ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΜΕΛΕΚ ΟΝΤΕΡ, ΕΚΠΡΟΣΩΠΟ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ «KADIN CINAYETLERINI DURDURACAGIZ» (ΘΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΟΚΤΟΝΙΕΣ) ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ
Δυστυχώς η πολιτική εξουσία δεν συμβαδίζει με την πρόοδο της κοινωνίας, που αντιδρά στη βία και τις δολοφονίες των γυναικών
Τη συνέντευξη πήρε ο Δημήτρης Γκιβίσης
Ποια είναι η κατάσταση σχετικά με τη βία εναντίον των γυναικών στην Τουρκία; Οι αριθμοί των γυναικοκτονιών είναι τραγικοί (σημ: από την αρχή του χρόνου έχουν γίνει 289 γυναικοκτονίες).
Δυστυχώς, οι αριθμοί αυξάνονται κάθε χρόνο. Η μόνη χρονιά που μειώθηκαν ήταν το 2011, το έτος που υπογράφηκε η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η πλήρης και αποτελεσματική εφαρμογή της, είναι τόσο ζωτικής σημασίας. Όταν αυξάνονται οι επιθέσεις κατά των δικαιωμάτων των γυναικών, όταν αυξάνονται οι επιθέσεις ενάντια στον νόμο 6284 (σημ: ψηφίστηκε το 2012 ως δέσμευση της Τουρκίας μετά την υπογραφή της Σύμβασης), εδώ αυξάνονται οι γυναικοκτονίες και η βία κατά των γυναικών. Το είδαμε τελευταία αυτό όταν ξεκίνησε η συζήτηση για την αποχώρηση από την Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης. Τον Ιούλιο, κατά τη διάρκεια αυτών των συζητήσεων, δολοφονήθηκε άγρια η φίλη μας Πινάρ Γκουλτεκίν. Η δολοφονία της ήταν η αφορμή για να γίνουν πολύ μεγάλες διαδηλώσεις, για να σταματήσουν οι γυναικοκτονίες και να εφαρμοστεί πλήρως η Σύμβαση. Πέρυσι δολοφονήθηκαν στην Τουρκία 474 γυναίκες, και φέτος τον Σεπτέμβριο δολοφονήθηκαν 16 γυναίκες και άλλες 20 σκοτώθηκαν μυστηριωδώς. Για τις γυναικοκτονίες χρησιμοποιούνται κυρίως πυροβόλα όπλα από τους άντρες, που τα θύματα τούς είχαν παντρευτεί, είτε τους είχαν απορρίψει, ή είχαν αρνηθεί τις προτάσεις τους, ή ακόμα και δεν τους γνώριζαν. Πάρα πολλές γυναίκες δολοφονηθήκαν επίσης από τους συγγενείς τους, και ως επί το πλείστον στα σπίτια τους. Υπάρχουν όλο και πιο πολλοί ύποπτοι θάνατοι, εκατοντάδες γυναίκες δολοφονούνται και πολλοί προσποιούνται ότι είναι ατυχήματα ή αυτοκτονίες. Αγωνιζόμαστε όχι μόνο για να σταματήσουμε τις γυναικοκτονίες, αλλά και για να αποκαλύψουμε όλους ους μυστηριώδεις θανάτους των γυναικών και να ζητήσουμε δικαιοσύνη. Η έλλειψη αποτελεσματικής εφαρμογής της Σύμβασης, καθώς και οι αντίθετες ενέργειες όσων αναφέρονται σε αυτήν, εξακολουθούν να επηρεάζουν τη ζωή των γυναικών και αυξάνουν τις γυναικοκτονίες. Δυστυχώς, οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι κάνουν δηλώσεις που υποκινούν την ανισότητα των φύλων, η οποία μετατρέπει τώρα τα δικαιώματά μας σε μια ανοιχτή συζήτηση, ενώ θα έπρεπε να συζητούνται τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την πρόληψη των γυναικοκτονιών (για περισσότερα http://kadincinayetlerinidurduracagiz.net/kategori/veriler).
Το κράτος πρέπει να είναι δίπλα μας και όχι απέναντί μας
Το τελευταίο διάστημα, η πρόθεση του Ερντογάν να αποχωρήσει η Τουρκία από την Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης έχει προκαλέσει πολύ μεγάλες αντιδράσεις. Να πούμε περισσότερα; (σημ: αν αποχωρήσει η Τουρκία θα είναι η πρώτη χώρα από τις συνολικά 46 που έχουν υπογράψει την Σύμβαση).
