ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 4800/2021

ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΗ Η ΑΝΑΓΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΒΕΛΤΙΣΤΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

Δεν έχουν ακόμη στεγνώσει τα δάκρυά μας για τις γυναίκες που έφυγαν, για τις μητέρες που άφησαν ορφανά τα παιδιά τους, μετά από την τελευταία γυναικοκτονία, που συνοδεύτηκε από την δολοφονία του ανήλικου τέκνου. Νιώσαμε το φόβο αυτής της γυναίκας, την αγωνία της μέχρι να εκδοθεί η δικαστική απόφαση που θα της έδινε την επιμέλεια του 11 μηνών βρέφους και να μπορέσει να φύγει από το κακοποιητικό περιβάλλον, μια απόφαση που θα έσωζε τη ζωή της, όμως ακόμα μια μητέρα δεν πρόλαβε….

Αμέσως μετά έρχονται στο προσκήνιο οι βιασμοί ανηλίκων, σε πολλές από τις περιπτώσεις από τους ίδιους τους πατεράδες, ή συγγενείς του κοντινού οικογενειακού περιβάλλοντος… Οι γυναίκες, οι μητέρες αιμορραγούν και κανείς δεν ακούει… Οι γυναίκες και τα παιδιά που επιβίωσαν είναι εδώ και συνεχίζουν να κακοποιούνται…. Κανείς δεν μιλάει για την πραγματική διάσταση στα θέματα κακοποίησης και ενδοοικογενειακής βίας. Η κοινωνία δυστυχώς αρκετές φορές δεν γνωρίζει τι ακριβώς συμβαίνει και ότι τα θύματα δεν προστατεύονται. Αρκετοί/ες θα αναρωτηθούν… «γιατί δεν έφευγε;», «γιατί δεν το κατάγγειλε;», αποδίδοντας την ευθύνη τελικά στο θύμα… Επιτέλους κάποτε πρέπει να ειπωθεί η αλήθεια, έχουμε ηθική ευθύνη απέναντι στις γυναίκες που έφυγαν, έχουμε ηθική ευθύνη απέναντι σε αυτά τα ανήλικα παιδιά που κακοποιήθηκαν είτε ψυχικά, είτε σωματικά, είτε σεξουαλικά.

Τα ποσοστά κακοποίησης έχουν αυξηθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια και αυτά τα ποσοστά δείχνουν ότι πάνω από το 80% της έμφυλης βίας προέρχεται από τον χώρο της οικογένειας. Τα καταγεγραμμένα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών μόνο το πρώτο 8μηνο του 2022, ανέρχονται σε πάνω από 200, ενώ παράλληλα μαθαίνουμε ότι αυτό το ποσοστό είναι μόλις το 0,7% των πραγματικών περιστατικών. Μαθαίνουμε επίσης ότι 9 φορές στις 10 η κακοποίηση προέρχεται από το στενό οικογενειακό περιβάλλον.

Και μέσα σε αυτό το σκοτεινό λαβύρινθο και, ενώ ο/η κάθε νοήμων θα περίμενε ότι θα ληφθούν αυστηρά μέτρα, η πολιτεία μας αιφνιδιάζει, έχοντας νομοθετήσει αντίθετα προς το συμφέρον, την προστασία και την ασφάλεια των θυμάτων.

Η αλλαγή του οικογενειακού δικαίου με τον ν. 4800/21 ή νόμος της υποχρεωτικής συνεπιμέλειας, ή νόμος Τσιάρα, όπως καθιερώθηκε να λέγεται, ήρθε με τον μανδύα της ισότητας… Και αναρωτηθήκαμε όλοι/ες τι σχέση μπορεί να έχει η ισότητα των φύλων με τα δικαιώματα του παιδιού;;; Ήρθε με την φορεσιά της γονεϊκής αγάπης και του μοιράσματος φροντίδας και αναρωτηθήκαμε αν πράγματι τελικά αυτοί οι γονείς σε ομάδες που υποστήριζαν την συνεπιμέλεια και εξύβριζαν τις μητέρες, απειλούσαν ότι θα τους πάρουν τα παιδιά και ότι θα κόψουν τις διατροφές των ανηλίκων, έκρυβαν ίχνος αγάπης στην καρδιά τους… Ήρθε η αλλαγή αυτή και συμπεριέλαβε όρους επικίνδυνους, όπως η αποξένωση ή όπως ήρθε καλυμμένη στον νόμο της συνεπιμέλειας, ως διάρρηξη σχέσεων, αν και εμφανίζεται με πολλές ονομασίες ακόμα.

