Ενδοοικογενειακή βία και «συνεπιμέλεια»-Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Αλιεύει η Σίσσυ Βωβού

Αναδημοσίευση από isotita.eu

Αναζητούνται τρόποι για να μαζευτεί η κατάσταση


Μέθοδος για να μένουν τα παιδιά με τον κακοποιητή γονέα η «γονεϊκή αποξένωση»

Κοινή Συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε στις 22/02 των επιτροπών Δικαιοσύνης και Ισότητας Φύλων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με θέμα την παραγωγή πολιτικής για το θέμα της προστασίας των παιδιών και των γυναικών στις περιπτώσεις διαζυγίων στο πλαίσιο κακοποιητικών συμπεριφορών, με έμφαση το θέμα της επιμέλειας.



Είναι άξιο λόγου και βαθύτερης έρευνας ότι την ίδια στιγμή που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το απασχολεί σοβαρά το πώς θα θεσπισθούν πολιτικές για να προστατέψουν τα παιδιά και τις γυναίκες ως θύματα των μορφών ενδοοικογενειακής βίας μετά το γάμο και ενόψει έκδοσης αποφάσεων διαζύγιου/επιμέλειας/επικοινωνίας, με ιδιαίτερη σπουδή στο να βρεθούν μέθοδοι για να εξαλειφθούν οι αποφάσεις υποχρεωτικής συνεπιμέλειας χωρίς εξειδικευμένη μελέτη από τις δικαστικές αρχές, στην Ελλάδα το Υπουργείο Δικαιοσύνης εισηγείται νομοσχέδιο στην Βουλή, ώστε να ανοίγεται διάπλατα η δυνατότητα – άκριτα – να εφαρμόζεται «οριζόντια» η υποχρεωτική συνεπιμέλεια και ο υποχρεωτικά ορισμένος πριν τη δικαστική εξέταση χρόνος επικοινωνίας. Το σχόλο με πλάδια, στο άρθρο

Στη συνεδρίαση αυτή παρουσιάστηκε για πρώτη φορά η εναρκτήρια έκθεση/εισήγηση που είχαν αναλάβει να καταθέσουν δύο ευρωβουλεύτριες, μέλη από κάθε μία από τις Επιτροπές, οι κ.κ. L. Regimenti και Ελ. Κουντουρά.


Οι τοποθετήσεις των εισηγητών

L. Regimenti (LEGA, Συντηρητικοί Ταυτότητας/Δημοκράτες, Ιταλία): Η προστασία των γυναικών και των ανηλίκων είναι κοινή μας προτεραιότητα. Θα πρέπει να τη διασφαλίσουμε. Οι γυναίκες έχουν επιπλέον προβλήματα βίας και κακοποίησης με την πανδημία. Στην περίπτωση που έχουμε χωρισμό μεταξύ συζύγων θα πρέπει να προστατέψουμε τις γυναίκες και τα παιδιά, ώστε να μην υφίστανται καμία μορφή βίας (οικονομική, σωματική, σεξουαλική κλπ). Δυστυχώς, έχουμε πολλές περιπτώσεις μεικτής επιμέλειας τέκνων, ενώ υπάρχει βία από κακοποιητή γονιό. Βία και συνεπιμέλεια είναι ασύμβατες έννοιες.
Χρειαζόμαστε ειδικά δικαστικά σώματα για τις υποθέσεις αυτές με ειδικούς για να δίνουν αρωγή και να κάνουν αξιολογήσεις κινδύνου. Εδώ σ’ αυτό τον τομέα πρέπει να βοηθήσουν και οι ιατροδικαστές. Πρέπει να συνδέσουμε τις δικαστικές αρχές διακρατικά για περιπτώσεις διαζυγίων που αφορούν σε γονείς από διαφορετικές χώρες ή που κατοικούν σε διαφορετικές χώρες.

Ελ. Κουντουρά (ΣΥΡΙΖΑ, Ευρωπαϊκή Αριστερά, Ελλάδα): Η έκθεση αποτελεί ένα καλό σημείο εκκίνησης για να μπορούμε να κάνουμε έναν διάλογο και να καταλήξουμε σ’ ένα άρτιο κείμενο για απόφαση. Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι μέσα στην πανδημία τα φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας αυξήθηκαν κατά πολύ, ενώ η πρόσβαση σε βοήθεια για τις γυναίκες δυσκόλεψε κατά πολύ.