Δεν είναι τυχαίο ότι ο αριθμός των γυναικοκτονιών αυξάνεται από την στιγμή που ξεκίνησε η πρόσφατη συζήτηση για την αποχώρηση της Τουρκίας. Πέρυσι είχε ανοίξει μια αντίστοιχη συζήτηση, και αμέσως μετά χάσαμε την Εμίνε Μπουλούτ. Όσοι μιλούν αρνητικά για τη λύση, ενθαρρύνουν αυτούς που δημιουργούν το πρόβλημα. Ο άντρας με τον οποίο ήταν παντρεμένη η Εμίνε Μπουλούτ, βρήκε θάρρος από αυτήν την συζήτηση. Τώρα, ο άντρας που σκότωσε βάναυσα την Πινάρ Γκουλτεκίν και προσπάθησε να κρύψει το πτώμα της σε ένα βαρέλι, ενθαρρύνθηκε και πάλι από αυτή την συζήτηση. Όλο αυτό το διάστημα που έχει ανοίξει η συζήτηση για την αποχώρηση από την Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, βλέπουμε ότι πολλές γυναίκες από διαφορετικά κοινωνικά τμήματα διεκδικούν τα δικαιώματά τους και επιθυμούν να εφαρμοστεί η Σύμβαση, η οποία τονίζει την σημασία που έχει η δημιουργία μιας κοινωνίας όπου η βία θα αποτρέπεται από το ξεκίνημα. Απαιτούνται δημόσιες ρυθμίσεις και πολιτική βούληση. Με τον εκσυγχρονισμό της τουρκικής κοινωνίας οι γυναίκες άρχισαν να διεκδικούν περισσότερα δικαιώματα, και δεν σκοπεύουν να εγκαταλείψουν τα ήδη κεκτημένα δικαιώματά τους. Έτσι, υπάρχει ένα πολύ ισχυρό γυναικείο κίνημα στην Τουρκία. Το κράτος πρέπει να είναι δίπλα μας και όχι απέναντί μας, ωστόσο, αντιμετωπίζουμε ρητορική και πολιτικές που επιτίθενται στις γυναίκες και στα δικαιώματά τους.
Σε ποιο βαθμό έχει ενσωματωθεί η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης στο τουρκικό δίκαιο;
Η Σύμβαση στηρίζεται σε τέσσερις βάσεις: Πρόληψη, προστασία, δίωξη και τιμωρία, ανάπτυξη πολιτικής. Ακριβώς όπως η υπογραφή της μείωσε τις γυναικοκτονίες το 2011, το γεγονός ότι μεταφέρεται στην ημερήσια διάταξη με έναν αρνητικό τρόπο δημιουργεί μια αύξηση στις γυναικοκτονίες. Αγωνιζόμαστε για την πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή των θετικών σημείων της Σύμβασης. Όταν εφαρμόζεται αποτρέπει τη βία και διατηρεί τις γυναίκες ζωντανές. Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης λειτουργεί για μια κοινωνία που αποτρέπει τη βία, και αυτό σημαίνει ότι έχει εξασφαλιστεί η ισότητα των φύλων σε όλα τα επίπεδα. Υπάρχουν μετρήσιμα στοιχεία για την κοινωνική ισότητα των φύλων (εκπαίδευση, υγεία, επαγγελματική ζωή, πολιτική εκπροσώπηση κλπ). Η επίτευξη αυτού του στόχου μπορεί να πάρει χρόνο. Η Σύμβαση αναφέρει ότι εάν μια γυναίκα απειλείται με βία, πρέπει να προστατευτεί με αποτελεσματικές μεθόδους προστασίας. Παρόλα αυτά, αν έχει προκληθεί ανεπιθύμητη βλάβη, θα πρέπει να υπάρξει αποτελεσματική δίωξη των ενόχων και τιμωρία. Και αναφέρει επίσης τους τρόπους των πολιτικών που θα καλύψουν ολόκληρη την κοινωνία, και θα ενδυναμώσουν τις γυναίκες αναθέτοντας καθήκοντα σε σχετικούς θεσμούς. Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης είναι μια λύση για να ζήσουν οι γυναίκες, και η Τουρκία με τον νόμο 6284 έχει επιφέρει ευρεία αποτρεπτικά και προστατευτικά μέτρα.
