Μεταφράζει η Στέλλα Τσέρρι
Η πανδημία COVID-19 προκάλεσε επίμονες διαφορές στους μισθούς, στις συντάξεις, στα επίπεδα της φτώχειας, στις οικιακές υποχρεώσεις μεταξύ των γυναικών και των ανδρών. Την ίδια στιγμή, ο κορωναϊός έχει τονίσει την ζωτική σημασία για τις δουλειές φροντίδας –οι περισσότερες από τις οποίες πραγματοποιούνται από γυναίκες – στις κοινωνίες μας. Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτή την ανισορροπία;
Οι γυναίκες έχουν διατηρήσει την οργάνωση της κοινωνίας μας κατά την διάρκεια της πανδημίας, ξεπερνώντας τις προσδοκίες σε πράγματα που έκαναν πάντα με την ελάχιστη κοινωνική αναγνώριση και εκτίμηση. Αποτελούν την πλειονότητα των ειδικών της υγείας και της φροντίδας – στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, παρέχοντας βοήθεια στους αρρώστους και τις άρρωστες, στους ηλικιωμένους, σε ανθρώπους με αναπηρίες και ειδικές ανάγκες. Παρέχουν φροντίδα στα σπίτια κατά την διάρκεια της πανδημίας, αντικαθιστώντας τους εκπαιδευτικούς και τους ειδικούς υγείας, την ώρα που προσπαθούν να συνδυάσουν αυτή την άμισθη εργασία με τις προσωπικές επαγγελματικές τους υποχρεώσεις. Διασφαλίζουν τις αλυσίδες παροχής φαγητού, δεδομένου ότι αποτελούν την πλειοψηφία των εργαζομένων στα σούπερ μάρκετ και σε υπηρεσίες διανομής φαγητών. Εξασφαλίζουν ένα ασφαλές περιβάλλον, συχνά εις βάρος της υγείας τους και της οικογένειάς τους, δεδομένου επίσης ότι αντιπροσωπεύουν τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων σε βιομηχανίες καθαρισμού και υγιεινής. Εκτός αυτού, παρέχουν στήριξη και παρηγοριά σε ομάδες που βιώνουν συγκεκριμένες δυσχέρειες και υποφέρουν λόγω της πανδημίας: γυναίκες θύματα ενδοοικογενειακής βίας, άστεγες γυναίκες, ηλικιωμένες γυναίκες και γυναίκες χωρίς χαρτιά.
Εν ολίγοις, οι γυναίκες είναι αυτές που απαρατήρητες συγκρατούν ακόμα την κοινωνία μας.
Παρόλο που οι γυναίκες πάντα επωμίζονται τις υποχρεώσεις που αφορούν την φροντίδα, τις περισσότερες φορές είναι από τους εργαζόμενους που δεν αναγνωρίζεται η αξία τους και είναι χαμηλά αμειβόμενες σε τομείς χωρίς την βοήθεια των οποίων η οικονομία θα κατέρρεε.
Σε αντίθεση με την κρίση του 2008, η πανδημία έχει επηρεάσει τις βιομηχανίες στις οποίες η γυναικεία παρουσία είναι έντονη σε μεγάλα ποσοστά. Οι γυναίκες λοιπόν βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο να χάσουν τις δουλειές τους, τους μισθούς τους και την οικονομική τους ανεξαρτησία. Η περίοδος μετά το COVID-19 είναι συνεπώς μία κρίσιμη στιγμή για να αναγνωρίσουμε την συμβολή των γυναικών στην οικονομία και για να εκτιμήσουμε την εργασία φροντίδας σαν ένα θεμέλιο που στηρίζει την κοινωνία μας. Χρειαζόμαστε μία συνθήκη φροντίδας για να αποφύγουμε τις ολέθριες συνέπειες της πανδημίας και να σχεδιάζουμε ένα μονοπάτι για το μέλλον. Μια Συνθήκη Φροντίδας, που συνάδει με την Πράσινη και Ψηφιακή μετάβαση, θα δημιουργήσει έναν ενάρετο κύκλο που θα προάγει την βιωσιμότητα της κοινωνίας και του πλανήτη.
