Ένα πορτραίτο, χίλιοι ψίθυροι …

Γράφει η Μάρω Κώνστα

Ένα πορτρέτο είναι η αφορμή για να γραφτεί το βιβλίο, του οποίου η συγγραφέας είναι ταυτόχρονα και λογοτεχνικός χαρακτήρας.

Οι σιωπηλές γυναίκες είναι οι ηρωίδες του βιβλίου της Αργυρώς Μαντόγλου: :”Σώμα στη βιτρίνα”.

Οι γυναίκες της Κόκκινης Συνοικίας του Άμστερνταμ το 1664 και το 2014.

Ένα ιστορικό μυθιστόρημα, ένα μεταφυσικό και ταυτόχρονα ένα ψυχολογικό θρίλερ, για τη σχέση του ατόμου με την εποχή του.

Ποιών ατόμων;

Εκείνων που δεν αφήνουν κανένα αποτύπωμα, στην ιστορία. Κι όχι μόνο στην ιστορία, αλλά ούτε στον περίγυρο ή στους εραστές τους. Κι αυτός είναι ο λόγος που τις επέλεξαν κάποιοι άντρες. Για να μην υπάρξει καμία επίπτωση στην κανονικότητα της ζωής τους.

Διότι δεν πρόκειται για εραστές, αλλά για πελάτες.

Οι γυναίκες αυτές, ντόπιες ή μετανάστριες, δεν αντιμετωπίζονται σαν άνθρωποι, αλλά σαν αναλώσιμο εμπόρευμα στη βιτρίνα…
Κι ο πελάτης έχει πάντα δίκιο.

Αυτό δεν ήταν εξ’ άλλου το επιχείρημα του Λοβέρδου και του Μπόλαρη όταν διαπόμπευσαν τις οροθετικές γυναίκες; Για να προστατεύσουν την υγεία των καταναλωτών και των οικογενειών τους…

Οι ίδιες οι γυναίκες, ασθενείς και θύματα, δε μετρούσαν. Δεν έχουν αξιοπρέπεια, ούτε οι ίδιες, ούτε οι οικογένειες τους. Ούτε πληγώνονται.

Κανιβαλισμός στα κανάλια, και οι αντιδράσεις για τη διαπόμπευση δεν ήταν τόσο έντονες, όσο θα έπρεπε να είναι.
Παρ’όλο η πατριαρχία έχει υποχωρήσει αισθητά, στη Δύση τουλάχιστον. ..

Στο βιβλίο η Ελληνίδα Νατάσσα, κορίτσι της βιτρίνας, μπορεί ν’ αναγνωρίσει τους Έλληνες πελάτες. .. Από το χαρακτηριστικό φοβισμένο τους ύφος. .

Το αρχαιότερο των επαγγελμάτων, σε κάποιες εποχές και κοινωνίες είχε κύρος και ιερότητα.

Δεν είναι όμως αυτός ο κανόνας. ..

Γυναίκες απελπισμένες, στο περιθώριο της ζωής, αθόρυβες, κακοποιημένες, χωρίς να διανοούνται καν να διεκδικήσουν το δίκιο τους.
Διατηρούν τη μοναξιά σαν άμυνα, για να μην ξύσουν τις πληγές.

Δύσπιστες, διαρκώς σ’ επιφυλακή για να μπορέσουν να επιβιώσουν, όχι να ζήσουν.

Η μνήμη του έρωτα είναι βάρος …

Αυτό τον κόσμο φωτίζει η συγγραφέας.
Συνυπάρχουν δύο κόσμοι παράλληλοι, που τους χωρίζει ο φόβος, αλλά και ο φθόνος. ..

Φόβος και φθόνος από τις “κανονικές” γυναίκες και τους “κανονικούς” άντρες που εκφράζονται επιθετικά προς τις πόρνες, ίσως γιατί αντιπροσωπεύουν το υποσυνείδητο της κοινωνίας και τις φαντασιώσεις της…

Από την άλλη πλευρά ο φόβος και ο φθόνος είναι βουβοί.

“….όταν είσαι σκλάβος, παύεις να σκέφτεσαι,
γιατί αν συνεχίσεις να σκέφτεσαι τρελαίνεσαι “.
Αδαμάντιος Κοραής

Κι όμως η δύναμη της τέχνης είναι λυτρωτική. Ένα πορτραίτο άπεικονίζει τα συναισθήματα ενός προσώπου που οι “άλλοι” αγνοούν. Το απελευθερώνει και του δίνει ταυτότητα. Και υποχρεώνει τη συγγραφέα ν’ ακούσει την κραυγή του.