Δυστυχώς, ακόμη και σήμερα η ενδοοικογενειακή και έμφυλη βία δεν καταγράφεται επαρκώς στα επίσημα στοιχεία.
Από ορισμένες χώρες δεν λαμβάνεται υπόψη η βία για την επιμέλεια του τέκνου. Μόνο ελάχιστα κράτη έχουν νομικά θεσπίσει την εκτίμηση ύπαρξης βίαιου περιβάλλοντος, πριν ανατεθεί η επιμέλεια. Η GREVIO σε πρόσφατη έκθεσή της έχει επισημάνει ότι σε όλες σχεδόν τις χώρες υπάρχει έλλειμα σ’ αυτόν τον τομέα, δηλαδή της ασφάλειας των κακοποιημένων τέκνων και γονέων. Υπάρχει παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς και της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης η οποία προβλέπει την υποχρέωση να λαμβάνονται μέτρα προστασίας από τέτοιους κινδύνους και για την επιμέλεια και για την επικοινωνία. Ασυμβίβαστη η ενδοοικογενειακή βία με την συνεπιμέλεια.

Επιτακτική ανάγκη:


1. Να κυρωθεί άμεσα από τα υπόλοιπα κράτη – μέλη η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, ώστε να μπορεί να κυρωθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

2. Να προτείνει άμεσα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεσμευτική ευρωπαϊκή νομοθεσία για όλα τα κράτη – μέλη που θα συμπληρώνει την Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης στα θέματα ενδοοικογενειακής βίας, ώστε να λαμβάνεται υπόψη στις αποφάσεις για επιμέλεια και επικοινωνία των γονέων με το παιδί, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ασφάλεια του θύματος/γονέα και του παιδιού.

3. Υποχρεωτική κατάρτιση του δικαστικού και αστυνομικού προσωπικού σε όλες τις χώρες για τα θέματα ενδοοικογενειακής βίας και τον μηχανισμό υποστήριξης θυμάτων, για να μην υπάρχουν αποκλεισμοί και δευτερογενείς κίνδυνοι για τα θύματα.

4. Δημιουργία εξειδικευμένων δικαστηρίων για ζητήματα οικογένειας όπου οι ειδικευμένοι δικαστές θα έχουν την υποστήριξη ειδικών επιστημόνων για να εκδίδουν αποφάσεις σε υποθέσεις οικογενειακού δικαίου.

5. Να υποστηριχθούν και να αυξηθούν οι δομές υποστήριξης θυμάτων οικογενειακής βίας και να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη πρόσβαση σε αυτές όλων των γυναικών που το έχουν ανάγκη.


Οι τοποθετήσεις των κομμάτων

Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα: Δηλώθηκε η ικανοποίηση για το κείμενο της έκθεσης. Εξέφρασε την αμφιβολία για το αν μπορεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να παρέμβει για την εφαρμογή κατάλληλων πολιτικών στα κράτη – μέλη, γιατί έχει μεγάλη σημασία η βούληση για κρατική πολιτική σε αυτό το θέμα και όχι οι ευρωπαϊκές συστάσεις.
Οι γυναίκες υφίστανται όλες τις μορφές βίας από τους άνδρες που τους είναι οικείοι και την οικονομική που συχνά δεν αναφέρεται. Πρέπει λοιπόν να εφαρμοστούν μέτρα για να υπάρχει οικονομική αυτονομία των γυναικών, για να μπορούν να καταφεύγουν στις κατάλληλες υπηρεσίες.