Όρους απαγορευμένους από διεθνείς οργανισμούς όπως ο Π.Ο.Υ., ο Ο.Η.Ε., η GREVIΟ. Η διεθνής επιστημονική κοινότητα με υπόμνημα της στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας που συνυπογράφεται από 32 χώρες, πάνω από 700 ειδικούς και πάνω από 300 υπηρεσίες, επισημαίνει σε όσους/ες εμπλέκονται με θέματα γονικής μέριμνας και επικοινωνίας, ειδικούς και δικαστές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, καθώς αποτελεί εργαλείο victim blaming.

Το ευρωκοινοβούλιο ήδη έχει αναφερθεί με την έκθεση Κουντουρά σε όλους τους συναφείς όρους.

Μια μικρή περίληψη για το τι σημαίνει γονεϊκή αποξένωση ή όπως αλλιώς βαφτίζεται κάθε φορά, για να γίνει κατανοητό τι έχει νομοθετηθεί και πόσο αφήνει εκτεθειμένα, κυρίως, παιδιά αλλά και μητέρες σε τεράστιο κίνδυνο.

Ο όρος γονεϊκή αποξένωση είναι εφεύρημα του ψυχίατρου Richard Gardner, ο οποίος ήταν ένας μη αμειβόμενος καθηγητής παιδοψυχιατρικής και το εισόδημά του προερχόταν κυρίως από την παρουσία του ως ειδικού μάρτυρα και πραγματογνώμονα σε δίκες πατεράδων, οι οποίοι είχαν κατηγορηθεί για κακοποίηση ή παρενόχληση των παιδιών τους. Έχει παραστεί σε πάνω από 400 τέτοιου είδους δίκες. Όλο αυτό το ιδεολόγημα το οποίο χαρακτηρίστηκε σύνδρομο, δεν είχε κανένα επιστημονικό εύρημα, δεν στηρίζεται σε καμία έρευνα και μελέτη, αναπτύχθηκε βάσει των δικών του παρατηρήσεων. Μέσα σε όλα αυτά που έλεγε, ήταν ότι η κοινωνία αντιδρά υπερβολικά στην παιδεραστία, ότι τα παιδιά θέλουν σεξ και είναι ικανά να αποπλανήσουν έναν ενήλικο, ότι οι μητέρες δεν πρέπει να αντιδρούν υπερβολικά και θα πρέπει να κρατούν συνδεδεμένα τα παιδιά με τον ενήλικα που τα παρενοχλεί…

Καταλαβαίνετε και γιατί έχει απορριφθεί από τόσους οργανισμούς, οι οποίοι λένε ότι αποτελεί εργαλείο για περαιτέρω κακοποίηση των θυμάτων…

Έτσι ο νόμος της συνεπιμέλειας, διεύρυνε ακόμα περισσότερο το χάσμα της ανισότητας μεταξύ των φύλων. Παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα σε ασφάλεια, αξιοπρέπεια, ελευθερία από κάθε μορφή βίας, αφού, έχοντας νομοθετήσει τον εγκλωβισμό των γυναικών και των παιδιών στο κακοποιητικό περιβάλλον, έχοντας νομοθετήσει ότι η έκφραση άρνησης για επικοινωνία του παιδιού με τον γονέα είναι πολλές φορές κατευθυνόμενη από την μητέρα, ακόμα και σε περιπτώσεις που το παιδί αντιμετωπίζει συγκρούσεις ή και κακοποιητική συμπεριφορά από τον δικαιούχο επικοινωνίας!!! Θέτει τις μητέρες υπόλογες σε ό,τι και αν συμβαίνει, χωρίς να διαχωρίζει αν δικαιολογημένα ή αδικαιολόγητα υπάρχει διάρρηξη σχέσεων και τελικά ο υπεύθυνος για την διάρρηξη είναι ο ίδιος ο δικαιούχος επικοινωνίας. Ενώ αντίθετα για την μη καταβολή διατροφής από τον υπόχρεο γονέα, έχει προβλέψει το αδικαιολόγητο και δικαιολογημένο, προκειμένου να μην αποδίδει ευθύνες σε όποιον «δικαιολογημένα» δεν καταβάλει την υποχρέωση του απέναντι στο ανήλικο τέκνο.