Όλες, όλοι, ψάχνουμε ν’ αφήσουμε το αποτύπωμα μας στη ζωή και στη μνήμη των άλλων. Το ίδιο κι η συγγραφέας.
Περιπλανιέται μαζί με τη Δανή Έλσε το 1664 και την Ελληνίδα Νατάσσα το 2014 στο Άμστερνταμ.

Στο Άμστερνταμ των βιτρίνων, της ελεύθερης αγοράς και της σκλαβιάς, των χαμένων και των κερδισμένων ονείρων, του Ρέμπραντ και των καναλιών. ..
Μαζί με τις κοπέλες και τη συγγραφέα περιπλανώνται και άντρες.
Αν
τρες όλων των ειδών. Βίαιοι, εκμεταλλευτές, αδύναμοι, αλλά και πατρικοί, τρυφεροί, ερωτεύσιμοι..

Για μενα ως αναγνώστρια, είναι ένα βιβλίο αφιερωμένο στα κορίτσια που ονειρεύτηκαν να ξεφύγουν από τη φτώχεια και τη μιζέρια, στα ανώνυμα θύματα του trafficking από την αρχή της Ιστορίας μέχρι σήμερα…

Όλες / όλοι οι ηρωίδες / ήρωες, βαδίζουν προς τη λύτρωση ψάχνοντας ν’ αφήσουν τα ίχνη τους.
Το αποτύπωμα τους.

Κι αυτό ισχύει και για τη συγγραφέα.
Όπως η ίδια αφήνει να φανεί…

ΣΩΜΑ ΣΤΗ ΒΙΤΡΙΝΑ (εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ)
Η Αργυρώ Μαντόγλου σπούδασε Αγγλική Λογοτεχνία, Φιλοσοφία (BA), μεταπτυχιακές σπουδές στην Κριτική Θεωρία στο University of North London. Έχει εκδώσει ποιήματα και πεζά και ασχολείται συστηματικά με τη μετάφραση. Κείμενά της και κριτικά σημειώματα έχουν δημοσιευθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες. Υπήρξε τακτικός συνεργάτης του ένθετου “Βιβλιοθήκη” της “Ελευθεροτυπίας” από το 1999, έχει, επίσης, δημοσιεύσει επισταμένως κριτικές και θεωρητικά άρθρα για θέματα λογοτεχνίας στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο.
Έχει επίσης μεταφράσει έργα των Τζορτζ Έλιοτ, Βιρτζίνια Γουλφ, Χένρι Τζέιμς, Άντζελα Κάρτερ, Τζιν Ρις, Τζανέτ Γουίντερσον, Τζόις Κάρολ Οουτς, Άλι Ζμιθ, Ζέιντι Σμιθ, Πίτερ Κάρεϊ και άλλα σπουδαία ονόματα της σύγχρονης αγγλόφωνης πεζογραφίας. Έχει διδάξει δημιουργική γραφή στο ΕΚΕΒΙ (2010-11) και από το 2006 συντονίζει μια λέσχη ανάγνωσης στο “Πολυχώρο Μεταίχμιο” με τίτλο “Γυναικείες Συγγραφείς του 20ού αιώνα”. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων, διατέλεσε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου τα έτη 2007-2009 και μέλος της Επιτροπής για τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνικής Μετάφρασης (2002-2006) και (2011-2012).

Τίτλοι στη βάση Βιβλιονέτ
(2017) Σώμα στη βιτρίνα, Μεταίχμιο
(2017) Σώμα στη βιτρίνα, Μεταίχμιο
(2012) Λευκή ρεβάνς, Ψυχογιός
(2012) Λευκή ρεβάνς, Ψυχογιός
(2009) Όλα στο μηδέν, Ελληνικά Γράμματα
(2005) Bodyland Χωρασωμάτων, Κέδρος
(2003) Νύφη από πολυεστέρα, Μεταίχμιο
(2001) Βλέφαρα με τατουάζ, Εκδόσεις Πατάκη
(1999) Βιρτζίνια Γουλφ Café, Απόπειρα