Σοσιαλιστές και Δημοκράτες: Το θέμα είναι σημαντικό και ευαίσθητο. Η έκθεση αποτελεί σημαντική βάση περαιτέρω εργασίας. Η εκπαίδευση των δικαστικών σωμάτων στα κράτη – μέλη είναι μεγάλη υπόθεση. Η εξασφάλιση της οικονομικής ανεξαρτησίας των γυναικών έχει μεγάλη σημασία. Η πρόβλεψη για τις μονογονεϊκές οικογένειες είναι αναγκαία. Επιπλέον θα πρέπει να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για να ακούγονται σε τέτοιες περιπτώσεις τα παιδιά. Η ιεράρχηση της πολιτικής μας θα πρέπει να είναι: υπέρ των γυναικών, υπέρ των ανηλίκων.
Μιλάμε για κεντρικές αξίες/ιδρυτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτά πρέπει να προστατέψουμε με την εργασία που θα πρέπει να κάνουμε επάνω σ’ αυτά τα κείμενα για να μπουν κανόνες. Πρέπει να ενισχυθούν οι δομές φιλοξενίας κακοποιημένων γυναικών. Σε πολλές περιπτώσεις οι γυναίκες που υφίστανται την βία, καθυποτάσσονται στους κακοποιητές τους από ανάγκη.

Φιλελεύθεροι και Δημοκράτες: Πρέπει να δούμε τις αιτίες για την βία. Γυναίκες την υπομένουν γιατί φοβούνται ότι θα χάσουν την επιμέλεια του παιδιού χωρίς να έχουν τον έλεγχο της προστασίας του. Η βία συμβαίνει κυρίως εναντίον των γυναικών και αφορά όλα τα κοινωνικά στρώματα. Η κατάρτιση δικαστών και εκπαιδευτικών είναι πολύ σημαντική για την υπόθεση αυτή. Στην Γαλλία υπάρχει νόμος που περιορίζει ή αποκλείει την επαφή του παιδιού με την οικογένεια του κακοποιητή σε περίπτωση βίας και σεξισμού.

Συντηρητικοί/Δημοκράτες: Το κείμενο είναι καλή βάση για να προχωρήσουμε για την παραγωγή πολιτικών. Μελέτη μας έχει δείξει ότι το 75% των παιδιών που έχει βιώσει βία, έχει αργότερα ασκήσει βία. Γι’ αυτό πρέπει να προβλέψουμε.

Πράσινοι/Συμμαχία: Οι συνέπειες της πανδημίας είναι δραματικές για γυναίκες και παιδιά. Πρέπει να ανταποκριθούμε στη ζήτηση για πολιτικές. Στα καταφύγια για παιδιά πρέπει να δώσουμε την ευκαιρία για παιδιά. Ρόλο πρέπει να έχει και η κοινωνία των πολιτών στο θέμα. Άλλη μία πτυχή είναι η ομοφοβία που προκαλεί επίσης βία. Η κοινή επιμέλεια δεν συμβιβάζεται με την βία. Πρώτη προτεραιότητα είναι η ασφάλεια των παιδιών και των γυναικών. Πρέπει να προσέξουμε και να απορρίψουμε την υποστήριξη του ψευδοσυνδρόμου της «γονικής αποξένωσης» που στερεί τεχνητά τις γυναίκες από την επιμέλεια των παιδιών τους εκθέτοντάς τα σε κίνδυνους.

Ευρωπαϊκή Αριστερά: Όταν εκδικάζονται οικογενειακές υποθέσεις που περιέχουν βία, δεν λαμβάνεται όσο σοβαρά χρειάζεται υπόψη αυτό το δεδομένο και αποφασίζεται κοινή επιμέλεια ή εναλλάξ επιμέλεια. Έτσι, εκτίθεται σε κίνδυνο το παιδί και συνήθως η μητέρα. Το ίδιο συμβαίνει και στις περιπτώσεις που αργούν πολύ να εκδοθούν αποφάσεις για τα διαζύγια και την επιμέλεια. Σημαντικό είναι το θέμα της χρηματοδότησης της κατάρτισης.

Επόμενη φάση

Για το ζήτημα αυτό που απασχόλησε την FEMM στην συνεδρίαση της 22/2 θα ακολουθήσει η κατάθεση τροποποιήσεων από τους/τις ευρωβουλευτές/τριες επί του κειμένου που καταθέσαν οι εισηγήτριες, θα συζητηθούν ξανά, και στη συνέχεια, θα τεθεί σε ψηφοφορία για να μεταβιβαστεί στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για απόφαση και στους άλλους θεσμούς που λαμβάνουν αποφάσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση.