Η φεμινίστρια Mary Wollstonecraft τιμάται μετά από 200 χρόνια και το μνημείο της προκαλεί αντιδράσεις

Αλιεύει η Αφροδίτη Σταμπουλή

Με μια μικρή καθυστέρηση δημοσιεύουμε για το σημαντικό μνημείο που στήθηκε προς τιμήν της δραστήριας βρετανίδας φεμινίστριας τον περασμένο Νοέμβρη.

Η Mary Wollstonecraft, πρωτοπόρα συγγραφέας του φεμινιστικού κινήματος, τιμήθηκε καθυστερημένα και μάλιστα με ένα… γυμνό γλυπτό, που προκάλεσε σωρεία αντιδράσεων.

Το μνημείο της Mary Wollstonecraft άργησε 200 ολόκληρα χρόνια, παρά την καθοριστική συμβολή της στο φεμινιστικό κίνημα της Μεγάλης Βρετανίας. Για μερικούς αυτό από μόνο του αποτελεί ένα ήδη εξοργιστικό γεγονός. Πάνω από 200 χρόνια μετά τον θάνατό της, και περίπου μία δεκαετία προσπαθειών για να ανεγερθεί μνημείο της στην περιοχή Newington Green του βόρειου Λονδίνου, η επιθυμία των υποστηρικτών του «Mary on the Green» έγινε πράξη. Φαίνεται όμως ότι το αποτέλεσμα δεν ήταν αυτό που περιμέναμε.

Ποια ήταν η Mary Wollstonecraft;
Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή. Η Mary Wollstonecraft ήταν συγγραφέας των πρώιμων φεμινιστικών προκηρύξεων, με τίτλο «Δικαίωση στα Δικαιώματα των Γυναικών», που γράφτηκε το 1792, και αποδείχτηκαν καθοριστικά για την διάδοση των φεμινιστικών ιδεών στη Μεγάλη Βρετανία. Στις προκηρύξεις αυτές εξέφρασε την ριζοσπαστική -για την εποχή- ιδέα ότι οι γυναίκες δεν είναι κατώτερες από τους άντρες, αλλά φαίνονται έτσι λόγω της έλλειψης παιδείας. Πρότεινε λοιπόν οι γυναίκες και οι άντρες να αντιμετωπίζονται ως ίσα λογικά όντα.

Η Mary Wollstonecraft, πίνακας του John Opie

Στη ζωή της δημοσίευσε κι άλλα βιβλία, μέχρι και τον θάνατό της σε ηλικία 38 ετών, λίγες μέρες μετά την γέννηση της δεύτερής κόρης της, Μαίρη Σέλλεϋ, που με την σειρά της έγραψε ιστορία ως η συγγραφέας του βιβλίου «Φρανκενστάιν».

Μετά τον θάνατο της Wollstonecraft, δημοσιεύτηκαν τα «Απομνημονεύματά» της από τον σύζυγό της, τα οποία λόγω της ανορθόδοξης ζωής της «κατέστρεψαν» την φήμη της. Έτσι, έπρεπε να φτάσει η ανάδυση του φεμινιστικού κινήματος τον 20ο αιώνα, για να αναγνωριστεί το έργο της.

Το μνημείο που προκάλεσε αντιδράσεις
Μπορούμε να καταλάβουμε λοιπόν, γιατί φεμινιστές και φεμινίστριες σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα στην Αγγλία ζητούσαν να τιμηθεί η μνήμη της με ένα μνημείο στον τόπο καταγωγής της.

Όταν όμως αποκαλύφθηκε στο κοινό το άγαλμα, οι αντιδράσεις ήταν άμεσες. Το μνημείο απεικονίζει μία γυμνή γυναίκα, που δεν μοιάζει ιδιαίτερα με την Wollstonecraft και έχει μέγεθος μόλις λίγα εκατοστά . Αποτελεί έργο της Maggi Hambling, που είναι σημαντική, αλλά πολλές φορές αμφιλεγόμενη Βρετανίδα καλλιτέχνης.

Πολλοί λοιπόν αναρωτήθηκαν πώς γίνεται η «μητέρα του βρετανικού φεμινισμού» να τιμάται με μία γυμνή γυναικεία μορφή. Η βρετανική εφημερίδα The Guardian εύλογα αναρωτήθηκε «Θα τιμούσαμε ποτέ έναν άντρα με τα γεννητικά του όργανα έξω;».

Το γλυπτό για την Mary Wollstonecraft φωτογραφία: Ioana Marinescu

Σύμφωνα με την Hambling, το γλυπτό «αναπαριστά το πνεύμα της συγγραφέως» και ότι αποτελεί τιμή στην «καθημερινή γυναίκα». Πολλοί όμως διαφωνούν ότι σαν έργο δεν προσφέρει τίποτα σχετικό με την πρωτοποριακή δράση και το ριζοσπαστικό έργο της Wollstonecraft.

Παράλληλα, πολλοί θεωρούν προσβλητικό το γεγονός ότι η «καθημερινή γυναίκα» έχει τη μορφή μίας συμβατικά ελκυστικής, λεπτής και κυρίως γυμνής γυναίκας, ιδιαίτερα σε τόσο μικρό μέγεθος.

Σε μία χρονιά που η δημόσια τέχνη έγινε ακόμα πιο πολιτική -με την αποκαθήλωση ρατσιστικών μνημείων σε όλο τον κόσμο, θα περίμενε κανείς ότι η δημιουργός του συγκεκριμένου μνημείου θα ήταν πιο ενημερωμένη.

Μόλις τον προηγούμενο μήνα, ένα άγαλμα που απεικόνιζε την αρχαία Ελληνίδα θεά, Μέδουσα, γυμνή αποτέλεσε το αντικείμενο ανάλογης κριτικής, όταν αποκαλύφθηκε στο Δικαστήριο του Μανχάταν.

ΠΗΓΗ: https://www.monopoli.gr/2020/11/11/promotional-items/gallery-promo-items/428746/i-feministria-mary-wollstonecraft-timatai-meta-apo-200-xronia-kai-to-mnimeio-tis-prokalei-antidraseis/