ΑΣ ΜΙΛΗΣΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΣΥΝΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Από φεμινιστική ομάδα Κιλοτίνα

Μέχρι το τέλος της χρονιάς, σε κατάσταση γενικευμένου λοκ ντάουν, ανακοινώνει ότι θα καταθέσει η κυβέρνηση της ΝΔ την νέα διάταξη του οικογενειακού δίκαιου που θα αφορά στην υποχρεωτική συνεπιμέλεια. Με άλλα λόγια, διαζύγιο θα σημαίνει εξ ορισμού από κοινού επιμέλεια και στους δύο γονείς. Την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση δεν έχει έρθει σε καμιά επικοινωνία με γυναικείες οργανώσεις και μητέρες, οι «ενεργοί μπαμπάδες» φιγουράρουν σε όλα τα μέσα, διοργανώνουν εκστρατείες υποχρεωτικής συνεπιμέλειας, δε χάνουν ευκαιρία να κατηγορήσουν τις μητέρες για αυταρχισμό και «γυναικεία δικτατορία» και να μιλούν με εντελώς αντιεπιστημονικούς όρους για ψευτοσύνδρομα όπως το PAS (γονεϊκή αποξένωση), το οποίο έχει απορριφθεί από την ίδια την ένωση εισαγγελέων στις ΗΠΑ ως μέσο άσκησης πίεσης για την κηδεμονία σε περιπτώσεις αντιδικιών στα αμερικανικά δικαστήρια.

Σ’ αυτό το σημείο, ας ξεκαθαρίσουμε κάτι. Η υποχρεωτική συνεπιμέλεια δεν είναι απλά συνεπιμέλεια. Δεν μιλάμε για δυο γονείς που συναινετικά αποφασίζουν να χωρίσουν και η επιμέλεια δίνεται από κοινού και στους δυο. Η υποχρεωτική συνεπιμέλεια αλλάζει σε βαθιά συντηρητική κατεύθυνση το ελληνικό οικογενειακό δίκαιο, το οποίο μέχρι σήμερα θεωρείται από τα πιο προοδευτικά στον κόσμο ως παιδοκεντρικό. Η υποχρεωτική συνεπιμέλεια έχει δυο βασικές προεκτάσεις. Η μία είναι το ίδιο το παιδί και η άλλη η γυναίκα, που ήδη βιώνει ανισότητα σε κάθε πτυχή της ζωής της στην πατριαρχία. Ας τα εξετάσουμε τόσο χωριστά όσο και από κοινού.

Από τη μία έχουμε ένα παιδί που γίνεται μπαλάκι ανάμεσα σε δυο γονείς με διαταραγμένες σχέσεις, οι οποίοι θα πρέπει να αποφασίσουν από κοινού για το σχολείο του, τις εξωσχολικές του δραστηριότητες και την καθημερινότητά του, την ίδια στιγμή που το παιδί δεν θα έχει καν μια σταθερή στέγη. Από την άλλη, οι επίσημες προτάσεις του φορέα ΓΟΝ.ΙΣ., που υπερασπίζεται την υποχρεωτική συνεπιμέλεια, συνδέει τη διατροφή με τον χρόνο που θα προσυμφωνηθεί ότι θα αφιερώνει στο παιδί ο κάθε γονιός και όχι με εισοδηματικά κριτήρια. Με πιο απλά λόγια, η ήδη δύσκολη θέση της μητέρας ενισχύεται, εφόσον η άνιση θέση της γυναίκας στην αγορά εργασίας (μισθολογικό χάσμα ανάμεσα στα δυο φύλα, μεγαλύτερα ποσοστά ανεργίας, αποκλεισμός γυναικών από ολόκληρους κλάδους και ανώτερες-πιο καλοπληρωμένες θέσεις) είναι γεγονός, σύμφωνα με όλα τα επίσημα στοιχεία.

Αυτό για το οποίο, όμως, η κυβέρνηση, οι νομοθέτες, οι «ενεργοί μπαμπάδες» δεν μιλούν είναι οι εκατοντάδες καθημερινές ιστορίες έμφυλης βίας και παιδικής κακοποίησης. Σύμφωνα με τη Σύμβαση της Κων/πολης , απαγορεύεται η επικοινωνία του τέκνου με τον γονέα που δρα κακοποιητικά άμεσα ή έμμεσα προς αυτό, κάνοντάς το θεατή κακοποιητικών συμπεριφορών. Αν αναλογιστούμε, όμως, πόσες τέτοιες υποθέσεις δεν φτάνουν ποτέ στα δικαστήρια, πόσες γυναίκες σιωπούν κάτω από το βάρος των συνεχών απειλών και του φόβου, πόσες φορές η αστυνομία ήρθε, είδε και απήλθε, πόσες φορές η δικαιοσύνη έδειξε το πατριαρχικό της πρόσωπο στέλνοντας τους κακοποιητές σπίτι τους, πόσες γυναικοκτονίες μετρήσαμε με θύτες νυν και πρώην συζύγους/συντρόφους, καταλαβαίνουμε τότε τι θα σημαίνει η υποχρεωτική συνεπιμέλεια για εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες στη χώρα μας και ειδικά για τις πιο ευάλωτες οικονομικά.

