Η καταγγελία της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης από την Τουρκία δεν είναι κεραυνός εν αιθρία.
Να σταματήσουν οι οπισθοδρομήσεις και στην Ελλάδα.
Να αποσυρθεί το Νομοσχέδιο για την αναγκαστική συνεπιμέλεια.
Αυτή την κρίσιμη ώρα – ώρα πανδημίας και περιορισμών – όπου η βία κατά γυναικών και παιδιών εντείνεται, όπως διαπιστώνουν ευρωπαϊκοί και διεθνείς οργανισμοί:
Είναι πιο αναγκαία από ποτέ η σθεναρή στήριξη και πλήρης εφαρμογή της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης (Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας), που η Ελλάδα έχει κυρώσει με τον Ν. 4531/2018.
Για το λόγο αυτό:
Καταδικάζουμε την καταγγελία της Σύμβασης από την Τουρκία.
Ενώνουμε τη φωνή μας με τις φωνές των γυναικών της Τουρκίας και της διεθνούς κοινότητας, αλλά και κορυφαίων οργάνων και αξιωματούχων του Συμβουλίου της Ευρώπης, της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης και των Ηνωμένων Εθνών.
Καλούμε σε συστράτευση για τη στήριξη και πλήρη εφαρμογή της Σύμβασης. Επισημαίνουμε ότι η εξέλιξη αυτή στην Τουρκία δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Είναι αποτέλεσμα συστηματικών πιέσεων ισχυρών πολιτικών κέντρων, που ζητούσαν να καταγγελθεί η Σύμβαση, επειδή ορίζει τη βία κατά των γυναικών ως «μία μορφή έμφυλης βίας που διαπράττεται σε βάρος των γυναικών, επειδή είναι γυναίκες», όπως αναφέρεται στην εθνική έκθεση για την Τουρκία του Δικτύου Ανεξάρτητων Νομικών Εμπειρογνωμόνων για την Ισότητα των Φύλων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής(1).
Πρόκειται για το αποκορύφωμα σειράς οπισθοδρομήσεων της τελευταίας 10ετίας στην Τουρκία(2), που σηματοδοτήθηκαν:
• το 2012, από τη μετονομασία του τουρκικού Υπουργείου Γυναικείων Υποθέσεων σε «Υπουργείο Οικογενειακής και Κοινωνικής Πολιτικής» (και πάλι, το 2018, σε «Υπουργείο Οικογένειας, Εργασίας και Κοινωνικών Υπηρεσιών»).
Ακολούθησαν, μεταξύ άλλων:
• το 2013, η προσπάθεια νομοθέτησης περιορισμού του δικαιώματος σε άμβλωση,
• το 2016, η προσπάθεια τροποποίησης του άρθρου 103 του Ποινικού Κώδικα (σεξουαλική κακοποίηση παιδιών), με σκοπό την καθυστέρηση της ποινικής δίωξης και την πλήρη απαλλαγή του δράστη σε περίπτωση γάμου του με το ανήλικο θύμα βιασμού,
• το 2017, η καθιέρωση υποχρεωτικής διαιτησίας στις εργατικές υποθέσεις, περιλαμβανομένης της σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία,
• το 2018, νομοσχέδιο για την υποχρεωτική διαβούλευση και διαμεσολάβηση σε υποθέσεις διαζυγίου,
• το 2019, η συμμαχία πολιτικών με διαζευγμένους άνδρες που αρνούνται την πληρωμή διατροφής, θέτοντας σε κίνδυνο την επιβίωση των χαμηλού εισοδήματος μητέρων,
Επαγρυπνώντας, ενόψει απειλούμενων περαιτέρω οπισθοδρομήσεων και στη χώρα μας,
Ζητούμε από την Ελληνική Κυβέρνηση:
να προβεί σε πλήρη εφαρμογή της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, με την εναρμόνιση των διατάξεων του Ποινικού Κώδικα προς τη Σύμβαση και την έκδοση των απαιτούμενων από τον κυρωτικό νόμο 4531/2018 κοινών υπουργικών αποφάσεων,
να προβεί σε άμεση κύρωση και επικύρωση της Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας 190 για την Βία και την Παρενόχληση στον κόσμο της εργασίας και να την εφαρμόσει πλήρως (3),
να αποσύρει το οπισθοδρομικό και επικίνδυνο νομοσχέδιο για την «αναμόρφωση» του Οικογενειακού Δικαίου, το οποίο καταλύει τον παιδοκεντρικό χαρακτήρα του Οικογενειακού μας Δικαίου(4) και εισάγει:
• αντί της εξατομικευμένης έρευνας του συμφέροντος κάθε παιδιού, που απαιτούν τα διεθνή ελεγκτικά όργανα (5), την εκ του νόμου, αυτόματη και υποχρεωτική από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας από τους χωρισμένους γονείς, ακόμη και τους κακοποιητές έως την αμετάκλητη καταδίκη τους.
