Αλιευει η Σίσσυ Βωβού
Αναδημοσίευση από το facebook του Νάσου Θεοδωρίδη
«Δεν είναι το DNA των τσιγγάνων, είναι οι συνθήκες που κάνουν τη διαφορά… Χρειάζεται να απορρίψεις όσα ξέρεις, να χάσεις ανθρώπους, να μετρήσεις τον εαυτό σου με άλλους όρους. Γι’ αυτό πολλοί εγκαταλείπουν την προσπάθεια» διηγείται η Ελληνίδα Ρομ, Λυδία Τζεβάτογλου. Η Λυδία ξυπνάει στις 3-3.30 τα ξημερώματα, ώστε να προλάβει να βρίσκεται στη δουλειά της στον Δήμο Κερατσινίου, στις 5 π.μ. που ξεκινάει η βάρδια της με το απορριμματοφόρο. Έχει σπουδάσει κοινωνική λειτουργός και βοηθός βρεφονηπιοκόμου κι ελπίζει ότι σύντομα θα καταφέρει να βρει κάτι άλλο. Όμως είναι ευχαριστημένη. «Δουλειά να υπάρχει», λέει.
Έπειτα, διαβάζει και παρακολουθεί μαθήματα στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο για να εκπαιδευτεί με έναν διετή κύκλο σπουδών για τον οποίο έχει πάρει υποτροφία, στην εκπαίδευση ενηλίκων Ρομά.
Γεννήθηκε στη Βέροια και ήρθε στην Αθήνα με την οικογένειά της όταν ήταν περίπου 9 ετών. Οι γονείς της, Ελληνες μουσουλμάνοι, Ρομά από την Ξάνθη δούλευαν στα χωράφια της περιοχής. Αγροτικές εργασίες…
Όταν τα μεροκάματα μειώθηκαν, πήραν τα έξι παιδιά τους και κατέβηκαν στην πρωτεύουσα. «Τι δουλειά να κάνουν όμως αφού δεν ξέρουν γράμματα καθόλου;» αναρωτιέται η Λυδία.
Θυμάται τη δική της πρώτη μέρα στο σχολείο όταν ήδη είχε κλείσει τα 12: «Ήξερα να γράφω και να διαβάζω αλλά ώς εκεί. Δεν καταλάβαινα τίποτα από όσα έλεγε ο δάσκαλος. Πείσμωσα. Σκεφτόμουν γιατί η “Μαρία” τα καταφέρνει και όχι εγώ. Διάβασα, διάβασα, διάβασα, μέρα νύχτα. Την επόμενη χρονιά πήγα στην έκτη δημοτικού. Δεν είχα βγάλει όλη την ύλη του δημοτικού αλλά πλέον καταλάβαινα», διηγείται.
«Να είναι καλά ο άνθρωπος όπου και να ’ναι», λέει για τον δάσκαλό της. «Με στήριξε πολύ». Πήγε γυμνάσιο, λύκειο έδωσε Πανελλαδικές και σπούδασε κοινωνική λειτουργός και βοηθός βρεφονηπιοκόμου: «Φυσικά και δούλευα ταυτόχρονα, πώς αλλιώς; Σε καφετέριες, σε κυλικεία, όπου μπορούσα».
Για μερικά χρόνια εργαζόταν ως διαμεσολαβήτρια στα Κέντρα Κοινότητας, στα παραρτήματα για τους Ρομά, αλλά επειδή είναι υποχρεωμένη να δουλεύει για να μπορεί να φάει –κυριολεκτικά– έκανε αίτηση για καθαρίστρια στον δήμο. Έτσι, έφτασε να δουλεύει στην καθαριότητα του Δήμου Κερατσινίου. Οι γονείς της είναι περήφανοι για το παιδί τους «που ξέρει γράμματα», αλλά δεν το ομολογούν μπροστά της. «Η μόρφωση για εμάς είναι κάτι που δεν μπορείς να αγγίξεις εύκολα. Να ξυπνάς κάθε πρωί, να πλένεσαι, να ντύνεσαι και να πιάνεις το μολύβι; Είναι ξένο. Αγωνίζομαι για να σπάσει η αλυσίδα. Είμαι τσιγγάνα αλλά είμαι και άλλα πράγματα, έχω πολλές ταυτότητες όπως όλοι οι άνθρωποι».
Αυτά είχε εξομολογηθεί μεταξύ άλλων πέρυσι η Λυδία Τζεβάτογλου, Ελληνίδα Ρομ που κατάφερε να σπουδάσει, στην «Κ».