Η αποχώρηση υποστηρίζει την πατριαρχία
Πόσο εύκολη θα είναι νομικά η αποχώρηση;
Δεν είναι νομικά εύκολο να αποχωρήσει η Τουρκία. Έχει ειπωθεί επίσης ότι το κοινοβούλιο πρέπει να είναι αυτό που θα εγκρίνει την αποχώρηση. Η κυβέρνηση πρέπει να κάνει πίσω μετά από τις μεγάλες διαδηλώσεις των γυναικών και τις τεράστιες αντιδράσεις που υπάρχουν. Η τουρκική κοινωνία δεν είναι πλέον σιωπηλή για τη βία και τις δολοφονίες των γυναικών, και δυστυχώς η πολιτική εξουσία δεν συμβαδίζει με την πρόοδο της κοινωνίας.
Γιατί ο Ερντογάν θέλει την αποχώρηση της Τουρκίας, και κατά πόσο τον υποστηρίζει η τουρκική κοινωνία σε αυτό το θέμα;
Αυτοί που υποστηρίζουν την αποχώρηση, έχουν ως επιχείρημα ότι η Σύμβαση θα καταστρέψει την οικογένεια, θα ενθαρρύνει την ομοφυλοφιλία, και δεν θα σταματήσει τις γυναικοκτονίες. Ισχυρίζονται επίσης ότι διαταράσσεται η δομή της οικογένειας, ότι οι άνδρες είναι θύματα των περιοριστικών μέτρων και της ισότητας των φύλων, και ότι το δικαίωμα στον σεξουαλικό προσανατολισμό είναι ασύμβατο με την έννοια των ηθικών αξιών στην τουρκική κοινωνία. Με την αποχώρηση από μια σύμβαση που στοχεύει στην προστασία της ζωής των γυναικών, οι άνδρες που χρησιμοποιούν βία κατά των γυναικών θα πιστέψουν ότι η κυβέρνηση είναι μαζί τους. Με άλλα λόγια, ότι υποστηρίζεται η πατριαρχία. Επίσης, ένα άλλο θέμα στην Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης είναι τα δικαιώματα των LGBTI+. Το άρθρο 4, που ορίζει τα θεμελιώδη δικαιώματα, την ισότητα και την απαγόρευση των διακρίσεων, αποτελεί επίσης θέμα προς συζήτηση. Αυτό το άρθρο περιλαμβάνει τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου, και είναι μια επίσημη διακήρυξη πολιτικής βούλησής που πρέπει να επικυρωθεί και να τηρηθεί από το νόμο σε καθένα από τα συμβαλλόμενα μέρη. Η αποχώρηση θα σημαίνει επίσης ότι η κυβέρνηση θα απαλλαγεί από την υποχρέωσή της να αποτρέψει τη βία κατά των γυναικών και να τις προστατεύσει. Υπό την επιρροή ενός μικρού κύκλου θρησκευτικών ομάδων, η κίνηση της κυβέρνησης του AKP να φέρει ένα τόσο θεμελιώδες ζήτημα στη δημόσια συζήτηση, με κάνει να σκεφτώ πόσο απελπισμένοι είναι. Ο Ερντογάν μπορεί να είναι ισχυρός και ικανός να χρησιμοποιήσει την εξουσία του λόγω του προεδρικού συστήματος. Ωστόσο, πιστεύω ότι χάνει τη νομιμότητά του και την επιρροή του στον τουρκικό λαό. Οι μαζικές διαδηλώσεις που έχουν γίνει το τελευταίο διάστημα, δείχνουν ότι η κοινωνία θέλει να ζήσουν οι γυναίκες, και να εφαρμοστεί η Σύμβαση που το διασφαλίζει αυτό. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας μόνο το 7% της κοινωνίας υπερασπίζεται την αποχώρηση της Τουρκίας, και η συντριπτική πλειοψηφία από αυτό το ποσοστό είναι άντρες.
ΠΗΓΗ: Εφημερίδα ΕΠΟΧΗ 4-10-20 – Ο τίτλος είναι επιλογή του Μωβ