Γράφει η Σίσσυ Βωβού
Εντυπωσιακή μονομέρεια παρουσιάζουν οι 57 Πανεπιστημιακές που υπέγραψαν κείμενο υπέρ της εξαναγκαστικής συνεπιμέλειας τέκνων, των γονέων που χωρίζουν. Και εντυπωσιακή άγνοια ή παραγνώριση δεδομένων, όπως θα δείξουμε πιο κάτω.
Δεν μασάνε τα λόγια τους στην αποκάλυψη των σφαλμάτων των γυναικών, απέναντι στους συντρόφους/συζύγους και στα παιδιά τους, σε ευθεία γραμμή με τους συλλόγους των “αδικημένων πατεράδων” που δρουν εδώ και χρόνια προτάσσοντας την υποχρεωτική συνεπιμέλεια και το μοίρασμα του χρόνου των παιδιών μεταξύ των γονέων, των σπιτιών, των σχολείων, του φιλικού περιβάλλοντος. Οι 57 υπογράφουσες, δεν διανοήθηκαν ότι αντί να μετακινείται το παιδί από γειτονιά σε γειτονιά, από σπίτι σε σπίτι, από σχολείο σε σχολείο, θα μπορούσαν να μετακινούνται οι γονείς σε ένα σπίτι, το οποίο θα ήταν του παιδιού, και εκείνοι θα “μετακόμιζαν” κάθε μισό ή ένα μήνα. Αυτό βέβαια θα απαιτούσε πλούσιους γονείς, σαν κι αυτούς που συμμετέχουν στα διάφορα κινήματα των μπαμπάδων. Ίσως όμως να μιλούν για παιδί ή παιδιά που πηγαίνουν στο ιδιωτικό σχολείο, δηλαδή για μια μειοψηφία γονέων της ανώτερης οικονομικά τάξης.
Λένε λοιπόν από την αρχή της ανακοίνωσής τους: “Με εξαίρεση τις περιπτώσεις που ένας από τους δύο γονείς είναι αποδεδειγμένα βίαιος, κακοποιητικός ή αμελής, η συνεπιμέλεια και ο ίσος χρόνος των παιδιών με τους δύο γονείς είναι μια συνθήκη από την οποία κερδίζουν όλοι. Τα οφέλη της συνεπιμέλειας για τα παιδιά και τους πατέρες έχουν ήδη παρουσιαστεί στο δημόσιο διάλογο εκτεταμένα.” Φαίνεται να μην γνωρίζουν ότι υπάρχει ανισότητα μεταξύ των δύο φύλων, ενώ σε 1 σε 4 σχέσεις, υπάρχει βία κατά των γυναικών, όπως λένε τα στοιχεία που προφανώς δεν διάβασαν. Για να αποδειχτεί βίαιος ο πατέρας, εννοείται με δικαστική απόφαση, πρέπει η γυναίκα να του κάνει τη μια μήνυση μετά την άλλη, οι οποίες θα εκδικαστούν σε 1, 2, 3 ή και 4 χρόνια (αν είναι σε 4, θα έχει παραγραφεί το αδίκημα). Αν δε πάει σε Εφετεία ή Άρειο Πάγο, θα χρειαστούν πολύ περισσότερα. Στο μεταξύ, δεν θα έχει αποδειχθεί τελεσίδικα η βία, οπότε το δικαστήριο οφείλει να δίνει τη συνεπιμέλεια σε έναν βίαιο πατέρα. Ξέχασαν οι 57 υπογράφουσες, τους ρυθμούς απονομής της Δικαιοσύνης όπως ξέχασαν το πόσο κοστίζουν οι δικαστικές προσφυγές, οι δικηγόροι και λοιπά. Επίσης όμως, κάνουν άλλη μια λαθροχειρία, αφού τα οφέλη της συνεπιμέλειας που αναφέρουν βασίζονται σε έρευνες για την συναινετική συνεπιέλεια, όταν οι γονείς την επιλέγουν, και όχι όταν εξαναγκάζονται. Κι αυτό το απέκρυψαν.
Λένε: “Οι λόγοι, λοιπόν, για τους οποίους η συνεπιμέλεια είναι η προτιμότερη επιλογή για τις μητέρες παιδιών όλων των ηλικιών είναι οι εξής…” Γιατί, ρωτάμε, γνωρίζουν την προτιμότερη επιλογή για τις μητέρες, και όχι για τους πατέρες; Διορίστηκαν να κρίνουν την επιλογή των μητέρων και μόνο;
Λένε: “Το σύνδρομο της εξουθένωσης αποτελεί μια κατάσταση στρες και υπερκόπωσης με σημαντικές σωματικές και ψυχολογικές επιπτώσεις. Κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό για τις γυναίκες που δεν δύνανται να διαθέσουν τον ανάλογο χρόνο”. Και επειδή οι γυναίκες δεν γνωρίζουν, φαίνεται, ότι εξουθενώνονται, οι 57 αναλαμβάνουν να τους το υπενθυμίσουν και να υποστηρίξουν ότι πρέπει να πάρει το μισό χρόνο των παιδιών ο πατέρας, όποια και αν είναι η συμπεριφορά του απέναντι στις ίδιες και στα παιδιά.
Λένε: “Επίσης, η αποφυγή του συνδρόμου της γονικής αποξένωσης, το οποίο μπορεί να προκαλέσει τραυματικές εμπειρίες στο παιδί που μπορεί να το επηρεάζουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Η ευημερία του παιδιού είναι σίγουρα μέσα στις επιδιώξεις κάθε μητέρας”. Μάλλον τις πιάνουμε αδιάβαστες μέσα στο πάθος τους να αποδομήσουν τις μητέρες, αφού δεν γνωρίζουν ότι το σύνδρομο γονικής αποξένωσης, που στοχοποιεί τις γυναίκες ως αποξενώτριες, έχει καταγγελθεί ως αντιεπιστημονικό από όλους τους διεθνείς οργανισμούς (ΠΟΥ κ.λπ.) Ή είναι αδιάβαστες, λοιπόν, παρά τις περγαμηνές που βλέπουμε να έχουν, ή το αποκρύπτουν.
Λένε βέβαια και το κορυφαίο: “Η μείωση των διενέξεων και της αντιδικίας, εφόσον οι δύο γονείς αναγκάζονται να συνεργαστούν πριν και μετά τον χωρισμό τους με στόχο την ευημερία των παιδιών τους¨. Θέλουν, δηλαδή, να εξαναγκάσουν τους γονείς να συνεργαστούν; Πριν και μετά το χωρισμό; Αυτό είναι η συντροφική σχέση; Δεν μάθατε από την επιστήμη ή την καθημερινή ζωή ότι οι ανθρώπινες σχέσεις στηρίζονται στην αγάπη ή/και το σεβασμό και όχι στον εξαναγκασμό; Και μάλιστα από το νόμο, και μάλιστα με ποινή αφαίρεσης της επιμέλειας των τέκνων όταν δεν δέχονται τον εξαναγκασμό; Ή αν ο νόμος αλλάξει θα εξαναγκάζονται να μένουν σε μια ανεπιθύμητη ή κακοποιητική σχέση;
Λένε: “Συχνά σε δίκες για την επιμέλεια, ο ένας από τους δύο γονείς καλείται να αποδείξει την αθωότητά του και την καταλληλότητά του ως γονέας, κατόπιν κατηγοριών από τον άλλο γονέα. Μερικές φορές, ανεξαρτήτως φύλου, αυτές οι κατηγορίες είναι βάσιμες, άλλες φορές όμως είναι συκοφαντικές”. Αυτό το ανεξαρτήτως φύλου σπάει κόκαλα, μας δείχνει την πίστη τους σε μια ισότητα υποθετική και όχι αληθινή. Η ισότητα έχει θεσμοθετηθεί στην Ελλάδα από το Σύνταγμα του 1975 και στο οικογενειακό δίκαιο το 1983, αλλά ακόμα καλά κρατεί η ανισότητα. Και για να είμαστε πιο συγκεκριμένες για την Ελλάδα, ξέρουμε ότι στους επίσημους δείκτες ισότητας της Ευρώπης των 28, η Ελλάδα είναι τελευταία. Αυτό το ξέρουν οι πανεπιστημιακές; Ή είναι και εδώ αδιάβαστες;
Λένε, ότι μεταξύ των ωφελειών: “Η δυνατότητα διεκδίκησης υψηλότερων θέσεων εργασίας(των γυναικών), οικονομικών απολαβών, κοινωνικής και επαγγελματικής καταξίωσης και άρα αυτονομίας και αυτενέργειας”. Ξεχνούν όμως ότι η συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών δεν διεκδικεί ή δεν τους δίνονται υψηλότερες θέσεις εργασίας, βρίσκονται στα χαμηλά στρώματα και συχνότατα σε επισφαλείς θέσεις εργασίας. Είναι σε μεσαία ή χαμηλά ταξικά στρώματα. Ενώ αυτές οι λίγες που διεκδικούν υψηλότερες θέσεις και θέλουν γι’ αυτό το λόγο τη συνεπιμέλεια, ο νόμος ως έχει σήμερα όχι μόνο το επιτρέπει αλλά και το ενθαρρύνει.