Αυτή η πανδημία δείχνει ότι η φροντίδα είναι μια κοινή ανάγκη που απαιτεί συλλογική υπευθυνότητα και μία δια βίου διορατικότητα που αφορά την φροντίδα παιδιών, των ηλικιωμένων, τη φροντίδα για τα εξαρτημένα άτομα και τη φροντίδα για τους εαυτούς μας. Η συνθήκη φροντίδας που μέσα σε ένα λογικό πλαίσιο θα προσπαθεί να καλύψει αυτές τις ανάγκες με το πλεονέκτημα ότι θα μας υπενθυμίζει ότι αυτή η επένδυση δεν εξαρτάται από το φύλο. Οι συνθήκες διαβίωσης, οι ανάγκες και οι απαιτήσεις μεταξύ των γυναικών και των αντρών διαφέρουν μεταξύ τους με αποτέλεσμα να επηρεάζονται διαφορετικά. Η αποτυχία του να εντοπίσουμε αυτές τις διαφορές και να σχεδιάσουμε ένα πρόγραμμα που αφορά όλους και όλες, που να μην βασίζεται μόνο σε ανδροκρατούμενες δημόσιες πολιτικές και επενδύσεις – για παράδειγμα με το να επιλέγουν να επενδύουν κυρίως σε τομείς στους οποίους η πλειοψηφία αποτελείται από άνδρες εργαζόμενους – αυτό ενδεχομένως να έχει ως συνέπεια να χειροτερεύσουν οι ανισότητες μεταξύ γυναικών και ανδρών.
Μία συνθήκη φροντίδας πρέπει να εκφράζει με σαφήνεια όλες τις πολιτικές που επιδιώκουν να ενθαρρύνουν την κοινωνική συνοχή και ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών. Τέτοιες πολιτικές περιλαμβάνουν όσα θα προκύψουν από μελλοντικά σχέδια για την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων και από τις συνολικά 20 αρχές μας ενδιαφέρουν συγκεκριμένα οι αρχές: 9(Ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής), 11 (Φροντίδα και υποστήριξη των παιδιών), 16 (Ιατροφαρμακευτική περίθαλψη), 18 (Μακροχρόνια φροντίδα). Επίσης προσπαθούν να προωθήσουν τις αποζημιώσεις και την εργασία σε ασφαλείς συνθήκες στο χώρο υγείας, όπου υπάρχει η δυνατότητα για την αυτοαπασχόληση – επιχειρηματικότητα.
Αυτό που η πανδημία κατάφερε να μας δείξει είναι ότι η φροντίδα/ η υγειονομική περίθαλψη αποτελεί το κορμό της κοινωνίας μας. Εξασφάλισε τη συνέχεια της κοινωνίας μας ενώ όλα τα υπόλοιπα έπαψαν να λειτουργούν. Είναι το πραγματικά αόρατο χέρι που κρατά την οικονομία σε εξέλιξη. Αόρατη, υποτιμημένη, αγνοούμενη και κακοπληρωμένη. Είναι καιρός να αλλάξουμε αυτό το πρότυπο. Είναι καιρός “να αρχίσουμε να νοιαζόμαστε για το μέλλον” όπως ειπώθηκε σε τίτλο μιας διορατικής αναφοράς από την πρωθυπουργό της Πορτογαλίας η Μαρία ντε Λούρντες Πιντασίλγκο το 1998 στην Ανεξάρτητη Επιτροπή Πληθυσμού & Ποιότητας Ζωής. Είναι καιρός να χτίσουμε κάτι καλύτερο, χωρίς να αφήσουμε κάποιον πίσω όπως έχει τονίσει επανειλημμένως ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών.
Εν κατακλείδι, είναι καιρός να αναγνωρίσουμε ότι εργασία παροχής φροντίδας αποτελεί τον πυρήνα της κοινωνίας μας και να επενδύσουμε σε αυτή όπως της αρμόζει. Σε τελική ανάλυση, το να φροντίζεις και να σε φροντίζουν είναι αναγκαίο για την ανθρώπινη ύπαρξη.
ΠΗΓΗ:
https://www.womenlobby.org/The-real-invisible-hand-women-and-the-need-for-a-care-economy