Οι μητέρες θύματα έμφυλης βίας θα εγκλωβίζονται για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα σε κακοποιητικούς γάμους ή σχέσεις με τον φόβο της απώλειας της επιμέλειας ή μετά το διαζύγιο θα έρχονται σε συστηματική επαφή με τον κακοποιητή τους. Στην περίπτωση μάλιστα που μια μητέρα πάρει το παιδί της σε άλλη πόλη για να το προστατεύσει ή να προστατευτεί η ίδια από την κακοποίηση, ο έτερος γονέας θα μπορεί να κάνει μήνυση για παραβίαση της δικαστικής απόφασης και η μητέρα θα κινδυνεύει με σύλληψη και αυτόφωρο μέχρι να επιστρέψει το παιδί στον μόνιμο τόπο κατοικίας.

Το αφήγημα για βήμα στην ισότητα των φύλων που θα εξασφαλίζει η υποχρεωτική συνεπιμέλεια αφήνει εκτός συζήτησης έναν μεγάλο παράγοντα, την ίδια την πατριαρχία. Ζούμε στην κοινωνία που η ενδοοικογενειακή βία έχει πρόσημο, έχει στην συντριπτική της πλειοψηφία θύματα τις γυναίκες. Ζούμε στην κοινωνία που ο σύζυγος κακοποιεί επανειλημμένα μητέρα και παιδιά και κανείς δε μιλάει μέχρι να μετρήσουμε πτώματα, στην κοινωνία που τα δικαστήρια μας ρωτάνε τι φορούσαμε όταν βιαζόμασταν και η αστυνομία είναι κι αυτή ένας μάτσο βιαστής.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο, ότι η πρόταση για υποχρεωτική συνεπιμέλεια έρχεται σε όλον τον κόσμο από τα συντηρητικά κόμματα (Ακροδεξιά Λέγκα του Βορρά στην Ιταλία, Partido Popular στην Ισπανία), από ακροδεξιές οργανώσεις (FRA (father rights movement) στις ΗΠΑ) , από τον σκοταδισμό και την αντίδραση. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι εκκρεμούν δικαστήρια εναντίον κάποιων ενεργών μπαμπάδων για κακοποίηση (ανάμεσά τους αυτός που κακοποίησε την πρώην σύζυγό του στο προαύλιο του σχολείου των παιδιών του, μπροστά στα μάτια γονιών, παιδιών και δασκάλων στην Κέρκυρα).

Έπειτα από έναν σχεδόν ολόκληρο χρόνο εγκλεισμού, με τα επίσημα στοιχεία να είναι αμείλικτα σε σχέση με την αύξηση της έμφυλης βίας κατά το «μένουμε σπίτι» και την περεταίρω φτωχοποίηση μεγάλης μερίδας της κοινωνίας, το νομοσχέδιο για την υποχρεωτική συνεπιμέλεια αποτελεί κόκκινο πανί για κάθε μητέρα, κάθε γυναίκα, κάθε προοδευτικό άνθρωπο, κάθε συλλογικότητα υπεράσπισης της ισότητας των φύλων και των δικαιωμάτων του παιδιού. Θα μας βρουν απέναντί τους.

ΚΑΜΙΑ ΣΚΕΨΗ ΓΙΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΣΥΝΕΠΙΜΕΛΕΙΑ
ΣΥΝΑΙΝΕΤΙΚΗ ΣΥΝΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΦΟΣΟΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΟΙ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΑΙ Η ΣΥΝΑΙΝΕΣΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΥΟ ΓΟΝΙΩΝ

Περιγραφή εικόνας για άτομα με οπτική βλάβη:
Αφίσα της φεμινιστικής ομάδας Κιλοτίνα που απεικονίζει 3 παιδιά που τρέχουν σε κάποιο λιβάδι και γράφει “Καμία σκέψη για υποχρεωτική συνεπιμέλεια” στο πάνω μέρος και “το δικαίωμα στην ασφάλεια μητέρας και παιδιών είναι μη διαπραγματεύσιμο” στο κάτω μέρος.