Στο συμπέρασμά τους, οι 57 λένε: “Η ανατροφή μιας νέας γενιάς παιδιών που πιστεύουν στην ισότητα των δύο φύλων μέσα από το παράδειγμα της συνεργασίας των δύο γονέων και της συνεπιμέλειας θα έπρεπε να είναι ο κύριος στόχος του φεμινιστικού κινήματος της εποχής μας. Αυτό θα έπρεπε να προασπίζονται και οι μητέρες των παιδιών”. Και όμως, πιο πριν έλεγαν να εξαναγκαστούν οι γονείς και ειδικότερα οι μητέρες στη συνεπιμέλεια, όπως προβλέπει και ο προτεινόμενος νόμος. Τι από τα δύο να πιστέψουμε;
Ευτυχώς, τους τελευταίους λίγους μήνες κύριος στόχος του φεμινιστικού κινήματος που είναι ενωμένο και δυνατό, είναι να αποτραπεί η αντιδραστική τροποποίηση του οικογενειακού δικαίου που προετοιμάζει η κυβέρνηση, ώστε να αποφευχθεί η υποχρεωτική συνεπιμέλεια στην οποία θέλουν να εξαναγκάσουν τις μητέρες οι 57 αδιάβαστες πανεπιστημιακές. Οι υπογραφές που εμφανίζονται στον σύνδεσμο αυτόν είναι 16, στο μεταξύ έχουν γίνει 22, ενώ πλήθος φεμινιστικών οργανώσεων έχει βγάλει ανακοινώσεις εναντίον του νομοσχεδίου (δημοσιεύματα των τελευταίων 10 ημερών στο Μωβ), και άλλες ετοιμάζονται να κάνουν το ίδιο, όπως πληροφορούμεθα.
Αντίθετα, το φεμινιστικό κίνημα υποστηρίζει και ενθαρρύνει την συναινετική συνεπιμέλεια, και έχει κάνει αγώνες δεκαετιών για να αναλαμβάνουν οι πατεράδες να μοιράζονται τις υποχρεώσεις μιας συμβίωσης και μιας γονεϊκής σχέσης, είτε στη διάρκεια της συμβίωσης είτε μετά τη λύση της, δυστυχώς όχι με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Επιπλέον, ζητά τη δημιουργία επιτέλους οικογενειακών δικαστηρίων, αλλά και τα επιδόματα προς τις μητέρες που ένας χωρισμός τις βυθίζει στη φτώχια, αφού δυστυχώς οι πατέρες συχνότατα δεν πληρώνουν διατροφή, αλλά και επειδή η πολιτεία οφείλει να συνδράμει στην φροντίδα των παιδιών με υποδομές και επιδόματα.
Επίσης, έχουμε συζητήσει για 10ετίες τι σημαίνει οικογένεια για τις γυναίκες, και πόσο με τις υπάρχουσες συνθήκες η οικογένεια και ο παραδοσιακός τρόπος συμβίωσης, εντός ή εκτός γάμου και ανατροφής των παιδιών, αποτελούν το λίκνο της γυναικείας καταπίεσης αλλά και της διάπλασης του κοινωνικού φύλου. Αυτή η συζήτηση και συνεχίζεται και συμβάλλει στα οράματα που σιγά-σιγά προωθούνται, όπως το δικαίωμα των γυναικών στο διαζύγιο, που ακόμα κι όταν φτιάχτηκε ο ισχύων νόμος ήταν αρκετά στιγματισμένο, ενώ σήμερα είναι αρκετά αποδεκτό.
Τέλος, σε συνομιλίες με κάποιες από τις 57 υπογράφουσες, όταν τους επισημάναμε την αντιδραστικότητα του κειμένου, μας είπαν ότι δεν το είχαν καταλάβει έτσι, δεν είχαν καταλάβει ότι ο προετοιμαζόμενος νόμος προβλέπει την υποχρεωτικότητα της συνεπιμέλειας και προβληματίζονται που υπέγραψαν. Αν θα βγουν να κάνουν δημόσια μια τέτοια στάση, θα φανεί τις επόμενες ημέρες.