• ποιός όμως θα τολμήσει να τους καταγγείλει; κι αν τολμήσει, πώς θα αποδείξει την κακοποίηση και πώς θα προστατευτεί; Ποιά θα είναι η διάρκεια της δίκης; πόσες καταγγελίες θα ευδοκιμήσουν; ποιo το τίμημα για το παιδί και τον κακοποιημένο γονέα;
• ρητά ή έμμεσα, τη «γονική αποξένωση», που στοχοποιεί τη μητέρα και καταδικάζεται απόλυτα από το ελεγκτικό όργανο της Σύμβασης (GREVIO) και άλλα διεθνή ελεγκτικά όργανα (6), ως επιστημονικά αστήρικτη και επικίνδυνη έννοια,
• άκαμπτη, μηχανιστική, ερήμην του συμφέροντος του παιδιού, ρύθμιση της επικοινωνίας του γονέα που δεν διαμένει με το παιδί (1/3 του (τίνος;) χρόνου), με επιπτώσεις στην όλη άσκηση της γονικής μέριμνας, που μετατρέπει γονείς και παιδί σε ρομπότ,
• άκαμπτα κριτήρια του συμφέροντος του παιδιού, που αποπροσανατολίζουν και αυτοματοποιούν τη δικαστική κρίση.
Τέτοιες ρυθμίσεις βλάπτουν τα παιδιά, παραβιάζουν το Σύνταγμα και το Ευρωπαϊκό και Διεθνές Δίκαιο και καθιστούν την Ελλάδα υπόλογη σε διεθνή ελεγκτικά όργανα.
Καλούμε επίσης την Ελληνική Κυβέρνηση
να λάβει αμέσως τα απαιτούμενα νομοθετικά μέτρα για την πρόληψη, καταπολέμηση και τιμωρία της σεξουαλικής παρενόχλησης σε όλους τους τομείς,
να αποκαταστήσει τη Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων, την οποία έχει ουσιαστικά καταργήσει, στην αρχική ονομασία και αποστολή της και να την επαναφέρει στο Υπουργείο Εσωτερικών(7),
να στηρίξει την επερχόμενη πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ένταξη της βίας κατά των γυναικών στα λεγόμενα «ευρωεγκλήματα» (eurocrimes) του άρθρου 83 ΣΛΕΕ και τη λήψη περαιτέρω ενωσιακών νομοθετικών μέτρων στη νομική βάση αυτή,
να εμμείνει στην προσχώρηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης.
Μηδενική ανοχή και αγώνας για την ΕΞΑΛΕΙΨΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΏΝ ΠΑΝΤΟΥ
Ανακοίνωση του Συνδέσμου για τα Δικαιώματα της Γυναίκας, 23/3/21
Η πρόεδρος Ειρήνη Φερέτη
(1) Ευρωπαϊκό Δίκτυο Νομικών Εμπειρογνωμόνων για την Ισότητα και τη Μη Διάκριση (European Network of Legal Experts in Gender Equality and Non-Discrimination), Εθνική Έκθεση, Ισότητα των Φύλων – Τουρκία (Country Report, Gender equality – Turkey), 2020, παρ. 10.1, σελ. 103: https://www.equalitylaw.eu/downloads/5248-turkey-country-report-gender-equality-2020-2-1-mb
(2) Βλ. ό.π.,παρ. 3.1.4, σελ. 16-17.
(3) Βλ. Ψηφίσματά μας της 8.12.2020 http://leagueforwomenrights.gr/images/10122020/DSE90.pdf και της 15.1.21 http://leagueforwomenrights.gr/images/1/DTSDG-BEKATROU.pdf
(4) Βλ. Ψήφισμά μας της 22.11.2020 «Να πάψει κάθε επέμβαση στο Οικογενειακό Δίκαιο», που προσυπογράφουν κι άλλες οργανώσεις: http://leagueforwomenrights.gr/images/05122020/SDG-PSIFISMA-SYNEPIMELIA.MKO.pdf καθώς και της 8.3.2021 για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας: http://leagueforwomenrights.gr/anakoinwseis-deltia-typou/deltia-typou?start=3
(5) Βλ. Committee on the Rights of the Child (CRC), General Comment No. 14 (2013) right of the child to have his/ her best interests taken as a primary consideration (art. 3, para. 1), GC/CRC/C/GC/14, §§ 1-5, 32-54.
(6) Βλ. GREVIO, (Baseline) Evaluation Report, Italy, 2019, §§ 36, 182, France, 2019, §186(d). και CEDAW Committee, (7) Concluding Observations on the 7th periodic report of Italy, 2017, §52(a).
(7) Βλ. Ψήφισμά μας της 4.1.2021 http://leagueforwomenrights.gr/anakoinwseis-deltia-typou/deltia-typou?start=6