα γενιά μαύρων συγγραφέων, ανάμεσά τους οι Toni Cade Bambara, Gayl Jones και Angela Davis.

«Πεθαίνουμε», είχε πει η Τόνι Μόρισον, κλείνοντας την ευχαριστήρια ομιλία της μετά την βράβευσή της με Νόμπελ Λογοτεχνίας. «Ίσως είναι αυτό το νόημα της ζωής. Αλλά δημιουργούμε γλώσσα. Αυτό ίσως είναι το μέτρο της ζωής μας».

ΠΗΓΗ: [ ARTI news / Κόσμος / 06.08.19 ]

Για την ελληνική έκδοση: Η “Αγαπημένη”, μυθιστόρημα που σου κόβει την ανάσα με την κοφτή και γεμάτη λυρισμό γλώσσα του, δίκαια τοποθετεί την Τόνι Μόρισον στην κορυφή των σύγχρονων συγγραφέων. Η ιστορία εκτυλίσσεται στα μέσα του περασμένου αιώνα στο Κεντάκυ και είναι ένα γοητευτικό παραμύθι. Ήρωες, εξεγερμένοι μαύροι, απελπισμένοι, ερωτευμένοι, παντοδύναμα πνεύματα. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ) Εκδόσεις Νεφέλη