Ο νέος νόμος δημιουργεί νέα έμφυλα στερεότυπα κατά των γυναικών, χαρακτηρίζει τις προστατευτικές μητέρες ως αποξενώτριες, δόλιες, ψεύτρες, καθώς μεταβάλλεται η πραγματικότητα των θυμάτων. Γυναίκες οι οποίες αναγκάζονται να είναι σε συνεχή επαφή με τον θύτη, παιδιά που υποχρεώνονται από τον νόμο να έρχονται σε επαφή με τους δράστες παρά την θέλησή τους διότι ο νόμος αγνοεί τις διατάξεις της διεθνούς σύμβασης του παιδιού για την ανάγκη προστασίας της παιδικής ηλικίας, της ψυχικής και σωματικής ακεραιότητάς τους. Σέρνονται υπόδικες γυναίκες στα δικαστήρια, στην προσπάθειά τους να προστατέψουν τα παιδιά τους και τις ίδιες, αυτό δηλαδή που είναι καθήκον και δικαίωμά τους, αφού δεν υπάρχει καμία προστασία από τον νόμο. Οι μητέρες όλο αυτό το διάστημα από την ψήφιση του νόμου της συνεπιμέλειας δέχονται συνεχείς επιθέσεις, συναντάνε εμπόδια ακόμα και να γράψουν τα παιδιά τους σχολείο ή να τα πάνε σε γιατρό, αν δεν συμφωνήσει και ο πατέρας. Και όπως καταλαβαίνετε, όταν πρόκειται για συγκρουσιακές σχέσεις και πόσο μάλλον κακοποιητικές, ο πατέρας δεν συμφωνεί…

Δεν είναι οι αποξενώτριες, δεν είναι μέγαιρες, δεν είναι αυτές που ψάχνουν χορηγούς…. Δανείζομαι μερικούς από τους χαρακτηρισμούς που προσδίδουν στις κακοποιημένες μητέρες το τελευταίο διάστημα…

Οι μηνύσεις για ενδοοικογενειακή βία συνήθως εκδικάζονται 5-6 χρόνια μετά το περιστατικό, σε αντίθεση με διατάξεις του νόμου κύρωσης της σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, με αποτέλεσμα οι δράστες να ασκούν κανονικά τα δικαιώματα γονικής μέριμνας και επικοινωνίας με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την ασφάλεια των θυμάτων. Καταστρατηγούνται βασικά δικαιώματα ανθρώπινης αξιοπρέπειας και ίσης μεταχείρισης. Πίσω από τις κλειστές πόρτες παίζονται δράματα, την κατάληξη των οποίων την βλέπουμε συχνά στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Τα θύματα, οι επιζώσες της ενδοοικογενειακής βίας και όλων των μορφών βίας είναι περισσότερες από όσες μπορείτε να φανταστείτε. Δεν βγαίνουν στη δημοσιότητα για λόγους ασφάλειας της ψυχικής και σωματικής ακεραιότητας της δικής τους και των παιδιών τους. Όταν μια κοινωνία νοσεί και νοσούν τα πιο ευάλωτα θύματα μέλη της, που είναι το μέλλον και η επόμενη γενιά, έχουμε υποχρέωση και ευθύνη όλοι, όλες, πολιτικοί και αξιωματούχοι, δικαστές, και κοινωνία να προστατέψουμε το μέλλον.

Πρόκειται για μητέρες που δικαιούνται και διεκδικούν ό,τι προβλέπεται από τον νόμο και τις διεθνείς συμβάσεις για τα παιδιά τους κυρίως, αλλά και για τις ίδιες.

Είναι χαρακτηριστικές κάποιες υποθέσεις για να καταλάβουμε την πραγματικότητα αυτών των γυναικών, τον αγώνα που δίνουν για να σώσουν τα παιδιά τους και να ξεφύγουν από αυτό τον κύκλο βίας, μόνες τους, χωρίς καμία συμπαράσταση από το κράτος.

1. Παιδί με κακοποίηση στο ίδιο και θεατής της βίας κατά της μητέρας του επί σειρά ετών, κοντά 10ετία με πατέρα που έχει ήδη ποινές οριστικές και αμετάκλητες, για επικίνδυνες σωματικές βλάβες έως και απειλές απαγωγής του παιδιού, αρνείται οποιαδήποτε επαφή μαζί του και η μητέρα ζητάει προστασία για να σταματήσει να εκτίθεται πλέον το παιδί σε τέτοιες συνθήκες. Η απόφαση (του 2022) δέχεται όλη την κακοποίηση και κατά της μητέρας και κατά του παιδιού, με 7 περιστατικά εις βάρος τους αλλά καταλήγει ότι πρέπει να προβλεφθεί να μην προκύψει γονεϊκή αποξένωση … ενώ δεν λαμβάνει μέτρα προστασίας για το παιδί.

2. Για θηλάζον βρέφος 7 μηνών, το καλοκαίρι ήταν ενός έτους, εκδίδεται απόφαση επικοινωνίας (το 2022), δηλαδή να περάσει 42 μέρες με τον πατέρα, ο οποίος εργάζεται παράλληλα… Η μητέρα και το παιδί καλούνται να αποθηλάσουν παρά την θέλησή τους… Η υπόθεση εκκρεμεί στο Εφετείο…

3. Για παιδί 4 ετών πρόσφατα σταθεροποιημένο από καρκίνο, που η αποκατάσταση και η καλή έκβαση της ασθένειας εξαρτάται από την ηρεμία και το σταθερό περιβάλλον, όπως εξάλλου έχουν αποφανθεί οι παιδοψυχιατρικές εκτιμήσεις, ενώ το ίδιο έχει υπάρξει θεατής της βίας κατά της μητέρας, η απόφαση πριν τον νόμο ήταν να περνάει 4 ώρες την εβδομάδα προκειμένου να διασφαλιστεί η ηρεμία του παιδιού, και η απόφαση μετά τον νόμο, είναι επικοινωνία 3 εβδομάδες στον έναν και 3 στον άλλο γονέα (του 2022). Η υπόθεση εκκρεμεί στον Άρειο πάγο. Πόσες μητέρες έχουν αυτή την οικονομική δυνατότητα;

Όμως υπάρχουν και πολλές αποφάσεις ακόμα, που έχουν δει το φως της δημοσιότητας και αναφέρουν συνεπιμέλεια σε περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας.

Αναρωτιέται ακόμα κάποιος/α για ποιους ψηφίστηκε ο νόμος 4800/2021; Πάντως όχι για το βέλτιστο συμφέρον του ανηλίκου ή για την προστασία των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας.

Πληροφορούμαστε ότι υπάρχει η πρόθεση να καθιερωθεί ο παραβατικός όρος και το ψευδοσύνδρομο της γονεϊκής αποξένωσης στον ποινικό κώδικα… Καταλαβαίνουμε τι κίνδυνο διατρέχουν τα παιδιά και οι μητέρες από κάτι τέτοιο… Τα παιδιά θα μένουν απροστάτευτα, αφού ο προστατευτικός γονέας θα εμφανίζεται ως ο παραβατικός και ο κακοποιητικός ως θύμα γονεϊκής αποξένωσης…

Η τακτική αυτή των θυτών να κατηγορούν τις γυναίκες και τα παιδιά με διάφορες σαθρές δικαιολογίες και αντιεπιστημονικά ιδεολογήματα, δείχνει τον δρόμο εκ των πραγμάτων της επιτακτικής ανάγκης για μεταρρύθμιση του νόμου της συνεπιμέλειας και την ανάγκη να τεθούν περισσότερες δικλείδες ασφαλείας σε περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας, προκειμένου να σωθούν παιδιά και μητέρες από αυτόν τον κύκλο.

Το δίκαιο αίτημά τους είναι να ζήσουν εκείνες και τα παιδιά τους απαλλαγμένες/α από κάθε μορφή βίας, απειλής, κακοποίησης.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάθε περιστατικό ενδοοικογενειακής βίας είναι μια εν δυνάμει γυναικοκτονία ή παιδοκτονία και αυτό αφήνεται στην διάθεση του δράστη χωρίς καμία προστασία από τον νόμο…

 

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΣΥΝΑΙΝΕΤΙΚΗ ΣΥΝΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

6 Νοεμβρίου 2022